yaptınız mı gerekeni Bir çocuk ölünce boğmacadan ya da kızamıktan

... konulu sunumlar: "yaptınız mı gerekeni Bir çocuk ölünce boğmacadan ya da kızamıktan"— Sunum transkripti:

1 yaptınız mı gerekeni Bir çocuk ölünce boğmacadan ya da kızamıktan
gökte bulut olunca yağmur olup düşünce yere can vermek için çiçeklere sorar vurur da camlara takır takır gerekeni yaptınız mı yaptınız mı gerekeni

2 KIZAMIK ELİMİNASYON PROGRAMI

3 Dünyada Kızamık Sorunu
Tahmini 30 milyon kızamık vakası 888,000 kızamığa bağlı önlenebilir ölüm (%2.96) <5 yaş tüm ölümlerin %7-10 Tedavi ve aşı için yılda 1.1 milyar dolar

4 Dünyada aşı ile korunulabilir hastalıklara bağlı ölümlerin nedenleri, 1999
888,000 ölüm Kaynak: WHO/EIP

5 Dünya Sağlık Örgütü Bölgelerine Göre Kızamık Eliminasyonu Hedefleri
2000 2010

6 Ek Ulusal Kızamık Aşılama Kampanyaları ve Yüksek Riskli Bölgelerde Aşılama Kampanyaları 1994 - 2001
Ulusal kampanya Yüksek riskli bölgelerde

7 KIZAMIK ELİMİNASYONU STRATEJİLERİ
Rutin aşılama çalışmaları Sürveyans sistemlerini güçlendirmek Bağışıklamada ikinci bir fırsat vermek Rutin ikinci doz Destek aşılama çalışmaları Catch-up Follow-up Mop-up aşılama çalışmaları First I would like to start with reminding some milestones in polio eradication initiative in Turkey. The programme in Turkey started in 1989 and the main strategies of the programme has been implemented since the initiation of the programme. Nationwide AFP surveillance has been introduced in 1990, active AFP surveillance has been fully implemented in 1997 and viral classification has been used since 1997. Implementation of supplementary immunization activities started with SNIDs in 2 high risk provinces in So far, a total of 5 NIDs since 1995 and 3 mopping-up immunization in high risk provinces since 1997 have been conducted. NIDs were conducted as part of operation MECACAR and MECACAR plus and mopping-up immunizations were conducted simultaneously with neighboring countries (Iran, Iraq and Syria).

8 Kızamık Aşısında 2. Fırsatın Önemi
1. doz sonrası: %90 aşılama oranı x %80 aşı etkinliği = %72 bağışık (Kohortun %28’i duyarlı) 2. doz sonrası: %28 duyarlı x %90 aşılama oranı x %95 aşı etkinliği = %24 bağışık doz = = (%96 bağışıklık)  Toplumsal bağışıklık eşiği

9 Duyarlı Nüfusun Birikimi (500,000 doğum kohortu olan bir ülkede 9
Duyarlı Nüfusun Birikimi (500,000 doğum kohortu olan bir ülkede 9. ayda tek doz ve %90 aşı oranı)

10 KIZAMIK İLE İLGİLİ TERİMLER
“Catch-up” aşılama: Bir kez yapılır Ulusal düzeyde kızamığa duyarlı kohortlardaki tüm bireyler Amaç kızamık virüs geçişini durdurmak “Mop-up” aşılama: “Catch-up” aşılamada <95% altında aşılama oranında kalmış yerlerde kapı kapı dolaşarak catch-up kampanyasında aşılanmamış bireylerin aşılanması. “Follow-up”aşılama: Catch-up sonrası doğan kohortlar içinde biriken duyarlı çocukları bağışıklama amacıyla Periodik olarak yapılır Sıklığı birinci doz rutin aşı oranı ve duyarlı kitlenin birikme hızı ile belirlenir

11 Kızamık Aşılama Oranları (Son 5 yıl aşılama ortalaması)
>80 -90% > 95% 90%-95% <80 % < 50% DSÖ, Avrupa Bölgesi, Kızamık Aşılama Oranları (Son 5 yıl aşılama ortalaması)

12 DSÖ Avrupa Bölgesinde 5 yıllık ortalama kızamık insidansı,1998-2002

13 KIZAMIK ELİMİNASYONU PROGRAMI
Avrupa Bölgesi Stratejik Planı: Üyesi olduğumuz Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi yılları için hedefleri şunlardır: Yerli kızamık virüsü geçişini durdurmak Temel stratejiler şunlardır: Yüksek oranlarda rutin 2 doz kızamık aşısı uygulamak Kızamığa duyarlı nüfuslara ikinci kızamık dozu fırsatını vermek Sürveyans sistemlerini güçlendirmek Sağlık çalışanlarını ve halkı, kızamık bağışıklaması hakkında bilgilendirmek

14 Kızamık Destek Aşılama Takvimi
2001 – Kırgızistan, Arnavutluk 2002 – Moldovya 2003 – 2004 Türkiye, Beyaz Rusya, Kosova, Kazakistan, İtalya(?)

15 Türkiye’de Kızamık Bağışıklama Programı
Ülkemizde kızamık aşısı 1970’li yıllardan bu yana uygulanmakta 1 doz: 9. ayda 1998’den bu yana 2 doz: 9. ay ve 1. sınıfta

16 Türkiye’de uygulanan aşı takvimi

17 Bir yaşından küçük çocuklar arasında kızamık aşı oranları, Türkiye, 1985-2003
Ulusal aşı kampanyası <5 yaş

18 KIZAMIK AŞI ORANLARI 0 yaş grubu, 2001-2002
<50% 50-79% 80-89% >90%

19 KIZAMIK AŞI ORANLARI 0 yaş grubu, 2003
<50% 50-79% 80-89% >90% Türkiye %75

20 KIZAMIK AŞI ORANLARI 0 yaş grubu, 2004-İlk 6 ay
% 50’den az 50-79 80-89 90-100 101 ve üzeri

21 KIZAMIK VAKALARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI
KIZAMIK VAKA DURUMU KIZAMIK VAKALARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI TÜRKİYE, 1927 – 2003

22 KIZAMIK VAKALARININ YAŞ GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI
KIZAMIK VAKA DURUMU KIZAMIK VAKALARININ YAŞ GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI TÜRKİYE, 1989 – 2002

23 Kızamık vakalarının yaş grupları ve aşı
durumlarına göre dağılımı -- TÜRKİYE, 2001

24 Kızamık vakalarının yaş grupları ve aşı
durumlarına göre dağılımı -- TÜRKİYE, 2002

25 İllere göre kızamık insidansı—Türkiye, 1995-1998
1996 1997 1998 İnsidans( ’de) 1-9 10-24 25-49 50 ve üzeri

26 İllere göre kızamık insidansı—Türkiye, 1999-2002
İnsidans( ’de) 1-9 10-24 25-49 50 ve üzeri

27 Kızamığa Duyarlılık Son 15 yıldaki kızamık aşı oranı ortalaması % 70’dir. 15 yaş altı çocuğumuzun %70’i olan ’u aşılanmıştır. 9. ayda uygulanan kızamık aşısının etkinliği % 80-85’dir. x % 80 = çocuğumuz kızamığa karşı bağışıktır. = çocuğumuzun kızamık hastalığına karşı korunmadığı görülmektedir. Kızamık aşısı ile korunmayan hemen hemen tüm çocuklar kızamığa yakalanmakta ve bunların % 1-5’i ölmektedir.

28 Kızamıkta Ölüm Kızamık % 1-3 1 yaş altında % 15
Malnutrisyonlu çocukta % 20 Aynı evde birden fazla vaka % 20 Uzamış ishal ile birlikte % 25 

29 Kızamık Hospitalizasyon Yükü
Yılda hospitalizasyon Hospitalizasyon ortalama maliyeti (Kozan salgını) 324 milyon TL Yıllık maliyet: – TL ($ – $ )

30 Özet Kızamık Türkiye’de endemik bir hastalıktır
2-3 yılda bir epidemilere yol açmaktadır Vakalar ileri yaşlarda da görülmektedir Vakaların %95’i 15 yaş altındadır Neden: Uzun yıllar 9. ayda tek doz uygulama ve düşük aşı oranları 2. doz uygulamasının yeni olması

31 TÜRKİYE’DE KIZAMIK ELİMİNASYONU ULUSAL FAALİYET PLANI 2002 - 2010
Amaç : Türkiye’de Kızamık hastalığını elimine etmek ve bu düzeyi sürdürmek. Hedefler : 2010 yılına kadar Türkiye’de yerli virüs geçişini durdurmak. Ülkemize kızamık importasyonu sonucu gelen virüslerin yerleşmesini engellemek. Kızamığa bağlı ölümleri engellemek.

32 Eliminasyon Programı Stratejileri
1. Bağışıklama Rutin: Tüm S.O. bölgelerinde her iki dozda da >%95’e ulaşmak 2003 yılı sonbaharında ilk öğretim okullarında (1.-8.sınıf) tüm çocuklara kızamık aşısı yapmak (Okul Aşı Günleri – OAG ) 2004 yılında okul çağı öncesi tüm çocuklara, ilkokul 1.sınıflara ve 7-14 yaş arası okula devam etmeyen çocuklara kızamık aşısı uygulamak (Kızamık Aşı Günleri – KAG ) KAG sırasında tespit edilen 0-59 ay (5 yaş altı) eksik aşılı çocukların diğer rutin aşılarının tamamlanması (DBT, OPV, Hepatit-B, BCG) Sağlık ocağı düzeyinde aşılama oranı %95’e ulaşmamış yerlerde kapı kapı dolaşarak eksik aşılıları aşılamak (Mop-up)

33 KAG sonrası kızamık bulaşma riskinin azalması ile ilk doz kızamık aşılama yaşını 12. aya çıkarmak
KAG sonrası rutin aşılama oranlarını takip ederek kızamığa duyarlı bireylerin birikimini izlemek ve gerektiğinde salgın önleme amacıyla follow-up aşılama yapmak 2002 – 2009 yılları arasında tüm askere gelen erlere silme kızamık aşılaması yapmak Tüm aşılama çalışmalarını soğuk zincir bozulmadan ve güvenli koşullarda ( enjeksiyon güvenliği ) yapmak Aşı Sonrası İstenmeyen Etkiler İzleme Sistemini ( ASİE ) kurmak

34 Stratejiler 2- Politik kararlılık:
Kızamık Eylem Planı çerçevesinde en üst düzeyde politik kararlılık sağlamak Eylem planını tüm İl sağlık Müdürlüklerine tanıtarak karar birliği sağlamak Tüm sektörlerin desteğini alarak programı yürütmek Akademik çevreler Klinisyenler Başta Milli Eğitim Bakanlığı ve Valilikler olmak üzere ilgili tüm bakanlıklar ve taşra kuruluşları

35 Stratejiler 3- Sürveyans:
KAG sonrası AFP sürveyansına entegre ederek haftalık aktif kızamık sürveyansını oluşturmak KAG sonrası kızamık insidansının azalması ile vaka bazında, laboratuar destekli kızamık sürveyansına geçmek Kızamık salgınlarını erken saptamak, incelemek, konfirme etmek ve elde edilen veriyi kızamık salgınlarının kontrolü ve önlenmesi stratejilerini belirlemede kullanmak Rutin kızamık sürveyansında aylık bildirimlerdeki bilgilerin tam olmasını sağlamak ( Vaka sayısı, yaş ve aşı durumları ) Hastane bazlı enfeksiyon hastalıkları sürveyansını iyileştirerek kızamık verilerine ulaşmak Kızamık vaka ve salgın konfirmasyonu için ülke içinde bir laboratuar ağı oluşturmak Karşılaşılabilecek aşı yan etkilerini takip etmek ve anında inceleme yapabilme mekanizmasını kurmak (ASİE)

36 Stratejiler 4- Sosyal mobilizasyon:
Kızamık kontrol programını halka tanıtmak, gerekçelerini anlatarak destek almak ve nereden hizmet alınacağını açıklamak Sağlık Bakanı’nın öncülüğünde Cumhurbaşkanı ve Başbakan’a faaliyet planını tanıtmak ve onların tam desteğini sağlamak. Eğitim ve Çalışma Bakanlıkları, Silahlı Kuvvetler, özel sektör, gönüllü kuruluşlar, Birleşmiş Milletler kuruluşları, diğer uluslararası kuruluşların desteğini almak, işbirliği yapmak Tıp akademik alanından kızamık eliminasyonu programını gerçekleştirebilmek için destek almak İl düzeyinde sosyal mobilizasyonu, vali başkanlığında sektörler arası işbirliği ile sağlamak

37 Catch-up kampanyası sonrası kızamığa duyarlı nüfusun bir yaş kohortuna eşit olması için geçen süre

38 KIZAMIK OKUL AŞI GÜNLERİ

39 Pilot kampanya: 28 Nisan- 23 Mayıs 2003 9 ay-14 yaş
Bursa : hedef 519,000 Gaziantep : hedef 430,000

40 Kızamık Okul Aşı Günleri İl Eğitimcileri Eğitimi, 10-15 Temmuz 2003 Ankara

41 8 Aralık 2003 Kızamık Okul Aşı Günleri Açılışı

42

43

44

45

46

47

48 Kızamık Okul Aşı Günleri
% Oran 90-94 >95 İlköğretime devam eden toplam çocuğumuzdan çocuğumuz aşılanmış ve aşılama oranımız % 97 olarak gerçekleşmiştir.