Çok Elektronlu Atomlar

... konulu sunumlar: "Çok Elektronlu Atomlar"— Sunum transkripti:

1 Çok Elektronlu Atomlar
Anahatlar: Spin Pauli Dışarlama İlkesi Aufbau (Katyapı) İlkesi Hund Kuralı Elektron dizilişleri

2 Spin Kuantum Sayısı Stern-Gerlach deneyi
Stern-Gerlach deneyi, bir kuantum sayısına daha ihtiyaç olduğunu göstermiştir. Elektronların doğasında açısal momentum mevcuttur.

3 Spin Kuantum Sayısı ms : ±1/2
Tek elektron manyetik alana konulduğunda iki farklı şekilde yönelirler. Dış manyetik alana paralel ise ms = + ½ zıt ise ms = - ½

4 Pauli Dışarlama İlkesi
Bir atomda, aynı dört kuantum sayısına sahip birden fazla elektron bulunamaz. Bir orbitalde en çok iki elektron bulunabilir. Bu elektronların spinleri birbirine zıttır. n l ml ms /2 /2 1s

5 Aufbau (katyapı) İlkesi
Çok elektronlu atomlarda, Schrodinger Eşitliğinin tam bir çözümü mümkün değildir. Elektronlar, hidrojen-benzeri orbitallere en düşük enerjili orbitallerden başlayarak yerleşir ve çok elektronlu atomları oluştururlar. Orbitallerin enerji sırası amprik Madelung Kuralları ile belirlenir. 1. n + l değeri arttıkça, orbitallerin enerjileri artar. 2. n + l değeri aynı ise, n sayısı küçük olan orbitalin enerjisi düşüktür. 1s < 2s < 2p < 3s <3p < 4s < 3d < 4p < 5s < 4d < 5p < 6s < 4f < 5d < 6p n + l

6 Orbital Doldurma Sırası
l değeri

7 Aufbau İlkesi Örnek: Hidrojen (Z = 1) V : 1 1s1 1s 2s 2p
Paramanyetik : manyetik alanda çekilir Örnek: Helyum (Z = 2) 1s2 V : 0 1s 2s 2p Diyamanyetik : manyetik alanda itilir

8 Lityum (Z = 3) V : 1 1s22s1 1s 2s 2p Berilyum (Z = 4) V : 2 1s22s2 1s 2s 2p Bor (Z = 5) 1s22s22p1 V : 3 1s 2s 2p

9 Hund Kuralı: Altkabukdaki eşenerjili orbitallere, elektronlar
Karbon (Z = 6) 1s22s22p2 V : 4 1s 2s 2p Hund Kuralı: Altkabukdaki eşenerjili orbitallere, elektronlar maksimum paralel spin verecek şekilde yerleşir Azot (Z = 7) 1s22s22p3 V : 5 1s 2s 2p Yarıdolu

10 Oksijen (Z = 8) 1s22s22p4 V : 6 1s 2s 2p Flor (Z = 9) V : 7 1s22s22p5 1s 2s 2p Neon (Z = 10) 1s22s22p6 V : 8 1s 2s 2p Tam dolu

11 Sodyum (Z = 11) [Ne]3s1 Ne 1s22s22p63s1 3s Argon (Z = 18) Ne [Ne] 3s23p6 3s 3p

12 Dördüncü periyotta, önce 4s sonra 3d orbitali dolar.
3d çekirdeğe daha yakındır Fakat, 4s daha girgindir bu nedenle, enerjisi daha düşüktür

13 Çok Elektronlu Sistemde Orbital Enerjileri
Elektronlar arasındaki çekme ve itme kuvvetlerinden dolayı kabukların, alt-kabukların ve orbitallerin relatif enerjilerinde farklılıklar vardır.

14 • Z=19 ve Z= 20: Z= 19, Potasyum: 1s22s22p63s23p64s1 = [Ar]4s1 Z= 20, Kalsiyum: 1s22s22p63s23p64s2 = [Ar]4s2 • Z=21 - Z=30 arası d orbitalleri dolar: V : 3 Z= 21, Skandiyum: 1s22s22p63s23p64s23d1 = [Ar] 4s23d1 V : 6 Z = 24, Krom: [Ar] 4s13d5 İstisna Yarı dolu kararlılığı V : 2 Z= 30, Çinko: 1s22s22p63s23p64s23d10 = [Ar] 4s23d10

15 ÖRNEK: Mo ( Z : 42) ve Cu ( Z : 29) metallerinin
elektron dizilişini yazınız. Nedenini açıklayınız. Manyetizmaları nedir? V : Valence (değerlik) elektronları V : 6 Z = 42, Molibden: [Kr] 5s14d5 Yarı dolu kararlılığı V : 1 Z = 29, Bakır : [Ar] 4s13d10 Tam dolu kararlılığı Her ikisi de paramanyetik, eşleşmemiş elektrona sahipler

16 • modern periyodik çizelge.

17 • Lantanyum ([Xe]6s25d1) dan sonra, 4f ler dolmaya başlar.

18 • Aktinyum ([Rn]7s26d1) dan sonra, 5f ler dolmaya başlar.

19 • Grup numaralar, toplam değerlik elektron sayısını verir.

20

21 Soygaz Atom Konfigürasyonu
Bu elektron dizilişleri n+l kuralına uymaz

22 Anyon Elektron Dizilişi
N 7 elektron 1s2 2s2 2p3 N2– 9 elektron 1s2 2s2 2p5 Se ( Z: 34 ) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p4 Se2– 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p6 Anyonlarda, elektronların yerleşmesi nötral atomlarla benzer.

23 Katyon Elektron Dizilişi
Co e– 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d7 Co2+ 25 e– 1s2 2s2 2p6 3s2 3p d7 Co3+ 24 e– 1s2 2s2 2p6 3s2 3p d6 Elektronlar en büyük n değerine sahip orbitalden ayrılır. Elektronlar en büyük n ve en büyük l değerine sahip orbitallerden ayrılır.

24 ÖRNEK: Aşağıdakilerin elektron dizilişi nasıldır?
Fe3+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p d5 1s2 2s2 2p6 O2- Cu+ 1s2 2s2 2p6 3s2 3p d10 Sn [Kr] 5s2 4d10 5p2 Sn2+ [Kr] 5s2 4d10 Sn4+ [Kr] p10