Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu

... konulu sunumlar: "Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu"— Sunum transkripti:

1 Kan ve Kan Ürünleri Transfüzyonu
Prof.Dr.Sümer Yamaner

2 Amaç Kan ürünlerinin türleri Elde ediliş yöntemleri Kullanım amaçları
Riskleri, komplikasyonları Alternatifleri

3 Hematokrit (Hct) % 55 % 45

4 100 mL (1 dL) kandaki Hemoglobin miktarı (gram).
Hemoglobin Düzeyi 100 mL (1 dL) kandaki Hemoglobin miktarı (gram). Birimi: g/dL

5 Tarihçe 1667 Koyun kanı 15 yaşında çocuğa 1668 Transfüzyon yasaklandı
1900 Landsteiner (ABO grupları) 1939 Rh grubu

6 Albumin, Globulin, Pıhtılaşma faktörleri,...
Kan Şekilli elemanlar: Eritrosit Lökosit Trombosit Plazma: Albumin, Globulin, Pıhtılaşma faktörleri,... KAN BİR DOKUDUR !!!

7 Plazma 1 Ü Taze Tam Kan Eritrosit Süspansiyonu Trombosit Süspansiyonu
İlk 6 saatte santrifüj Trombositten zengin plazma. (% 70) Santrifüj Eritrosit Süspansiyonu Trombosit Süspansiyonu Plazma

8 Tam Kan (Banka Kanı) 450 mL kan + 63 mL koruyucu
ACD Acid Citrate Dextrose CPD Citrate Phosphate Dextrose CP2D-A Citrate Phosphate Double Dextrose Adenine ABO – Rh uyumu gereklidir Depolama + 4° C (1° C – 6° C), CPD ile 3 hafta, CP2D-A ile 6 hafta

9 Tam Kan (Banka Kanı) Modern tıpta kullanımı YOK!
2,3-DPG miktarı süratle azalır Trombositler 24 saat içinde yok olurlar Faktör II, VII, IX ve XI stabil Faktör V ve VIII labil Bekledikçe: pH düşer, laktik asit, amonyak ve potasyum artar

10 Tam Kan (Banka Kanı) Hastalık nakil riski daha yüksek
Genellikle ihtiyaç tek bir elemana (kaynak israfı) Ürünler tam kandan daha uzun raf ömrüne sahip Komplikasyon riski Ürünlerde ABO/D uyum sorunu daha az

11 Tam Kan (Taze Kan) Vericiden alınmasını takiben ilk 24 saat içinde alıcıya nakledilen kan ABO - Rh uyumu gereklidir Hastalık nakli açısından riskli Trombosit işlevleri kısmen korunmuştur ancak hiçbir zaman trombosit süspansiyonu kadar etkin olamaz Yetersiz bir Faktör VIII kaynağıdır

12 Eritrosit Süspansiyonu (ES)
Taze kanın santrifüje edilerek plazmanın uzaklaştırılmasıyla elde edilir 270 – 350 (310) mL 180 mL eritrosit, 100 mL koruyucu, 30 mL plazma Hct % ABO - Rh uyumu gereklidir Nakledilen sodyum, potasyum, laktik asit ve sitrat miktarı daha düşüktür Depolama + 4° C (1° C – 6° C)

13 Eritrosit Süspansiyonu (ES)
70 kg bir erişkinde 1 Ü eritrosit süspansiyonu Hct değerini 3, Hb değerini 1g artırır Eritrositlere karşı duyarlık gelişmiş hastalarda Dondurulmuş Eritrosit Süspansiyonu kullanılabilir - 35° C’de 3 sene depolanabilir

14 Yıkanmış / Filtrelenmiş ES
Lökosit ve trombosit filtrelerinden geçirilmiş veya serum fizyolojikle yıkanmış eritrosit süspansiyonu Özellikle lökosit ve trombosit verilmesinin kontrendike olduğu durumlarda kullanılır +4° C’de 24 saat

15 Trombosit Süspansiyonu
Taze tam kanın düşük devirde santrifüje edilmesiyle üstte Trombositten Zengin Plazma kalır Bunun daha yüksek devirli santrifüjü ile elde edilen çökelti Trombosit Süspansiyonudur 1 Ü yaklaşık 50 mL’dir ABO uyumu gerekir? Rh ? Tromboferez yöntemiyle selektif olarak trombosit nakli mümkündür +22 ± 2°, hareketli halde 5 gün

16 Nötrofiller Aferez yöntemi ile Çok özel indikasyonlarda

17 Taze Dondurulmuş Plazma (TDP)
Taze tam kandan santrifüj yoluyla şekilli elemanların ayrılması sonrası hızla –30 ° C’de dondurulması ile mL ABO uyumu gerekir -18° C’de 1 sene depolanabilir + 37 ° veya +4° C’de eritilir ve 24 saat depolanabilir 1mL/kg TDP faktörleri % 1 artırır TEK KULLANIM ALANI PIHTILAŞMA FAKTÖR REPLASMANIDIR!!!

18 Kriyopresipitat TDP +4° C’da eritildiğinde oluşan çökeltidir
10 – 20 mL Fibrinojen, Faktör VIII, XIII, von Willebrandt faktörü içerir Depolama TDP olarak -18° C’de 1 yıl TDP eritildikten sonra 20 – 24° C’de 4 saat

19 Albumin Human Albumin Havuzlanmış plazmadan elde edilir
Saflaştırılmış halde Albumin fraksiyonunu içerir % 4 Albumin izoosmotik % 20 Albumin hiperosmotik

20 Human Albumin % 4 % 20 Ciddi hipoalbüminemiye bağlı şok
Terapötik plazma değişimi Açık kalp cerrahisi % 20 Kritik hastada aşırı düşük albumin düzeyi Yanıklar Sirozlu hastada > 6L assit ponksiyonu Hemodiyaliz

21 Human Albumin TEK İNDİKASYON ACİL PLAZMA ONKOTİK BASINCI SAĞLANMASIDIR
ASLA BİR BESLENME SOLÜSYONU DEĞİLDİR

22 Diğer Kan Ürünleri (Ticari)
İmmünglobulinler Pıhtılaşma faktör konsantreleri Fibrinojen Antitrombin III konsantresi

23 Transfüzyon Komplikasyonları
Hemolitik Reaksiyon Grup uyumsuzluğuna bağlı. Serbest Hb’e bağlı renal tübüler nekroz DIC Ven üzerinde sıcaklık hissi ve ağrı Şiddetli bel ve göğüs ağrısı Hemoglobinüri

24 Transfüzyon Komplikasyonları
Febril ve allerjik reaksiyonlar % 1 Ateş Ürtiker Anafilaksi Adrenalin, Antihistaminikler, Steroidler

25 Transfüzyon Komplikasyonları
Sepsis: Gram negatif mikroorganizmalar, özellikle koliformlar ve psödomonas, +4° C sıcaklıkta üreyebilirler Emboli Tromboflebit Dolaşım Yüklenmesi ve Akciğer Ödemi Hastalık İletimi (Syphillis, Viral Hepatitler, AIDS, Cytomegalovirus, Malarya)

26 Transfüzyon İndikasyonları
Genelde sağlıklı bir insanda, akut kan kaybı, Hb  7 g/dl ve aşağıdakilerden en az ikisi: Total kan hacminin  % 15’inin kaybı (750 mL) Diyastolik arter kan basıncı  60 mm Hg Sistolik arter kan basıncında  30 mm Hg düşme Taşikardi (> 100) Oligüri, anüri Mental durumda değişiklikler

27 Transfüzyon İndikasyonları
Koroner arter hastalığı ya da akciğer hastalığı olan hastalardaki kan kayıplarında, Hb  10 g/dl ve aşağıdakilerden biri: Taşikardi (> 100) Mental durumda değişiklikler Miyokard iskemisi bulguları Minimal eforla nefes darlığı Ortostatik hipotansiyon

28 Transfüzyon İndikasyonları
Bilimsel desteği olmayan ve artık kabul görmeyen indikasyonlar: Yara iyileşmesinin hızlandırılması Hastanın kendini iyi hissetmesinin sağlanması Asemptomatik hastada Hb  10 g/dL Elde fazladan kan kalmış olması

29 Massif Transfüzyon Bir seferde 2500 mL ? 24 saatte 5000 mL ?
24 saatte vücuttaki kanın tamamı kadar ya da daha fazla transfüzyon Dolaşım yüklenmesi, DIC, Dilüsyonel Trombositopeni, Faktör Eksikliği (V, VIII, XI), Hiperpotassemi, Sitrat Toksisitesi, Hipokalsemi, Hipotermi, Alkaloz

30 Kan Replasmanı İçin Diğer Yöntemler
Otolog transfüzyon, hemodilüsyon Ototransfüzyon Ameliyatta (Peroperatuar) Ameliyat sonrasında (Postoperatuar)