BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER

Name: BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER
Uploaded: 2017-10-19T06:49:43+00:00
Duration: PTM29S0
Channel: Ilbeyi Yerli
Description: BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER

BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER
Doç. Dr. E. Pelin KELİCEN

Antibiyotik etkiden sorumlu çekirdek kısmında beta-laktam halkası içerirler Eklenen halkanın yapısına göre: 1. PENİSİLİNLER (PENAMLAR) 2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) 3. KARBAPENEMLER 4. MONOBAKTAMLAR 5. BETA-LAKTAMAZ İNHİBİTÖRLERİ (KLAVAMLAR)

1. PENİSİLİNLER Güçlü BAKTERİSİD Nisbeten düşük toksisiteli Doğal/yarı sentetik Penicillium notatum Penicillium chrysogenum Penisilin molekülünde ana iskelet 6-APA (6- Aminopenisilanik asit) Yarısentetik---- Uygun yan zincir

1. PENİSİLİNLER 6-APA……………1 Tiazolidin halkası (-COOH) ...………….4 Beta-Laktam halkası (-NH2) 6-APA’nın beta-laktam halkası, beta-laktamaz enzimleri tarafından açılırsa, penisilinler kendilerine uyan penisiloik asid türevlerine dönüşür.

1. PENİSİLİNLER Kimyasal yapılarına göre (Beta-Laktam halkasındaki -NH2 üzerindeki yan zincire göre): Benzilpenisilin (Penisilin G) tuz/esterleri Fenoksipenisilinler (Aside dayanıklı, ağızdan) Beta-Laktamazlara (BL) dayanıklı penisilinler Aminopenisilinler Karboksipenisilinler (Antibakteriyel spektrum> Aminopenisilin AS) Asilüreidopenisilinler (Daha güçlü antipsödomonal)

Genişçe spektrumlu penisilinler: Ampisilin Amoksisilin Bakampisilin Pivampisilin Talampisilin Geniş spektrumlu penisilinler (Antipsödomonal Penisilinler): Karbenisilin Karindasilin Karfesilin Mezlosilin Piperasilin Azlosilin 1. PENİSİLİNLER Antibakteriyel spektrumlarının (AS) genişliğine göre: Dar spektrumlu penisilinler: Penisilin G Fenoksipenisilinler (Penisilin V, Fenetisilin, Propisilin) Beta-Laktamazlara dayanıklı penisilinler

1. PENİSİLİN TÜRLERİ 1)PENİSİLİN G VE DEPO TÜREVLERİ PENİSİLİN G iv, im, günde Ü/kg, 4-6 doza bölünmüş, Menengokokal menenjitte günlük 24 milyon Ü Enterokokal endokarditte AMİNOGLİKOZİT’le birlikte 20 milyon Ü

PENİSİLİN TÜRLERİ PENİSİLİN G DEPO TÜREVLERİ Suda çözünmezler, sadece im 1- Prokain-Penisilin G: Uzun etkili, Pnömokokal pnömoni, Streptokokal anjin, Gonore’de Takviyeli Prokain-Penisilin Penisilin G: im, etkisi çabuk başlar, 1k kristalize penisilin + 3k prokain-penisilinG 2- Benzatin-Penisilin G: 2m Penisilin G + 1m benzatin Farenjit, Sifiliz’de

PENİSİLİN TÜRLERİ 2) ASİDE DAYANIKLI PENİSİLİNLER PENİSİLİN V (Fenoksimetilpenisilin) Grupta EN GÜÇLÜ, M-B absorpsiyonu düşük, Doğal, Gr(+) kokuslar ve diğer bazı aerobik bakteriler üzerinde etkili, Böbrek yetmezliğinde doz ayarlanmalı. AZİDOSİLİN Aside dayanıklı Penisilin G türevi.

PENİSİLİN TÜRLERİ 3) BETA-LAKTAMAZLARA (PENİSİLİNAZLARA) DAYANIKLI PENİSİLİNLER Penisilinaza dayanıklı (antistafilokokal-Staph. aureus) penisilinler METİSİLİN (B.fragilis’in bazı suşlarının salgıladığı BL’lara da dayanıklı; im,iv) NAFSİLİN (aside dayanıklı ad; im,iv) İzoksazolil penisilinler OKSASİLİN (ad; im, iv) KLOKSASİLİN (ad; oral) DİKLOKSASİLİN (ad;oral) FLUKLOKSASİLİN (ad; oral) Besinler absorpsiyonlarını azaltır, AÇ KARNINA alınmalıdırlar. Penisilin G’ye rezistan (BL üreten) Staph. aureus infeksiyonlarına karşı.

PENİSİLİN TÜRLERİ 4) GENİŞCE SPEKTRUMLU PENİSİLİNLER (Aminopenisilinler) AMPİSİLİN MB absorpsiyonu %40; ağızdan/parenteral, GrA streptokoklar, pnömokoklar, Neisseria’lar, Clostridium’lar, Enterokoklar, Listeria monocytogenes AMOKSİSİLİN MB absorpsiyonu %90, ağızdan/parenteral Duyarlı bakterilere bağlı solunum yolu enfeksiyonları, Otitis media üriner enfeksiyonlar’da Ampisiline göre daha lipofilik bileşikler BAKAMPİSİLİN PİVAMPİSİLİN TALAMPİSİLİN H. İnfluenza E. Coli Proteus mirabilis Shigella ve Salmonella gibi gr (-)suşlara karşı etkili (BAKTERİSİD)

PENİSİLİN TÜRLERİ 5) GENİŞ SPEKTRUMLU PENİSİLİNLER (Antipsödomonal penisilinler) Sadece parenteral olarak kullanılırlar, BAKTERİSİD, BL’lara dayanıksız. Karboksipenisilinler KARBENİSİLİN (α-karboksibenzilpenisilin, iv, im) Sistemik enfeksiyonlarda ve idrar yolu infeksiyonlarında im TİKARSİLİN Asilüreidopenisilinler AZLOSİLİN MEZLOSİLİN PİPERASİLİN Karbenisilin’in daha fazla lipofilik ve ağızdan kullanılabilen esterleri: Vücutta hidrolizle Karbenisilin’in serbestleşmesiyle etkinlik kazanırlar, İdrar yolu infeksiyonlarında. KARİNDASİLİN (İndanil karbenisilin) KARFESİLİN Pseudomonas aeruginosa, İndol (+) Proteus türleri, Enterobacter türleri, Bacteroides fragilis

PENİSİLİN TÜRLERİ 5) GENİŞ SPEKTRUMLU PENİSİLİNLER (Antipsödomonal penisilinler) ASİLÜREİDOPENİSİLİNLER Daha güçlü antipsödomonal etkinlik, Aminoglikozidlerden daha az toksik, Gr(-) bakterilere karşı etkinlikleri yüksek (Hücre çeperine sokulma yetenekleri ve hedef enzimlere afiniteleri yüksek), Ancak BL’lara duyarlı. Üstünlükleri; P. aeruginosa ve Klebsiella’ya EN ETKİN penisilinlerdir, P. aeruginosa’ya etkinlikleri (in vitro) Piperasilin>Azlosilin>Mezlosilin Enterobacteriaceae’ye karşı etkinlikleri (in vitro) Piperasilin>Mezlosilin>Azlosilin MEZLOSİLİN İdrar yolları enf. AZLOSİLİN PİPERASİLİN

PENİSİLİNLERİN KULLANILIŞI-1 Güçlü BAKTERİSİD Allerjik olmayan kişilerde TOKSİSİTELERİ DÜŞÜK UCUZ ÜST SOLUNUM YOLLARI İNFEKSİYONLARI ALT SOLUNUM YOLLARI İNFEKSİYONLARI KULAK İNFEKSİYONLARI CİLT VE YUMUŞAK DOKU İNFEKSİYONLARI SSS İNFEKSİYONLARI İNFEKTİF ENDOKARDİTLER BARSAK VE SAFRA YOLLARI İNFEKSİYONLARI İDRAR YOLU İNFEKSİYONLARI SEKSÜEL TEMASLA GEÇEN HASTALIKLAR KEMİK VE EKLEM HASTALIKLARI DİĞER İNFEKSİYONLAR PROFİKALTİK KULLANILIŞ

PENİSİLİNLERİN KULLANILIŞI-2 1) ÜST SOLUNUM YOLLARI İNFEKSİYONLARI Streptokokal tonsilit, Akut sinüzit, Epiglottit. 2) ALT SOLUNUM YOLLARI İNFEKSİYONLARI Strep. pnömoni’ye bağlı pnömonide Penisilin G; Bakteriyel pnömoni’de ampisilin, Penisilinaza dayanıklı penisilinler; Antipsödomonaller tek başlarına veya aminoglikozid ya da sefalosporinlerle beraber.

PENİSİLİNLERİN KULLANILIŞI-3 3) KULAK ENFEKSİYONLARI Akut /kronik otitis media 4) CİLT VE YUMUŞAK DOKU İNFEKSİYONLARI Pyodermalar, Erispel, Streptokokal lenfanjit, Postoperatif yara infeksiyonları, Gazlı gangren. 5) SSS İNFEKSİYONLARI Menengokokal menenjit Pnömokokal menenjit Beyin abseleri

PENİSİLİNLERİN KULLANILIŞI-4 6) İNFEKTİF ENDOKARDİTLER 7) BARSAK VE SAFRA YOLLARI İNFEKSİYONLARI Shigella ve Salmonella infeksiyonlarında ampisilin, amoksisilin 8) İDRAR YOLU İNFEKSİYONLARI Akut yalın ya da komplikasyonlu ve kronikleşmiş İ.Y.İ. Ampisilin Pseudomonas ve rezistan Proteus İ.Y.İ. ‘nda antipsödomonaller 9) SEKSÜEL TEMASLA GEÇEN HASTALIKLAR Gonore ve sifiliz 10) KEMİK VE EKLEM HASTALIKLARI Genellikle penisilinaza dayanıklı penisilinler Septik artrit, osteomyelit’te

PENİSİLİNLERİN KULLANILIŞI-5 11) DİĞER İNFEKSİYONLAR Aktinomikozis, Antraks, tetanus, leptospirozis, Vincent anjini ve stomatitine karşı Penisilin G; Psödomonas sepsisinde antipsödomonal penisilinler ve aminoglikozitler birlikte kullanılır. 12) PROFİLAKTİK KULLANILIŞ Romatik ateş nükslerini önlemek için Benzatin penisilin

BL İNHİBİTÖRLERİ VE PENİSİLİNLERLE KOMBİNASYONLARI Bakteride BL üretimi, penisilinlere karşı doğal rezistansta en önemli ve en yaygın faktör, Penisilinlerin etki gücünü arttırmak ve spektrumlarını genişletmek amacıyla, irreversibl BL inhibitörleri geliştirilmiştir. KLAVULANİK ASİT SULBAKTAM TOZABAKTAM AMOKSİSİLİN+KLAVULANİK ASİD (AMOKSİLAV, AUGMENTİN) AMPİSİLİN+SULBAKTAM (DUOCİD, ALFACİD) TİKARSİLİN DİSODYUM+ POTASYUM KLAVULANAT PİPERASİLİN+TOZABAKTAM

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERE REZİSTANS: 1) Periplazmik aralıkta bulunan ve buradan hücre dışına salgılanan beta-laktamaz (penisilinaz) enzimlari tarafından beta-laktam halkalarının açılması suretiyle inaktiasyon, (stafilokok ve gr(-) bakteriler periplazmik aralığa; gr(+)’ler hücre dışına) 2) Transpeptidazların ve bakteri çeperindeki PBP’lerin (Penisilin Bağlayan Proteinler; penisilinlerin hedef enzimleri) ilaca karşı afinitesinin azalması, 3) Hücre çeperinin permeabilitesinin azalması sonucu ilacın periplazmik aralığa girmesinin zorlaşması.

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERİN FARMAKOKİNETİK ÖZELLİKLERİ-1: Bazıları ağızdan, Fenoksipenisilinler Kloksasilinler Bazıları parenteral (im, iv) verilebilirler. Prokain-Penisilin G Benzatin-Penisilin G Metisilin Tikarsilin Asilüreidopenisilinler

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERİN FARMAKOKİNETİK ÖZELLİKLERİ-2: Absorpsiyondan sonra vücut sıvıları ve dokuları içinde serbestçe DAĞILIRLAR (Beyin, BOS, göz, eklemler hariç), Kan proteinlerine bağlanmaları: Penisilin G Metisilin Amoksisilin Ampisilin Karboksipenisilinler Asilüreidopenisilinler orta derecede (%20-62) İzoksazolil penisilinler yüksek oranda (%90-96) bağlanırlar.

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERİN FARMAKOKİNETİK ÖZELLİKLERİ-3: Sadece serbest penisilin fraksiyonunun antibakteriyel etkinliği vardır. Ekstraselüler sıvı penisilin kons.=Plazma serbest penisilin kons. SSS, göz, eklemler ve prostatta konsantrasyonu düşüktür; bakteriyel menenjit vb. hallerde iltihaplı menenjlerin geçirgenliği artar ve BOS’ta normalden daha yüksek kons.’da toplanırlar. Pnömokokal ve menengokokal menenjitler sistemik penisilin tedavisine iyi cevap verirler. İntratekal UYGULANMAZLAR! (İrritan ve konvülsif), Lipofiliklikleri azdır, hücre içine girmeleri zordur.

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERİN FARMAKOKİNETİK ÖZELLİKLERİ-4: Büyük bir kısmının eliminasyonu BÖBREKLERDEN, İdrardaki penisilin kons.<<<<<Plazma serbest penisilin kons. Renal itrahla (TS, HIZLI) elimine edilen penisilinler: Penisilin G Metisilin Kloksasilin Dikloksasilin Flukloksasilin Aminopenisilinler Karboksipenisilinler Asilüreidopenisilinler Karaciğerden elimine edilen penisilinler (Metabolizma+safraya itrah): Nafsilin Oksasilin Penisilin V

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERİN YAN TESİRLERİ-1: ALLERJİK REAKSİYON Oral yoldan yüksek doz, BULANTI KUSMA DİYARE (Ampisilin) Tedavi uzarsa barsakta flora bozulmasına bağlı SÜPERİNFEKSİYON (Geniş spektrumlularda daha sık) ANTİAGREGAN ETKİ VE KANAMA SÜRESİNDE UZAMA (Yüksek dozları trombositlerde adenozin difosfatı bağlar) Karbenisilin Tikarsilin Piperasilin

1. PENİSİLİNLER PENİSİLİNLERİN YAN TESİRLERİ-1: ALLERJİK REAKSİYON Bir penisilin türüne allerjik olan kimse diğer penisilinlere de allerjiktir (Çapraz allerji) Daha ciddi allerjik reaksiyon (insidensi düşük) AKUT SİSTEMİK ANAFLAKSİ (Allerji öyküleri alınmalı) Majör antijenik determinant PENİSİLOİK ASİD TÜREVLERİ Az görülen fakat olguların %10’unda ÖLÜM’le sonuçlanan EN CİDDİ allerjik yan tesir AKUT ANAFLAKSİ şeklindeki TİP I reaksiyon. Penisilin allerjisine bağlı geç reaksiyon (72 saat sonra) IgG ve IgM antikorlarının aracılık ettiği tip II ve III allerjik reaksiyonlar

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Molekül ana çekirdeği 7-ASA (7-aminosefalosporik asit), BL yapısı BAKTERİSİD,

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Kimyasal yapı, etki mekanizmaları, AS bakımından penisilinlere benzerler, Penisilinlerden farkı: Enterokoklar, Metisilin’e rezistan Staph.lar, Clostridium’lar, Listeria’lar, Corynbacterium diphteriae, Sefalosporinlere rezistandır.

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) KLİNİK KULLANILIŞ BAKIMINDAN EN ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ: Penisiline allerjik olan hastaların bir kısmında veya BL salgılayan Staph. auereus infeksiyonlarında penisilinlerin yerini tutabilen BAKTERİSİD ilaç olmalarıdır.

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Etki Mekanizmaları Bakteri hücre membranındaki PBP’lere bağlanarak hücre duvarı sentezini inhibe ederler.

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Birinci Kuşak Sefalotin Sefazolin Gr (+) koklar, Stafilokoklar Streptokoklar’a karşı etkili E.Coli K. Pneumoniae Gr (-)’lere karşı etkinlikleri düşük

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) İkinci Kuşak Gr(-) ‘lere karşı etkileri arttırılmış, B. fragilis’e karşı Sefotetan Sefoksitin H. İnfluenza’ya karşı Sefuroksim Sefaklor Gr(+) ‘lere karşı düşük etkili

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Üçüncü Kuşak Rezistan Gr(-)’lere karşı etkinlikleri arttırılmıştır Sefoperazon ve Sefiksim dışında kan beyin engelini aşarlar. Enterobacter Providencia Serratia marcesnes BLaz üreten H. İnfluenza ve Neisseria’ya karşı etkili B. fragilis’e karşı Seftizoksim Pseudomonas’a karşı Seftazidim Gonore’de Seftriakson

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) İkinci Kuşak Birinci Kuşak Cerrahi profilakside tercih edilebilirler Üçüncü Kuşak 3. Kuşak sefalosporinler İstisnalar dışında kan-beyin engelini aşarlar. Bağışıklık sistemi yetersiz hastalardaki ciddi infeksiyonların tedavisinde tercih edilirler 1. ve 2. kuşak sefalosporinler meninksler iltahaplı olsa dahi kan beyin engelini aşıp serebrospinal sıvıya geçemezler,

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Farmakokinetiği *Oral ve parenteral olarak kullanılabilirler, * Yan dal yapısına sahip olanlar KC’de metabolize edilir ancak majör eliminasyonları TS’ile böbreklerden itrahtır.

2. SEFALOSPORİNLERİN KULLANILIŞLARI ÜST VE ALT SOLUNUM YOLU İNFEKSİYONLARI, CİLT VE YUMUŞAK DOKU İNFEKSİYONLARI, KEMİK VE EKLEM İNFEKSİYONLARI, KARIN-İÇİ İNFEKSİYONLAR, JİNEKOLOJİK İNFEKSİYONLAR, İDRAR YOLU İNFEKSİYONLARI, GR (-) BASİLLERİN OLUŞTURDUĞU YAŞAMI TEHDİT EDEN İNFEKSİYONLAR, DİĞER İNFEKSİYONLAR, PROFİLAKTİK OLARAK (Sefazolin, Sefoksitin).

2. SEFALOSPORİNLER (SEFEMLER) Toksik-Doz/Terapötik-Doz oranları yüksektir, Cilt reaksiyonlarından anaflaktik şoka kadar allerjik reaksiyonlar meydana gelebilir, Penisilin allerjisine sahip kişiler sefalosporinlerle başarılı bir şekilde tedavi edilirler ancak penisilin anaflaksisi hikayesi olanlarda sefalosporinler kullanılmamalıdır.

2. SEFALOSPORİNLERİN YAN TESİRLERİ ALLERJİK REAKSİYONLAR GASTROİNTESTİNAL BOZUKLUKLAR NEFROTOKSİK TESİR VE KARACİĞER FONK. BOZUKLUĞU, SÜPERİNFEKSİYON, DİĞER YT.

2. SEFALOSPORİNLERİN YAN TESİRLERİ *im injeksiyon alanında ağrı, *iv injeksiyondan sonra flebit, Beraber kullanılırlarsa Aminoglikozitlerin nefrotoksisitesini arttırabilirler, Metiltiazol grubu içerenler (Sefoperazon, Sefotetan, Moksalaktam) hipoprotrombinemi ve alkolle birlikte alındıklarında disülfiram-benzeri reaksiyonlara neden olabilirler. Moksalaktam, trombosit fonksiyonunu azaltarak ciddi kanamalara neden olabilir.

DİĞER BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER
İMİPENEM AZTREONAM

İMİPENEM Karbapenem türevi, N-forminidoyltianamisin, Bak. çeperindeki PBP-1 ve-2’ye yüksek afinite gösterir, Kromozom ve plazmidle ilişkili BL’lara dayanıklı, P. ve S.’e rezistan bak. türlerinin çoğuna etkili, Gr(+) kok, Gr(-), anaerob bakteri.

AS onlardan geniş,3. Kuşak S.’den üstün, Karma inf. empirik tedavisinde antipsödomonal P. ve S.’in veya onların aminoglikozitlerle kombinasyonunun yerini tutabilir, Nefratoksik ve ototoksik DEĞİLDİR,

MB absorbe edilmez, parenteral olarak uygulanır. Böbrek proksimal tubulus h.’nde bulunan bir dipeptidaz türü RENAL DEHİDROPEPTİDAZ ENZİMİ tarafından çabuk İNAKTİVE edildiği için, bu enzimi inhibe eden SİLASTATİN SODYUM ile kombine edilir. Potansiyel nefrotoksik metabolit oluşumu inhibe edilir. İMİPENEM + SİLASTATİN SODYUM viyal/infüzyon Yan tesirleri: Çok yüksek plazma konsantrasyonlarında, Gİ distres, cilt reaksiyonları, SSS toksisitesi (konfüzyon, ensefalopati, nöbet), Penisilinlerle çapraz-allerjik reaksiyonlar.

AZTREONAM Antibakteriyel monobaktam, Gr(-)’lerin ürettiği BL’lara dayanıklı, Gr(-) bak. inf.’da aminoglikozidler yerine kullanılabilir, Klebsiella, Pseudomonas, Serratia. Nefrotoksik ve ototoksik DEĞİLDİR, Aerobik gr(-) bakterilere karşı etkinliği güçlendirilmiş, Gr(+) ve anaerobiklere karşı etkisizdirler.

AZTREONAM Duyarlı gr(-) bakterilere bağlı Ağır İ.Y.İ. Alt solunum yolu, İntraabdominal, İntrapelvik, Kemik ve eklem infeksiyonları, Septisemiler, Akut komplikasyonsuz gonore’de kullanılırlar.

AZTREONAM Bak. çeperine kolayca nüfuz eder, PBP-3’e bağlanır, Dar AS, iv uygulanır, Renal TS ile elimine edilir. Vücut sıvılarında oluşana uyan konsantrasyonlarda sadece belirli Aerobik gr(-) bakterilere H. İnfluenza, Enterobacteriacea, Neisseria, Pseudomonas aeruginosa’ya etkili, im/iv.

AZTREONAM Yan Tesir: Gİ rahatsızlıklar, süperinfeksiyon, baş ağrısı, nadiren hepatotoksisite, cilt reaksiyonları. Penisilinlerle çapraz-allerjik reaksiyon GÖSTERMEZ.

Kaynaklar Prof. Dr. S. Oğuz Kayaalp, Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, 10. Baskı, Hacettepe Taş, 2002. Bertram G. Katzung, Basic&Clinical Pharmacology, 7th edition, Appleton&Lange, 1998.

BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "BETA-LAKTAM ANTİBİYOTİKLER"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim