KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ

... konulu sunumlar: "KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ"— Sunum transkripti:

1 KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ

2 Erzurum’da Sobadan Zehirlenen Öğretmen Öldü
Erzurum’un Tekman İlçesi’ne bağlı Beyköy İlköğretim Okulu’nda ücretli sınıf öğretmenliği yapan 21 yaşındaki Nurcan Demir lojmanda sobadan zehirlenerek yaşamını yitirdi. Beyköy’de 4 yıl önce de başka bir öğretmenin soba gazından zehirlenerek hayatını kaybettiği öğrenildi.

3 Şofben borusuna kuş yuva yaptı, bir hayat söndü!
Trabzon’un Şalpazarı İlçesi’ne bağlı Fidanbaşı Köyü’nde dün gece duş almak için banyoya giren 40 yaşındaki Zeynep Metin, sabah sıralarında uyandırmak isteyen annesi Gülsüm Metin (76) tarafından banyoda ölü bulundu. Şofben zehirlenmesinden öldüğü belirlenen Zeynep Metin’in cesedi, kesin ölüm sebebinin belirlenmesi için Trabzon Adli Tıp Kurumu’na gönderildi.

4 Karbon monoksit Gazı Nedir?
Halk arasında soba zehirlenmesi ile adını sık sık duyuran karbon monoksit gazı; Doğal gaz, gaz yağı, benzin, tüp gazı, kömür ve odun gibi yakıt maddelerinin yanması sonucunda oluşan zehirli bir gazdır.

5 Karbon monoksit gazını özellikleri nelerdir ?
* RENKSİZ * KOKUSUZ *TATSIZ bir gazdır Bu gazın KOKUSUZ, TATSIZ ve RENKSİZ oluşundan dolayı duyu organları ile hissedilmesi zordur. Bu özelliklerinden ötürü sessiz katil adını almıştır. Çoğunlukla İnsanlar zehirlendiğinin farkına bile varmadan bir daha uyanamayacakları bir uykuya dalmaktadırlar.

6 KARBONMONOKSİTİN VÜCUDA ZARARLARI
Karbonmonoksit solunduğunda kandaki oksijenin yerini almaktadır. Bunun sonucu hücreler ölmekte, oksijen açlığı ortaya çıkmaktadır. Bu durum; kalp, beyin gibi hayati organlara oksijen gitmesi azalmakta, bu organların zarar görmesine, işlevini yerine getirememesine neden olmaktadır.Gazın yüksek düzeyde alınması birkaç dakika içinde ölüme neden olmaktadır.

7 Zehirlenme Belirtileri Nelerdir?
Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtileri çok ayırt edici olmayabilir. Bu nedenle grip ve yiyecek zehirlenmeleriyle karıştırılabilmektedir. Kişiden kişiye değişen belirtiler gösterebilmesine rağmen genel bazı belirtiler şunlardır;

8 Oksijen yetersizliğine nedeniyle deride kırmızılaşma
Kısa soluk alma Göğüste sıkışma Halsizlik Baş ağrısı Baş dönmesi Mide bulantısı ve kusma Rehavet Çökmesi Göğüs Ağrısı Bilinç kaybı

9 Ancak karbonmonoksit zehirlenmesi ile grip belirtileri arasındaki fark ise;
Gripte vücut ateşi yüksek iken korbonmonoksit zehirlenmesinde ateş görülmemektedir. Eğer ailenin bütün üyelerinde benzer belirtiler görülürse, bu durum hayatidir ve acilen yardım istemek gereklidir.

10 Karbonmonoksit Zehirlenmesinin Kaynakları
Kendinizi ve ailenizi korumak için, bu öldürücü gazın kaynaklarını bilmek hayati öneme sahiptir. Her yıl genç, yaşlı binlerce insan onları neyin öldürdüğünün farkına bile varmadan, Ya kitap okurken, ya televizyon seyrederken yada uyurken karbonmonoksit zehirlenmesinden ölmektedir.

11 Hem evimizde, hem işyerlerimizde karbonmonoksit zehirlenmesine neden olan çeşitli kaynaklar bulunmaktadır. Bunlar; Doğalgaz veya benzin, propan, gazyağı, odun, kömür ve mangal kömürü gibi karbon içeren yakıtların doğru kullanılmaması, Gazı dışarı kurallara uygun olarak verilmemiş kombi, soba, ısıtıcı, ocak kullanımı, Sigara dumanı, Otomobil eksozu, Hatalı ocak, baca, şömine, Kapalı ve küçük yerlerde gaz aletleri ve ısıtıcıların kullanımı,

12 KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİNE KARŞI ALINACAK TEDBİRLER
1 ) İyi bir havalandırma sisteminiz olsun. - Baca ve boruların bakımlarını ihmal etmeyin. - Özellikle yaz sonu, kuşların baca yollarında yuva yapma alışkanlıklarını dikkate alarak kontrolünüzü yapın. - Baca yüksekliği çatının en üst noktasından 1 mt yukarda olmalıdır.

13 Etkili Baca Yüksekliği ve Baca Baslığı

14 Basit Baca Çekiş Deneyi

15 2 ) Cihazlarınızın bakımlarını yaptırın.
Soba, Isıtıcı, şofben ve fırın gibi Tüp gazı ve Doğal Gaz ile çalışan cihazlarınızın alevini kontrol edin. Eğer alevin rengi sarı ise bir problem var demektedir. Her ne kadar mavi renkli alev güvenilir denilse bile fırın, soba ve su ısıtıcılarınızı düzenli olarak kontrol ettiriniz.  

16 3 ) Kullandığımız yakıtların kaliteli ve izin belgesine sahip olmasına dikkat edin.
4 ) Hem sesli hem de görüntülü bir şekilde sizi uyaracak Karbon monoksit dedektörleri kullanın. Bu detektör yüksekte veya tavanda olmalı çünkü CO hızla yükselir. 5 ) Özellikle alçak basınçlı lodoslu günlerde sobanızı akşam yatarken söndürün.

17 6 ) Sönmekte olan sobayı üzerine yakıt koyarak tutuşturmaya çalışmayın ve sobanız tam tutuşmadan uyumayın. 7 ) Kesinlikle kapalı mekanlarda mangal kullanmayın. Mangalı açık havada kullanın. Mangalı kapalı mekanlarda kullanmak sadece karbon monoksit gazına bir davetiye değil hem de yangın için büyük bir tehlike oluşturmaktadır.

18 8 ) Sobanın yandığı oda havalandırılmalıdır.
9 ) Soba boruları ne fazla kısa nede fazla uzun olmalıdır. 10 ) Boruların birleşme noktalarında sızıntı olup olmadığı kontrol edilmelidir. 11 ) Şofbenler banyoda bulunmamalı ve baca sistemine bağlı olmalı, ayrıca güvenlik korumalı şofbenler tercih edilmelidir.

19 Karbonmonoksit kaçağından şüphelenirseniz ne yapmalısınız?
Eğer evinizde bir karbonmonoksit kaçağından şüphelenirseniz yapacağınız ilk şey orayı terk etmektir. Sanki bir yangın varmış gibi hareket edin. Asla kendinize ait eşyaları almak için vakit harcamayın. Kim varsa herkes derhal o alanı terk etmeli ve temiz havaya çıkmalıdır. Giderken açabileceğiniz pencere kapı varsa açın. Yetkili kuruluşa kaçaktan şüphelendiğinizi bildirin. Yetkililer tarafından güvenilir olduğu bildirilene kadar herhangi bir nedenle kesinlikle geri dönmeyin.

20 Derhal hastaneye gidin ve ailenizin bütün fertlerini karbonmonoksit zehirlenmesi açısından kontrol ettirin. Kullandığınız yanmalı bütün araç gereçleri, havalandırmayı, bacayı yetkili kişilere kontrol ettirmeden kullanmaya başlamayın. Gelecekte tekrar bu problemle karşılaşmamak için bu araç gereçleri düzenli olarak kontrol ettirin

21 Kömürlü sobalarda dikkat edilecek hususlar;
Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır, böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı terk ederler. Soba aşırı doldurulmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından baca çekişi zayıflar. Kömürü tutuşturmak için, üzerine az miktarda kağıt ya da karton ve bunların üzerine de kolay yanan çıra ve odun konulmalıdır.

22 Tutuşması güç yakıtların sönmekte olan sobaya asla koyulmaması gerekmektedir. Yakıt iyi olsa bile yavaş yavaş ilave edilmelidir. Yatmadan önce kesinlikle sobaya yakıt konulmamalıdır. Sobalı odada mümkün olduğunca yatılmamalıdır. Ancak zorunlu hallerde sobanın söndüğünden emin olunarak sobalı odada yatılabilir. Lodoslu havalarda kesinlikle soba yakılmamalıdır. Soba zehirlenmelerinin büyük çoğunluğu lodoslu havalarda yakılan sobalardan kaynaklanmaktadır.

23 Şofben Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar
Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan şofben asla çalıştırılmamalıdır. Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır. Mümkünse şofben banyo dışına kurulmalıdır. Şofbenin montajı, mutlaka Yetkili servis tarafından yapılmalıdır.

24 Şofbende gaz kaçağı hissedildiğinde;
Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, Elektrik düğmeleri açılıp kapatılmamalı, Kibrit, çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, Karşılıklı pencereler açılarak ortam havalandırılmalı, Gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi hızla aranmalıdır

25 Doğalgaz Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Emniyet Kuralları
Doğalgaz kokusuz bir gazdır. Herhangi bir kaçağın olduğunu fark edebilmek için, gazın içerisine çürük sarımsak kokusu veren bir madde katılmıştır. Bu kokuyu duyduğunuzda yapabilecekleriniz şunlardır: Hemen, bütün doğalgaz cihazlarınızın pilot alevlerini söndürün ve vanalarını kapatın! Hızlı bir şekilde bütün pencereleri açın! Sayaç girişindeki kapatma vanasını veya ana kapatma vanasını kapatın! Gaz kokusu duyulan odalarda elektrik düğmelerine dokunmayın! Kibrit veya çakmak yakmayın!

26 Hiçbir elektrik anahtarını kullanmayın! Ne açmak, ne kapatmak için!
Elektrik zilini çalmayın! Sigara içmeyin! Kendinizden başka diğer insanlara da gaz kokusu olup olmadığını kontrol ettirin! Bütün vanalar kapalı olduğu halde gaz kokusunun kaynağı bulunamıyorsa hemen ilgili gaz dağıtım kuruluşuna telefon edin. Gaz tesisatındaki arıza ve hasarları kendiniz tamir etmeye çalışmayın. Bunlar yalnızca meslek bilgisi olan yetkililer tarafından yapılmalıdır!

27 Zehirlenmelerde İlk Yardım
1- Karbonmonoksit gazından etkilenmiş şahsı temiz havaya çıkarın. 2-Bol oksijen almasını sağlayın. Bunun için bilinci yerinde ise sık ve derin nefes almasını önerin. Hastanın uyanıklığını sağlamak için yüzüne su serpilebilir. 3-Hiç vakit yitirmeden 112 Ambulans’ı arayın.

28 4- Eğer gazdan etkilenmiş kişi nefes almıyorsa, yardım gelene kadar suni teneffüs uygulanır.
5- Karbon monoksit gazının bulunduğu mekanı havalandırın. Pencere ve kapıları açarak gazdan etkilenmiş mekana temiz hava girmesini sağlayın.   6-  Gaz kaçağının neden meydana geldiğini araştırıp bulup, bunun bir daha tekrarlanmaması için gerekli önlemleri alın. 7- Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezinden bilgi alınabilir.

29 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
Perihan TAMGAÇ