Yard. Doç. Dr. Neşet DEMİRCİ

... konulu sunumlar: "Yard. Doç. Dr. Neşet DEMİRCİ"— Sunum transkripti:

1 Yard. Doç. Dr. Neşet DEMİRCİ
CANLILAR DÜNYASI GÜNEY ÇAPIK SINIF ÖĞRETMENLİĞİ 1. ÖĞRETİM 4-B DANIŞMAN Yard. Doç. Dr. Neşet DEMİRCİ

2 KONU ANLATIMI DEĞERLENDİRME KAYNAKÇA ÇIKIŞ

3 1. Bakteriler 2. Protistalar 3. Mantarlar 4. Bitkiler 5. Hayvanlar

4 BAKTERİLER Açıkta bırakılan sebze ve meyveler çürür. Et kokar , yoğurt ve süt ekşir. Ekmek küflenir. Bütün bu olaylar günlük yaşantımızda rastladığımız olaylardır. Zaman zaman yiyeceklerimizde gördüğümüz bu değişikliklerin nedeni gözle göremediğimiz küçük canlılardır. Bu canlılara bakteri adı verilir.

5 Mikroskopta kolaylıkla görülebilirler
Mikroskopta kolaylıkla görülebilirler. Bakterilerin oldukça geniş bir yaşam alanı vardır. Toprakta, havada, suda, toprak altında, insan vücudunda yaşayabilir. Bakteriler  değişik şekillerde olabilir. Örneğin bazı bakteriler çubuk, bazıları küre, bazıları kıvrımlı, bazıları ise virgüle benzeyen şekildedirler.

6

7 YARARLARI: ZARARLARI:
Sütün mayalanıp yoğurt yada peynire dönüşmesi bakteriler sayesindedir. Aynı şekilde üzümden sirke oluşmasını da bakteriler sağlar. Toprakta yaşayan bazı bakteriler hayvan ve bitki artıklarının çürümesini sağlar. ZARARLARI: İnsan vücudunda yaşayan bazı bakteriler zararlıdır. Kolera, tifüs, verem, tifo gibi hastalıklara bakteriler neden olur. Bakteriler besinlerin üzerine yerleşerek onların zamanla bozulmasına yol açar. Bu bozuk besinleri kullananlar zehirlenir. Hayatı tehlikeye girer.

8 PROTİSTALAR Protistalar küçük su birikintileri , nemli topraklar , hayvanların vücut sıvıları gibi çok farklı ortamlarda yaşayabilen ve ancak mikroskopla görülebilen bir hücreli canlılardır. Bu canlıların tüm hayati olayları bir hücre içinde geçmektedir. Bu canlılar hem bitkisel hem de hayvansal özellikler taşır.

9 Bu canlılar genelde kirli birikinti sularda yaşadıklarından, bu tür suları kullanmak sağlığımız açısından zararlıdır. Çünkü bu ortamlarda yaşayan canlılar birçok hastalıklara neden olmaktadır. 

10 Algler : Kök , gövde ve yaprağı bulunmayan bitkisel canlıdır.
Terliksi hayvan , amip , öglena , çan hayvanı , algler   protistalar grubundaki canlılara örnektir. Algler                    : Kök , gövde ve yaprağı bulunmayan bitkisel canlıdır. Amip                     : Hayvansal canlıdır. Hareket eder. Terliksi Hayvan   : Hayvansal canlıdır. Titrek tüyleri sayesinde hareket eder Öglena                 : Hem bitki hem de hayvan özelliği gösterir.

11 MANTARLAR Ekmek , salça , zeytin ve reçel gibi besinlerin üzerinde zamanla beyazımsı bir tabaka oluşur. Besinlerimizin bu şekilde bozulup çürümesine yol açan küf  mantarlarıdır. Küf mantarları tahıl , meyve ve sebzelerin üzerinde yaşar. Genelde nemli ve ılık ortamlarda bulunur.

12 İnsanlarda birçok hastalığa. neden olan mantarlar da. vardır
İnsanlarda birçok hastalığa neden olan mantarlar da vardır. Bunların başlıcaları el ve ayaklarda kaşıntıya neden olur. Bundan dolayı başkalarına ait havlu, çamaşır vb. giysiler kullanılmamalıdır.

13 Ayrıca tahıllarda ve  asmalarda  (üzüm bitkisi) türlü hastalıklar oluşturan mantarlar da vardır. Bu tip mantarlar bitkilere zarar verir gelişmesine engel olur.  Tarım bitkilerine bulaşan bu mantarlar çeşitli zirai  ( tarımsal )  ilaçlarla yok edilmeye çalışılır.

14 Bazı mantarların yararları da vardır
Bazı mantarların yararları da vardır. Örneğin peynir küfünden  “ penisilin ” adı verilen bir tür ilaç yapılmaktadır. Doğada özellikle ormanlık alanlarda değişik türde şapkalı mantarlara rastlamak mümkündür. Bu tür mantarların birçoğu zehirli olabilir. Bu nedenle bu tür mantarların besin maddesi olarak tüketilmesi son derece tehlikelidir. Şapkalı mantarların bir bölümü kültür mantarı olarak insanlar tarafından bahçelerde yetiştirilmektedir. Bunlar zehirli değildir. Besin madde olarak kullanılabilir.

15 BİTKİLER çiçekli bitkiler çiçeksiz bitkiler
Çevremizde çok sayıda değişik bitkiler bulunur. Bu bitkilerin birbirine benzeyen yanları olduğu gibi  farklı tarafları da vardır. Bitkileri bu özelliklerine göre gruplandırabiliriz. Bitkiler üreme biçimlerine göre ; çiçekli bitkiler çiçeksiz bitkiler olmak üzere ikiye ayrılır.

16 ÇİÇEKSİZ BİTKİLER Çevremizde yaşayan bitkilerin bir bölümü çiçeksizdir. Çiçek bitkilerin üreme organıdır. Çiçeksiz bitkilerde üreme organı (çiçek)  bulunmaz. Bunlar tohumsuz bitkilerdir. Çiçek ve tohumu bulunmayan bitkilere çiçeksiz bitkiler adı verilir. Kara yosunları, su yosunları, eğrelti otu çiçeksiz bitkilere örnektir.

17 ÇİÇEKLİ BİTKİLER Yeryüzünde  birlerce bitki türü vardır. Bitkilerin en gelişmiş türü çiçekli bitkilerdir. Çiçekli bitkilerin en önemli ortak özelliği çiçek ve tohum oluşturmasıdır. Çiçekli bitkilerde; kök, gövde, yaprak ve çiçek gibi  bölümler vardır.

18 HAYVANLAR Çevremizde yaşayan hayvanlar vücut yapılarına göre
omurgalı hayvanlar ve omurgasız hayvanlar olmak üzere iki bölümü ayrılır. Omurgalı hayvanların vücutlarında kıkırdak doku ve kemiklerden oluşan iskelet sistemi vardır. Omurga iskeletin bir bölümüdür. İskeletin bütün bölümleri omurgaya bağlıdır.

19 OMURGASIZ HAYVANLARA ÖRNEKLER VERELİM
Omurgasız hayvanların kıkırdak ve kemiklerden oluşan iskeletleri yoktur. Bazı omurgasız hayvanların  vücutlarında iskelet görevi gören değişik yapılar vardır. Örneğin yengeçlerde bulunan sert kabuk ve böceklerdeki kitin adı verilen örtü  iskelet görevi yapar.

20 Yengeç, istakoz, akrep, örümcek, kırkayak, arı, karınca ve  kelebekler  eklem bacaklılar  olarak adlandırılır. Eklem bacaklı hayvanlar kanatları ve eklem bacaklarıyla hızlı biçimde hareket ederler. Eklem bacaklı hayvanlar yumurta ile çoğalır.

21 OMURGALI HAYVANLARA ÖRNEKLER VERELİM
Vücutlarında kemik ya da kıkırdaktan yapılmış omurgası bulunan hayvanlara omurgalı hayvanlar denir. Omurgalı hayvanlar; balıklar, kurbağalar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler olmak üzere beş guruba ayrılır.

22 OMURGALILARIN YAŞADIĞI ORTAMLAR
KARADA YAŞAYAN HAYVANLAR SUDA YAŞAYAN HAYVANLAR HEM KARADA HEM SUDA YAŞAYAN HAYVANLAR

23 Resimleri görmek için tıkla
KARADA YAŞAYAN HAYVANLAR Köpek, at,  yılanların bir bölümü, aslan, tavşan, inek, eşek, koyun, keçi, kurt, fil, kanguru, kaplumbağaların bir bölümü,  kertenkele, deve geyik  gibi hayvanlar ile; serçe, leylek, atmaca, güvercin, karga gibi kuşlar karada yaşar.    Resimleri görmek için tıkla

24 Resimleri görmek için tıkla
SUDA YAŞAYAN HAYVANLAR Suda yaşayan yüzlerce hayvan türü vardır. Bunların başında balıklar gelir. Balıklar deniz, göl ve akarsularda yaşar. Suda yaşayan memeli hayvanlar da vardır. Köpek balıkları, balinalar, yunus balıkları suda yaşayan memelilere örnektir. Resimleri görmek için tıkla

25 Resimleri görmek için tıkla
HEM KARADA HEM SUDA YAŞAYAN HAYVANLAR Bu hayvanlar yaşamlarının bir bölümünü karada bir bölümünü de suda geçirir. Su kaplumbağası, kurbağa, su yılanı, timsah, kaz, ördek, martı, pelikan, karabatak  ve penguen hem suda hem de karada yaşayan hayvanlardır. Resimleri görmek için tıkla

26 1) Aşağıdakilerden hangisi bakterilerin yararlarındandır?
A)Sütün ekşimesi B)Sütün yoğurt olması C)Kolera, tifüs gibi hastalıklara yol açması D)Kirli su birikintilerinde yaşaması

27 Tebrikler Doğru yanıtladınız. Sütün ekşimesiyle kolera,tifüs gibi hastalıklara yol açması bakterilerin zararlarındandır. Kirli su birikintilerinde ise protistalar bulunmaktadır. Sütten yoğurt yapımı bakterilerin yararlarındandır.

28 Yanlış Cevap

29 2) Hangisi protistalara örnek değildir?
A)Algler B)Amip C)Terliksi hayvan D)Fare

30 Tebrikler Algler, amip ve terliksi hayvan protistalara örnektir. Protistalar yalnızca mikroskopla görülebilirler. Fareyi ise rahatlıkla görebiliyoruz. Demek ki fare protista değildir.

31 3) Aşağıdakilerden hangisi çiçeksiz bitkilere örnek değildir?
A)Kara yosunları B)Su yosunları C)Eğrelti otu D)Gül

32 Tebrikler Kara yosunları, su yosunları ve eğrelti otları çiçeği bulunmayan bitkilerdir ve bunlara çiçeksiz bitkiler denir. Gül ise kendisi bir çiçektir. Yani çiçeksiz bitkilere örnek olamaz.

33 4) Kök, gövde ve yaprağı bulunmayan bitkisel canlı hangisidir?
A)Terliksi hayvan B)Amip C)Algler D)Öglena

34 Tebrikler Terliksi hayvan ve amip hayvansal canlılardır. Öglena hem hayvansal hem de bitkisel canlıdır. Algler ise kök, gövde ve yaprağı bulunmayan bitkisel canlıdır.

35 KAYNAKÇA Fen bilgisi 4 kitabı www.7art.screensavers.net www.karpuz.com

36 Köpek At Kaplumbağa Aslan Kanguru Güvercin

37 Balina Köpek balığı Yunus

38 Karabatak Kurbağa Su yılanı Martı Penguen Timsah 08.04.2017

39

40