MADDE Çevremizde dokunduğumuz,gördüğümüz,kokladığı- mız birbirinden farklı birçok varlık vardır. Az veya çok yer kaplayan her varlık madde olarak adlandırılır.

... konulu sunumlar: "MADDE Çevremizde dokunduğumuz,gördüğümüz,kokladığı- mız birbirinden farklı birçok varlık vardır. Az veya çok yer kaplayan her varlık madde olarak adlandırılır."— Sunum transkripti:

1 MADDE Çevremizde dokunduğumuz,gördüğümüz,kokladığı- mız birbirinden farklı birçok varlık vardır. Az veya çok yer kaplayan her varlık madde olarak adlandırılır.

2 Çiçekler,güller,okuduğumuz kitaplar,hatta biz birer maddeyiz.

3 MADDELERİ NASIL TANIMLARIZ?
Maddeleri gözlemlenebilen ve ölçülebilen özelliklere göre tanımlarız. Görme,koklama, işitme,tatma ve dokunma duyularımız maddelerin özelliklerini algılamamızı sağlar.

4 MADDELERİN GÖZLENEBİLEN ÖZELLİKLERİ
Parlaklık Esneklik Kırılganlık

5 DOKUNMA DUYUSU Dokunma duyusuyla maddelerin sertlik,yumuşaklık,esneklik,sağlamlık gibi özelliklerini algılarız.

6 GÖRME DUYUSU Maddelerin şekli,saydamlığı,parlaklığı ile ilgili özelliklerini görme duyumuzla algılarız.

7 MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ ALGILAMA
Maddenin bazı özelliklerini birden fazla duyumuzla algılarız. Örneğin pürüzlülük,kırılganlık,esneklik gibi özellikleri hem görme duyumuzla(göz),hem de dokunma duyumuzla (el) algılayabiliriz.

8 TATMA DUYUSU Bazı maddelerin özelliklerini de tadarak algılarız.Maddelerin tadı olup olmadığını ,tadı varsa ekşi mi,tatlı mı,acı mı olduğu tatma duyumuzla algılarız.

9 PLASTİK TOP Topa dokunduğumuzda Onun,yumuşak,esnek ol-
duğunu fark ederiz. Baktığımızda topun rengini ve parlaklığını görürüz. Zıplatıldığında çıkardığı sesten onun bir top olduğunu anlayabiliriz. Topun Özellikleri: Plastik kokar. Parlaktır. Yumuşaktır. Kırmızı renktedir. Esnektir.

10 BİLGİ DAMLASI Elmas,doğada bulunan en sert maddelerden biridir.Bu nedenle diğer sert maddeleri kesmek için elmas kullanılır. Elması kesmek için de başka bir elmas kullanılır.

11 SAYDAM Işığı geçiren maddeler saydam madde denir.
Saydam maddeler renksiz olabileceği gibi farklı renklerde de olabilir. Pencere,bardak,gözlük gibi camdan yapılmış maddeler,bazı poşetler saydamdır. Su da saydam bir maddedir.

12 SAYDAM

13 OPAK Işığı geçirmeyen maddeler opaktır.
Demir veya ahşap kapılar,duvarlar,taşlar opak maddelere örnektir.

14 YARI SAYDAM MADDELER Tül perde,buzlu cam,kâğıt gibi maddeler ışığın bir kısmını geçirir. Bu tür maddelere yarı saydam maddeler denir.

15 PARLAKLIK Bazı cisimler üzerine ışık düştüğünde parlar.Örneğin çelik tencere,altın ve gümüşten yapılan maddeler,teneke kutular parlaktır.

16 MAT OLAN MADDELER Odun,toprak gibi maddeler ise üzerine ışık düştüğünde parlamaz. Bu tür maddeler mattır.Araba lastiği, kömür, odun, toprak mattır.

17 PÜRÜZSÜZ Yüzeyinde girinti-çıkıntı olmayan,düz olan maddeler pürüzsüzdür. Elma,domates,gibi maddeler pürüzsüzdür.Tahtadan yapılmış masaların,dolapların yüzeyi cilalandığı için pürüzsüzdür.

18 PÜRÜZLÜ Yüzeyinde girinti ya da çıkıntı olan maddeler pürüzlüdür.
Ağacın,odunun,portakalın ve duvarın yüzeyi pürüzlüdür.

19 PÜRÜZSÜZ-PÜRÜZLÜ MADDELER
Cam şişenin yüzeyi pürüzsüzdür. Ayakkabımızın altı ise pürüzlüdür . Ayakkabımızın altı da cam şişenin yüzeyi gibi pü rüzsüz olsaydı yürürken kayıp düşerdik. Yüzeyi pürüzlü bir ağaç parçası rende, zımpara ve cila kullanılarak pürüzsüz, kaygan bir yüzeye sahip hale getirilebilir.

20 ESNEK Uzayıp,kısalabilen,bükülebilen ve tekrar eski hâline dönebilen maddeler esnek maddelerdir. Sapan lastiği, mutfak süngeri, ambalaj lastiği esnektir.

21 BERK MADDELER Esnemeyen maddelere berk maddeler denir.
Berk maddeler sert ve sağlamdır.Kurşun kalem,masa,taş, porselen tabak berktir.

22 SERT VE YUMUŞAK MADDELER
Bazı maddeler sert, bazıları yumuşaktır. Tahtaya çakılan çivi sert, tahta çiviye göre yumuşaktır. Tahtayı kesen testere demiri kesemez. O halde demir tahtadan serttir. Taş parçasına parmağımızı bastırırsak şekli değişmez, oysa bir sünger parçasına parmağımızı bastırırsak şekli değişir. Taş sert, sünger yumuşaktır. Sert plastikten yapılmış bir cetvel ısıtılırsa yumuşar, esnek bir hal alır.

23 SAĞLAM VE KIRILGAN MADDELER
Cam sert yapılı bir maddedir. Ancak camdan yapılmış bardağa çekiç ile vurulursa bardak kırılır. Demir levha çekiçle dövülerek şekillendirilebilir. Demir, camdan daha sert olmadığı halde camdan sağlamdır .

24 RENK VE KOKU Birçok maddenin kendine has bir rengi ve kokusu vardır. Altın sarı, tuz ve şeker beyazdır. Kolonya, sarımsak ve soğanın kokusu vardır. Tuz ve şekerin kokusu yoktur. Bazı maddelerin rengi zamanla değişebilir. Üzüm taze iken sarı, kuruyunca kahverengi olur.

25