*** ATASÖZLERİMİZ*** 1-Atasözlerimizin çok eskilerden gelmeleri

... konulu sunumlar: "*** ATASÖZLERİMİZ*** 1-Atasözlerimizin çok eskilerden gelmeleri"— Sunum transkripti:

1 *** ATASÖZLERİMİZ*** 1-Atasözlerimizin çok eskilerden gelmeleri
2-Atasözlerimizin tecrübeleri ve töreleri yansıtmaları 3-Atasözlerizim anlamları bakımından çeşitleri

2 1-Atasözlerimizin çok eskilerden gelmeleri:
En eski abidelerde yer alır. Orhun Yenisey Abidelerinde vardır. Dedem Korkutta vardır. İlahi kitaplarda vardır. Türk Sahasında mevcuttur.

3 2-Atasözlerimizin tecrübeleri ve töreleri yansıtması:
Törelerimizin özüdür. İnsanımızın yaşam tecrübelerini verir. Tabiatta var olanı verir. Her biri ögüt niteliğindedir. Türkün şifahi ve ananevi hayatını anlatır.

4 3-Atasözlerimizin anlamları bakımından çeşitleri
Anlam bakımından çok zengindir Türkün yaşamını anlatır Her hadiseye konu olur Her Türk atasözü bilir

5 3a-Deneyimlerin tecrübelerin özetidir:
Çocuk ağlaya ağlaya büyür;ihtiyar uyuya uyuya ölür Çocuk düşe kalka büyür Herkes kismetince yer . Öfke ile kalkan zararla oturur.

6 3b-Geçinme töresi ile alakalı olanlar:
Bazı Türkler utangaçtır. İstedediğini bir anda söyleyemez. Ağlamayan çocuğa meme vermezler. Sona kalan dona kalır.

7 3c-Hayvanlara ait özellikler ibret olarak bize ğösterilir:
Ondan ders alma amaçlanır. Bir deliği olan fare çabuk tutulur. Aç ayı oynamaz. Avcı ne kadar hile bilsede ayı okadar yol bilir. Yabancı koyun kenara yatar.

8 3d-Bazıları dikkatli olmayı öğütler:
Bunlar hadiselere karşı uyarır. Eşeğin canı yanınca atı geçer. Ummadığın taş baş yarar. Yiğit kavgada belli olur. Su uyur düşman uyumaz.

9 3e-Cesaret temini işleyenler:
İnsan oğlunun halleri çeşitlidir. Aslanın dişisi erkeği belli olmaz. Kim koyun olursa kurt kapar. Kocayan kurt çakalların eğlencesi olur. Akacak kan damarda durmaz.

10 3f-Atasözlerimiz töreleri pekiştirir:
Törelerin özünü teşkil eder. Yılanın başı küçükken ezilir. Anasının ezdiği civcive bir şey olmaz. Öküz boynuzundan insan sözünden tutulur. Yağına kıyamayan, çöreğini yavan yer.

11 3g-Yaşama töresini işleyenler:
İnsan acıkınca herşeyi yapar. Aç it fırın yıkar. Aç elini ateşe sokar. Kimi yer kimi bakar, kiyamet ondan kopar. Baykuşun kısmeti ayağına gelir.

12 3h-Bitkilerle ilgili olanlar:
Bunlarda töreleri destekler. Boş başak dik durur. Kart agaç aşılanmaz. Meyve veren ağaç taşlanır. Al elmaya taş atan çok olur.

13 3ı-İnsanın kendine emsal araması ile alakalı olanlar:
Üzüm üzüm üzüme baka baka kararır. Anasına bak kızını al. Agaç yaş iken egilir. Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan. Tencere dibin kara, seninki benden kara.

14 3i-Nesne ve tabiat olgulu hadiselerden kaynaklananlar:
Damlaya damlaya göl olur. Damlacıktan sel olur. Demir tavında dövülür. Sel gider kumu kalır. Haydan gelen huya gider.

15 3j-Çalışma törelerini yansıtırlar:
İşleyen demir parıldar. İnsan işledikce pekişir. İşlemeyen kuyunun suyu azalır. Sen çalış, olmazsa alem utansın.

16 3k-Cemaat şuuru ile alakalı olanlar:
Düğün el ile harman yel ile olur. Değirmen iki taştan ,muhabbet iki kuştan olur. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Taşıma su ile değirmen dönmez. Rüzgar eken fırtına biçer.

17 3l-Hukuki meseleleri işleyenler:
Genç beye hizmet güçtür. Fakat bu tesbit öte tarafdan,-Sabırlı ol ,oda yatışacaktır.- hitabını içerir. Her koyun kendi bacağından asılır. Alma mazlumun ahını çıkar, aheste aheste. Mahkeme kadıya mülk değildir.

18 3m- İnsanın kendini yetiştirmesi ile alakalı olanlar:
Kaçanın anası ağlamaz. Azıcık aşım , kaygısız başım. Yiğitlik on türlü, dokuzu kaçmak. Baktın deli savul geri. Ağaç yaş iken eğilir.

19 3n- Büyüklerin hayati tecrübelerini yansıtır:
Bin söz bir serancam etmez. Yerinde takdir baş ağrıtır. Akıllı edebi, akılsızdan öğrenir. Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır. At, silah, avrat ödünç verilmez.

20 3o- İnsanı insana tanıtır:
Kişi kundağa nasıl girerse ,hendeğe de öylece girer. İnsan yedisinde ne ise yetmişinde de odur. Kişi kişiyi kendi gibi bilir. Can çıkar huy çıkmaz. Katranı kaynatsan da olmaz şeker .

21 3ö- İnsanın kötü olması için sebeb çeşitlidir:
Kör ile yatan, şaşı kalkar. Köpek şıçtığı yolu bırakmaz. Alışmış kudurmuşdan beterdir. Gafilin kuyruğu yağlıdır. Kılavuzu karga ollanın burnu pislikden çıkmaz.

22 3p- İnsanımız kendi kusurunu görmez:
Dinime dahledende müsülman olsa. Kimse ayranım ekşi demez. İnsan insanı gurbette tanır. Kişi kendini hem vezir hem rezil eder. Ne doğrarsan aşına o çıkar kaşığına.

23 3r- İnsan sözünü ölçülü söylemelidir:
Söz ola kese savaşı , söz ola kesdire başı. Söz gümüşşe sükut altındır. En zehirli ok lisandan çıkandır. İnsan sözünün esiridir İki dinle bir söyle.

24 3s- Bazıları insanları bize tanıtır:
Her fes giyen erkek değildir. Kadınların adı bir kadınlıkda tadı bir. Yaşa başım neler gelir başa. Ana üvey olunca baba gavur olur. Üremesini bilmeyen it sürüye kurt getirir.

25 3ş- Türk özürlülüğe müsamahalıdır:
Ölü için bir gün ağla deli için her gün ağla. Deli ağlamaz akillı güşlmez. Deli arlanmaz soyu arlanır. Delinin ne yapacağı belli olmaz. Her köyün bir delisi vardır.

26 3t- Törelerin varlık ve olguların nitelikleri ile açıklanması:
Ham söz sahibine zarar verir. Yol sormakla bulunur. Her söz sahibini bulur. Görmemişten mal alma ya düğünde ister, ya bayramda ister. Deveyi besleyen kapısını büyük açar.

27 3u-Bazıları öğütler içerir:
Kocana göre bağla başını, pişir aşını. Çoçuk olan yerde çekişilmez. Zenginin horozu bile yumurtlar. Vadinin boş yerinde tilki kraldır.

28 3ü- Başkalarına iş buyurmanın sakıncalarından bahseder:
Uşağı işe koş, sende peşinden koş. El elin eşeğini türkü çağıra çağıra arar. Derdi deve olmayana deve sorulmaz. Elin ölüsü ele uyur gelir. Eşek ölünce yol gösteren çok olur.

29 Değişik atasözleri: Gerçek çıplak gezmeyi sever.
Eşek ölünce semeri vuran çok olur. Havlayan it ısırmaz. İt itine , it kuyruğuna buyurur. Zenginin horozu bile yumurtlar. Mum dibine ışık vermez.