İşitme engeli ne demektir?

... konulu sunumlar: "İşitme engeli ne demektir?"— Sunum transkripti:

1

2 İşitme engeli ne demektir?
İşitme kaybı doğuştan veya sonradan olan problemler nedeni ile işitme duyarlılığında meydana gelen azalmadır. İşitme engeli ise işitme duyarlılığındaki azalmanın bireyde ortaya çıkardığı yetersizlikler durumudur.

3 Kulağın yapısı ve işitmenin oluşumu

4 İşitme organımız olan kulak üç bölümden oluşur( Şekil 1)
•  Dış Kulak: Kulak kepçesi ve dış kulak kanalından meydana gelir. Kulak kepçesi, ses dalgalarının toplanmasını ve ses şiddetinin artışını sağlamaktadır. •  Orta Kulak: Dış kulak yolundan, kulak zarı ile ayrılır. Küçük bir boşluk halindedir ve geniz ile arasında bir irtibat sağlayan östaki tüpünü içerir. Orta kulakta bulunan sırasıyla, çekiç, örs ve üzengi adı verilen üç kemikçik, bir ses iletim zinciri oluşturmaktadır. Orta kulak, içerdiği bu yapıların da katkısıyla kulak zarına gelen sesin şiddetini artırmaktadır. •  İç Kulak : Salyangoz şeklinde bir yapısı olan koklea; iç kulak sıvılarını ve tüy hücrelerini içerir. Ses titreşimleri, dış kulaktan itibaren orta kulağa ve daha sonra da iç kulak sıvılarına iletilmektedir. Gelen ses işitme siniri yoluyla beyindeki işitme merkezine taşınır.

5 Nasıl işitiyoruz? İşitme duyusu, ses olarak adlandırdığımız mekanik titreşimleri ortaya çıkarabilme yeteneğidir. İşitme, aşağıdaki sırayı izleyerek gerçekleşir: Ses dalgaları dış kulağın işitme kanalından geçer kulak zarına çarparak titreştirir orta kulaktaki kemikçikler tarafından yükseltilerek iç kulağa iletilir iç kulağa gelen ses dalgaları buradaki tüy hücreleri tarafından alınır sinirler tarafından beyne taşınır beyin bu sinyalleri analiz eder ve yorumlar.

6 E- İşitme Kayıplarının Sınıflandırılması
1- İletim Tipi İşitme Kaybı: Okul çağı çocuklarında en yaygın olarak görülen işitme kaybı tipidir. Kulak kepçesi, dış kulak yolu, kulak zarı, orta kulak kemikçikleri ve kaslarında meydana gelen hastalıklar iletim tipi işitme kaybına neden olmaktadır. İletim tipi işitme kayıplarının nedenleri: Dış Kulak Hastalıkları Doğuştan olan problemler Dış kulak yolu darlıkları Dış kulak yolu iltihapları Dış kulak yolu kiri Travmalar (Hasarlar) Tümörler Orta Kulak Hastalıkları Doğumsal anomaliler Orta kulak enfeksiyonları Östaki tüpü hastalıkları Orta kulakta sıvı toplanması Orta kulakta kireçlenme Travmalar

7 2- Sensörinöral İşitme Kaybı: İşime kaybı koklea ve/veya daha sonrasındaki bölgeleri (işitme yolları, korteks vb.) içeriyorsa sensörinöral işitme kaybı olarak tanımlanır. Doğum öncesi (genetik nedenli, annenin hamilelikte kızamıkçık geçirmesi vb.), doğum anı (doğum travması, oksijensiz kalma, sarılık vb.) ve doğum sonrası (işitme kaybına neden olabilecek ilaç kullanımı, yüksek ateşli hastalık, enfeksiyonlar vb.) nedenlerle oluşabilmektedir. Sensörinöral işitme kayıplarının nedenleri: İç Kulak Hastalıkları Doğumsal hastalıklar Genetik hastalıklar Enfeksiyonlar Meniere hastalığı Yaşlanmaya bağlı işitme kaybı İşitme kaybına neden olabilecek ilaç kullanımı Ani işitme kaybı Travmalar Gürültü Tümörler Diğer sistem hastalıkları İşitme Siniri ve Beyin Hastalıkları Sinir sistemi hastalıkları 3- Mikst (Karışık) Tip İşitme Kaybı: İletim ve sensörinöral işitme kayıplarının bir arada görülmesidir. 4- Santral İşitme Kaybı: İşitmenin normal olmasına rağmen, çocuk genel olarak konuşmayı ayırt edemez, gürültüde konuşulanı anlayamaz, not almada zorlukları vardır ve en önemlisi dikkatle problemleri çoktur, dikkatlerini bir konu üzerinde yoğunlaştırmazlar. P roblem beynin korteks adı verilen bölgesindedir. 5- Fonksiyonel/Organik Olmayan İşitme Kaybı: Kişinin herhangi bir nedenle işitme kaybı var gibi davranması ya da gerçekten işitme kaybının olduğuna inanması ile ortaya çıkan durumdur

8 Bebeğinizin ve çocuğunuzun, aşağıda sıralanan davranışları göstermemesi işitme kaybının erken teşhisi için çok önemlidir. 0-2 aylık bebekler Gürültülü ortamda uyanır, Annesini görmese de sesine gülerek ya da ağlayarak tepki verir, Normal tondaki müzik sesine tepki verir, 3-4 aylık bebekler İlginç seslere başını çevirir, Yalnızken kendi kendine mırıldanır, Yüz yüze iletişim kurulduğunda gülerek ya da ses çıkararak tepki verir, 5-6 aylık bebekler Gürültü ve konuşma sesinden uyanır, Annesini görmese bile, annesinin sesinin geldiği yöne başını çevirerek tepki verir, Yanı başındaki kişilerin konuşmalarını farkeder, İlginç seslere başını çevirerek tepki verir, Kendisine seslenen kişiyi görmese de ses çıkararak tepki verir,

9 7-8 aylık bebekler Herhangi bir ses duyduğunda kolayca uyanır, Çıngırak, zil gibi ses çıkaran oyuncaklara ilgi duyar, Kendi kendine mırıldanırken ses tonunda değişiklikler yapar (işitme kaybı varsa melodik aksan yoktur), “ba-ba”, “da-da” gibi hece seslerini çıkarır, 9-10 aylık bebekler Değişik sesleri taklit edebilir, 11-12 aylık bebekler Konuşma sesi, saat tıkırtısı ya da kağıt hışırtısı gibi seslerden kolayca uyanır, Konuşan kişiyi görmese bile, onu fark ettiğini belli eden davranışlarda bulunur, Bir-iki kelimeyi yerinde ve anlaşılır şekilde söyler, Yalnızken kendi kendine değişik sesler, hecelemeler, kelimeye benzer sesler çıkararak konuşur, Bilinçli olarak “anne ve baba” sözcüklerini söyleyebilir, Çok ileri derecede işitme kaybı olan bebekler sadece görme alanları içindeki nesne ve olaylarla ilgilenirler. İşitme engelli bebeklerde yaklaşık 9. aydan sonra ilk dönemlerde gözlenen konuşma sesleri kaybolur, taklitler ortadan kalkar, ses kaynağına yönelme davranışı görülmez. Normal işiten çocuklar, eğer gürültülü ortamda uyumaya alışkınlarsa kapı çarpması gibi yaklaşık 90 dB şiddetindeki sese, sessiz ortamda uyumaya alışkınlarsa konuşma sesi gibi yaklaşık 50 dB şiddetindeki sese uyanarak tepki verirler. Bu özellik işitme kaybının tanımlanmasında mutlaka değerlendirilmelidir.

10 12-18 aylık çocuklar Herhangi bir işaret kullanmadan, yaklaşık 1 metre uzaklıktan verilen emirleri anlar (“bardağı al” gibi), Birkaç kelimeyi anlaşılır şekilde yerinde kullanır, Bildiği hayvan seslerini taklit edebilir, “Nerede” ile başlayan sorulara başını o yöne çevirerek ya da eliyle işaret ederek cevap verir, 2 yaşındaki çocuklar Yaklaşık 4 ya da 6 metre uzaklıktan çağrıldığında tepki verir, Bildiği kelimelerle basit cümleler kurar, Araba sesi ya da dışarıda havlayan köpek sesini fark ettiğini belli eder, İsteklerini konuşarak ifade eder, Oyun sırasında arkadaşları ile konuşarak iletişim kurar

11 OBJEKTİF İŞİTME TESTLERİ

12 1- ABR (Auditory Brainstem Response - İşitsel Beyinsapı Cevabı) ile Değerlendirme
Bu testle, kişinin işitme sinirinin sese nasıl cevap verdiği değerlendirilir. Davranışsal testlere uyum sağlayamayan bebeklerde özellikle ABR testi tercih edilir (Şekil 4). Uyumlu bebeklerde ise elde edilen eşiklerin güvenirliği açısından kullanılır. Testin Uygulama aşamaları: •  Test sırasında bebeğin uyuması tercih edilmektedir. 6 aydan küçük bebeklerde uyutma için ilaç kullanılmaz. 6 aydan büyük bebeklerin uyutulması için doktoruna danışılmalıdır. •  Önce elektrotların yerleştirileceği deri temizlenir. Elektrot yerleştirilen bölgeler iki kulak arkası ve alındır. •  Kulaklık yardımıyla kulaklara ses verilir. •  Bilgisayar yardımıyla verilen sese sinirin cevabı kaydedilir. Elde edilen kayıtlar uzman odyolog tarafından değerlendirilir.

13 2- İmpedansmetrik Değerlendirme
Orta kulak fonksiyonunun değerlendirildiği test yöntemidir (Şekil 5). Testin uygulaması aşağıdaki şekilde yapılır: •  Çocuğun kulağına plastik kulak tıkacı yerleştirilir. •  İmpedansmetre ile kulağa pompalanan basıncın değişim grafiği alınır. •  Bu grafiğe bakılarak orta kulak ve kulak zarının durumunu değerlendirilir

14 3- Oto Akustik Emisyon İç kulak fonksiyonunu değerlendirir. Doğumdan bir kaç gün sonra bu test yapılarak bebeğin işitmesi hakkında bilgi sahibi olunur. Yenidoğan bebeklerin işitme taramasında kullanılan en yaygın yöntemdir (Şekil 6). Testin uygulaması aşağıdaki şekilde yapılır: Çocuğun kulağına plastik kulak tıkacı yerleştirilir. Bilgisayara bağlı olarak çalışan oto akustik emisyon cihazı sese karşı iç kulağın cevabını kaydeder. Sonuçlar uzman odyolog tarafından değerlendirilir

15 - İşitme Cihazı Tipleri

16 Koklear implant

17 İşitme engellilerin eğitimi

18 Çocukların işitme kaybı dereceleri arttıkça kullanılan iletişim modelleri ve eğitim teknikleri farklılık gösterir. Orta derecede kaybı olan bir çocuk işittiğini anlama, kelime hazinesi ve lisan gelişimi, konuşma bozukluğu terapisi ve/veya okuma becerilerini destekleyici eğitim almalıdır. Okul öğretmeninin de programa dahil edilmesi gereklidir. İleri ve çok ileri derecede işitme kaybı olan çocuk, tüm lisan alanlarında ve okul yaşantısında özel eğitim programlarına ihtiyaç duyar. İşitme cihazının erken dönemde kullanılmaya başlanması özellikle bu kayba sahip olan çocukların işiterek ve konuşarak (işitsel–sözel yöntem) normal lisan gelişimini yakalamayı amaçlayan programları takip etmeleri mümkün olmaktadır. Ancak, işitme kaybı dB‘e yaklaştıkça işitsel-sözel yönteme işaret lisanı yönteminin de eklenmesi (total iletişim) gerekebilir.

19 İşitme Kaybının Teşhisine Ailenin Verdiği Tepkiler
Çocuğunuzun işitme kaybı olduğunu öğrendiğiniz zaman karmaşık duygular yaşayabilirsiniz. Üzülebilir, korkabilir, suçluluk hissedebilir ya da en azından sadece işitme kaybı olduğu için daha rahat hissedebilirsiniz. Bu duyguları yaşamanız son derece normaldir. Bir çok anne ve baba, çocuğunun işitme engelli olmasından dolayı uzun süre üzüntü ve çaresizlik yaşar. Önemli olan, çocuğunuza ve size hizmet verebilecek olan uzmanların varlığından haberdar olmanız ve bir an önce bu uzmanlarla iletişim kurarak, çocuğunuzun eğitimi ve gelişimi için gereken desteği almak için harekete geçmenizdir. Uzmanlar tarafından verilen erken eğitim, çocuğunuzun dinleme becerilerini geliştirecek, sizinle daha rahat iletişim kurmasını sağlayacaktır. Eğitimi süresince çocuğunuzda kaydedilecek gelişme, sizin de yaşadığınız olumsuz duyguları ve stresi azaltacaktır. Unutmamanız gereken nokta, uzmanların, çocuğunuz ve sizin için çalıştıklarıdır. Çocuğunuzun işitme engeline bağlı her türlü probleminizde size yardımcı olacak kişiler de yine bu uzmanlar olacaktır. Uzmanlar sizi dinleyecek, destek olacak ve çözüm yolları üreteceklerdir.

20 İşitme engelli bireylerin karşılaştığı sorun alanları
İşitme engelli birey ise, işitme yoksunluğu nedeniyle öğrenmeye en uygun yaşlarda, konuşma ve dili öğrenme fırsatını kaçırmakta ve hem anlama hem de konuşma becerilerinde sorunlar yaşamaktadır. Konuşma ve dil sorunlarına bağlı olarak da bilişsel, motor koordinasyon, duygusal-sosyal, eğitim-öğretim, mesleki ve toplumsal alanlarda da güçlük çekmektedirler

21 İşitme İşitme engelli bireyler, işitme cihazı kullansalar bile sesleri işitme cihazının izin verdiği frekans ve şiddette alabilmektedirler. Bu nedenle bazı konuşma seslerini duyamamakta, bazılarını karıştırmaktadırlar.

22 Dil ve konuşma Dilin sosyal bağlamda belli bir amaca yönelik işlevi ve iletişim amacına uygun kullanımı ciddi olarak kısıtlıdır. Yetersiz işitme ve dil becerileri nedeniyle söylenileni yazmada; duygu ve düşüncelerini yazılı olarak ifade etmede güçlük çekmektedirler. Sözcük dağarcığının sınırlı olması, dil bilgisel yapıları kazanmada gecikmeler ve bilgi düzeyindeki yetersizlikler işitme engelli bireylerin okumayı öğrenme ve okuduğunu anlama güçlüğü yaşamalarına sebep olmaktadır. Ayrıca işitme engelli bireyler düşüncelerini düzenlemede ve düzgün bir sırada ifade etmede güçlük çekerler.

23 Bilişsel Doğumla beraber bilişsel gelişim sürecinde dil önemli bir yer tutmaktadır. İşitsel girdinin yetersizliği nedeniyle işitme engelli bireyler düşünme ve akıl yürütme, sınıflama ve ilişki kurma, açıklama becerilerinde güçlük çekerler. Soyut düşünme becerilerindeki yetersizlikler, sevgi, nefret, inanç, güç, hız, zaman gibi kavramları etkili bir biçimde kullanmalarını olumsuz yönde etkilemektedir. Entelektüel olgunluğa yaşıtlarından daha geç ulaşırlar ya da ulaşamazlar. Soyutlamaları sözel veya yazılı ifadelerinde kullanmada güçlük çekerler. Duyduklarını zihinlerinde canlandırmada zorlanırlar. İşitme engelli bireyler işitme kaybının tipi ve derecesine bağlı olarak, işitsel uyaranları aynı şekilde alamamaktadırlar. Bu da uzun süreli bellek ve işleyen bellek ile ilgili güçlükler yaşanmasına neden olmaktadır. İşitme engelli bireyler sözlü yönergeleri dinlemede, izlemede zorlanırlar. Dikkatleri çabuk dağılır. Çevrelerini anlayabilmek için daha fazla çaba göstermekte ve zihinsel olarak çabuk yorulmaktadırlar.

24 Motor koordinasyon İşitme engelli bireyler, oturma, yardımsız ayağa kalkma, yürüme gibi motor becerilerin kazanılmasında işiten bireylerin gelişim aşamalarını izlerler. Ancak motor gelişimde gözlenen en büyük problem genel vücut koordinasyonunun sağlanması ve dengeyi gerektiren hareketlerde görülmektedir. Bunun dışında görsel motor koordinasyon gerektiren bazı becerilerde de güçlük çekebilmektedirler

25 Duygusal sosyal İşitme engelli bireylerin işitme ve dil becerilerinin yetersiz olması kişiler arası iletişim kurmayı engellemekte ve sosyal yaşamla ilgili tutum ve rollerin öğrenilmesinde bazı güçlükler yaratmaktadır. İşitme engelli bireyler öğrenme ile ilgili becerilerde işiten yaşıtlarına göre daha çok desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. Öğrenmeye ilişkin deneyimlerinde uğradıkları başarısızlık bireyde motivasyon eksikliği yaratmakta, bu durum da bireyin sosyal ilişkileri öğrenmesini ve akademik becerilerde başarılı olmasını olumsuz yönde etkilemektedir

26 İŞİTME MODÜLÜ EĞİTİMİ

27 KAZANIMLAR 1. Sesi fark eder.
2. Sesin benzerliklerini ve farklılıklarını ayırt eder. 3. Sesin inceliğini, kalınlığını ayırt eder. 4. Sesin uzunluğunu, kısalığını ayırt eder. 5. Çevresel sesleri tanır. 6. Konuşma seslerini tanır. 7. Söylenen kelimeleri tanır. 8. Söylenen yönergelere uyar. 9. Dinlediği hikâye ile ilgili sorulara doğru tepki verir. 10. Sessiz ve gürültülü ortamlarda konuşmayı takip eder.

28 MODÜLÜN SÜRESİ Bu modülün süresi 240 ders saati olarak belirlenmiştir. Bu ders saatleri bireysel eğitim biçiminde düzenlenir. İşitme eğitimine yönelik destek eğitime ihtiyaç duyulması halinde, bu durum Özürlü Sağlık Kurulu Raporu ile tekrar belgelendirilerek, ilgili Rehberlik ve Araştırma Merkezindeki Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu tarafından yeniden değerlendirilir.

29 MODÜLÜN İÇERİĞİ A. SESİ FARK ETME ÇALIŞMALARI 1. Sese Şartlanma 2. Sese Tepki B. SESİ AYIRT ETME ÇALIŞMALARI 1. Sesin Benzerlikleri 2. Sesin Farklılıkları C. SESİ TANIMA ÇALIŞMALARI 1. Çevresel Sesler 2. Konuşma Sesleri a. İnce-kalın sesler b. Uzun-kısa sesler c. Alçak-yüksek sesler ç. Tek-tekrarlanan sesler d. İnsan sesleri e. Farklı frekanslardaki konuşma sesleri f. Anlamlı hecesel sesler g. Farklı hece sayısındaki kelimeler ğ. Aynı hece sayısındaki kelimeler Ç. ANLAMA ÇALIŞMALARI 1. Yönerge Çalışmaları 2. Hikâye Anlama Çalışmaları 3. Konuşmayı Takip Etme Çalışmaları

30 DİL EĞİTİMİ MODÜLÜ

31 Kazanımlar 1. Konuşma seslerine benzer sesler çıkarır.
2. İsmine tepki verir. 3. Ritmik hece tekrarı yapar. 4. Konuşmalardaki değişik ses tonlamalarını fark eder. 5. Tek heceli sözcük kullanır. 6. Sözcük tekrarı yapar. 7. İki ve daha fazla heceli sözcük kullanır. 8. Cümle tekrarı yapar. 9. İki sözcüklü cümleler kurar. 10. Üç ve daha fazla sözcükten oluşan cümleler kurar. 11. Benzer ses özelliklerine sahip kelimeleri tanır. 12. Sorulara cevap verir. 13. Sorular sorar. 14. Olaylar arasında neden sonuç ilişkisi kurar. 15. Dinlediği, gördüğü, yaşadığı ve izlediğini oluş sırasına göre anlatır. 16. Okuduğu metni oluş sırasına göre anlatır. 17. Duygularını ifade eder. 18. Ekleri yerinde kullanır. 19. Sözcük türlerini yerinde kullanır. 20. Cümle türlerini yerinde kullanır

32 MODÜLÜN SÜRESİ Bu modülün süresi 380 ders saati olarak belirlenmiştir. Bu ders saatleri bireysel ve grup eğitimi biçiminde düzenlenir.

33 MODÜLÜN İÇERİĞİ A. KONUŞMA ÇALIŞMALARI 1. Ses Üretimi 2.İsmine Tepki 3.Tekrar Çalışmaları 4.Ritim Çalışmaları B. DİLİN KULLANIMI 1.Anlama Çalışmaları 2. Anlatma Çalışmaları 51 C. DİLBİLGİSİ KURALLARI 1. Ekler 2.Sözcük Türleri a.İsim b. Zamir c.Sıfat ç.Fiil 3.Cümle Türleri a.Basit cümle b. Olumlu-olumsuz cümle c.Emir cümlesi ç. İstek cümlesi d. Birleşik cümle

34 SOSYAL İLETİŞİM BECERİLERİ
MODÜLÜ

35 KAZANIMLAR 1. Basit selamlaşma ve vedalaşma sözcüklerini kullanır. 2. Konuşanı dinlediğini, jest ve mimiklerle belli eder. 3. Karşılıklı konuşmaları başlatır, sürdürür ve tamamlar. 4. Kendini tanıtır. 5. Başkalarını tanıtır. 6. Bilgi edinmek için sorular sorar. 7. Sorulan sorulara cevap verir. 8. Günlük yaşamın gerektirdiği durumlarda uygun söz kalıplarını kullanır. 9. Gerektiği durumlarda başkalarından yardım ister. 10. Yönerge verir. 11. Yönergelere uyar. 12. Bilgi ve düşüncelerini basit kanıtlarla sunar. 13. Bir gruba katılmaya istekli olur. 14. Grup çalışmalarında sorumluluğunu yerine getirir. 15. Gerektiği durumlarda başkalarına yardım eder. 16. Duygularını ve düşüncelerini ifade eder. 17. Başkalarının duygularına, uygun tepkiler verir. 18. Günlük yaşamda karşılaştığı probleme çözüm önerisi getirir. 19. Zamanı verimli kullanır. 20. Günlük yaşamdaki tehlikelerin farkına varır

36 MODÜLÜN SÜRESİ Bu modülün süresi 160 ders saati olarak belirlenmiştir. Bu ders saatleri bireysel ve grup eğitimi biçiminde düzenlenir.

37 MODÜLÜN İÇERİĞİ A.KARŞILIKLI İLETİŞİM 1. Selamlaşma 2. Dinleme 3. Konuşmayı Başlatma, Sürdürme, Tamamlama 4. Tanışma 5. Soru Sorma 6. Yardım İsteme 7. Yönerge Alma Verme 8. İkna Etme 9. İzin İsteme B.GRUP ÇALIŞMALARI 1. Gruba Katılma 2. Sorumluluk 3. Yardım Etme 4. Duygularını Düşüncelerini İfade Etme C.PLANLI YAŞAMA 1. Probleme Çözüm Önerisi Getirme 2. Zamanı Kullanma

38 OKUMA YAZMA VE ANLAMA BECERİLERİ

39 KAZANIMLAR 1. Resimdeki hataları bulur. 2. Resimdeki eksikleri bulur. 3. Benzer nesne resimleri arasındaki farklılıkları bulur. 4. Nesne resimlerini isimlerine göre eşler. 5. Yazı araç gereçlerini tanır. 6. El göz koordinasyonunu sağlar. 7. Temel çizgiler çizer. 8. Sesleri tanır. 9. Sesleri yazar. 10. Seslerden yeni heceler oluşturur. 11. Heceleri okur. 12. Hecelerden yeni sözcükler oluşturur. 13. Sözcükleri okur. 14. Sözcüklerden yeni cümleler oluşturur. 15. Cümleleri okur. 16. Cümlelerden metin oluşturarak okur. 17. Metin okur. 18. Metinle ilgili sorulan sorulara cevap verir. 19. Akıcı okur. 20. Okuduklarında sebep-sonuç ilişkisi kurar. 21. Okuduğunu özetler. 22. Okuduklarının ana fikrini söyler. 23. Serbest yazar. 24. Yazım kurallarına uygun yazar. 25. Düşüncelerini yazılı olarak ifade eder. 26. Noktalama işaretlerini yerinde kullanır

40 MODÜLÜN SÜRESİ Modülün süresi 280 ders saati olarak belirlenmiştir. Bu ders saatleri bireysel ve grupeğitimi biçiminde düzenlenir.

41 MODÜLÜN İÇERİĞİ A. OKUMA YAZMAYA HAZIRLIK ÇALIŞMALARI 1. Yazmaya Hazırlık 2. Okumaya Hazırlık B.İLK OKUMA YAZMA 1.Ses 2.Hece 3.Sözcük 4.Cümle C.OKUMA YAZMA 1.Metin Okuma 2. Akıcı Okuma 3. Okuduğuna Dikkat Etme Ç.ANLAMA 1. Okuduğunu Anlama 2. Soru-Cevap Çalışmaları 3. Özet Çıkartma D.YAZMA 1.Metin Yazma 2.Serbest Yazma 3. Yazım Kuralları

42 KAZANIMLAR 1. Benzer nesneleri eşler. 2. Farklı olan nesneleri ayırt eder. 3. Nesneleri renklerine göre eşler. 4. Nesneleri şekillerine göre eşler. 5. Uzamsal ilişkileri ifade etmek için uygun terimleri kullanır. 6. Geometrik şekilleri ayırt eder. 7. Karenin özelliklerini belirtir. 8. Üçgenin özelliklerini belirtir. 9. Dairenin özelliklerini belirtir. 10. Dikdörtgenin özelliklerini belirtir. 11. Birer ritmik sayar. 12. Onar ritmik sayar. 13. Beşer ritmik sayar. 14. İkişer ritmik sayar. 15. Üçer ritmik sayar. 16. Dörder ritmik sayar. 17. Altışar ve daha fazla ritmik sayar. 18. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 doğal sayılarını kavrar. 19. Sayı doğrusunu kavrar. 20. İki basamaklı doğal sayıları kavrar. 21. Üç ve daha fazla basamaklı doğal sayıları kavrar. 22. Eldesiz toplama işlemi yapar. 23. Eldeli toplama işlemi yapar. 24. Toplama işlemi ile ilgili problemleri çözer. 25. Onluk bozmayı gerektirmeyen çıkarma işlemi yapar. 26. Onluk bozmayı gerektiren çıkarma işlemi yapar. 27. Çıkarma işlemi ile ilgili problemleri çözer. 28. Bir basamaklı sayılarla çarpma işlemi yapar. 29. İki basamaklı sayılarla çarpma işlemi yapar. 30. Üç ve daha fazla basamaklı sayılarla çarpma işlemi yapar. 31. Çarpma işlemi ile ilgili problemleri çözer. 32. Kalansız bölme işlemi yapar. 33. Kalanlı bölme işlemi yapar. 34. Bölme işlemi ile ilgili problem çözer. 35. Birden fazla işlem gerektiren problemleri çözer. 36. Saati okur. 37. Parayı tanır.

43 MODÜLÜN SÜRESİ Bu modülün süresi 160 ders saati olarak belirlenmiştir. Bu ders saatleri bireysel eğitim biçiminde düzenlenir

44 MODÜLÜN İÇERİĞİ A.EŞLEME ÇALIŞMALARI B.UZAMSAL İLİŞKİLER 1. Boyut Bildiren İlişkiler a. Büyük-küçük b. İnce –kalın c. Uzun- kısa ç. Geniş-dar 2. Miktar Bildiren İlişkiler a. Az-çok b. Ağır-hafif c. Boş-dolu ç. Bütün –yarım- çeyrek 3. Zaman Bildiren İlişkiler a. Önce-sonra b. Gece-gündüz c. Sabah-öğle-akşam ç. Dün-bugün-yarın d.Yıl 4. Mekân Bildiren İlişkiler a. Uzak-yakın b. Önünde-arkasında c. Yukarıda-aşağıda ç. İçinde-dışında d. Yanında-arkasında 5. Yön Bildiren İlişkiler a. İçeri-dışarı b. Aşağı-yukarı c. Ön-arka ç. İleri-geri d. Sağ-sol

45 C.GEOMETRİK ŞEKİLLER 1. Kare 2. Üçgen 3. Daire 4. Dikdörtgen Ç.RİTMİK SAYMALAR 1. Birer Ritmik Sayma 2. Onar Ritmik Sayma 3. Beşer Ritmik Sayma 4. İkişer Ritmik Sayma 5. Üçer Ritmik Sayma 6. Dörder Ritmik Sayma 7. Altışar ve Daha Fazla Ritmik Sayma D.DOĞAL SAYILAR 1. Tek Basamaklı Doğal Sayılar 2. İki Basamaklı Doğal Sayılar 3. Üç ve Daha Fazla Basamaklı Doğal Sayılar E.İŞLEMLER 1. Toplama 2. Çıkarma 3. Çarpma 4. Bölme 5. Problem Çözme F.ÖLÇÜLER 1. Zaman Ölçüleri 2. Değer Ölçüleri

46 Aileye Öneriler

47 İŞİTME ENGELİNE GÖSTERİLEN İLK TEPKİLERDEN BAZILARI
-Şok -Suçluluk -Utanç -Yetersizlik -Rahatlama -Yalıtılmışlık duygusu

48 1 Doğal ve açık ifadelerle konuşulmalı, ses tonu fazla yükseltilmemelidir.
2.     Davranışsal iletişimden (dokunma gibi durumlar) kaçınılmalı ve işitme engelli –çocuğun işitme kalıntısını kullanabilmesi için sözel iletişim kurulmalıdır. 3.    Çocuğun hareketleri istenmeyen şekilde olursa hayır diyerek ikaz edilmeli, eğer çocuk sözel cezadan anlamıyorsa yüz ifadenizi değiştirerek istenmeyen bir hareket yaptığının farkında olunmasına yardımcı olunmalıdır. 4.    İşitme engelli çocukta normal işiten çocuk gibidir. Diğer çocukların arasına, oyunlarına katılmak ister. Bu nedenle çocuğun sahip olduğu engeli,onun sınıfta bulunmadığı bir zamanda, sınıf arkadaşlarına anlatılmalıdır. 5.    İşitme engelli çocuğa konuşmayı kazandırmak için ~tek tek sözcükleri öğretmek yerine günlük doğal ortamlardan yararlanın. En kolay ve kalıcı öğrenme yaşantılarımız aracılığıyla kazanılan öğrenmedir. 6.    İşitme engelli çocuğu konuşması için zorlamayın; ama onda konuşma ihtiyacı yaratın. Çocuğu konuşması için zorlamanız onda bıkkınlık yaratacaktır. Konuşmaya ihtiyaç duymasını sağlamak gelişimi için çok daha önemlidir. 7.    Çocukluktan ergenliğe geçişte işitme engelli gençlerde işitme engelinden dolayı işiten akranlarıyla arkadaş edinmede güçlükler, cihaz takmada isteksizlik gibi sorunları görülebilir. Bu sorunlar çocuğunuzla kuracağınız yakın ve içten bir iletişim giderilebilir. 8.    Çocukluktan ergenliğe geçişte işitme engelli çocuklarında mutlaka yapamadıkları, beceremedikleri şeyler vardır. Gelin biz onların yapamadıklarına beceremediklerine değil de yapabileceklerine güçlü yönlerine bakalım, onları geliştirmeye çalışalım. 9.    Çevrenizden size bir çok öğüt, fikir verenler olabilir. Sizler ancak deneyimlerine ve bilgisine güvendiğiniz kişilere ve uzmanlara danışın, onların söylediklerini dikkate alın.

49 Öğretmene Öneriler

50 1.    İşitme engelli çocuklar için sınıfta en uygun oturma yeri sağlanmalı, öğretmene en yakın bulunan ve onu en iyi şekilde görebileceği bir yere oturtulmalıdır. 2.    İşitme engelli çocukla iletişim kurarken ona dinlemesi ve düşünmesi için zaman tanıyın, çocuğun ne söylediğinizi anlayıp anlamadığını araştırın, çocuğa bazı şeyler sorun ve size doğru cevap verip vermediğine bakın. 3.    İşitme engelli çocukların kendilerini anlatma zorlukları olduğundan, sınıfta onlara daha fazla zaman ayırın ve kendisini ifade edebileceği farklı yollan anlamaya çalışın. 4.    İşitme engelli çocukların ilgi-yeteneklerini en iyi şekilde kullanabilmeleri için çocuğu pek çok yönü ile değerlendirin ve ona en uygun olan eğitim programlarını saptayın. Bu durum aile ve diğer derslere giren öğretmenlerle işbirliği yapılarak ortaya çıkarılır. 5.    İşitme engelli (ağır işiten) işitme cihazı kullanıyorsa müzik yeteneğini geliştirmeye ve program dışı grup faaliyetlerine katılmaya teşvik edin. 6.    işitme engelli çocuklar öğretmeni tarafından zamanında fark edilmez ve gerekli önlem alınmazsa bu engelinin dışında bir takım uyum güçlükleri geliştirebilirler. İşitme engelli çocuk bu engelini gizlemek için yalnızlığı yeğler. Sınıf içinde geçen konuşma, tartışma,soru ve direktifleri anlamayabilir.  Bu anlamayış onu alay konusu haline getirebilir. Öğretmen bunları dikkate alarak, sınıfta bazı önlemler almalıdır 7.    İşitme engelli olan çocuklar sınıftaki etkinlikleri ya gözle ya da sürekli ve zorunlu bir dinlemeyle izlemeye çalışacaklarından ötürü bu çocuklar diğer öğrencilerden daha çabuk yorulabilirler Bu husus öğretmen tarafından dikkate alınmalıdır.