2 Ekonomik Problem: Kıtlık ve Seçim BÖLÜM İÇERİĞİ

... konulu sunumlar: "2 Ekonomik Problem: Kıtlık ve Seçim BÖLÜM İÇERİĞİ"— Sunum transkripti:

1 2 Ekonomik Problem: Kıtlık ve Seçim BÖLÜM İÇERİĞİ
Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti Tek Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Ekonomide Kıtlık ve Seçim Üretim Olanakları Eğrisi Ekonomik Problem Ekonomik Sistemler ve Hükümetin Rolü Kumanda Ekonomileri Bırakınız-Yapsınlar (Laissez-Faire) Ekonomileri:Serbest Piyasa Karma Sistemler, Piyasalar ve Hükümetler İleriye Bakış

2 Tahsis edilecek birincil kaynaklar toprak, emek ve sermayedir.
 ŞEKİL 2.1 Üç Temel Soru Her toplum kıt kaynaklarını yararlı mal ve hizmetlere dönüştüren bazı sistemlere veya sürece sahiptir. Toplum bunu yaparken, ne üretileceğine ve kim için üretileceğine (ürünün nasıl dağıtılacağına) karar vermek zorundadır. Tahsis edilecek birincil kaynaklar toprak, emek ve sermayedir.

3 sermaye Halihazırda üretilmiş olup diğer mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan şeyler.
üretim faktörleri (veya faktörler) Üretim sürecine katılan girdiler. Diğer bir ifade ile kaynaklar. üretim Kıt kaynakları yararlı mal ve hizmetlere dönüştüren süreç.

4 girdiler veya kaynaklar Tabiat veya önceki nesiller tarafından sağlanan, insan ihtiyaçlarını tatmin etmek amacıyla doğrudan veya dolaylı biçimde kullanılabilen her şey. çıktılar Mal ve hizmetlerin hanehalklarına olan değeri.

5 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Tek Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Karmaşık toplumları karakterize eden hemen bütün temel kararlar basit bir ekonomi içinde verilmelidir.

6 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Tek Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Fırsat Maliyeti Seçim ve kıtlık kavramları ekonomi disiplininin esasıdırlar. fırsat maliyeti Bir seçim yaptığımızda veya karar verdiğimizde vazgeçtiğimiz en iyi alternatif.

7 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Uzmanlaşma, Değişim ve Karşılaştırmalı Üstünlük (Avantaj) Karşılaştırmalı üstünlük (avantaj) teorisi Uzmanlaşma ve serbest ticaretin tüm taraflar için (onlar «mutlak olarak» daha etkin üreticiler olsalar da) faydalı olacağını belirten Ricardo’nun teorisi.

8 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim  ŞEKİL 2.2 Karşılaştırmalı üstünlük ve Ticaretten Doğan Kazançlar Bu şekilde, (a) Colleen ve Bill’in bir günde elde edebilecekleri kütüklerin ve gıdanın kilesini (kile=36.5kg) göstermektedir ve (b)eşit sayıda kütük ve kile istediklerini varsayarak, bir ayda ne kadar ürün elde edebileceklerini göstermektedir. Colleen zamanını eşit kısma 50/50, ayırarak her bir iş için 15 gün ayırmakta ve toplam çıktısı 150 kütük ve 150 kile olmaktadır. Bill, zamanının 20 gününü kütük kesmeye ve geri kalan 10 gününü gıda toplamaya ayırmaktadır. (c) ve (d)’de görüldüğü gibi uzmanlaşarak ve ticaret yaparak, hem Colleen hem de Bill (c)’den (d)’ye geçerek daha iyi durumda olacaklardır. Colleen 100 kütük karşılığında Bill’den 140 kile gıda alarak ticaret yapmaktadırlar.

9 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Uzmanlaşma, Değişim ve Karşılaştırmalı Üstünlük (Avantaj) mutlak üstünlük Eğer bir üretici herhangi bir ürünü daha az kaynak kullanarak üretebiliyorsa, üretici o mal ve hizmetin üretiminde diğer bir üreticiye karşı mutlak üstünlüğe sahiptir. karşılaştırmalı üstünlük Eğer bir üretici herhangi bir ürünü daha düşük fırsat maliyetinde üretebiliyorsa, üretici o mal ve hizmetin üretiminde diğer bir üreticiye göre karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir..

10 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Karşılaştırmalı Üstünlük ve Ticaretten Olan Kazançların Grafik Sunumu  ŞEKİL 2.3a Üretim Olanakları (Ticaret Yok) Şekil (a) Colleen’in kendi başına üretebileceği kütük ve gıda kombinasyonlarının tamamını göstermektedir. Eğer her ay kütük kesmeye tüm 30 günü ayırırsa 300 kütük kesebilecektir, ancak gıda sıfır olacaktır (A noktası). Eğer 30 gününü gıdaya ayırırsa, 300 kile gıda ve 0 kütük elde edecektir (B noktası). Eğer 15 günü gıda toplamaya ve 15 günü de kütük kesmeye ayırırsa her birisinden 150 birim elde edecektir (C) noktası.

11 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Karşılaştırmalı Üstünlük ve Ticaretten Olan Kazançların Grafik Sunumu  ŞEKİL 2.3b Üretim Olanakları (Ticaret Yok) Şekil (b) Bill’in kendi başına üretebileceği kütük ve gıda bileşimlerinin tamamını göstermektedir. Eğer Bill her ay 30 günü kütük kesmeye ayırırsa 120 adet kütük fakat 0 birim gıda elde edecektir (D) noktası. Eğer 30 günü gıdaya ayırırsa 240 kile gıda fakat 0 adet kütük elde edecektir (E noktası). Eğer 20 günü kütük kesmeye ve 10 günü de gıdaya ayırırsa her birisinde 80 birim elde edecektir (F noktası).

12 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim  ŞEKİL 2.4 Colleen ve Bill’in Ticaretten Doğan Kazançları Colleen ve Bill uzmanlaşarak ve ticaret yaparak kendi üretim olanaklarının daha ötesine hareket edebilirler. Eğer Bill tüm zamanını gıda üretmeye harcarsa, 240 kile gıda ve 0 kütük üretecektir. Eğer bunun 140 kilesini Collen ile 100 adet kütükle değiştirirse, sonuçta 100 adet kütük ve 100 kile gıdaya sahip olacaktır. Şekil (b) Bill’in F noktasından F’ noktasına hareket edebileceğini göstermektedir. Eğer Collen odun kesmeye 27 gün ve gıda toplamaya 3 gün harcarsa 270 adet kütük ve 30 kile de gıda üretecektir. Eğer 100 adet kütüğü Bill’e 140 kile gıda karşılığında verirse (ticaret), Colleen 170 adet kütük ve 170 kile gıdaya sahip olacaktır. Şekil (a) Colleen’in C noktasından C’ noktasına hareket edebileceğini göstermektedir.

13 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Bugünkü ve Gelecekteki Beklenen Faydaları ve Maliyetleri Tartmak Kendimizi bugünkü mevcut yararlar ile gelecekte mevcut olacak yararları tartmakta buluruz. Burada fırsat maliyeti kavramı bize cok yardımcı oluyor.

14 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
İki veya Daha Fazla Kişinin Olduğu Bir Ekonomide Kıtlık ve Seçim Sermaye Malları ve Tüketici Malları tüketici malları Mevcut tüketim için üretilen mallar. yatırım Yeni sermaye üretmek için kaynakları kullanma süreci.

15 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi üretim olanakları eğrisi (üoe) Bir toplumun tüm kaynakları etkin olarak kullanıldığında üretilebilecek mal ve hizmetlerin tüm bileşimlerini gösteren bir grafiktir.

16 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Eğrinin solundaki (gölgeli alan) ve altındaki tüm noktalar bir toplumun mevcut veri kaynaklan ve mevcut üretim teknolojisi altında üretebileceği sermaye ve tüketim mallarının bileşimlerini göstermektedir. Eğrinin sağındaki ve yukarısındaki noktalar, G noktası gibi, ulaşılamayacak bileşimleri gösterir. Eğer ekonomi grafik üzerindeki yalnızca A noktasında ise hiç tüketim malları üretmeyecek, tüm kaynaklar sermaye malları üretmede kullanılacaktır. Eğer ekonomi B noktasında ise tüm kaynaklarını tüketim malları üretimine atfetmekte olup sermaye malları üretimine kaynaklarını tahsis etmemektedir.

17 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Her ne kadar bir ekonomi toprak, emek ve sermaye kaynaklarını tam istihdam seviyesinde kullanıyor olsa da, D noktasında olduğu gibi ÜOE eğrisinin içerisindeki kısımda kaynaklarını kullanıyor olabilir. Bu noktada ekonomi kaynakları etkinsiz kullanıyor demektir. İşsizlik dönemleri de D noktasında olduğu gibi ÜOE’nin içerisindeki noktaya tekabül etmektedir. D noktasından üretim sınırının üstüne hareket etmek kaynakların tam istihdama ulaşması anlamına gelir.

18 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi  ŞEKİL Üretim Olanakları Eğrisi Bu eğri (ppf) ekonomik kavramları yansıtır. En önemlilerinden birisi fırsat maliyetidir. Daha fazla sermaye malı üretmenin fırsat maliyeti daha az tüketici malları üretmektir. E noktasından F noktasına harekette sermaye mallarının miktarı 550' den 800'e yükselir, ancak tüketim mallarının miktarı 1300'den 1100'e iner.

19 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi İşsizlik Ekonomik daralmalar veya durgunluklar süresince, endüstriyel tesisler eksik kapasite ile çalışırlar. Emek ve sermaye atıl (işsiz) olduğunda üretebileceğimizi üretmiyoruz demektir.

20 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Etkinsizlik İsraf ve yanlış yönetim bir firmanın kendi potansiyelinin altında çalışmasının sonuçlarıdır. Bazen etkinsizlik özel firmaların yanlış yönetimi yerine ekonominin yanlış yönetiminden de kaynaklanabilir.

21 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Etkinsizlik  ŞEKİL 2.6 Tarımda Toprağın Yanlış Tahsisinden Kaynaklanan Etkinsizlik Toplum sahip olduğu kaynakları etkinsiz biçimde kullanarak kendi ÜOE’si (A noktası) içerisinde kalabilir. Örneğin, eğer mısır üretimi için Ohio'nun iklimi ve toprağı ve buğday üretimi için de Kansas'ınkiler daha uygun iseler Kansas çiftçilerini mısır üretmeye ve Ohio çiftçilerini buğday üretmeye zorlayan bir kanun her iki ürünün daha az üretilmesine yol açacaktır. Bu durumda, toplum B noktası yerine A noktasında olacaktır.

22 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Etkin Ürün Karması Etkin olmak için, bir ekonomi halkın istediğini üretmelidir. Negatif Eğim ve Fırsat Maliyeti marjinal dönüşüm oranı (MDO ve ya MRT marjinal rate of transformation) Üretim olanakları eğrisinin eğimi..

23 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Ekonomik Büyüme ekonomik büyüme Ekonominin toplam çıktısındaki artıştır. Büyüme toplum yeni kaynaklara sahip olduğunda veya mevcut kaynakları kullanarak daha fazla üretmeyi öğrendiğinde olur.

24 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Üretim Olanakları Eğrisi Büyümenin Kaynakları ve Yoksul Ülkelerin İkilemi  ŞEKİL 2.9 Sermaye Malları ve Fakir ve Zengin Ülkelerde Büyüme Zengin ülkeler fakir ülkelerden daha kolayca kaynaklarını sermaye malları üretmeye atfederler ve daha fazla kaynak sermaye üretimine akar, daha hızlı ekonomik büyüme olur. Böylece, fakir ve zengin ülkeler arasındaki açık zamanla büyür.

25 Kıtlık, Seçim ve Fırsat Maliyeti
Ekonomik Problem Tüm ekonomik sistemlerin karşı karşıya kaldıkları üç temel soruyu hatırlayınız: (1) Ne üretilecek? (2) Nasıl üretilecek? ? (3) Kim için üretilecek? Kıt kaynaklar veri iken, karmaşık büyük toplumlar ekonomik sistemlerin üç ana sorusunu nasıl cevaplandırırlar?

26 Ekonomik Sistemler ve Hükümetin Rolü
Kumanda Ekonomileri kumanda ekonomileri Merkezi hükümetin üretim hedeflerini, gelirleri ve fiyatları doğrudan veya dolaylı olarak belirlediği bir ekonomi.

27 Ekonomik Sistemler ve Hükümetin Rolü
Bırakınız-Yapsınlar Ekonomileri: Serbest Piyasa laissez-faire economy (bırakınız-yapsınlar ekonomisi) , bireylerin ve firmaların herhangi bir merkezi yönlendirme ve regülasyon olmaksızın kendi çıkarları peşinde oldukları bir ekonomi. piyasa (market) Alıcı ve satıcıların karşılıklı olarak etkileşim içinde olduğu ve mal ve hizmet değişiminde bulundukları kurum. Bazı piyasalar basit diğerleri karmaşıktır, fakat tüm piyasalar alıcıları, satıcıları ve değişimi kapsarlar. Serbest piyasa ekonomisinde (bırakınız-yapsınlar) alıcıların ve satıcıların davranışı ne üretileceğini, nasıl üretileceğini ve kimler için üretileceğini belirler.

28 Ekonomik Sistemler ve Hükümetin Rolü
Bırakınız-Yapsınlar Ekonomileri: Serbest Piyasa Tüketici Egemenliği tüketici egemenliği Tüketiciler neyi satın alacaklarına (veya almayacaklarına) ilişkin seçimleri, sonuçta tüketicilerin ne üretileceğini (veya üretilmeyeceğini) üreticilere dikte etme fikridir.. Bireysel Üretim Kararı: Hür (Serbest) Teşebbüs serbest teşebbüs Karları araştırmada bireylerin özel işletmeler kurma ve çalıştırma özgürlüğü.

29 Ekonomik Sistemler ve Hükümetin Rolü
Bırakınız-Yapsınlar Ekonomileri: Serbest Piyasa Çıktının Bölüşümü Bir hane halkının alacağı miktar onun gelirine ve servetine bağlıdır. * Gelir hane halkının her yıl için kazandığı miktardır. Gelir çeşitli biçimlerde olabilir: ücretler, maaşlar, faiz ve benzeri.. Servet hane halkının tasarruf veya miras yoluyla sahip olduğu geçmiş gelirinin birikimli miktarıdır.

30 Ekonomik Sistemler ve Hükümetin Rolü
Bırakınız-Yapsınlar Ekonomileri: Serbest Piyasa Serbest piyasa sisteminde ana koordine edici mekanizma fiyattır Fiyat Teorisi Serbest piyasa sisteminde, temel ekonomik sorular merkezi hükümet planı veya direktiflerinin yardımı olmaksızın cevaplandırılmaktadırlar. Serbest piyasada “serbest” olan sistemin dışarıdan müdahale olmaksızın kendi başına çalışmasına bırakılmasıdır. Kendi öz çıkarları peşinde koşan bireyler işletmelerini kuracak ve insanların istediği mal ve hizmetleri üreteceklerdir. Diğer bireyler becerilerini arttırıp arttırmamaya, çalışıp çalışmamaya ve satın alıp almamaya, satıp satmamaya, kazandıkları, geliri tasarruf veya yatırım yapıp yapmamaya karar vereceklerdir Temel koordine edici mekanizma fiyattır.