Dünyanın oluşumundan beri, sismik yönden aktif bulunan bölgelerde depremlerin ardışıklı olarak oluştuğu ve sonucundan da milyonlarca insanın ve barınakların.

... konulu sunumlar: "Dünyanın oluşumundan beri, sismik yönden aktif bulunan bölgelerde depremlerin ardışıklı olarak oluştuğu ve sonucundan da milyonlarca insanın ve barınakların."— Sunum transkripti:

1 Dünyanın oluşumundan beri, sismik yönden aktif bulunan bölgelerde depremlerin ardışıklı olarak oluştuğu ve sonucundan da milyonlarca insanın ve barınakların yok olduğu bilinmektedir. Bilindiği gibi yurdumuz dünyanın en etkin deprem kuşaklarından birinin üzerinde bulunmaktadır. Geçmişte yurdumuzda birçok yıkıcı depremler olduğu gibi, gelecekte de sık sık oluşacak depremlerle büyük can ve mal kaybına uğrayacağımız bir gerçektir.

2 Deprem Bölgeleri Haritası'na göre, yurdumuzun %92'sinin deprem bölgeleri içerisinde olduğu, nüfusumuzun %95'inin deprem tehlikesi altında yaşadığı ve ayrıca büyük sanayi merkezlerinin %98'i ve barajlarımızın %93'ünün deprem bölgesinde bulunduğu bilinmektedir.

3 Deprem Nedir ? Nasıl Oluşur ?
Deprem yer içinde fay olarak adlandırılan kırıklar üzerinde biriken enerjinin aniden boşalması sonucunda meydana gelen yerdeğiştirme hareketinin neden olduğu karmaşık elastik dalga hareketleridir. İki yönden sıkıştırılan kaya Bu kuvvet altında kayanın zamanla şekil değiştirmesi

4 Kaya aniden kırılarak fay oluşur ve ortaya çıkan enerji deprem dalgaları halinde yayılır. Hareket yatay olduğu gibi düşey de olabilir. Kırılmanın olduğu noktaya "Odak" (iç merkez) denir. Yeryüzünde, odak noktasının hemen üzerinde bulunan noktaya ise dış merkez denir ve genelde depremden en çok etkilenen yer de dış merkezdir. Deprem sonrasında kayaların yerlerine oturması sürecinde, artçı sarsıntılar denilen nispeten hafif titreşimler oluşur.

5 Bu yer değiştirme miktarı depremin büyüklüğü ile doğru orantılı olup özellikle sığ depremlerde belli bir büyüklükten sonra faylanma ile ilgili kırıklar yeryüzünde görülmektedir.

6 Deprem oluştuğu anda yerkabuğuna iki farklı hareket dalgası yayar:
P-dalgası ve S-dalgası. P-dalgası, öncül dalgadır ve yer yüzeyine paralel doğrultuda salınımlardan oluşur. S-dalgası yer yüzeyine göre dik yönde/düşeyde hareket eder, yani bir yüzme havuzundaki su dalgası gibi.

7 DEPREM TÜRLERİ TEKTONİK DEPREMLER: Levhaların hareketi sonucu oluşan depremlerdir çoğunlukla levhaların sınırlarında oluşurlar. Yeryüzünde olan depremlerin %90'ı bu gruba girer. Türkiye'de olan depremler de büyük çoğunlukla tektonik depremlerdir. VOLKANİK DEPREMLER: Bunlar volkanların püskürmesi sonucu oluşurlar. Yanardağlarla ilgili olduklarından yereldirler ve önemli zarara neden olmazlar. ÇÖKÜNTÜ DEPREMLER: Bunlar yer altındaki boşlukların (mağara), kömür ve maden ocaklarında galerilerin, tuz ve jipsli arazilerde erime sonucu oluşan boşlukları tavan blokunun çökmesi ile oluşurlar.

8 TSUNAMİ: Odağı deniz dibinde olan Derin Deniz Depremlerinden sonra, denizlerde kıyılara kadar oluşan ve bazen kıyılarda büyük hasarlara neden olan dalgalar oluşur ki bunlara (TSUNAMİ) denir

9 DEPREM SIDDETLERI SIDDET 1, 2, 3, 4
Sallantilar çok zor hissedilir, binalar hasar görmez. SIDDET 5 Mutfak esyalari ve pencere camlari kirilabilir. SIDDET 6 Herkes tarafindan hissedilir. Pencere camlari ve cam esyalar kirilir. Agir esyalardan bir bölümü yerinden oynar. Sivalarda çatlaklar olusur. SIDDET 7 Ayakta durmak zorlasir. Asili cisimler düser. Esyalar hasar görür. D türü (kerpiç, tas gibi zayif malzeme, kötü harç, standart disi isçilik) yapilarda çatlaklar ve hasarlar olusur. C türü (alelade isçilik ve harç) yapilarda çatlaklar olusur. SIDDET 8 Araba kullanmak zorlasir. C türü yapilarda kismen yikilma, B türü (iyi isçilik ve harç) yapilarda az hasar olusur, A türü (iyi isçilik, harç ve tasarim) yapilarda hasar olmaz. Zayif duvarlar ve heykeller, kuleler ve bacalar yikilir. Agaç dallari kirilir. Agir esyalar ters döner. Kayalar düser ve heyelanlar olabilir. SIDDET 9 D türü yapilarin tümü yikilir. C türü yapilarda agir hasar olusur. B türü yapilar önemli hasarlar görür. Yeryüzünde büyük yarik ve çatlaklar olusur. Yeraltinda borular kopar. SIDDET 10 B, C ve D türü yapilarin büyük bölümü yikilir. Baraj ve bentlerde önemli hasarlar olusur. Yeryüzünde büyük çatlaklar ortaya çikar. Raylar bükülür. Heyelanlar olur. SIDDET 11 Pek az yapi ayakta kalir. Köprüler yikilir. Yeryüzünde büyük çatlaklar olusur. Yumusak zeminde yer kaymalari olur. Raylar çok fazla egilir. SIDDET 12 Herseyin sonu. Tüm yapilar yikilir. Deprem bölgesindeki yeryüzü biçimi degisir. Cisimler havaya firlar. Yeryüzünde deprem dalgalarinin ilerleyisi izlenebilir. Ufuk ve yataylik kavrami yok olur.

10 BIR DEPREM BIR BASKA DEPREMI TETIKLEYEBILIR MI?
Büyük bir depremin, yakin çevresindedahaküçük depremleri tetikledigi kuskuya yer birakmayan bir gerçektir, ve biz bu depremlere artçi depremler adini veririz.. Ancak daha uzak mesafeler söz konusu olunca, örnegin 500 km'den daha uzak mesafeler söz konusu oldugunda, bu tetikleme etkisinin geçerli olup olmadigi konusu bugün için tatismalidir

11 Depremler Son Yıllarda Artıyor mu?
Amerikan Ulusal Deprem Bilgi Merkezi'nden yılları arasında meydana gelmiş deprem bilgileri grafiği

12 Türkiyedeki Büyük depremler
YER TARİH BÜYÜKLÜK ÖLÜ YARALI MARMARİS 6.5 - 9 MANYAS 7.0 23 130 VARTO 6.9 2394 1489 ADAPAZARI 7.2 89 235 BARTIN 29 231 GEDİZ 1086 1260 BİNGÖL 6.7 878 700 LİCE 2385 3339 ÇALDIRAN-MURADİYE 3840 497 ERZURUM 6.8 1155 1142 KARS-AKYAKA 4 11 ERZİNCAN 653 3850 KOCAELİ  7.4 17127 43953 BOLU-DÜZCE 845 4948 arası 6.5 ve üzerindeki depremler

13 Deprem önceden belirlenebilir mi?
Bilim adamları bu konuda ayrılığa düşüyorlar. Kimine göre, "Hayır, deprem önceden anlaşılamaz!", kimine göre de "Evet, anlaşılabilir.." Kesin olarak depremin yeri, gün ve saatini anlamak, henüz mümkün değil. Ama, doğaya biraz dikkat edilirse, depremin vurmasından bir müddet önce, deprem vuracağının sinyallerini veriyor. Uzmanlar, söz konusu bir depremin önceden bilinemeyeceğini hemen her gün dile getirirlerken, Prof. Dr. Ercan araştırmasında doğada ve hayvan davranışlarında meydana gelen değişimlerin, depremin habercisi olabileceğini belirtiyor.  Bunları aşağıdaki gibi gruplandırıyor. Böcek ve hayvan davranışları (1 saat-3 gün öncesi) Gökyüzündeki değişimler (1 saat - 1 hafta öncesi) Bitki ve ağaç değişimleri (1 - 3 ay öncesi) Deniz ve göl değişimleri (1 saat - 2 hafta öncesi) Yeraltı suları değişimleri (1 saat - 3 ay önceden)

14 Japonya'da Depremi 15 saniye önce haber verdiler
Japonya Ulusal Deprem Enstitüsü, yer altına döşediği elektrotlar sayesinde, 100 km. uzaktaki depremi 15 saniye önceden bildirdi Japon Deprem Araştırma ve Önleme Enstitüsü sismologlarından Yukio Fujinawa, deprem başladığı anda ve devreye giren otomatik uyarı ve güvenlik sisteminin başarıyla işlediğini müjdeledi. Tsukaba kentine 100 kilometre uzaktaki Hasaki'de gerçekleşen 4.9 büyüklüğündeki deprem tam 15 saniye önceden belirlendi. Yerin 800 metre altına yerleştirilen elektrotlar  sayesinde 15 saniye önce haber verilen depremler, özellikle hareket halindeki trenleri uyararak büyük faciaları önleyecek. 

15 DEPREM İLE GÜNEŞ TUTULMASI İLİŞKİSİ
Yıllar önce yaşamış ünlü Fransız kahin Nostradamus, 1999 Agustos'unda güneşin kararacağını (güneş tutulması) ardından felaketler başlayacağını söylemişti. Bu, Türklerin topraklarının işgal edileceği şeklinde yorumlanmıştı, acaba bu deprem felaketi onun bahsettiği felaket olabilir mi ? Ayrıca felaketler derken, bizi başka afetlerde mi bekliyor ? istanbul'u yerle bir edecek depremden bahsediyor olabilir mi ? Hep birlikte göreceğiz. Kıyamet'in kopması yaklaştı mı sizce ?

16 DEPREMDE SIRASINDA NE YAPMALI?
Deprem sırasında evde iseniz; Deprem esnasında binalarda en tehlikeli yerler; balkon, asansör ve merdivenlerdir. Bu yüzden sarsıntı sırasında kullanılmamalıdır. Üzerimize düşebilecek cisimlerden korunmak için sağlam bir masa altı veya güvenli yerler belirlenmelidir. Deprem sırasında ocakta ateş varsa en kısa sürede söndürülmelidir. Elektrik, gaz, su şebekelerini kapatmak için vanaların yerleri önceden öğrenilmelidir. Kapılar deprem sırasında sıkışabileceğinden yapılabilirse çıkış kapısı açık tutulmalıdır.

17 Deprem Fotoğrafları

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43 Son 58 yıl içerisinde depremlerden, 58
Son 58 yıl içerisinde depremlerden, vatandaşımız hayatını kaybetmiş, kişi yaralanmış ve yaklaşık olarak bina yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Sonuç olarak denilebilir ki, depremlerden her yıl ortalama vatandaşımız ölmekte ve bina yıkılmaktadır.