SES BİLGİSİ.

... konulu sunumlar: "SES BİLGİSİ."— Sunum transkripti:

1 SES BİLGİSİ

2 SORU 1- I. Dünyayı verelim çocuklara II. Hiç değilse bir günlüğüne III
SORU 1- I. Dünyayı verelim çocuklara II. Hiç değilse bir günlüğüne III. Dünyayı çocuklara verelim IV. Bir günlük de olsa öğrensin dünya arkadaşlığı Numaralanmış dizelerin hangi ikisinde yumuşama vardır? A- I ve III B- I ve IV C- II ve III D- II ve IV

3 Doğru cevap “D” seçeneğidir, çünkü iki dizenin sonuna da ünlü ile başlayan ek geldiği için yumuşama olmuştur.

4 SORU 2- Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisine ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde yumuşama olmaz? A- Annem pazardan sepet almış. B- Yurt genelinde seferberlik ilan edildi. C- Kardeşi olan dört yaş küçüktü. D- Kurt dumanlı havayı sever.

5 Doğru cevap “A” seçeneğidir, çünkü sadece “sepet” sözcüğüne ünlü ile başlayan ek geldiğinde yumuşama olmaz.

6 SORU 3- Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama vardır
SORU 3- Aşağıdaki dizelerin hangisinde ulama vardır? A- Beni bu güzel havalar mahvetti, Böyle havada istifa ettim. B- İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı; Başımda eski alemlerin sarhoşluğu C- Yeni uyanan çiçeklerin tanıklığıyla Bedenin karşı koyuyor suyun tehdidine. D- Her akşam seninle yeşil bir zeytin tanesi Bir parça mavi deniz alır beni.

7 Doğru cevap “D” seçeneğidir, çünkü “deniz” sözcüğünden sonra ünlü ile başlayan sözcük gelmiştir.

8 SORU 4- Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükte ünlü düşmesi yoktur? A- Kurda niçin boynun kalın, diye sormuşlar. B- Devrin ileri gelenleri ondan çekiniyordu. C- Bizi evin büyücek bir salonunda beklettiler. D- Suyun ayrıştırılması işlemi bitiyor.

9 Doğru cevap “C” seçeneğidir, çünkü bu seçenekte “büyücek” sözcüğünde bir ünlü düşmesi olmamıştır.

10 SORU 5- I. Sıla burcu burcu ille ocağım II
SORU 5- I. Sıla burcu burcu ille ocağım II. Çoluk çocuk hasretinde kucağım III. Sana her şeyi anlatacağım IV. Otur baş ucuma sor yavaş yavaş Yukarıdaki dizelerde ünsüz yumuşamasına uğramış kaç sözcük vardır? A- 2 B- 3 C- 4 D- 5

11 Doğru cevap “C” seçeneğidir, çünkü dört dizede de ünsüz yumuşaması olmuştur.

12 SORU 6- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sert sessizlerin yumuşamasına örnek vardır? A- Okuldan çıkınca kütüphaneye gitti. B- Yolculuğumuz çok keyifli geçti. C- Babam erkenden iş yerine gitti. D- Kitaplarınızı büyük bir zevkle okuyoruz.

13 Doğru cevap “B” seçeneğidir, çünkü sadece “yolculuk” sözcüğünde sert sessiz yumuşaması olmuştur.

14 SORU 7- Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin sonuna ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde sözcük ses değişimine uğramaz? A- Kanepeler salona nasıl da denk geldi. B- Dert ettiğiniz buysa hallederiz. C- Zamanında çok hikmetli sözler söylemiş. D- Cevap anahtarını öğretmen sınıfta unutmuş.

15 Doğru cevap “C” seçeneğidir, çünkü “hikmet” sözcüğüne ünlü ile başlayan bir ek geldiği zaman ses değişimi olmaz.

16 SORU 8- “Sonu (p,ç,t,k) sert ünsüzlerinden biriyle biten sözcüklere ünlü ile başlayan bir ek geldiğinde bu ünsüzler yumuşayarak (b,c,d,g,ğ) ye dönüşür.” Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bu kurala uygun bir cümle kullanılmıştır? A- Konutların yapımında bol harç kullanılması. B- Bizim evde kitabını unutmuş. C- Bu çark daha ne kadar böyle döner? D- Banka oturan yaşlıyla saatlerce konuştu.

17 Doğru cevap “B” seçeneğidir, çünkü “kitap” sözcüğünün sonuna ünlü ile başlayan bir geldiği zaman (P) harfi (B) harfi olarak yumuşar.

18 SORU 9- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcükte ünsüz düşmesi olmuştur? A- Küçücük evlerinde huzurluydular. B- Bademcik ameliyatı iyi geçti. C- Tazecik soğanları bahçeden topladı. D- Kısacık ömründe yüzü hiç gülmedi.

19 Doğru cevap “A” seçeneğidir, çünkü “küçük” sözcüğüne (-cük) eki gelince (K) harfi düşmüştür.

20 SORU 10- Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde sadece yumuşak ünsüzler kullanılmıştır? A- Atatürk’ün medeniyet konusundaki özdeyişlerini buldum. B- Özgürlük için yıllarca mücadele verilmiştir. C- Sevgi ancak özveriyle, paylaşımla çoğalır. D- Bu okulda iki sene öğrenim görmüş.

21 Doğru cevap “D” seçeneğidir, çünkü sadece “öğrenim” sözcüğünde yumuşak ünsüz kullanılmıştır.

22 SORU 11- Aşağıdaki cümlelerde “-cik” eki altı çizili sözcüklerden hangisinin sonuna eklendiğinde sözcüğün sonundaki ünsüz düşer? A- İnsan, haklarını savunmayı bilmelidir. B- Gelin alayı hızla uzaklaştı. C- Okuduğum kitap beni çok etkiledi. D- Biraz daha alçak sesle konuş!

23 Doğru cevap “D” seçeneğidir, çünkü “alçak” sözcüğü sonuna “-cik” eki geldiğinde (K) harfi düşer.

24 SORU 12- Senin bildiğin işler Benim bildiğim işler değildi Ben tanrının her günü Kırlarda gezindim Bu dizelerde kaç yerde ulama vardır? A- 4 B- 3 C- 2 D- 1

25 Doğru cevap “C” seçeneğidir, çünkü 1. ve 2. dizelerde ulama vardır.

26 SORU 13- Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz yumuşaması vardır
SORU 13- Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz yumuşaması vardır? A- Şaşar Veysel iş bu hale B- Gah ağlaya gahi güle C- Yetişmek için menzile D- Gidiyorum gündüz gece

27 Doğru cevap “D” seçeneğidir, çünkü “gidiyorum” sözcüğünde (T) harfinde ünsüz yumuşaması olmuştur.

28 SORU 14- I. Yaz gelince heveslenir bitersin, II
SORU 14- I. Yaz gelince heveslenir bitersin, II. Güz gelince başın alır gidersin, III. Yavru niçin boynun eğri tutarsın, IV. Senin derdin benden beter menevşe. Karacaoğlan Numaralanmış dizelerin hangi ikisinde ünsüz yumuşaması vardır? A- I ve II B- I ve III C- II ve III D- II ve IV

29 Doğru cevap “D” seçeneğidir, çünkü “gidersin” ve “derdin” sözcüklerindeki (T) harfinde ünsüz yumuşaması olmuştur.

30 SORU 15- “Türkçe’de iki ünlü yan yana gelmez
SORU 15- “Türkçe’de iki ünlü yan yana gelmez. Bu nedenle iki ünlü arasına “y,ş,s,n” ünsüzlerinden uygun olanı getirilir.” Buna göre aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde kaynaştırma harfi vardır? A- Çocuk kapıdan bana bakıyordu. B- Yanlışlıkla bardaktaki suyu devirdi. C- O sokağı nasıl unuturum? D- Kaptanın yüzü birden değişti.

31 Doğru cevap “B” seçeneğidir, çünkü “suyu” sözcüğündeki (Y) harfi kaynaştırma harfidir.

32 SORU 16- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesine örnek yoktur
SORU 16- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü düşmesine örnek yoktur? A- Sen o yıllarda ufacık çocuktun. B- Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfler. C- Her işe burnunu sokar kardeşim. D- Gazi göğsünü gere gere meydanda yürüdü.

33 Doğru cevap “A” seçeneğidir, çünkü bu cümlede ünlü düşmesi olan sözcük yoktur.

34 SORU 17- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlü daralmasına örnek bir kullanım vardır? A- Bu at, diğerlerinden daha hızlı koşuyor. B- Çocuk hasta olduğu için sayıklıyor. C- Zil çalınca çocuklar sınıfa giriyor. D- Bu öğretmen her şeyi biliyor.

35 Doğru cevap “B” seçeneğidir, çünkü “sayıklıyor” sözcüğünde (A) harfi (I) harfine dönüşmüştür.

36 SORU 18- “Kadın oğluna sevgiyle sarıldı
SORU 18- “Kadın oğluna sevgiyle sarıldı.” cümlesindeki “oğluna” sözcüğünde görülen ses olayı aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır? A- Ağzınla kuş tutsan bu iş olmayacak. B- Gizli kalmış duygular açığa çıktı. C- Doğduğum köyü özlemle anıyorum. D- Bu balık çok güzel pişer.

37 Doğru cevap “A” seçeneğidir, çünkü “oğluna” ve “ağzınla” sözcüklerindeki ses olayı birbiri ile aynıdır.

38 SORU 19- “Önemli bir konu hakkında karar verirken ailemizin fikrini de almalıyız.” cümlesindeki altı çizili sözcükte görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisidir? A- yumuşama B- ünlü düşmesi C- ünsüz düşmesi D- benzeşme

39 Doğru cevap “B” seçeneğidir, çünkü “fikir” sözcüğündeki (İ) ünlüsü düşmüştür.

40 SORU 20- Tahtanın önünde silgi Üç dört tebeşir Öğretmen içeri girdi İlk ders cebir Yukarıdaki dizelerin kaç yerinde ulama vardır? A- 1 B- 2 C- 3 D- 4

41 Doğru cevap “B” seçeneğidir, çünkü 1. ve 3. dizelerde ulama görülmüştür.