Maddenin tanecikli yapısı

... konulu sunumlar: "Maddenin tanecikli yapısı"— Sunum transkripti:

1 Maddenin tanecikli yapısı
Çevremizdeki varlıklar arasında kütlesi olan ve boşlukta yer kaplayan herşeye MADDE denir.(defter masa hava su taş demir kolonya süt vb)Bu maddelerin bazılarını gözümüzle rahatça görebiliriz.Ancak hava oksijen karbondioksit gibi bazı gazlar gözle görülmediği halde boşlukta yer kapladıkları ve ağırlıkları olduğu için maddedir.Ancak ses ışık ateş madde değildir

2 Maddelerin genel olarak iki çeşit özelliği vardır. 1
Maddelerin genel olarak iki çeşit özelliği vardır Ortak Özellikler : Kütle Hacim Eylemsizliktir Ayırt Edici Özellikler: Erime noktası Kaynama noktası Çözünürlük Öz kütle (yoğunluk) dir.

3 SAF MADDELER: Yapısında tek cins atom ya da tek cins molekül bulunan maddelere saf madde denir.Element ve bileşiklerin tamamı saf maddedir.(Arı su altın karbondioksit vb.)

4 A) ELEMENTLER: - Yapısında tek cins atom bulunan maddelere element denir.Yapıtaşları atomdur.Doğada pek çok element vardır. - Atomlar halinde veya moleküller halinde olabilirler.Atomik halde birbirine yakın olan veya bağlanan atomların sayıları önemli değildir.Moleküler halde olduklarında atomlar birbirine bağlarla bağlanmıştır belirli sayıda atom molekülü oluşturur.

5 - Elementler homojendir. Her yerinde aynı özelliklere sahiptir
- Elementler homojendir.Her yerinde aynı özelliklere sahiptir. - Elementler tek bir büyük harf ya da bir büyük bir küçük harfle gösterilir.Bunlara sembol denir.Semboller elementlerin Latince isimlerinin harflerinden türetilmiştir.Sembollerde iki büyük harf olmaz.İlk harf büyük diğeri küçük yazılır. ÖRNEK:Azotun Latince adı Nitrojen'dir. Sembolü de N ' dir.Demirin Latince adı Ferrium olduğundan sembolü Fe ' dir.

6 B) BİLEŞİKLER: Farklı cinsten atomların kendi özelliklerini kaybedip birtakım yeni özellikler kazanarak belirli oranlarda birleşerek meydana getirdiği yeni maddelere bileşik denir.Günlük hayatta çok karşımıza çıkan su şeker tuz bileşiklere örnek verilebilir.

7 -Bileşiklerin yapısında en az iki çeşit farklı atom bulunur
-Bileşiklerin yapısında en az iki çeşit farklı atom bulunur.Bu atomlar yeni bir molekül oluşturmuştur.Bileşik tek cins molekülden oluşur. Örneğin su molekülü 1 oksijen atomu ile 2 hidrojen atomunun birleşmeşinden oluşur. - Bileşikler bileşiği oluşturan atomların sembollerinin yanyana yazılması ile gösterilir

8 SAF OLMAYAN MADDELER KARIŞIMLAR:İki veya ikiden fazla maddenin karıştırılmasıyla oluşmuş maddelere karışım denir.(tuzlu su şekerli su toprak ayran vb.)Karışımda maddenin kimyasal yapısı bozulmaz sadece fiziksel bir karışıp birleşme söz konusudur.Karışımlar saf olmayan maddelerdir.Yapılarında birden fazla cins atom birbirine bağlı olmadan bulunur.Ya da yapısında birden fazla molekül bulunabilir.Örneğin; hava azot oksijen karbondioksit karbonmonoksit vb gazların karışımı ayran ise yoğurt su ve tuz karışımıdır

9 A) HETEROJEN KARIŞIMLAR: Birbirleriyle düzgün olarak karışmamış parçacıkları gözle görülebilen karışımlardır.(demir tozu-talaş kumlu su çilek kompostosu vb)

10 A) HETEROJEN KARIŞIMLAR: Birbirleriyle düzgün olarak karışmamış parçacıkları gözle görülebilen karışımlardır.(demir tozu-talaş kumlu su çilek kompostosu vb)

11 MADDENİN FİZİKSEL HALLERİ Çevremizde katı sıvı ve gaz halde olan maddeler vardır.Bazen bir maddenin bir halden diğer hale de geçtiğini gözlemlediğimiz olmuştur.

12 KATI HAL: - Maddenin belirli bir şekli ve belirli bir hacmi olan halidir.(taş demir cam tahta kağıt vb) - Katı maddelerin atom veya molekülleri arasındaki boşluk çok azdir. - Maddenin en düzenli halidir.(Çünkü tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar azdır.) - Tanecikler arası çekim kuvvetinin en fazla olduğu haldir.Bu nedenle belirli bir şekle sahip olan haldir.Öteleme hareketi yapamazlar. - Tanecikler birbirine çok yakın olduğundan titreşim hareketi yapar birbirlerinin arasına giremezler. - Enerjisi en az olan haldir

13 SIVI HAL: - Belirli bir hacime sahiptirler ancak belirli şekilleri yoktur.(su yağ süt pekmez mazot benzin vb) - Sıvı tanecikleri arasındaki boşluklar katılarınkinden fazladır. - Tanecikler arası boşluk çok olmadığından sıvıları sıkıştıramayız. - Katılardan daha düzensizdir. - Sıvı taneciklerinin birbirine uyguladığı çekim kuvveti katılardan daha azdır. - Tanecikler birbirleri üzerinden kayarak öteleme hareketi yaparlar.Ayni zamanda titreşim hareketi de yaparlar. - Sıvılar akışkandır.

14 GAZ HALİ: - Belli bir şekle ve belli bir hacme sahip olmayan haldir
GAZ HALİ: - Belli bir şekle ve belli bir hacme sahip olmayan haldir.Bu nedenle içine kondukları kabın hem şeklini hem hacmini alırlar.(hava oksijen helyum vb.) - Tanecikleri arasındaki boşluk çoktur.Bu yüzden tanecikler birbirinden bağımsız olarak hareket ederler.Birbirlerinin arasına girebilirler. - Gazlar sıkıştırılabilir.(Tüplerde bulunan gazlar sıkıştırılmış haldedir.) - Tanecikler arası boşluk çok olduğundan aralarındaki çekim kuvveti de azdır. - Maddenin en düzensiz halidir. - Gazlar sıvılar gibi akışkandır. - Hem titreşim hem de öteleme hareketi yapabilirler. - Enerjisi en fazla olan haldir.

15 Gazların molekülleri HAL DÖNÜŞÜMLERİ Maddeler bir halden diğer hale geçebilir. Katı bir madde sıvı hale sıvı bir madde gaz hale gaz bir madde sıvı hale sıvı bir madde de gaz hale dönüşebilir.Bu dönüşümler sırasında maddenin kimyasal yapısında bir değişme ya da bozulma olmaz.Dönüşümler esnasında ısı alma veya ısı verme olayı gerçekleşir.

16 ERİME: Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesine erime denir
ERİME: Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesine erime denir. Bir maddenin katı halden sıvı hale geçtiği sıcaklık erime sıcaklığıdır.Erime bitene kadar sıcaklık sabit kalır. Maddenin erime noktası ile donma noktası aynı derecedir. DONMA: Sıvı maddenin ısı vererek katı hale geçmesine donma denir. Erimenin tam tersidir. Maddenin katı hale geçtiği sıcaklık donma sıcaklığı olarak adlandırılır. Saf bir madde tam erime sıcaklığı ve donma sıcaklığında iken hem katı hem sıvı halde olabilir.

17 BUHARLAŞMA: Sıvı bir maddenin ısı alarak gaz hale geçmesine buharlaşma denir. Buharlaşma her sıcaklıkta olur. KAYNAMA: Kaynama hızlı buharlaşmadır.Sıvı madde ısı alarak gaz hale geçer.Sıvı maddenin gaz hale geçtiği bu sıcaklığa kaynama sıcaklığı denir.

18 YOĞUŞMA: (Yoğunlaşma)Gaz haldeki maddenin ısı vererek sıvı hale gelmesidir.Kaynamanın tam tersidir.Gaz maddenin ısı vererek sıvı hale geçtiği sıcaklığa yoğuşma sıcaklığı denir. Saf maddelerde yoğuşama sıcaklığı ile kaynama sıcaklığı aynıdır. Sıvı bir madde kaynama ve yoğuşma sıcaklığında iken hem sıvı hem gaz halde olabilir.