EĞİTİM ve ÖĞRETİMDE ETİK

... konulu sunumlar: "EĞİTİM ve ÖĞRETİMDE ETİK"— Sunum transkripti:

1 EĞİTİM ve ÖĞRETİMDE ETİK

2 Kavramlar Meslek Kavramı: İnsanlara yararlı mal ve hizmetler üretmek ve bunun karşılığında para kazanmak için yapılan, belli bir eğitimle kazanılan sistemli bilgi ve becerilere dayalı, kuralları toplumca belirlenen ve etik değerleri kapsayan etkinlikler bütünüdür (Kuzgun,2000:3).

3 Meleklerin Genel Özellikleri 1-Toplumun kaçınılmaz bir gereksinimini karşılar. 2- Kişinin salt kendi doyumu için değil aynı zamanda başkalarının yararı içinde yapılan bir uğraştır. 3-Sistemli bir eğitimle kaznılmış özel bilgi ve becerilere dayalıdır. 4- Araştırma ve deneylerle geliştirilerek zmanla kendine özgü tekniklere sahip olur. 5- Madde kazanç elde etmek için yapılır. 6-Toplumca kabul edilmiş etik değerleri ve ilkeleri vardır.

4 Ahlak Kavramı: Toplumların gereksinim ve çıkarları doğrultusunda, alışkanlıklar, gelenekler, töreler ve kamuoyunun gücünden destek alan, kendiliğinden biçimlenmiş, genel kabul görmüş yasaklama ve değerlendirmelerdir(Frovlov,1997:7). Bu anlamda ahlak görelidir ve toplumdan topluma değişe bildiği gibi, aynı toplum içindeki farklı grupların benimsediği ahlak kuralları arasında bile farklılıklar vardır(Mengüşoğlu,1965:14).

5 Bir başka ifade ile etik, “ahlak üzerine söz söyleme etkinliğidir”.
Etik Kavramı:Bir etkinlik alanı olarak felsefenin bir dalı, bir ahlak felsefesi alanı; ahlaki olanın özünün ve temellerini araştıran bir felsefe etkinliğidir. İnsanın kişisel ve toplumsal yaşamdaki ahlaki sorunlarını ele alıp inceler(Akarsu,1998:74). Bir başka ifade ile etik, “ahlak üzerine söz söyleme etkinliğidir”. Etik tartışmalarının temel konusu, insanın eylemlerinin ahlaki bakımdan değerli ya da değersiz kılanın ne olduğudur. Basit bir anlatımla etik, doğru ve yanlış ölçütleridir.

6 Etik ve Ahlak Kavramları günlük yaşamda aynı anlamda kullanılabilseler bile gerçekte aralarında ihmal edilemeyecek derecede önemli farklılıklar bulunmaktadır. Ahlak, kültürel değerler ve ideallerle ilgili doğru ve yanlışları ve bunlara uygun olarak nasıl davranılması gerektiğini belirler. Ahlak geniş tabanlı ve nasıl davranılması gerektiğine ilişkin yazılı olmayan standartları içerir. Etik ise, hem daha soyut kavramlara dayalıdır hem de bu soyut kavramlardan ne anlaşılması gerektiğini tanımlamaya çalışır. Etik kuralların açık ve belirli bir alana ilişkin yazılı kuralları içermesi beklenir. Örneğin tıp etiği, hukuk etiği, eğitim etiği v.b. Ve bu kurallar evrensel ilkelerden oluşur.

7 Başlıca Etik Kuramları
Sonuççu ya da Teleolojik Kuram En iyi sonucu hangi eylem sağlayacaktır? Bu soruya net bir yanıt verilemediği durumda bu kuram bize, en iyi ve en az zarar veren eylemin seçilmesini önermektedir. Bu teoriyi benimseyen kişiler, eylemin özünde yaralı olduğu ve kimseye zarar vermediği sürece paternalistik(Babacıl: Başkası adına onun için en iyi olana karar verme yetkisini kandinde görme) davranışını onaylamaktadırlar(Kornblau ve Starling,1999:11-12).

8 Deontolojik Kuram Deontolojik kuram, yalnızca eylemin sonuçlarına değil, aynı zamanda eylemin türü ve ahlaki ilke ve kuralların izlenip izlenmediğine de odaklanır. Böylece deontolojik kuramı benimseyen biri, eylemin etik olup olmadığına karar verebilmek için kişinin ödev ve yükümlülüklerini esas alır. Bu kuram, etik ilke ve kurallara sıkı sıkıya bağlı kalınmasını temel olarak alır(Kornblau ve Starling,1999:11-12)

9 Haklar Temeline Dayalı Etik
Haklar temeline dayalı etik, bir davranış biçimine karar verirken bireysel haklar açısından olaya bakar. Bu haklar yasal, politik ve etik hakları kapsar. Bu kurama göre etik ikilemlerin çözümlenmesinde bireyin ne gibi haklara sahip olduğuna bakılmalıdır(Kornblau ve Starling,1999:11-12)

10 Sezgilere Dayalı Etik Sezgici etik kuramı, doğru veya yanlış eyleme karar vermede sezgilerin yol gösterici olduğunu ileri sürer. Kişinin etik duyarlılığı eylemlerini yargılamasını gerekli kılar ve buna izin verir. Kişi “yaptığımı doğrulayacak bir şeyler olduğunu biliyorum” diyebilecektir.

11

12 Meslek etiğinin üç temel işlevi vardır.
Meslek Etiği: Belli bir meslekte hüküm süren doğru ve yanlış davranışları ele alır. Mesleki etik, bütün ilişkilerde dürüstlük, sözünde durmak, doğaya ve insanlara saygılı olmak, hakça davranmak ve haksızlıklara karşı çıkmayı gerektirir. Meslek etiğinin en önemli yanlarından biri, dünyanın neresinde olursa olsun, aynı meslekte çalışan bireylerin bu davranış kurallarına uygun davranmalarının gerekli olmasıdır(Kuçuradi,1988:21). Meslek etiğinin üç temel işlevi vardır. 1-Yetersiz ve ilkesiz üyeleri ayırmak. 2-Meslek içi rekabeti düzenlemek. 3-Hizmet ideallerini korumak.

13 Meslek Etiğinin Kodları Etik kod, çalışanların hangi davranışlarının kabul edilebilir bulunduğuna ilişkin olarak yol gösteren meslek ya da örgüt tarafından beklenen resmi ifadelerdir(Ferrel ve Fraedrich,1994:170). Etik kodların temel işlevi, kapsamına giren grup üzerinde belli bir disiplin sağlamak ve bunun için gereken ortamı yaratmaktır.

14 Örnek-1: Öğretmen Yemini
'Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Atatürk inkılâp ve ilkelerine, Anayasada ifadesi bulunan Türk Milliyetçiliğine sadakatla bağlı kalacağıma; Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını Milletin hizmetinde olarak tarafsız ve eşitlik ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma; Türk Milletinin milli, ahlakı, insanı, manevi ve kültürel değerlerini benimseyip, koruyup, bunları geliştirmek için çalışacağıma; insan haklarına ve Anayasanın temel ilkelerine dayanan milli, demokratik, laik bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarımı bilerek, bunları davranış halinde göstereceğime namusum ve şerefim üzerine yemin ederim. ''

15 Örnek-2: Etik Sözleşme Kamu hizmetinin her türlü özel çıkarın üzerinde olduğu ve kamu görevlisinin halkın hizmetinde bulunduğu bilinç ve anlayışıyla;     * Halkın günlük yaşamını kolaylaştırmak, ihtiyaçlarını en etkin, hızlı ve verimli biçimde karşılamak, hizmet kalitesini yükseltmek ve toplumun memnuniyetini artırmak için çalışmayı,     * Görevimi insan haklarına saygı, saydamlık, katılımcılık, dürüstlük, hesap verebilirlik, kamu yararını gözetme ve hukukun üstünlüğü ilkeleri doğrultusunda yerine getirmeyi,     * Dil, din, felsefi inanç, siyasi düşünce, ırk, yaş, bedensel engelli ve cinsiyet ayrımı yapmadan, fırsat eşitliğini engelleyici davranış ve uygulamalara meydan vermeden tarafsızlık içerisinde hizmet gereklerine uygun davranmayı,     * Görevimi, görevle ilişkisi bulunan hiçbir gerçek veya tüzel kişiden hediye almadan, maddi ve manevi fayda veya bu nitelikte herhangi bir çıkar sağlamadan, herhangi bir özel menfaat beklentisi içinde olmadan yerine getirmeyi,     * Kamu malları ve kaynaklarını kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında kullanmamayı ve kullandırmamayı, bu mal ve kaynakları israf etmemeyi,     * Kişilerin dilekçe, bilgi edinme, şikayet ve dava açma haklarına saygılı davranmayı, hizmetten yararlananlara, çalışma arkadaşlarıma ve diğer muhataplarıma karşı ilgili, nazik, ölçülü ve saygılı hareket etmeyi,     * Kamu Görevlileri Etik Kurulunca hazırlanan yönetmeliklerle belirlenen etik davranış ilke ve değerlerine bağlı olarak görev yapmayı ve hizmet sunmayı taahhüt ederim.

16 Meslek etiği kodlarının üç temel işlevi vardır
Meslek etiği kodlarının üç temel işlevi vardır. 1-Mesleğin ideallerinin toplum ve meslek elemanları arasında paylaşılmasını sağlar. 2-Meslekteki etik davranışlara genel bir rehberlik yapar. 3-Beklenen standartların altındaki davranışların disipline edilmesi için gereken, kabul edilebilir davranış standartlarının geliştirilmesini sağlar.

17 Davranışın Etik Açıdan
Bölüm-3 Davranışın Etik Açıdan Yargılanması

18 Davranışın Yargılanması
Karmaşık ve şaşırtıcı olasılıklar arasında karar vermek gerektiğinde etik dışı davranışlardan kaçınmak için kendi kendine şu soruları sormalıdır. 1-Bu doğru mu?(Başkalarının sana davranmasını istediğin gibi davran) 2-Bu adil mi?(Karşındakinin yerinde olsaydınnız ve bu davranış size yapılsaydı, bunu adil olduğunu düşünür müydün?) 3-Eğer birisi zarar görecekse bu kim?(Kim kazanacak? Bu kişi neyi hak ediyor?) 4-Eğer verdiğiniz karar gazetelerin birinci sayfasında yer alsaydı kendinizi rahat hisseder miydiniz? 5-Ailenize, akrabalarınıza bunu söyler miydiniz? 6-Olay nasıl kokuyor?(sezgiler üzerinde dikkatle durulmalı).

19 Etik Dışı Davranışın Ussallaştırılması
Etik dışı davranışın ussallaştırılmasında aşağıdaki yaklaşımlar kullanılmaktadır. 1-Eğer gerekli ise etiktir 2-Eğer yasal ve izin verilebilir ise uygundur 3-Bu işin bir parçası 4-Sonuçta herkesin yararı sağlanacak 5-Bunu sadece senin için yapıyorum. 6-Sadece ateşe ateşle karşılık veriyorum. 7-Kimse zarar görmeyecek. 8-Herkes aynı şeyi yapıyor. 9-Kişisel olarak benim kazancım yoksa tamam. 10-Hak ettiğimi alamıyorum. 11-Hala tarafsız olabilirim.

20 Etik Karar Verme Etik dışı davranışların ussallaştırılması ve çeşitli gerekçelerle haklı kılınmasının kolaylaştırılmasını önlemde en temel araç etik karar verme süreçlerinin kullanılmasıdır. Etik Karar Verme Süreçleri 1-Dur ve düşün 2-Amaçların tanımlanması 3-Gerçekleri bilmek 4-Seçenekleri geliştirmek 5-Sonuçları gözönüne almak 6-Seçmek ve karar vermek 7-Gözden geçirmek ve değiştirmek

21 Bölüm-4 Öğretmenlik Meslek Etiği

22 Öğretmenin etik yükümlülükleri, öğrencinin haklarını oluşturur
Öğretmenin etik yükümlülükleri, öğrencinin haklarını oluşturur. Örneğin pekçok meslekte olduğu gibi “ayrımcılık yapmamak” öğretmenlik mesleğinin temel etik ilkeleri arasındadır. Bu yükümlülük aynı zamanda öğrencilerin “okulda eşit muamele görme” hakkının garanti altına alır. Genellikle öğretmenlere bu yükümlülüklerini benimsetmek ve sürekli hatırlatmak amacıyla “öğretmen andları” hazırlanmıştır. Bu andlar, öğretmenlere daha mesleğe girmeden üstlenecekleri görevle birlikte yüklendikleri etik sorumlulukları ve uygun davranmaları beklenen etik ilkeleri de hatırlatır.

23 Öğretmenlik Meslek Etiğinin İlkeleri
1- Profesyonellik: Bir kişinin işini gerekli şekilde en üst nitelikte yapması anlamına gelmektedir. Profesyonel davranışlara örnekler; a. Görevle ilgili bilgi, beceri ve tutumları eksiksiz kazanmış olmak, b. Hizmeti zamanında ve kusursuz sunmak, c. Mesleği daha iyi yapabilmek için sürekli olarak özeleştiri ve değerlendirme yapmak, d. Hizmette kaliteyi sağlamak, e. Kişisel yeteneklerini sonuna kadar kullanmak, f. Taktir yetkisini makul ölçüler içinde kullanmak, g. Mesleğinin yönetem ve tekniklerini sürekli olarak geliştirmek, h. Öğrencilere, fiziksel ve psikolojik anlamda öğrenebilecekleri bir sınıf ortamı oluşturmak

24 2- Hizmette Sorumluluk:
İki tür sorumluluk vardır. Bunlardan birincisi, üstlere hesap vermeyi içeren “sorumlu olma”dır. İkincisi ise bir işi yapmayı üstlenmek anlamınada gelen “ sorumluluk alma” dır. Bir öğretmenin standart ders programı içinde gerçekleştirdiği etkinlikler “sorumlu olma” kapsamındadır. Bunların yapmadığı taktirde hesap vermemek durumundadır. Ancak “ders dışı etkinlikler” yürütmek konusunda fazladan aldığı sorumluluk ikinci türdendir.

25 3- Adalet: Öğretmen, her türlü eyleminde adil olmak ve öğrenciler arasındaki ilişkilerde de adaleti sağlamak sorumluluğuna sahiptir. Öğrencilere söz hakkının adil olarak paylaştırılmasısından başlayıp, sınıf içi ve dışı etkinliklere katılıma kadar uzayan her türlü etkinlikte adaletin sağlanması son derece önemlidir.

26 4- Eşitlik: Eşitlik, yararların, sıkıntıların, hizmetlerin dağıtılmasında uygulanacak sınırların belirlenmesini içerir. Eşitlik kavramı temel bireysel eşitlik, kısmi eşitlik ve blokların eşitliği açısından ele alınabilir. Temel bireysel eşitlik: Tüm öğrencilere eşit davranma Kısmi eşitlik: duyma özürlü öğrencinin ön sıraya oturtulması, görme engelli bir öğrenciye farklı sınav yapılması Blokların eşitliği:Farklı sosyo ekeonomik düzey, kız- erkek

27 5-Sağlıklı ve güvenli bir ortamın sağlanması:
öğretmenlerin en temel etik sorunlarından bir de sınıf ortamında düzen ve disiplin sağlayarak, öğrenci sağlını ve güvenliğini tehdit edecek her türlü unsurun ortadan kaldırılmasını sağlamaktır. Örneğin okulda şiddet, çeşitli kazalar, yangın, sel, ya da başka felaketler, bulaşıcı hastalıklar, öğretmenelerin özenle dikkat etmesini gerektiren sağlık ve güvenlik alanlarıdır. Bunun dışında okuldaki temizlik ve hijyen, okul gezileri, oyun alanlarındaki tehlikeler de öğretmelere özel bir dikkat gereği yüklemektedir.

28 6- Yolsuzluk yapmamak: En genel tanımıyla yolsuzluk, bir çıkar karşılığında kamu yetkilerinin yasa dışı kullanımı olarak tanımlanabilir. Pek çok öğretmenin kendi öğrencisine para karşılığında ders verdiği gözlenmektedir. Burada ders verilen öğrencinin sınavı yine aynı öğretmen tarafından yapılmaktadır. Öğretmenin kendi kitabını ya da diğer ders materyallerini üstü kapalı bir zorlama ile öğrencilerine satması da örnek verilebilir. Bir başka çıkar sağlama unsuru da öğrenci velilerinin aldığı pahalı hediyeleri kabul etmektir. Öğretmenler günü, bazı okullarda öğretmenlerin aldıkları hediyelerle rekabete giriştikleri, gösteriş yaptıkları günlere dönüşmüştür. Öğrenci başarısına ilişkin kayıtların parasal ilişkiler, parasal olmayan çıkarlar ya da politik ilişkiler nedeniyle değiştirilmesi de yolsuzluklara başka bir örnektir.

29 7-Dürüstlük-doğruluk ve güven:
İçten ve dürüst davranmayan öğretmenler, ilişkilerde kendi sonlarını hazırlarlar ve güven ortamı ortadan kalkar. Oysa güven ilişikilerin temel unsurudur. Gerçeklerin, birein kendi duygu, düşünce ve yararları doğrultusunda çarpıtılması,daha sonraki eylem ve işlemlerin doğruluğunu da ortadan kaldırır.

30 8- Tarafsızlık: öğretmenin tarafsızlığı, etik açısından son derece önemlidir. Diğer mesleklerden farklı olarak eğitim, kişisel değer, inanç ve tutumların da kolayca işin içine girmesi riskini taşımaktadır. Öğretmen öğretmekler görevli olduğu resmi programın yanı sıra kendi kişisel değerlerini yasıtan bir “gizli programı” da öğrenciler üzerinde uygulamaya kalkabilir. Bu nedenle öğretmen bu tür yanlı ve tek taraflı gizli programları uygulamaktan özenle kaçınmalıdır.

31 9- Mesleki bağlılık ve sürekli gelişme: Öğretmenler, bir lider olarak hem kendi mesleki bağlılık ve gelişmesini hem de öğrencilerin mesleki bağlılık ve gelişmesini sağlamaya çalışmalıdır. Mesleğe bağlılık meslekte gelişme ve ilerlemeye istekli olmayı, bu amaçla alana ilişkin yayınları izlemeyi ve eğitim programlarına katılmayı gerektirir.

32 10- Saygı: Öğretmenin herşeyden önce insanın değerine ve bütünlüğüne saygı duyması gerekir. Bu anlamda öncelikle öğrencinin varlığına ve bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerekmektedir. Öğrencilerin dayak, şiddet, hakaret, isim takma, belli, özelliklerinden dolayı aşağılanma gibi öğretmen davranışlarına maruz kalması etik açıdan son derece yanlıştır. Öğretmenlik etiğinde bir başka unsurda velilere karşı gösterilmesi gereken saygıdır. Velilere başkalarının yanında çocukları ile ilgili olumsuz yorumlarda bulunmak, onları suçlamak ve azarlamak, giyim kuşam ya da konuşmalarından dolayı eleştirmek, küçük düşürmek bu tür olumsuzluklara örnek olarak verilebilir.

33 11- Kaynakların etkili kullanımı:
En kıt ve en değerli kaynak zamandır. Bu açıdan “öğretim zamanın” etkili kullanımı öğrencilerin yararını en üst düzeye çıkaracaktır. Derse geç girmek, erken ayrılmak ders süresince zamanı iyi kullanmamak, kişisel işlerini eğitim –öğretim ortamında yapmak, derse hazırlıksız girmek, öğrenci çalışmalarına ve ödevlerine yeterince zaman ayırmamak öğretim zamanının etkili kullanılmadığının kanıtıdır.

34 Bölüm-5 Eğitim Yöneticileri ve Etik

35 Öğretmenlerin ve diğer iş görenlerin gönül gücünü (moral) düşüren en önemli etkenlerden biri, yöneticilerin dürüstlüğü ve tarafsızlığından kuşku duyulmasıdır. Dürüstlükten sapmalar, kısa sürede alt düzeydeki yöneticilerinde ahlaki bozulmaya uğramalarına ve örgüte yolsuzluğun girmesine neden olmaktadır. Okul yönetiminde etik dışı davranışlar birkaç şekilde ortaya çıkabilir. Bunlardan ırk ayrımı, dinsel önyargılar, öğrenci ve işgörenlere adil olmayan davranışlar, bedensel ve sözlü taciz gibi açıkça ortaya çıkan ihlaller kolayca farkedilebilir. Ancak etik davranışların gizli ihlalleri, yöneticiye dalkavukluk yapan arkadaş ya da bazı işgörenlere yanlı davranma gibi kayırmalar şeklinde görülebilir.

36 Eşin ya da akrabanın işe alınması, okulla iş yapan iş adamları ya da örgütlerden hediye kabul edilmesi ya da başka çıkarlar sağlanması, çacuklarına özel ilgi gösterilmesini isteyen ailelerin tatillerde veya özel günlerde vermek istedikleri hediyelerin kabul edilmesi de etik dışı davranışlara örnek verilebilir. Etik ilkeler, yöneticilerin tartışmaya açık eylem ve kararlardan uzak durmalarını, doğru olmayan ancak çekici gelen yaklaşımlardan kaçınmalarını sağlar.

37 Eğitim Yöneticisinin Etik İlkeleri
1- Eğitim felsefesine uygun bir vizyon geliştirilmesi: insan ilişkileri ve karar alma sürecinde tutarlı olmak için yöneticilerin eğitim felsefesine uygun bir vizyona sahip olması gerekmektedir. 2- Güçlü bir etik liderlik uygulanması: Bir eğitim yöneticisi, okuldaki etik havanın kurulmasında en temel belirleyicidir. Etik hava yalnızca bir ilkeler dizisi ya da yasalarla değil, eylemlerin sorumlulukla örüldüğü, dikkatli bir tutumla sağlanabilir. Eğitim yöneticisinin aldığı tüm kararlar, okulun etik havasını oluşturur. Eğer eğitim yöneticisi, okulda niteliksiz bir öğretim yapılmasına göz yumuyorsa, bu durum, toplumun ve öğrencilerin aldatıldığı bir havanın kabul edildiği anlamına gelir. Eğer eğitim yöneticisi öğrencilerin devamsızlığına göz yumarsa, okulun havası “ okul önemli değildir” mesajını verir.

38 3- Ayrımcılığın ortadan kaldırılması:
Ayrımcılık gizli biçimlerde ortaya çıkar. Öğretmeneler odasında belli bir gruba ait öğrencilerin aşağılandığı sözlerin hoş görülmesi; rehberlik biriminin düşük sosyo-ekonomik kökenli öğrencileri üniversite yerine mesleki eğitime yönlendirmesi bazı örneklerdir. Eğitim yöneticisi ayrımcılığı hoş göremez. Eğitim yöneticileri ayrımcılığı bir etik ve eğitim sorunu olarak ele almalıdır.

39 4-Etkili öğretimin bir ödev olarak görülmesi: öğretmenin başarısızlığı öğrenciyi yaşam boyu etkiler. Öğrenciler öğretmeni değiştirme gücüne sahip değildir. Bu nedenle zayıf öğretmenlerin geliştirilmesi ve başarılı hale getirilmesi için teşvik edilmeleri okul yöneticilerine bağlıdır.

40 5-Toplumla ilişkilerin geliştirilmesi:
Etkili okul yöneticileri, okulla toplum arasında iyi bir ilişki kurarlar. Okul sıcak ve çekici bir yer haline gelirse, öğrenci, öğretmen ve veliler bu kurum tarafından istendiklerini hissederler. Okul toplumu, üyelerinin varlığını tanır ve saygı duyarsa, ayrımcılık, istismar ve saygısızlık ortadan kalkar. Paylaşılan amaçlara ve değerlere dayalı bir okul toplumu yaratma çabası, etkili bir eğitim yöneticisinin birincil amacı olmalıdır.

41 6-Bütün grupların hakları arasında denge kurulması:
Okul yöneticisi, faydacı bir yaklaşımla okuldaki çoğunluk grubun hakları üzerinde odaklaşmak gibi kolay bir yol seçebilir. Ancak, azınlık gruplar haklarını kullanmaktan yoksun bırakılamaz.

42 7-Herkes tarafından istenen karar, her zaman doğru değildir:
Eğitim yöneticilerinin, herkes tarafından istenen, beklenen kararları ile doğru kararları birbirinden ayırması gerekir. Doğru ve istenen kararlar birleştiğinde etik sorunlar ortaya çıkmaz. Ancak, bazen bireylerce istenen kararlar ile doğru kararlar birbiri ile bağdaşmaz. Akıllı eğitim yöneticileri, sorunları bütün yönleri ile ele alır ve etik sorunları gözönünde tutar.

43 8-Kararlarda belirleyici olarak, okulun üyeleri için doğru olanı almak:
Kararlarında belirleyici olarak yalnızca örgüt için iyi olanları alan yöneticileri, örgütlerin üyelerinin gereksinimlerini karşılamak zorunda olduklarını unuturlar. Böylece okullar, ailelerin yakınmalarını görmezlikten gelir, öğrencilerin gereksinimlerini göz önüne almaz, iş görenler sadece belli işleri yapan bireyler olarak görülür.

44 9-Etik konularda cesaretin, eğitim yöneticisinin rollerinin ayrılmaz bir parçası haline getirilmesi:
Etik davranış etik cesaret olmaksınız olanaksızdır. Eğitim yöneticisi, etik ilkelerin ihlali konusunda baskı gördüğünde “hayır” diyebilecek etik cesarete sahip olmalıdır.

45 10-Etik davranış, doğruluk ve ahlaki eylemelerin bütünleşmesi:
Eğitim yöneticisi etik değerleri astları ile paylaşmıyorsa, okulda etik bir hava yaratılmaz. Eğitim yöneticisi, toplumun değerlerine dayalı bir etik ilkeler dizisi geliştirmeli ve bunu diğer iş görenlerle paylaşmalıdır. Etik liderlik, okulun kaynaklarının doğru kullanımı, bireylere adil davranmak, öğretmenlerin etkili bir öğrenme ortamı sunmaları, programların toplumsal gereksinimleri karşılaması, öğrenci başarısı ve kendini gerçekleştirmelerinin sağlanması, ailelerin okula katılımı ve öğrenme sürecinde işbirliğinin sağlanması ile yakından ilgilidir.

46 BAŞARILAR DİLERİZ HAZIRLAYAN Mehmet AY