EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

... konulu sunumlar: "EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME"— Sunum transkripti:

1 EĞİTİMDE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

2 ÖLÇMEDE HATA KAYNAKLARI
Ölçmeciden kaynaklanan hatalar:  Hatanın ölçmeyi yapan kişiden çıkmasıdır. Nesnel davranmaması Dikkatsiz olması Önyargıları Eğitim düzeyi

3 ÖLÇMEDE HATA KAYNAKLARI
Ölçülen özellikten kaynaklanan hatalar:  Hatanın üzerinde ölçme yapılan kişiden çıkmasıdır. Psikolojik durumu Önyargıları Stres Kişinin dikkatsizliği Kişinin sağlık durumu

4 ÖLÇMEDE HATA KAYNAKLARI
Ölçme aracı ya da yöntemden kaynaklanan hatalar:  Ölçmek istediğimiz özelliği yanlış araç ya da yanlış yöntemle ölçmemiz sonucunda ortaya çıkan hatalardır. Psikomotor davranışların yazılı yoklamayla ölçülmesi bu hata türüne örnektir.

5 ÖLÇMEDE HATA KAYNAKLARI
Ölçme ortamından kaynaklanan hatalar:  Ölçme ortamındaki eksikliklerden ya da olumsuzluklardan ortaya çıkan hatalardır. Sıcak ortam Gürültü Işık vs.

6 ÖLÇMEDE HATA TÜRLERİ Sabit Hata:
Ölçmede hata türleri içinde yer alan sabit hata, ölçümden ölçüme değişmeyen hata türüdür. Her ölçümde hata aynıdır ve kaynağı bellidir. Ayıklanabilir bir hata türüdür. Sabit hatanın olması için her ölçmede miktarın eşit olması gerekir. Oran verilmesi durumunda hata türü sabit olmaz. Öğretmenin herkese 10 puan fazla vermesi. (Sınıfta 90 üzeri alan yoksa sabit hata örneği olur.) Öğretmen herkese 10 puan fazla verirken sınıfta 91 alan birisi varsa o zaman sabit hata olmaz ve sistematik hataya dönüşür.

7 ÖLÇMEDE HATA TÜRLERİ Sistematik Hata:
Hata belli oranda karışır. Hatanın kaynağı bellidir ve hata düzeltilebilir. İki türlü olmaktadır: Biri yanlılık türüdür. Doğrudan geçerlilik ile ilgilidir İkincisi sistemli kısmıdır. Güvenirlik ile ilgilidir. Sabit hatadan ayrılan kısmı her ölçmeye hatanın karışmaması ya da karışıyorsa hata miktarının farklı olmasıdır. Yazısı güzel olanlara 10 puan fazla vermek. Ölçmek istediği değişkene başka değişken kattığı için geçerliliği etkiliyor. Hatanın yanlılık türünden kaynaklanmaktadır. Her öğrenciye puanlarının %10’u kadar fazla puan vermek. Ölçmek istediği değişkene başka değişken katılmıyor ancak sadece miktarda değişim oluyor. Güvenirliği etkiler. Sistematik hatanın temel özelliği hatanın belli bir kurala göre yapılmasıdır. Miktarın değişmesi hatayı sistematik yapmaz. Sistematik hata olması için mutlaka belli bir kuralın olması gerekmektedir.

8 ÖLÇMEDE HATA TÜRLERİ Tesadüfi Hata:
Hata kaynağı belli değildir. Hata düzeltilemez. Ölçme sonuçlarına nereden , hangi miktarda, nasıl  karıştığı bilinmeyen hatalar tesadüfi hatalardır. Tesadüfi hatalar güvenirliği düşürür. Bir öğretmenin yazılı kağıtlarını okurken bazı soruların cevaplarını görmemesi tesadüfi hatalara örnek teşkil eder.

9 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
GEÇERLİLİK Bir ölçme aracının ölçmek üzere hazırlandığı amacını ölçme derecesi Bir ölçme aracının ölçmeyi amaçladığı özelliği başka herhangi bir özellikle karıştırmadan doğru olarak ölçebilme derecesi Ölçeğin kullanış amacına uygunluk niteliği

10 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
GEÇERLİLİK Kapsam Geçerl. Yapı Geçerliliği Görünüş Geçerliliği Kriter Geçerl. Yordama Uyum

11 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
KAPSAM GEÇERLİĞİ Bir bütün olarak testin ve testteki her bir maddenin amaca ne derece hizmet ettiğidir.

12 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
GÖRÜNÜŞ GEÇERLİĞİ Bir ölçme aracının ölçmek istediği özelliği ne derece ölçüyor göründüğü ile ilgilidir.

13 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
ÖLÇÜT GEÇERLİĞİ Yordama Geçerliği: ölçüt olarak kullanılacak veriler gelecekte oluşuyor yada ortaya çıkıyorsa Uygunluk Geçerliği: Ölçüt, test puanları ile aynı, yakın zamanda ve önceden elde ediliyorsa

14 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
YAPI GEÇERLİĞİ Bir testin teorik bir yapıyı ölçüp ölçmediğinin belirlenmesidir Amaç doğrulanmış teorilere uygun ölçümler elde etmektir.

15 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
GÜVENİRLİK Bir ölçme aracının ölçme sonuçlarındaki kararlılık derecesidir.Yani şartlarda bir değişiklik olmadıkça ölçüm sonuçlarının aynı olması gerekir. Örnek1; birinci ölçümde bir masanın boyu 95 cm ikinci ölçümde bir masanın boyu 85 cm kararlı değil üçüncü ölçümde bir masanın boyu 110 cm Örnek 2; birinci ölçümde bir masanın boyu 90 cm ikinci ölçümde bir masanın boyu 90 cm kararlı-güvenilir üçüncü ölçümde bir masanın boyu 90 cm Güvenirlik ölçümlerin hatasızlık derecesi ya da gerçeği yansıtma derecesidir Ölçmede güvenirlik; öğrencilerin aldıkları puanlarla gerçek puanları arasındaki korelasyonun karesidir Ölçümlere, ölçmeye konu olmayan faktörlerin karışması güvenirliği azaltır Sistematik hatalar geçerliliği, tesadüfi hatalar güvenirliği azaltır. Örneğin yanlış hazırlandığı için cetvelin 20 cm yerine 19 santim ölçmesi-geçerliliği düşürür Örneğin 20 cm’lik bir cetvelin dikkatsizlik sonucu 19, 18, 21 cm ölçmesi-güvenirliği düşürür

16 ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
GÜVENİRLİK Testin Tekrarı Puanlayıcı Güvenirliği Eşdeğer Formlar İç Tutarlılık Testi Yarılama Cronbach Alpha KR-20 ve KR-21

17 KPSS Bir sınavda her öğrenciye 5 puan fazla verilmesi _____ hataya örnektir. Öğrencilerin puanlarını, aldıkları puanların yüzde 10’u kadar artırmak ise _____ hataya örnek olabilir. Bu parçadaki boşluklara, aşağıdakilerden hangisindeki sözcükler sırasıyla getirilmelidir? A)Rastgele - sabit B)Rastgele – sistematik C)Sabit – sistematik D)Sabit- rastgele E)Sistematik - sabit

18 KPSS Bir araştırmacı çoklu zekâ alanlarını ölçmek amacıyla geliştirdiği çok boyutlu testi, dil bilimi, matematik, resim, heykel, müzik, beden eğitimi, iletişim, psikoloji bölümlerindeki öğrencilere uygulamıştır. Uygulama sonucunda farklı bölümlerdeki öğrencilerin kendi alanıyla ilgili sorulardan yüksek, diğer alanlardaki sorulardan ise daha düşük puan aldıklarını saptamıştır. Buna göre, ölçme aracı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Amaca hizmet etme derecesi düşüktür. B) Hata düzeyi düşüktür. C) Geçerliği yüksektir. D) Kullanışlılığı yüksektir. E) Güvenirliği düşüktür

19 KPSS Aşağıdakilerden hangisi ingilizce muafiyet sınavlarında kullanılacak testler için geçerlik kanıtı sayılabilir? a)puanlamanın hatasız yapılması b)testin çoktan seçmeli maddelerden oluşması c)testten alınan puanların ranjının geniş olması d)yabancı dili iyi bilenlerin testten yüksek puan alması e)testte farklı yapılarda sorular sorulması

20 KPSS Bir başarı testinin «kapsam geçerliğinin yüksek olduğu» ifadesinden aşağıdaki sonuçların hangisi çıkarılabilir? a)Tutarlı ve kararlı sonuçlar veren bir testten yararlanıldığı b)Testteki soruların pek çoğunu öğrencilerin doğru olarak yanıtlayabildiklerini c)Testteki soruların konu alanını iyi bir şekilde örneklediği d)Testteki soruların güçlük düzeylerinin, gerçekleşmesi beklenen öğrenme düzeylerine uygun olduğu e)Öğrencilerin, testteki soruları yanıtlamaya çalıştıkları

21 KPSS Aşağıdakilerden hangisi bir ölçme aracının yordama geçerliğini belirlemeye yönelik bir uygulamadır? a)Bir ölçme aracından elde edilen aritmetik ortalama ile aynı amaçla hazırlanmış farklı bir ölçme aracından elde edilen aritmetik ortalama arasındaki anlamlı fark olup olmadığını belirleme b)Bir grubun belirli bir testten elde ettiği puanlarla, geçerliği daha önceden belirlenmiş başka bir testten elde ettiği puanlar arasındaki korelasyonu hesaplama c)Öğrencilerin belirli bir öğretim programı sonundaki başarıları ile bu öğretim programına seçme amacıyla kullanılan ölçme aracından elde ettikleri puanlar arasındaki korelasyonu hesaplama d)Aynı davranışları ölçtüğü düşünülen iki ölçme aracını aynı gruba aynı koşullarda uygulayıp bu uygulama sonunda elde edilen puanlar arasındaki korelasyonu hesaplama e)Bir testi, ölçülmek istenen özelliğe sahip oluş dereceleri farklı iki gruba uygulama ve bu uygulama sonucunda elde edilen puanların gruplar arasındaki farkı yansıtıp yansıtmadığını belirleme

22 KPSS Aşağıda belirtilen değişkenler arasındaki ilişkilerden hangisi, Kamu Personel Seçme Sınavı Eğitim Bilimleri Testinin yordama geçerliği hakkında bilgi verir? 1.Değişken 2. Değişken a) Testten alınan toplam puanlar Lisans mezuniyet not ortalamaları b) Testten alınan toplam puanlar Yeni atanan öğretmenlerin ilk yıl sonundaki yeterlik puanları c) 2010 yılında uygulanan testin madde ayırt edicilik indeksleri 2011 yılında uygulanan testin madde ayırt edicilik indeksleri d) Testin 2010 yılı uygulamasından alınan toplam puanlar Testin 2011 yılı uygulamasından alınan toplam puanlar e) 2010 yılında uygulanan testin madde güçlük indeksleri 2011 yılında uygulanan testin madde güçlük indeksleri

23 KPSS Bir öğretmen, geliştirdiği 5 seçenekli 20 maddelik çoktan seçmeli testin cevap anahtarını aşağıdaki örüntüyü oluşturacak şekilde hazırlamıştır. Cevap anahtarındaki ilk 10 maddedeki örüntüyü fark eden bazı öğrenciler, geride kalan maddeleri okumadan doğru cevaplanmışlardır. Bu öğrenciler için elde edilen ölçme sonuçlarının hangi niteliği düşüktür? A) Puan ortalaması B) Kullanışlılık C) Yapı geçerliği D) Puanlama objektifliği E) Kapsam geçerliği

24 KPSS Pazarlama elemanları seçiminde kullanılmak üzere bir test geliştirilmiş ve işe alımlarda bu test uygulanmıştır. Daha sonra, işe alınan elemanların ilk aydaki başarılı satış sayıları ile işe girişte aldıkları test puanları arasındaki uyum incelenmiştir. Yukarıda belirtilen inceleme, uygulanan testin hangi özelliği hakkında bilgi verir. a)Yordama geçerliği b)Yapı geçerliği c)Kapsam geçerliği d)İç tutarlığı e)Puanlayıcılar arası güvenirliği