Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı

... konulu sunumlar: "Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı"— Sunum transkripti:

1 Temel Bilgi Teknolojileri Kullanımı
Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu

2 Sunum İçeriği Bilgisayar Yazılımı İşletim Sistemleri

3 Bilgisayar Yazılımı Yazılım
Bilgisayar üzerinde belirli işlemler yapmak üzere bir grup talimat içeren programlardır. Yazılım (software), bilgisayara yapması gerekenleri söyleyen, sabit diskte bulunan ve buradan çalıştırılan verilerdir. Bilgisayarla karşılıklı olarak bilgi alışverişini, veriyi saklamayı, korumayı ve yönetmeyi, diğer yazılımları çalıştırmayı sağlayan yazılımlar olmadan, donanım çalıştırılıp gerektiği gibi kullanılamaz.

4 Bilgisayar Yazılımı Yazılım Çeşitleri Uygulama Yazılımları
Hizmet Yazılımları Sistem Yazılımları

5 Bilgisayar Yazılımı Uygulama Yazılımları
Kullanıcıların belli başlı bazı işlemleri yapmalarına imkan veren yazılımlardır. Uygulama yazılımlarının geliştirilmesi için programlama dilleri ve diğer bazı uygulama geliştirme araçları kullanılır. Uygulama yazılımları genellikle belli bir işletim sistemi altında çalıştırılmak üzere hazırlanır.

6 Bilgisayar Yazılımı Uygulama Yazılımları
Örneğin, Macintosh işletim sistemi altında çalıştırılmak üzere hazırlanan bir kelime işlem programı DOS veya WINDOWS işletim sistemini kullanan kişisel bilgisayar(PC)’larda çalışmayacaktır. Bununla birlikte, çoğu durumlarda ticari uygulamalar; diğer bir çok işletim sistemi altında da çalışabilecek şekilde hazırlanmaktadır.

7 Bilgisayar Yazılımı Genel Amaçlı Uygulama Yazılımları
Günümüzde bilgisayar sistemleri için geliştirilmiş çok sayıda genel amaçlı uygulama yazılımı mevcuttur. Bu yazılımlardan kişi ve kurumlarca en yaygın olarak kullanılanları; kelime işlem programları, elektronik hesap tablosu programları, sunum programları, dosya yönetim ve veri tabanı yönetim programlarıdır.

8 Bilgisayar Yazılımı Kelime İşlemci Programları
Bilgisayarın, çok güçlü özellikleri olan bir daktilo makinesi gibi kullanılması özelliğini sağlayan programlardır. Hazırlamak istediğiniz belgede grafik, tablo, resim, dipnot ve belgeyi birden fazla sütun halinde düzenlemek gibi özellikleri sağlarlar. Örnekler; Word, WordStar, WordPerfect, PW-Professional Write

9 Bilgisayar Yazılımı Hesap Tablosu Programları
Hesap tablosu programları bilgisayar sistemini son derece özellikli bir elektronik hesap makinesine dönüştüren programlardır. En basit özelliği verileri oldukları gibi tablo şeklinde listelemek olduğu gibi, verileri alıp çeşitli türlerde grafiklere dönüştürme özelliğine de sahiptirler Örnekler; (Excel, Lotus 123, Quattro Pro gibi)

10 Bilgisayar Yazılımı Sunum Programları
Belli bir konuda yapılan araştırmanın ve/veya hazırlanan raporların sonuçlarını bilgisayar yardımıyla diğer kişilere anlatmak için kullanılır. Sunum genellikle bilgisayara bağlı bulunan bir projeksiyon/datashow cihazı yardımıyla yapılır. Bu uygulamalar her türlü grafik, ses ve video görüntülerinin kullanılmasına imkan verir. Örnek; Ms PowerPoint

11 Bilgisayar Yazılımı Dosya yöneticileri ve veri tabanı programları
Büyük miktardaki verileri depolayıp bu verilere hızlı bir erişim ve bu verilerden raporlar hazırlanmasına imkan veren programlardır Örnekler; Access, Database/Dbase, FoxBase/FoxPro, Oracle, File Maker, SQL Server Bu yazılımlar genellikle üretici firmalar tarafından birleştirilerek MS-Office, Star Office(Sun), Open Office(ücretsiz) gibi tek bir ofis paketi halindedirler.

12 Bilgisayar Yazılımı Özel Amaçlı Uygulama Yazılımları
Özel amaçlı uygulama yazılımları belirli bazı işleri  yapabilmek için geliştirilen, dolayısıyla sınırlı amaçları olan yazılımlardır. Aşağıda bazı özel amaçlı yazılım türleri kısaca belirtilmiştir. Analiz ve karar verme Planlama, programlama, koordinasyon ve organizasyon İletişim Eğitim

13 Bilgisayar Yazılımı Analiz ve karar verme programları
Belli işlemleri yapmaktan çok; problemlerin çözümünde yöneticilere yardımcı olmak amacıyla geliştirilmiştir. Matematiksel modellerden faydalanmak üzere istatistik ve yönetim bilimi yazılımlarını birleştirir.

14 Bilgisayar Yazılımı İletişim Programları
İletişim programları, bilgisayar ağları arasında iletişim kurulmasına imkan veren yazılımlardır. Günümüzde yaygın bir şekilde kullanılan İnternet hizmetlerinden yararlanmak için geliştirilmiş olan her türlü program iletişim programları içerisinde düşünülebilir.

15 Bilgisayar Yazılımı Planlama, programlama, koordinasyon ve organizasyon programları Finansal planlama, bütçe, masraf ve satış raporları hazırlama, toplantı gündemlerinin hazırlanması ve randevuların ayarlanması gibi işler “masa üstü düzenleyici”de denilen özel uygulama yazılımları ile yapılır.  Ayrıca “akıllı binalar”, “Hastane Otomasyon Sistemleri” ve proje yönetimi yazılımları da vardır.

16 Bilgisayar Yazılımı Eğitim programları
Bilgisayarlar eğitimde her geçen gün gittikçe artan bir oranda kullanılmaktadır. Bugün piyasada olan programların çoğu öğreticileriyle birliktedir, yani program içindeki yardım menüsünde programın kullanım bilgileri bulunmaktadır. Ansiklopedik bilgiler içeren, belli bir yer veya konuda hazırlanmış olan tanıtıcı programlar, yabancı dil veya herhangi bir dersle ilgili olarak yardımcı olmak üzere hazırlanmış, internette online veya asenkron eğitim için hazırlanmış programlar eğitim amaçlı programlardır.

17 Bilgisayar Yazılımı Hizmet Yazılımları
Hizmet (Utility) yazılımları, genel sistem destek işlemlerini yapmak için kullanılan programlardır.            Diskleri biçimlendirmek, dosyaları kopyalamak, disklerdeki programları yedeklemek, dosya sıkıştırma, dosya transfer(ftp), klavye düzenleme, disk yüzeyini düzenleme(fdisk, partition magic), virüs temizleme gibi işlemleri yaparlar. Çoğu işletim sistemi hizmet yazılımlarının yaptığı işlerin çoğunu yapmaktadır. Fakat bazı durumlarda hizmet yazılımları ayrı bir paket olarak daha güçlü özelliklerle üretilmektedir.

18 Bilgisayar Yazılımı Sistem Yazılımları
Bilgisayar donanımının işletilmesi ve uygulama yazılımlarının çalıştırılması için bir platform sağlamak için tasarlanmış yazılımlardır. İşletim Sistemleri (Operating Systems) Aygıt Sürücüleri Derleyiciler (Compilers) BIOS

19 Bilgisayar Yazılımı BİOS
BİOS yongası (entegresi), bilgisayarın açılışı sırasında parçaları kontrol eden ve onları çalışmaya hazır duruma getiren bir program içerir. ROM (Read Only Memory) türündeki bellek üzerinde kaydedilmiş bir programdır. Bu tür bellekteki bilgiler bilgisayarı kapattığınızda silinmez. BIOS’ un görevi, bilgisayarın açılışı sırasında bellek gibi çeşitli parçaları kontrol ederek, bir problem varsa kullanıcıyı uyarmaktır.

20 Bilgisayar Yazılımı Derleyiciler (Compiler)
Programcılıkta, bir programlama dilinde yazılmış olan kaynak kodunu başka bir dile (genellikle makine koduna) çeviren yazılım. Derleyiciye bunu yaptırmaktaki amaç genellikle çalışabilir bir yazılım elde etmektir. Kullanıcıların programları kullanırken kolaylık sağlamak amaçlı geliştirilmiştir.

21 Bilgisayar Yazılımı Aygıt Sürücüleri
Bilgisayara veri girişi ya da veri çıkışı için kullanılan, Ağ kartı, CD Aygıtı, tarayıcı, yazıcı gibi aygıtların çalışmasını sağlayan bilgisayar yazılımı. Sık ve yaygın olarak, sadece "sürücü" de denir.

22 İşletim Sistemleri İşletim Sistemi
Bünyesinde bilgisayarı ve ona bağlı donanımı çalıştıracak, diğer uygulamaların çalışmasına olanak tanıyacak komut ve talimatların yer aldığı, her bilgisayarda bulunması zorunlu olan yazılımdır. İşletim sistemi, bütün diğer yazılımların belleğe, girdi/çıktı aygıtlarına ve kütük sistemine erişimini sağlar.

23 İşletim Sistemleri Donanımların verimli kullanımı ve uygulamaların doğru çalışabilmesi için çeşitli özellikleri sağlayacak programlara sahiptir. Giriş/Çıkış İşlem yönetimi Bellek yönetimi Dosya sistemi Aygıt yöneticileri Kesmeler Bilgisayar ağı Bilgisayar güvenliği

24 İşletim Sistemleri İşletim Ortamı
Bilgisayar açıldığı zaman depo üzerinde bulunan işletim sistemi temel dosyalarının RAM üzerine yüklenmesi gerekmektedir. Bir bilgisayara İşletim Sistemi programlarını RAM’e yükleme işlemine Önyükleme (Booting) denmektedir.

25 İşletim Sistemleri İşletim Ortamı (Booting Ön Yükleme) Elektrik gelir
BIOS (Basic Input Output System) tetiklenir ve devreye girer BIOS üzerinde ROM (Read Only Memory) komutları okunur POST (Power On Self Test): Bilgisayarın çalışması için gerekli kartlar test edilir Başlangıç ekranı görüntülenir (bu ekranda BIOS üretici adı, seri numarası, logosu gibi bilgiler yer alır.

26 İşletim Sistemleri İşletim Ortamı (Booting Ön Yükleme)
RAM test edilir , ekranda RAM bilgisi verilir ... Diğer testler yapılır Sistem konfigürasyonu hakkında bilgi verilir BIOS sistem yüklemek için sürücü arar (Genellikle C:\ sürücüsüdür) Boot sürücüsü bulunduktan sonra , bu sürücüde boot bilgisinin olup olmadığına bakılır (Master Boot Record, MBR), boot bilgisi MBR’ de bulunduktan sonra artık BIOS işletim sisteminin yükletilmesi işlemini MBR’de bulunan komutlara bırakır.

27 İşletim Sistemleri İşletim Sistemleri Unix - Unix Çeşitleri
System V, BSD, Solaris, AIX.. Linux - Linux Dağıtımları Pardus, Ubuntu, Fedora, Debian.. Windows – Windows Sürümleri Windows 7, Windows 8, Windows Server 2012 MacOS – MacOS/IOS Sürümleri OS X, IOS Android 2.3 Gingerbread, 4.0 Ice Cream Sandwich, 4.1 Jelly Bean

28 İşletim Sistemleri Unix İşletim Sistemi
60’lı yılların sonunda “C” diliyle yazılan bir işletim sistemidir. Çok kullanıcılı (multiuser) ve aynı anda birçok işi yapabilen (multitasking) bir işletim sistemidir. Komut yorumlayıcı programlar (shell) aracılığı ile kullanıcı ve bilgisayar sisteminin iletişimi sağlanır. Pek çok Unix çeşidi vardır. BSD Unix, OpenSolaris, HP-UX, AIX, SCO Unix, Sun OS

29 İşletim Sistemleri Unix İşletim Sistemi

30 İşletim Sistemleri Linux İşletim Sistemleri
Linux, işletim sisteminin çekirdeğidir, aynı zamanda genel adıdır. Linus Torvalds tarafından 1991 yılında geliştirilmiştir. Günümüzde Özgür Yazılım (Açık kaynak kod) felsefesi olarak kabul edebileceğimiz bir yapı ile geliştirilmektedir (GNU/GPL). Çekirdek olarak Linux kullanan pek çok dağıtım adı verilen sürümü mevcuttur. Dağıtım, bir GNU/Linux sistemini kurmayı ve yönetmeyi kolaylaştırmayı amaçlayan yazılımlar bütünüdür. Ubuntu, Debian, Fedora, Pardus, KNOPPIX, OpenSuse

31 İşletim Sistemleri Windows İşletim Sistemleri
Microsoft şirketinin geliştirdiği Windows (pencereler) kullanıcıya grafik arabirimler ve görsel iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek gibi klavyeden yazma zorunluluğunu ortadan kaldıran, dünyada en çok kullanılan işletim sistemi ailesidir. İlk Windows 1981 yılında satışa sunulmuştur. Günümüzde en çok kullanılan sürümü Windows 7 olmuştur. Özellikle tablet bilgisayarlar için Windows 8 geliştirilmiştir.

32 İşletim Sistemleri Windows İşletim Sistemleri

33 İşletim Sistemleri Mac OSX İşletim Sistemi
Mac OS X, Apple şirketi tarafından geliştirilen, pazarlanan ve satılan kısmi özel, grafiksel bir işletim sistemidir. Yine Apple'ın 1984 yılında oluşturduğu ilk işletim sistemi olan Mac OS' in son sürümüdür. Fakat Mac OS 8 ve 9 sürümlerinin aksine, Mac OS X, NeXT şirketi tarafından geliştirilmiş bir teknoloji üzerine kurulmuş UNIX tabanlı bir işletim sistemidir. Son Sürümü Mac OSX Mountain Lion’dır.

34 İşletim Sistemleri Mac OSX İşletim Sistemi

35 İşletim Sistemleri iOS Mobil İşletim Sistemi
iOS (eski adıyla iPhone OS) Apple'ın başlangıçta iPhone için geliştirdiği ancak daha sonra iPod Touch ve iPad'de de kullanılan mobil işletim sistemidir. Mac OS X'den türetilmiştir

36 İşletim Sistemleri Android İşletim Sistemi
Android, Google, Open Handset Alliance ve özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, Linux tabanlı, mobil cihaz ve cep telefonları için geliştirilmekte olan, açık kaynak kodlu bir mobil işletim sistemidir. En yaygın sürümleri; 2.3 Gingerbread, 4.0 Ice Cream Sandwich, 4.1 Jelly Bean