Slide 1 Eğitim Mesleki Nitelikler Wim Moleveld FEE Eğitim Alt Grubu Başkanı AVRUPAYA GİDEN YOL – MUHASEBE RAPORLAMA VE KURUMSAL GÜÇLENDİRME PROGRAMI.

... konulu sunumlar: "Slide 1 Eğitim Mesleki Nitelikler Wim Moleveld FEE Eğitim Alt Grubu Başkanı AVRUPAYA GİDEN YOL – MUHASEBE RAPORLAMA VE KURUMSAL GÜÇLENDİRME PROGRAMI."— Sunum transkripti:

1 Slide 1 Eğitim Mesleki Nitelikler Wim Moleveld FEE Eğitim Alt Grubu Başkanı AVRUPAYA GİDEN YOL – MUHASEBE RAPORLAMA VE KURUMSAL GÜÇLENDİRME PROGRAMI

2 Slide 2 Eğitim Mesleki Nitelikler GÜNDEM 1.FEE Eğitim Alt Grubu 2.Mesleki niteliklere yönelik eğitim için düzenleyici çerçeve 3.Muhasebe öğretimini etkileyen gelişmeler 4.AB’de yasal denetçilerin eğitimi Yasal Denetim Direktifi ve FEE’nin konumu 5.AB’de Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi Eğitim ve niteliklerin daha karşılaştırılabilir olmasını sağlamaya yönelik telafi edici önlemler ve girişimler 6.Ulusal eğitim politikasının belirlenmesi Pratik bir Model 7.Sonuçlar

3 Slide 3 FEE Eğitim Alt Grubu  Görev Tanımı:  Avrupa Komisyonu’nun, muhasebecilerin eğitimi ile ilgili girişimlerinde değişiklikler yapmak için öneriler geliştirmek  IFAC ED’nin geleceğe yönelik eğitim standartları hakkında görüş bildirmek  Mesleki niteliklerin kabul edilmesi ile ilgili bir strateji geliştirmek  Sürekli eğitim, vs. gibi hususlar üzerinde çalışmak  Üyelik, tüm FEE Üye Kuruluşlarına açıktır  Eğitim Alt Grubu, Serbestleştirme/Nitelikler Çalışma Grubuna rapor verir.

4 Slide 4 Mesleki Niteliklere Yönelik Eğitim için Düzenleyici Çerçeve Özet  Ulusal mevzuat ve ulusal Meslek Kuruluşunun düzenlenmesi  Uluslararası: IFAC  Üye Yükümlülükleri Bildirisi 2 Uluslararası Eğitim Standartları ve muhasebe meslek mensupları için geçerli diğer kılavuzlar (REPARIS, Mark Allison sunumu)  Avrupa  Yasal Denetim ile İlgili AB Direktifi; yasal denetçiler için geçerli (REPARIS, Anne-Françoise Mélot sunumu)  Mesleki Niteliklerin Kabulü ile ilgili AB Direktifi; tüm mesleki nitelikler için geçerli (REPARIS, Henri Olivier sunumu)

5 Slide 5 Avrupa Komisyonu: “Eğitim gerekliliklerinin sürekli olarak anlamlı kalmasını sağlamak amacıyla, müfredat içerikleri, uluslararası araştırma ve gelişmeler de dikkate alınarak, iş uygulamalarındaki ve finansal raporlamadaki ilgili gelişmelere (örneğin IAS Yönetmeliği) göre değerlendirilmelidir. Böyle bir değerlendirme, IFAC’ın Profesyonel Muhasebeciler için Uluslararası Eğitim Standartları gibi uluslararası eğitim kılavuzlarına dayalı olmalıdır” (AB’de Yasal Denetimin Güçlendirilmesi Hakkında Bildiri, 15 Mayıs 2003) :

6 Slide 6 Muhasebe öğretimini etkileyen gelişmeler  Devam eden küreselleşme  Sermaye piyasalarındaki değişiklikler  Bilgi ve İletişim Teknolojisi  Yönetim sistemlerinin giderek artan önemi  Şirket yönetişimine yönelik giderek artan ihtiyaç  Mevzuatın odak noktasında değişiklik  Raporlama eğilimleri

7 Slide 7 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi  Gerçek kişilerin yasal denetçi olarak onaylanabilmesi için taşıması gereken nitelikler : Madde 6 – 12  Sürekli eğitim ile ilgili yeni bir yükümlülük : Madde 13 FEE, Eğitim Alt-Grubu tarafından hazırlanmış bir durum belgesi sunmuştur. Önerilerin çoğu Avrupa Komisyonu tarafından kabul edilmemiş olmakla birlikte –en azından şu an için-, bu durum belgesi temsil edilen birçok üye kuruluşun görüşlerini yansıttığından dolayı ilgiye değerdir.

8 Slide 8 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi Madde 6 (…) bir gerçek kişinin yasal denetim gerçekleştirmek için onaylanabilmesi için, üniversite veya eşdeğer bir yüksek öğretim kurumunu bitirmiş olması, daha sonra teorik bir eğitim alması, uygulamalı eğitimden geçmesi ve ilgili Üye Devletler tarafından düzenlenen veya tanınan, üniversite bitirme veya eşdeğer düzeyde bir mesleki yeterlilik sınavında başarılı olması gerekir.

9 Slide 9 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 6)  Üniversite bitirme veya eşdeğer sınav seviyesi : Bologna Anlaşmasında belirtilen hususlar çerçevesinde belirlenecek.  Yeni Direktifin 6. Madde için önerilen metin: “Öğrenme ve değerlendirme en azından üç yıllık lisans derecesine eşdeğer olmalıdır; öğrenme ve değerlendirmenin önemli kısımları, lisans üstü seviyesinde, yani üç-yıllık bir lisans derecesinin daha üzerinde olacaktır.”

10 Slide 10 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi Madde 7 Madde 6’da belirtilen, mesleki yeterlilik sınavı, yasal denetim ile ilgili konularda gerekli teorik bilgi seviyesinin ve bu bilgileri uygulamaya aktarabilme becerisinin sağlanmasını güvence altına alır. Bu sınavın en azından bir kısmı yazılı olmalıdır.

11 Slide 11 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 7)  FEE, ‘sınav’ kelimesinin ‘değerlendirme’ kelimesi ile değiştirilmesi gerektiğini, çünkü kuruluşların kişileri farklı şekillerde değerlendirmeyi tercih edebileceğini düşünmektedir.  İhtiyaç duyulan yetkinliklerin özel olarak belirtilmesi gerekmektedir.  Mesleki ‘becerilerin’ ilave edilmesi gerekir  ‘yazılı’ kelimesi, “bilgisayar esaslı” ifadesini de içermelidir.

12 Slide 12 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 7) SYeni Direktifte 7. madde için önerilen bazı ifadeler : …değerlendirilen kişinin becerisinin incelenmesi  Denetimin planlanması, gerçekleştirilmesi ve raporlanması,…  İşlemlerin ve diğer olayların nasıl muhasebeleştirileceğinin anlaşılması …  Yasal çerçevenin, vergi hükümlerinin ve iş ortamının anlaşılması…  Stratejik ve iş yönetiminin, ve özellikle de denetim ile ilgili finansal yönetim ve bilgi teknolojisinin anlaşılması…  İş ve denetim risklerinin değerlendirilmesi için gereken ölçüye kadar iş süreçlerinin, sistemlerinin ve kontrollerinin anlaşılması.

13 Slide 13 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi Madde 8 Teorik bilgi testi …özellikle aşağıdaki konuları kapsar : …ardından bir konular listesi takip eder… …denetim ile ilgili olmaları koşuluyla en azından aşağıdaki konuları da kapsar : … ardından bir konular listesi takip eder … Komisyon (…) konu listesini kabul edebilir… Komisyon denetim ve denetim mesleği ile ilgili gelişmeleri dikkate alır…

14 Slide 14 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 8)  Madde 8’deki sınav tanımı, Madde 10’da belirtilen testi de kapsamalıdır (bkz. aşağıda): değerlendirme aşağıdaki becerileri incelemelidir :  İlgili teorik bilgiyi uygulamaya koyma ve bilgi ve deneyimi bir arada kullanma becerisi  Analiz, değerlendirme, mesleki yargı ve mesleki şüphecilik becerilerini uygulama becerisi  İlgili mesleki etik kurallarına uygun olarak kamu çıkarı doğrultusunda hareket etmek  Yeni konuları içermesi için değiştirilen konular listesi

15 Slide 15 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 8) Önerilen Konular Listesi :  Denetim  Muhasebe ve finansal raporlama  Yasal çerçeve, vergi hükümleri ve iş ortamı ayrıntılar: sonraki slaytlara bakınız

16 Slide 16 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 8) Denetim ile ilgili olarak önerilen konular listesi :  Güvence işleri ile ilgili kavramlar, süreçler ve yönetim (önerilen yeni konu!)  muhasebe dokümanlarının yasal denetimi ve bu denetimleri gerçekleştirenler ile ilgili uluslararası standartlar ve ulusal kanunlar, yönetmelikler ve standartlar  Mali tabloların analizi ve kritik değerlendirmesi

17 Slide 17 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 8) Muhasebe ve Finansal Raporlama ile ilgili önerilen konular listesi :  Finansal muhasebe ve raporlama  Yönetim muhasebesi  Yönetim kontrolü  Şirket mali tablolarının ve konsolide mali tabloların hazırlanması, bilanço kalemleri değerleme yöntemleri, kar-zarar hesaplama, nakit akışı ve öz sermaye değişikliklerini raporlama yöntemleri ile ilgili uluslararası standartlar ve ulusal kanunlar, yönetmelikler ve standartlar

18 Slide 18 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 8) Yasal çerçeve, vergi hükümleri ve iş ortamı ile ilgili olarak önerilen konular listesi (altı çizili konular, mevcut önemi itibariyle daha özel olarak belirtilmesi önerilen konular ile ilgilidir) :  İş ve ticaret hukuku, medeni hukuku, iflas ve benzer prosedürler ile ilgili hukuku, sermaye piyasaları ile ilgili kanunların temeli ve istihdam hukuku  İş değerlemeleri  Vergilendirme ve finansal ve yönetim kararları üzerindeki etkileri  İş sistemleri ve kontrolleri  Örgütsel bilgi ve iş bilgisi (bakınız sonraki slayt)

19 Slide 19 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi FEE’nin Konumu (Madde 8) Örgütsel bilgi ve iş bilgisi konusu aşağıdakileri kapsar:  Genel ve finansal iktisat  Şirket yönetişimi  Yönetim bilimi (nicel yöntemler dahil)  Örgütsel davranış  Finansal yönetim  Uluslar arası iş ve küreselleşme

20 Slide 20 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi Madde 10 Uygulamalı Eğitim Teorik bilginin uygulamaya aktarılabilmesi için, (ki bunun için sınavda bir test yer almaktadır) eğitim alan kişinin en az üç yıllık bir uygulamalı eğitimi tamamlaması gerekir (...) FEE’nin görüşleri: Madde 8 için önerilen değişiklik metnine bakınız

21 Slide 21 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi Madde 11 Uzun vadeli uygulama deneyimi ile edinilen nitelikler Not: her durumda, Madde 7’de belirtilen mesleki yeterlilik sınavını geçme koşulu geçerlidir.

22 Slide 22 AB’de Yasal Denetçilerin Eğitimi Yasal Denetim Direktifi Madde 13 Sürekli Eğitim “… yasal denetçiler, ilgili sürekli eğitim programlarına tabidir…” FEE, durum belgesinde bu yeni maddeyi olumlu karşıladığını belirtmiştir. FEE Eğitim Alt Grubu son toplantılarında birinde bu konuyu üye kuruluşların sürekli eğitim programlarından sorumlu temsilcileri ile görüşmüştür. Temsil edilen üye kuruluşlar, bu gerekliliğin temel olarak 7 sayılı IFAC Uluslararası Eğitim Standardına göre karşılandığını bildirmiştir. FEE Eğitim Alt Grubu, FEE üyeleri arasındaki mevcut durumu gözden geçirmek ve uygulamada karşılaşılan ve FEE’nin yardımcı olabileceği sorunların bir envanterini hazırlamak için is kısa bir anket dağıtmayı planlamaktadır.

23 Slide 23 AB’de Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi Tarihçesi  Avrupa Birliği’nin, aralarında Topluluk içerisinde meslek uzmanlarının serbest dolaşımının ve mesleki hizmetlerin serbest olarak sunulmasının sağlanması da bulunan amaçları, muhasebe hizmetleri için de tam olarak geçerlidir.  Serbest dolaşım göçmenlerin niteliklerinin eşdeğerliliği sorununu da ortaya çıkarmaktadır  Yeni Yasal Denetim Direktifi, denetçilerin tek Pazar içerisinde serbest dolaşımı da dahil olmak üzere yasal denetim faaliyetinin tüm yönlerini kapsamaktadır  Mesleki niteliklerin tanınması ile ilgili yeni Direktif, mevcut mesleki niteliklerin tanınması sistemini geliştirmeyi amaçlamaktadır

24 Slide 24 AB’de Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi İlkeler 1.Ev sahibi Üye, kendi topraklarında kurulan muhasebecilerin niteliklerini onaylayabilir 2.Ev sahibi Üye, kaynak üye devlette kabul edilen niteliklerin eşdeğerliliğini tanır ancak çok ciddi farklılıkların olması durumunda telafi edici önlemler uygulayabilir

25 Slide 25 AB’de Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi Telafi Edici Önlemler  Telafi edici önlemler arasında aşağıdakiler bulunabilir :  Başvuru sahibinin, ev sahibi Üye Devlette düzenlemeye tabi bir meslek faaliyetini gerçekleştirebilme becerisinin değerlendirilmesine yönelik bir yetenek testi; başvuru sahibinin kendi ülkesinde yeterliliği kabul edilmiş bir meslek mensubu olduğu dikkate alınmalıdır  Ev sahibi üye devlette yeterliliği kabul edilmiş bir meslek mensubunun gözetimi altında bir adaptasyon süresi; en fazla 3 yıl, muhtemelen uygulamalı eğitim ile birlikte ve değerlendirmeye tabi olarak

26 Slide 26 AB’de Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi Ortak platformlara dayalı olarak telafi edici önlemlerden feragat edilmesi Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi Hakkındaki Direktifin 15. Maddesi : “Bu madde kapsamında, ‘ortak platformlar’ belirli bir meslek için farklı Üye Devletlerdeki mevcut eğitim yükümlülükleri arasındaki ciddi farklılıkların telafi edilmesi için uygun bir dizi mesleki nitelik kriteri olarak tanımlanır.” Bu hükmün amacı, meslek mensuplarının platformun kriterlerine uyum yoluyla farklı Üye Devletlerdeki farklılıkları telafi etmesidir. Ortak platformların kabul edilmesi gönüllüdür.

27 Slide 27 AB’de Mesleki Niteliklerin Kabul Edilmesi Eğitim ve Niteliklerin karşılaştırılabilirliğini arttırmaya yönelik için bazı girişimler  Bologna süreci:  Bologna Deklarasyonu, 29 ülkenin yüksek öğretim sistemlerinin yapılarını yakınsak bir şekilde yeniden yapılandırmak için yaptıkları bir taahhüttür. Temel olarak iki ana sürece –lisans ve lisansüstü- dayalı bir sistem kabul etmiştir.  AB’nin Yaşam Boyu Öğrenme için Avrupa Yeterlilik Çerçevesi (EQF) Projesi  Niteliklerin aktarılmasını, şeffaflığını ve tanınmasını sağlayacak bir meta-çerçeve; ulusal veya sektörel düzeyde yetkili bir merci tarafından değerlendirilen ve sertifikalandırılan öğrenme sonuçları olarak anlaşılmaktadır.  Muhasebe Mesleği Nitelikleri Ortak İçerik Projesi  Gert Karrenman’ın REPARIS sunumuna atıfta bulunulmaktadır.

28 Slide 28 Ulusal Eğitim Politikasının Oluşturulması Pratik bir Model  Düzenleyici kurum ve/veya mesleki kuruluş şunları tanımlar:  1. Eğitim Politikası ve  2. Meslek profili ve nitelik ile ilgili gereklilikler Konular: Düzenleyici çerçeve, kapsam ve amaçlar, sorumluluklar, faaliyetlerin planlanması, teşkilat, nicel hususlar da dahil olmak üzere (ect, saatler..) eğitim programlarının içeriği ve değerlendirme şekli ile ilgili genel politika,  Eğitim kuruluşları (meslek kuruluşu ve/veya üniversiteler) aşağıdakileri tanımlar:  3. Eğitim programının ve müfredatının profili (ect’lerin konuları ve hacmi), ve  4.Konuların açıklaması : öğrenme sonuçları ve bilginin dayanağı

29 Slide 29 Sonuçlar  Muhasebe meslek mensuplarının ve yasal denetçilerin eğitimi ile ilgili düzenleyici çerçeve karmaşıktır.  Özellikle ekonomilerin küreselleşmesi olmak üzere çeşitli gelişmeler muhasebe öğretimini etkiler.  Gelecekteki gelişmelere tepki verebilmek için, yaşam boyu öğrenme kavramı muhasebe meslek mensuplarının eğitiminin doğasını belirlemelidir. Sürekli eğitim, IFAC üye kuruluşlarının muhasebe meslek mensupları ve AB’deki yasal denetçiler için bir yükümlülüktür.  Küreselleşme, meslek mensuplarının ve meslek hizmetlerinin daha fazla serbest dolaşımını gerektirmektedir. Bu niteliklerin eşdeğerliliği sorununu ortaya çıkarmaktadır. Mesleki niteliklerin tanınmasını geliştirmek için çeşitli süreçler başlatılmıştır. Eğitim sisteminin şeffaflığı ve karşılaştırılabilirliği temeldir.

30 Slide 30 REPARIS katılımcılarına sorular  FEE Eğitim Alt Gurubu önümüzdeki dönem için gündemine hangi konuları almalıdır?  FEE Eğitim Alt Grubu size nasıl yardımcı olabilir?