KADIN ve SOSYAL YAŞAM Prof. Dr. Gönül BUDAK Dokuz Eylül Üniversitesi

... konulu sunumlar: "KADIN ve SOSYAL YAŞAM Prof. Dr. Gönül BUDAK Dokuz Eylül Üniversitesi"— Sunum transkripti:

1 KADIN ve SOSYAL YAŞAM Prof. Dr. Gönül BUDAK Dokuz Eylül Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi

2 Ege Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından bildirilen rakamlara göre;

3 Evlilik Biçimi ve Nikah
Evliliklerin % 86’sında hem resmi hem de dini nikah yapılırken, yalnız resmi nikahı olanların oranı % 10’un altında kalıyor. Sadece dini nikahı olanlar % 4 olarak hesaplanırken, nikahı olmayanların oranı yüzde 1’in altında bulunuyor. Erkeklerin % 32’si, kadınların ise yüzde % 28’i görücü usulü-kendi kararıyla, erkeklerin % 25’i, kadınların % 32’si ise görücü usulü-ailesinin kararıyla evleniyor. Türkiye genelinde evlenirken başlık parası verme oranı % 17’ye kadar çıkıyor. Kırsal kesimde bu oran % 24’ü bulurken, kentlerde %13 olarak hesaplanıyor.

4 Üreme Sağlığı Göstergeleri
Kadınların %64’ü hamilelik süresince doktora gitmiyor. %35’i evde tıbbi teknikten yoksun doğum yapıyor. Evde doğum yapma oranları; batıda %12,7 , doğuda ise % 54,4 düzeyindedir. Yılda 2500 kadın doğumda yaşamını yitiriyor.

5 Kadınların 5602’si akrabalarıyla evlendirilmiş ve %40’ı okuma yazma bilmiyor. Türkiye genelinde 18 yaş üstünde, evli bireyler içinde akraba evliliği yapanların oranı da % 21’e yaklaşıyor. Akraba evliliği oranı Güneydoğu’da % 40 iken, Batı Marmara’da % 5’in altında bulunuyor.

6 ŞİDDETİ HAKLI BULANLAR
KADINA YÖNELİK ŞİDDET ŞİDDETİ HAKLI BULANLAR Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması'na göre ise; 15–19 yaş grubundaki kadınların yüzde 63'ü, 15–49 yaş grubundaki kadınların yüzde 39'u, 45–49 yaş grubundakilerin yüzde 39'u cinsel ve ekonomik nedenlerle kocasının kendisini dövmesini haklı buluyor. Eğitimi olmayan ya da ilkokul bitirmemiş kadınların yüzde 62'si, lise ve üzeri eğitim almış kadınların ise yüzde 8,8’i fiziksel şiddet için belirtilen nedenlerden birini haklı görüyor. Batıda yaşayan kadınların yüzde 32,5’i, doğudakilerin yüzde 49'u, işi olmayan kadınların yüzde 38'i, gelir getiren bir işte çalışanların yüzde 30'u, gelir getirmeyen bir işte çalışanların yüzde 61'i şiddeti bir nedenle haklı buluyor.

7 KADINA YÖNELİK ŞİDDET Türkiye’de yapılan çeşitli kesitsel çalışmalar, kadınların en az 1/3’ünün en az bir kere eşleri tarafından şiddete maruz kaldığını göstermektedir.

8 Türkiye'den Rakamlar (Milliyet, 8 Mart 2001)
1. Şehirlerde evli kadınların % 18'i, köylerde de % 76'sı eşleri tarafından dövülüyor. 2. Kadınların % 57,7'si evliliklerinin ilk gününde şiddetle karşılaşıyor. 3. Aile içi suçların % 90'ını kadına karşı işlenen suçlar oluşturuyor.

9 TÖRE VE NAMUS CİNAYETLERİ
2001–2006 yılları arasında; Son 5 yılda 1806 kadın töre cinayetine kurban gitti. Aynı sürede 6 bin 375 kadın intihar etti. “Türkiye’de her gün 1 kadın” töre cinayetine kurban gidiyor. Türkiye’de 3 kadından 1’i şiddet görüyor.

10 Türkiye’de Kadının Çalışma Yaşamındaki Yeri
Türkiye’de 15 – 19 yaş grubunda istihdamda yer alamayan kadın oranı %44,3 (OECD’de %8,2) Kadınların iş gücüne katılma oranı, 1990'da yüzde 34,1, 2002'de yüzde 26,9, 2004'te ise yüzde 25,4’e düştü. Kentteki kadınların yüzde 18,3, kırsal alandaki kadınların ise yüzde 36,7’si iş gücüne katılıyor. Kadınların en yoğun çalıştıkları meslek alanları tekstil, öğretmenlik ve tıpla ilgili alanlar. Bankacılık, borsa, gıda, madencilik, otomotiv, enerji, ulaşım, inşaat, bilişim gibi mesleklerde yok denecek kadar az.!!!

11 Birleşmiş Milletler tarafından yapılan bir araştırmaya göre;
1. Dünyadaki işlerin %66'sı kadınlar tarafından görülüyor. 2. Buna karşın kadınlar dünyadaki toplam gelirin ancak %10'una sahipler. 3. Dünya'daki mal varlığının ise % 1'ine sahipler. 4. Başka bir değişle dünyadaki işlerin % 34'ü erkekler tarafından görülüyor ama erkekler dünyadaki toplam gelirin % 90'ına ve toplam mal varlığının % 99'una sahipler.

12 TÜRKİYE KADIN TEMSİLİNDE 165. SIRADA
Parlamentolarındaki kadın temsili açısından 187 ülke arasında 4.4 oranı ile 165'inci sırada yer alan Türkiye'nin geçmeyi başarabildiği ülkeler: İran (4.1) Vanuatu (3.8)Güney-Batı Okyanus ada Haiti (3.6)Karaip adaları Tonga (3.4)Güney Okyanus ada …

13 CAM TAVAN TARİH’TE KADIN CAM TAVAN

14 Kadının Sosyal Dışlanması
Çalışma Yaşamından Dışlanma Çalış-a-mayanların Yaşadığı Sosyal Dışlanma Kurumsal Dışlanma Toplumsal Yaşamdan ve Siyasetten Dışlanma

15 YÖNETİME KATILIM MEKANİZMALARI. MUHTARLIKLAR (KÖY VE MAHALLE)
YÖNETİME KATILIM MEKANİZMALARI * MUHTARLIKLAR (KÖY VE MAHALLE) * BELEDİYELER (KENT KONSEYLERİ VE KOMİSYONLAR) * ORTAK PROJELER * İL ÖZEL İDARELERİ (İHTİSAS KOMİSYONLARI) * GÖNÜLLÜ FAALİYETLER

16 Teşekkürler…