İhtiyaçlardan Çatışmaya uzanan yol... Bireyler, kurumlar ve toplumlar arası çatışmaların kaynağı Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20141.

... konulu sunumlar: "İhtiyaçlardan Çatışmaya uzanan yol... Bireyler, kurumlar ve toplumlar arası çatışmaların kaynağı Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20141."— Sunum transkripti:

1 İhtiyaçlardan Çatışmaya uzanan yol... Bireyler, kurumlar ve toplumlar arası çatışmaların kaynağı Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20141

2 İşin özü! Sorunlarını çözmek isteyen kişi ve toplumlar, ihtiyaçlarını, “enerjiden türetilen şeyler (enerji türevleri)” yoluyla karşılar, Bu da kişiler, kurumlar ve toplumlar arasındaki çatışma ve sömürülerin kaynağını oluşturur. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20142

3 Sorun Nedir? “sorun”, sadece istenmeyen durumları değil, istenilen fakat gerçekleşmesi önünde engeller bulunan durumlardır. Örneğin, daha konforlu bir araba sahibi olmak isteyen bir kişinin ona sahip olabilecek parasının bulunmayışı da teknik olarak “sorun”dur. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20143

4 Herkes tırmanmak ister! Maslow ihtiyaçlar piramidinin her basamağındaki kişiler, bir üst ihtiyaç basamağına tırmanmak ister. Ender haller haricinde bu eğilim insan türünün ortak bir özelliğidir denilebilir. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20144

5 Ocak 2013© Copyright BNGV®, 201355 1.Güneşin ışıması, enerjinin en kaba ve en az yoğun formu, 2.Bu ışıma bitkilerin oluşmasına yol açar; bitkiler (sebze, meyva agaç vs) daha yoğun enerji halleri. 3.Hayvanlar bu ışıma sayesinde var olur ve daha da yoğun enerji. 4.Bitkiler toprak altinda pertrole dönüşünce daha da yoğunlaşır. 5.Bunlardan ilk dördünü kullanan insan daha yoğun enerji. 6.Egitilip bir konuda uzmanlaşan insanlar ise daha yoğun enerji. 7.Bu uzmanların arasından çıkan nadir beyinler ise daha yoğun. 8.Böylece giderek daha yoğun enerji demek olan mal ve hizmet ürünleri (refah ögeleri) ortaya çıkar. 9.Bunların tümüne bir ad vermek gerekirse en uygun isim “değer”dir. Enerjinin çeşitli halleri..

6 Tırmanmak (değer) gerektirir Her basamak, bir alt basamaktakinden daha fazla (değer) demektir Örneğin, ağaç dallarıyla kaplı bir barınak, üstü akmayan çatıya sahip barınağa göre daha az (değer) gerektirir. Ama, vahşi hayvanlara karşı daha korunaklı taş duvarlı bir ev yapmak daha fazla (değer) demektir. Şimdi herkes lütfen, zihninden (sorunlarını) geçirip, onların çözümlerinin hep (değer) olduğunu fark etsin. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20146

7 Yönetimlerin üzerindeki baskı Toplumlar, (değer) kaynaklarına hiç bir zaman bütünüyle sahip değillerdir. Çünkü, sahip oldukları arttıkça, insanlar da daha üst basamaklara tırmanmak isterler. Böylece kendilerini yönetenlerin üzerinde başa çıkılamaz bir baskı kurarlar.. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20147

8 Baskıların iki sonucu Baskıların kaçınılmaz iki sonucundan birisi, toplumun çeşitli kesimleri arasında, birbirilerinden (değer) transferi çatışmalarıdır. Sınıf çatışmalarının, toplum içi sömürülerin başlıca nedeni budur. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20148

9 Baskıların iki sonucu Bu baskıların kaçınılmaz iki sonucundan diğeri, ihtiyaç duyulan (değerler)in, başka toplumlardan: –ya barışçıl yollarla (ticaret gibi) –ya daha az barışçıl yollarla (sömürü yoluyla) –ya da zorla (işgaller, savaşlar yoluyla) transfer edilmesidir. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 20149

10 Barışçıl - az barışçıl - saldırgan araçların tümü.. Toplum ortalaması, piramidin ne kadar üstlerine tırmanmış (kalkınmış, gelişmiş) ise, daha da yukarı tırmanmak için toplumdaki arzu o kadar fazladır. Buna göre, transfer etmeye kalkacağı (değer) de o kadar çeşitli ve büyük olacaktır. Bu ise, barışçıl-az barışçıl-saldırgan araçların tümünün birden sonuna kadar kullanılması demektir. Nitekim bugün fiilen olan da budur. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201410

11 “Değer transferi” tüm çatışmaların temel nedenidir. Buradaki kritik kavram, her iki halde de geçerli olan yöntemin “değer transferi” olduğudur. İnsanlığın ilk çağlarından bugüne kadar çatışmaların büyük çoğunluğunun -eğer hepsi değilse- nedeni “değer transferi” olgusudur. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201411

12 Yakınmak yerine “önce-anla” Bunu anlamaya çalışmak yerine, emperyalizm, kapitalizm gibi “değer transferi” yöntemlerinden ya da X, Y, Z gibi ülkelerden yakınmak, ilkel kabilelerin gök gürültüsüne karşı keçi kurban etmeleri kadar etkilidir. Yapılması gereken “sorgulamak yoluyla anlamak” ve “gereğini yapmak”tır. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201412

13 Anlamak tamam da "gereği" nedir? (Değer) transfer arzularını durduramadığımıza göre, nasıl korunacağız? İpucu "biomimicry" kavramındadır. Biomimicry, biyolojideki örnekleri taklit ederek sorun çözme araçları geliştirmek demek. Canlıların "bağışık sistemi", aranan korunma yöntemidir. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201413 Leonardo da Vinci's design for a flying machine with wings based closely upon the structure of bat wings

14 Ocak 2013© Copyright BNGV®, 201314 SÇK ve bağışıklık sistemi analojisi Yrd. Doç. Dr. Besim Özaykan Fizyoloji ABD, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi SÇK-bağışıklık sistemi benzetmesi hem sorunun anlaşılması, hem de çözüm yollarının ortaya çıkarılması açısından mükemmel bir örnektir. Bağışıklık sisteminin etkinligini azaltan bir yığın etken, sistemin işleyişine bağlı diğer sistemlerin savunmasını bozar, Yardımcı T hücrelerinin tahrip olmasi (AİDS’de oldugu gibi) tüm diğer bağışıklık sistemi hücrelerinin işlevlerininin büyük ölçüde azalmasına yol açmakta, SÇK yetmezliğinin merkezinde yer alan ezberin de (yani sorgulanamazlık) SÇK açısından benzer bir işlevsizlige yol açtığı benzetmesi çok yerindedir..

15 Toplumun Bağışıklık Sistemi Zayıflama / güçlenmeleri birbirini etkileyen katmanlar: 1. Doğru Sorular yoluyla sorgulama > rasyonel ve kritik düşünme alışkanlığı, 2. Üzerinde uzlaşılmış kavramlar, 3. Yaratıcılığı / öğrenme yetisini yok etmeyen non-ideolojik eğitim, 4. Bütünü oluşturan bileşenlerin (her şey) haklarına saygı, 5. Koz yönetimi 6. Rasyonel olmayan öğretilerin (din, milliyetçilik vd), rasyonel maksimlerinin belirlenmiş ve toplumca paylaşılmış olması yoluyla "sürüklenmelere karşı" kalkan, 7. Kültür - gen etkileşimi (Dual Inheritance Theory) 8. ve bütün bileşenlerin etkileşimi yoluyla oluşan "bağışıklık sistemi" (ayrı bir bileşen gibidir). Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201415

16 Ne Yapalım? Bu 8 koşulu yerine getirirsek sorun hallolur mu? Evet. "yerine getirirsek" = sihirli anahtar, Ama küçük(!) bir sorun var: Nasıl "yerine getireceğiz?" Esas çözülmesi gereken sorun budur. Bunun anahtarı "dayanışma" kavramında yatıyor. Birbirinden farklı yerlerde bulunan, biraraya gelemeyen kişiler arasında sürekli ve etkili bir iletişim ağı. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201416

17 Bu olabilir mi? Macrowikinomics, adı altında bütün Dünya'da bir akım var, Government 2.0, bunun politika ayağı, Gezi Parkı olaylarından sonra hazırlanan bir rapor bu yöntemle hazırlandı, Türkiye'nin her yerinde, sağduyulu yüzbinleri iletişime sokacak bir ağ, kendi doğru sorularını ve cevaplarını verecektir. Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201417

18 Teşekkür ederiz www.tinaztitiz.com Ocak 2015© Copyright SMUH®, 201418