Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
MERAM ABDULLAH AYMAZ İLKÖĞRETİM OKULU
MİTOZ BÖLÜNME MAYOZ BÖLÜNME MERAM ABDULLAH AYMAZ İLKÖĞRETİM OKULU FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ
2
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Türler devamlılığı, üreme ile sağlanır.Canlının kendine benzer yeni canlılar oluşturmasına üreme denir. Canlılarda özelliklerin taşınmasını ve sonraki nesillere aktarılmasını sağlayan kalıtsal madde DNA’dır. Canlıya ait özellikler yeni canlıya aktarılmadan önce DNA kromatin iplik denen ince, uzun ipliklerden oluşmuş bir yumağa benzer. Hücre bölünmesi esnasında kromatin iplik kısalıp, kalınlaşarak kromozomu oluşturur. Kromozom canlıların özelliklerinin nesilden nesile aktarılmasını sağlar. m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
3
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Hücre Nasıl Çoğalır? Çok hücreli canlılarda, büyüyüp gelişme, organ, doku gibi yapıların yenilenmesi için, tek hücreli canlılarda üremenin gerçekleşmesi için hücreler çoğalmak zorundadır. Hücrelerin çoğalması bölünerek gerçekleşir.Hücrelerin bölünme hızı ve sıklığı canlının türüne göre, canlıdan canlıya, aynı canlının değişik dokularında farklılık gösterir. Embriyo, epidermis, kemik iliği hücrelerinde sürekli ve hızlı bölünme olur.Alyuvar, sinir hücresi, retina hücresinde bölünme olmaz. m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
4
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Bölünmeden sonra oluşan yeni hücreler küçüktür.Hücrenin tekrar bölünebilmesi için belli bir büyüklüğü erişmesi gerekir. Embriyo hücrelerinde bölünme, yeni hücreler gelişimini tamamlamadan, peş peşe olur. m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
5
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Hücre bölünmesi; Canlının büyüyüp gelişme, hücre sayısını arttırma ihtiyacı Yaralanan veya zarar gören doku ve yapıların onarılması Eşeyli üreyen canlılarda üreme hücrelerinin oluşumu Bölünme ile üreyen canlılarda çoğalma Hücrenin büyümesi sonucu artan hacim - yüzey oranına göre, sitoplazmanın besin, gaz alışverişi ve atık madde ihtiyaçlarını karşılamak için olur. Hücre bölünmesi çekirdek tarafından yürütülür. m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
6
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Hücrelerde mayoz ve mitoz olmak üzere iki çeşit bölünme görülür. Canlıların vücut hücrelerinde bulunan kromozom sayısı “2n” ile gösterilir. Bu hücrelere diploit hücre denir. Her canlı türü için kromozom sayısı sabittir. Yani bir canlı türünün bütün bireylerinde aynı sayıda kromozom vardır. Örneğin insanda 23 çift, 2n = 46 kromozom vardır. Bu sayı bütün insanlarda aynıdır. m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
7
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Tabloda bazı canlıların kromozom sayıları gösterilmiştir: Canlının kromozom sayıları farklıdır. Fakat farklı yapıdaki bazı canlıların kromozom sayısı ise aynıdır. Canlılardaki bu farklılık genlerden kaynaklanmaktadır m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
8
Tek Kromatitli Kromozom Çift Kromatitli Kromozom
Eşlenmiş Kromozom Kardeş Kromatitler Sentromer Tek Kromatitli Kromozom Çift Kromatitli Kromozom Protein Kılıf m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
9
AYNI HÜCRELERİ OLUŞTURAN BÖLÜNME MİTOZ
Bakteriler, amip, öglena (kamçılı hayvan), paramezyum (terliksi hayvan) gibi bir hücrelilerle çok hücrelilerin vücut hücrelerinde ve üreme ana hücrelerinde görülür. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
10
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Mitoz bölünme sonucunda; •Aynı genetik yapıda (kromozom sayısı ve yapısı değişmemiş) iki hücre oluşur. •Kalıtsal karakterler ana hücrenin aynısıdır. •Sinir hücresi, alyuvar, retina hücrelerinde, üreme hücrelerinde mitoz bölünme görülmez. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
11
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Haploid Hücre Diploid Hücre N 2N N 2N m-aymaz fen bilgisi zümresi bölünme
12
m-aymaz fen bilgisi zümresi
mitoz bölünme
13
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İNTERFAZ : Mitoz bölünme değişik safhalarda incelenir. Mitoz ile oluşan hücreler yeni bir mitoz bölünmeye kadar bir hazırlık aşaması geçirir. Bu evreye İNTERFAZ denir. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
14
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İnterfazda; •ATP, DNA, RNA ve protein üretimi hızlanır. •Bu aşamanın en önemli olayı kromatin iplik (DNA ve proteinden oluşur) ve sentroiller kendini eşleyerek iki katına çıkar. Bitki hücrelerinde sentrozom olmadığı için sentrozom eşlenmesi görülmez. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
15
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Mitoz iki aşamadır. 1.Çekirdek bölünmesi 2.Stoplazma bölünmesi m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
16
m-aymaz fen bilgisi zümresi
ÇEKİRDEK BÖLÜNMESİ: Çekirdek bölünmesi 4 aşamada gerçekleşir. 1.Profaz 2. Metafaz 3. Anafaz 4.Telofaz m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
17
m-aymaz fen bilgisi zümresi
1.PROFAZ: Kromatin iplikler helezon şeklinde kıvrılıp, kısalarak ve kalınlaşır, böylece kromozomları oluşturur. İnterfazda kromatin iplik kendini eşlediğinden kromozomlar birbirinin aynısı iki parçadan oluşur.Bu parçalara KARDEŞ KROMATİT adı verilir. Kromatitler birbirlerine sentromerlerle bağlıdır. İnterfazda oluşan sentroiller hücrenin iki kutbuna doğru çekilmeye başlar. Oluşan iğ ipliklerinin sentroillere bağlı olduğu görülür. Profazın sonuna doğru çekirdekçik ve çekirdek zarı erimeye başlar. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
18
m-aymaz fen bilgisi zümresi
2.METAFAZ: Kromozomlar iğ ipliklerine tutunarak hücrenin ortasında toplanırlar. Kardeş kromatitler arasındaki sentromerler kopar. Böylece her bir kromozom iki kromatite ayrılır. Kromozomların en belirgin olduğu safhadır.Kromozom sayısı bu safhada tespit edilir. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
19
m-aymaz fen bilgisi zümresi
3.ANAFAZ: Kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak iğ iplikleri üzerinde hareket ederek zıt kutuplara çekilir. Anafaz sonucunda kardeş iki kromatit zıt iki kutba ulaşmış olur. Not:Kromozom sayısı ve yapısı aynı olan hücrelerin oluşmasını sağlayan , bu safhadaki kardeş kromatitlerin ayrılması olayıdır. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
20
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4.TELOFAZ: Telofazda olan olaylar profazın tersidir. İğ iplikleri kaybolur. Kromozomlar tekrar açılarak kromatin ipliklere dönüşür. Çekirdekçik ve çekirdek zarı yeniden oluşur. Böylece birbirinin aynı özelliklere sahip 2n kromozomlu iki çekirdek oluşur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
21
m-aymaz fen bilgisi zümresi
2.STOPLAZMA BÖLÜNMESİ: Çekirdek bölünmesinden sonra stoplazma bölünmesi gerçekleşir. Stoplazma bölünmesi bitki hücresinde farklı hayvan hücresinde farklı olur. Hayvan hücresinde stoplazma bölünmesi hücrenin ortasından boğumlanmasıyla olur. Bitki hücresi kalın bir hücre çeperi ile çevrili olduğundan boğumlanma olmaz. Hücrenin ortasında ARA LAMEL denen bir tabaka gelişerek stoplazmanın ikiye bölünmesi sağlanır. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz bölünme
22
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Kısacası… Mitoz bölünme geçiren hücreler tekrar mitoz bölünme geçirebilir.Mitoz bölünmede oluşan hücre sayısı 2n formülü ile bulunur.(n geçirilen mitoz bölünme sayısıdır. Örneğin;bir hücre 3 mitoz bölünme geçirdikten sonra ortamda toplam:23=8 hücre oluşur m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
23
m-aymaz fen bilgisi zümresi
MAYOZ BÖLÜNME •Mayoz bölünme eşeyli üreyen canlıların eşey (üreme ) hücrelerinde görülür. •Mayoz bölünme sonunda dört yeni hücre oluşur. •Oluşan yeni hücrelerin kromozom yapıları birbirinden farklıdır. •Mayoz bölünme ile kromozom sayısı yarıya iner. •Mayoz bölünme ile diploit (2n kromozomlu) hücreden haploid (monoploid, n kromozomlu) hücreler oluşur. •Dişi bireyde mayoz bölünme ile yumurta hücreleri, erkek bireyde sperm hücreleri oluşur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
24
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Mayoz bölünme iki aşamada gerçekleşir. 1)Mayoz-I 2)Mayoz-II m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
25
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Mayoz bölünmenin evreleri 2N MAYOZ-1 İnterfaz Profaz 1 Metafaz 1 Anafaz 1 Telofaz 1 MAYOZ-2 - Profaz 2 Metafaz 2 Anafaz 2 Telofaz 2 1 N 2 N m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
26
m-aymaz fen bilgisi zümresi
UZUNCASI m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
27
m-aymaz fen bilgisi zümresi
MAYOZ I: •Üreme ana hücrelerinde yarısı anneden yarısı babadan gelmiş 46 kromozom vardır. •Bu kromozomlarda aynı karakterden sorumlu olanlara eş kromozomlar (homolog kromozomlar) denir. •Eş kromozomlar belirli noktalardan temas ederler.Bu olaya SİNAPSİS denir. •Sinapsis sırasında eş kromozomlar arasında gen değişimi olur.Bu olaya crossing-over denir.Bu olay aynı türün bireyleri arasında farklı karakterler ortaya çıkmasını sağlar. Mayoz I de eş kromozomlar sentromerlerinden iğ ipliklerine bağlanır ve karşılıklı kutuplara çekilir. Daha sonra stoplazma bölünür ve n kromozomlu iki hücre oluşur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
28
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İnterfaz-Hazırlık evresi Mitoz bölünmedeki olayların aynısı görülür. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
29
m-aymaz fen bilgisi zümresi
PROFAZ 1 Ana ve baba canlıdan gelen homolog kromozomlar yanyana gelrek birbirine sarılır ve 4 kromatitli bir yapı oluşturur.bu olaya sinpsis denir.sinaps yapan kromatitler arasında gen alış-verişi olur.Bu olaya krossing-over denir. Eşlenmiş olan sentrozomlar karşılılı kutuplara çekilirler ve iğ ipliklerini oluştururlar. Çekirdek zarı ve çekirdekçik kaybolur. Profaz evresinde sinapsis olayı her zaman görülür ama krossing-over her zaman görülmeyebilir. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
30
m-aymaz fen bilgisi zümresi
METAFAZ 1 Homolog kromozlar ekvatoral düzlemde çift sıra halinde dizilirler. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
31
m-aymaz fen bilgisi zümresi
ANAFAZ 1 Homolog kromozlar birbirinden ayrılırlar ve kutuplara doğru çekilirler. Mayoz bölünmede kalıtsal yapısı farklı hücrelerin meydana gelmesini sağlayan olay homolog kromozomların ayrılmasıdır. Kromozom sayısının yarıya indirildiği evredir. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
32
m-aymaz fen bilgisi zümresi
TELOFAZ 1 Kromozomlar kutuplarda toplanır,çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşur, iğ iplikleri kaybolur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
33
m-aymaz fen bilgisi zümresi
MAYOZ II: Mayoz I de oluşan haploit (n kromozomlu) iki hücre tekrar bölünür. Mayoz II mitoz bölünmeye benzer.Ancak bir hazırlık evresi olmadığından ve kromozomlar kendini eşlemediğinden kromozom sayısı yarıya düşer. Kromozomlardaki kardeş kromatitler birbirinden ayrılır ve n kromozomlu (haploid, monoploid) 4 yeni hücre (sperm ve ya yumurta) oluşur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
34
m-aymaz fen bilgisi zümresi
PROFAZ 2 Çekirdekzarı ve çekirdekçik erir. Sentrozomlar kendini eşleyerek iğ ipliklerini oluşturur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
35
m-aymaz fen bilgisi zümresi
METAFAZ 2 Sentromerleriyle bağlı olan eş kromozomlar birbirinden ayrılarak ekvatoral düzlemde tek sıra halinde dizilirler. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
36
m-aymaz fen bilgisi zümresi
ANAFAZ 2 İğ ipliklerinin kısalmasıyla kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak karşılıklı kutuplara çekilirler. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
37
m-aymaz fen bilgisi zümresi
TELOFAZ 2 Kutuplara çekilen kromatitlerin etrafında çekirdek zarı oluşur.bu kromatitlere bundan sonra kromozom denir.bu olaydan sonra sitoplazma bölünür. Sonuçta 2n kromozomlu bir hücreden 4 tane n kromozomlu hücre oluşur. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
38
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Mayoz bölünmede çeşitliliğin oluşmasında; Homolog kromozomların ayrılması Krossing-overolayının olması etkilidir. Mayoz-1 ve Mayoz-2’de gerçekleşen Ortak olaylar; Hücre sayısının artması Sentrozomon eşlenmesi Sitoplazma bölünmesinin gerçekleşmesi. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
39
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Mayoz bölünmenin canlılara kazandırdığı iki önemli özellik vardır. 1.Mayoz bölünme sonucunda oluşan hücrelerin birbirinden farklı olması ile canlıların çeşitliliği ve birbirine benzememesi sağlanır. 2.Kromozom sayısı yarıya iner. Örneğin insan vücut hücrelerinde 2n=46 kromozom vardır.Mayoz bölünme ile n=23 kromozomlu sperm ve yumurta hücreleri oluşur. Yumurta ve sperm birleştikten sonra 2n kromozomlu bebeği oluşturan hücre meydana gelir. Hücre mayoz bölünmeye başlamadan önce hazırlık evresi (interfaz) geçirir. •İnterfazda kromatitler kendini eşler ve kromozom sayısı iki katına çıkar. m-aymaz fen bilgisi zümresi mayoz bölünme
40
MİTOZ ve MAYOZ BÖLÜNMENİN FARKLARI
MİTOZ BÖLÜNME MAYOZ BÖLÜNME Vücut hücrelerinde görülür. Üreme hücrelerinde görülür. 2n kromozomlu iki hücre oluşur. n kromozomlu dört hücre oluşur. Oluşan hücrelerin gen yapısı ana hücre ile aynıdır. Oluşan hücrelerin gen yapısı ana hücreden farklıdır. Tek hücrelilerde üremeyi, çok hücrelilerde yaraların onarılmasını ve büyümeyi sağlar. Üremeyi ve canlılığın çeşitliliğini sağlar. Hem eşeyli hem eşeysiz üremede görülür. Sadece Eşeyli üremede görülür. m-aymaz fen bilgisi zümresi mitoz-mayoz bölünme
41
Canlılarda Üreme-Çoğalma
MERAM ABDULLAH AYMAZ İLKÖĞRETİM OKULU FEN BİLGİSİ ZÜMRESİ
42
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Canlıların kendilerine benzer yeni canlılar meydana getirmelerine ÜREME denir. Üreme; Eşeyli üreme Eşeysiz üreme olmak üzere 2 kısımda incelenir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
43
m-aymaz fen bilgisi zümresi
A. EŞEYSİZ ÜREME Bir canlıdan başka bir eşeye ihtiyaç duymadan yeni canlılar oluşturabilmesine eşeysiz üreme denir. Oluşan canlılar ana canlıyla aynı özelliklere sahiptirler. Çeşitlilik oluşmaz. Değişen şartlara uyum sağlaması zorlaşır. Eşeysiz üreme çeşitli şekillerde yapılır. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
44
m-aymaz fen bilgisi zümresi
1. BÖLÜNEREK ÜREME BAKTERİ ALG AMİP ÖGLENA PARAMESYUM gibi canlılarda görülen üreme şeklidir. Hücrenin ikiye bölünmesi ile gerçekleşir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
45
m-aymaz fen bilgisi zümresi
2. TOMURCUKLANMA İLE ÜREME BİRA MAYASI SÜNGERLE TATLI SU HİDRASI MERCAN gibi canlılarda görülen üreme şeklidir. Ana canlı üzerinde oluşan bir veya birkaç çıkıntı olgunlaşarak ana canlıdan ayrılır veya ana canlıya bağlı olarak koloni oluşturur. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
46
m-aymaz fen bilgisi zümresi
3. SPORLA ÜREME MANTARLAR ALGLER KARAYOSUNLARI EĞRELTİ OTLARI SITMA PLAZMADYUMU gibi canlılarda görülen üreme şeklidir. Bu canlıların spor keselerinde üretilen sporlar, olumsuz koşullarlara dayanıklı sağlam bir örtü ile kapalı özel hücrelerdir.Bu hücreler uygun ortam koşullarında çimlenerek gelişir ve yeni canlıyı meydana getirir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
47
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4. VEJETATİF ÜREME Ana canlı üzerinden düzenli veya düzensiz olarak ayrılan parçalar gelişerek yeni bir canlı oluşturur. Vejetatif üremenin türlere özgü çeşitleri vardır. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
48
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4. VEJETATİF ÜREME a. Rejenerasyonla Üreme TOPRAK SOLUCANI DENİZ YILDIZI PALNARYA gibi canlılarda görülür. Bu canlıdan kopan herhangi bir parça yeni bir canlı oluştuğu gibi ana canlının eksilen bölgesi de kendisini tamamlar. NOT: İnsanlarda yaraların iyileşmesi, yarısı kesilen karaciğerin kendisini tamamlaması rejenerasyonla olur. Ama bu üreme değildir, yenilenmedir. Kertenkelenin kopan kuyruğunun yenilenmesi gibi… m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
49
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4. VEJETATİF ÜREME b. Çelikle Üreme Kolay kök salan bitkilerde kullanılan bir yöntemdir. Bitkinin kök ve gövdesinden kopan parçaların köklenerek yeni bir bitkiyi oluşturmasıdır. Söğüt , kavak, çilek, gül, üzüm, ayva bitkilerde bu yöntem uygulanabilir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
50
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4. VEJETATİF ÜREME c. Yumru İle Üreme Patates ve yer elması gibi yumru gövdelerinin göz denilen kısımlarının her birinden bir çok yeni patates bitkisi oluşturabilir. Bu kısımların bulunduğu parçalar toprağa ekildiği zaman yeni patates bitkileri oluşur. Patates, soğan gibi bitkilerde bu yöntem uygulanabilir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
51
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4. VEJETATİF ÜREME d. Sürünücü Gövde Üreme Ana bitkiden oluşan sürünücü gövde gibi yapılar toprak üzerinde veya altında sürünerek kök salar ve yeni bitkiyi oluştururlar. Çilek, zambak, ayrık otunda bu çoğalma şekline rastlanır. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
52
m-aymaz fen bilgisi zümresi
4. VEJETATİF ÜREME e. Doku Kültürü İle Üreme Herhangi bir bitkiden alınan bir parça kültür ortamında (laboratuar) bekletilerek yeni bir bitkinin oluşması ve gelişmesi sağlanmaktadır. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
53
m-aymaz fen bilgisi zümresi
B. EŞEYLİ ÜREME Bir canlıdan başka bir eşeye ihtiyaç duyarak yeni canlılar oluşturabilmesine eşeyli üreme denir. Eşeyli üremede üreme hücrelerine (sperm-gamet) GAMET denir. Gametler mayoz bölünme sonucu oluşur.gametlerin birleşmesiyle oluşan hücreye zigot denir. Farklı iki ataya ait kalıtsal özellikler, eşeyli çoğalma ile bireyde ortaya çıkar. Böylece canlı çeşitliliği artar. Daha güçlü ve dayanıklı bireyler oluşur. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
54
m-aymaz fen bilgisi zümresi
B. EŞEYLİ ÜREME Eşeyli üreme 3 aşamada meydana gelir. Gamet oluşumu Döllenme Gelişme m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
55
m-aymaz fen bilgisi zümresi
Erkek Birey Sperm ana hücresi Dişi Birey Yumurta ana hücresi Gamet Oluşumu Mayoz bölünme Sperm Yumurta Döllenme ZİGOT mitoz Gelişme birey m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
56
m-aymaz fen bilgisi zümresi
B. EŞEYLİ ÜREME Gamet oluşumu : Üreme hücreleri mayoz bölünme ile oluşur ve kromozom sayıları yarıya iner. Oluşan bu hücrelere gamet adı verilir. Erkek bireydeki gamete sperm dişi bireydeki gamete yumurta denir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
57
m-aymaz fen bilgisi zümresi
B. EŞEYLİ ÜREME Yumurta Oluşumu : Yumurta ile spermin birleşmesine döllenme , oluşan hücreye de zigot adı verilir. İki kısma ayrılır. 1. Dış Döllenme : Dış döllenme ortamı sudur.Balıklarda, kurbağalarda ve suda yaşayan omurgasızlarda görülür. Su döllenme şansı az olduğundan; suya çok sayıda gamet bırakma gametleri aynı zamanda aynı yere bırakma tenha yerlerin seçilmesi Türlerin nesillerini devam ettirmeleri açısından önemlidir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
58
m-aymaz fen bilgisi zümresi
B. EŞEYLİ ÜREME 1. İç Döllenme : Döllenme ortamı ana canlının vücududur. Böcekler, Kuşlar, sürüngenler ve memelilerde görülür. Bu üreme şeklinde çok sayıda sperm az sayıda yumurta üretilir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
59
m-aymaz fen bilgisi zümresi
B. EŞEYLİ ÜREME c. Gelişme Olayı : Zigotun mitoz bölünmeler geçirerek yavru canlıyı oluşturmasına gelişme denir. Gelişme; Memelilerde vücut içinde Böcek kuş ve sürüngenlerde vücut dışında olur. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
60
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İNSANDA GELİŞME İnsanlarda gelişme : döllenme sonucu meydana gelen zigot hemen mitozla bölünmeye başlar. Bir süre sonra aynı hücrelerden oluşan bir topululuk oluşur.dut meyvesi görünümündeki bu hücre topluluğuna MORULA denir. Zigotun ilk 7 haftasındaki evreye EMBRİYO denir. Bu evreden sonra embriyo insan şeklini alır.bundan sonraki aşamada canlıya FETÜS (CENİN) denir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
61
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İNSANDA GELİŞME PLASENTA : Canlının etrafında oluşan yapıya plasenta denir. Plasenta bir noktasından göbek kordonu ile bebeğe bağlıdır.Göbek kordonu madde taşınması için kullanılır.Bebek besin ve oksijenini göbek kordonu ile sağlar.Boşaltımını da yine bu yolla annenin boşaltım sistemi sayesinde yapar. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
62
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İNSANDA GELİŞME 1.ÇİFT YUMURTA İKİZLERİ: Normal durumlarda anne vücudunda oluşan dört yumurtadan üçü erir ve biri döllenerek zigotu oluşturur.Bazen ise yumurtalardan ikisi erimeden kalır ve iki ayrı sperm tarafından döllenir. Bu durumda iki farklı zigot oluşur. Bu zigotlar farklı plasentalar içinde gelişerek farklı zamanlarda doğmuş iki kardeş gibi iki farklı bebeği oluşturur. Zigotları oluşturan sperm ve yumurtalar farklı olduğundan bebekler farklı genetik yapılarda olur. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
63
m-aymaz fen bilgisi zümresi
İNSANDA GELİŞME 2.TEK YUMURTA İKİZLERİ: Zigot oluştuktan sonra mitoz bölünmeler geçirerek gelişir.Bazen ilk mitoz bölünmeden sonra oluşan iki hücre farklı yerlerde gelişerek iki birey oluşturur. Zigotlar aynı sperm ve yumurtadan oluştuğu için kalıtsal karakter olarak birbirinin aynısıdır. Zigotlar aynı plasenta içinde gelişir. m-aymaz fen bilgisi zümresi üreme
64
Size güzel bir hikayemiz var…
Anne karnındaki ikizler
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.