Sunuyu indir
1
Parazitolojiye giriş ve sınıflama
Dr. Erdal Polat
2
TIBBİ PARAZİTOLOJİ
3
PARAZİTOLOJİ Yunancadan gelen parazit terim orijinal olarak; başka birinin sofrasından yiyen anlamdadır Parazitler, doğada serbest yaşayan organizmalardan daha çoktur
4
Canlılar alemindeki yeri
Monerler: Prokaryotlar örnek; bakteriler Protistler: Küçük eukaryotlar örnek; amipler Mantarlar: Eukaryotlar hetertreoflar Bitkiler: Eukaryotik autotrotflar örnek; ağaçlar, eğrelti otu, kaktüs Hayvanlar: Eukaryotlar heterotroflar örnek; insanlar, böcekler, solucanlar
5
Hayvanlar alemi Chordates: İnsanlar ve balıklar Arthropoda: Böcekler, örümcekler, kabuklular Annelida: Segmentli solucanlar ve sülükler Nematoda: Yuvarlak solucanlar Platyhelminthes: Yası solucanlar Cnidaria: Denizanası Porifera: Süngerler
6
Parazitler nasıl sınıflandırılır?
Protozoa Sarcomastigophora Sarcodina Rhizopoda Amoebida Endamoebidae Entamoeba E. histolytica Phylum Subphylum Superclass Class Ordo Familya Genus Species
7
Parazitoloji’de kullanılan terimler
Parazit; başka bir canlının zararına yaşayabilen canlılar olup, genellikle organizmayı öldürmezler
8
Parazitoloji’de kullanılan terimler
Paraziti barındıran ve onun yaşaması için gerekli eksiklikleri tamamlayan canlıya konak denir Canlıların büyümesi ve çoğalması sırasında yapı ve fizyolojik olarak değişikliklere uğrayarak değişik evrelerden geçerler ki bu değişikliklerin hepsine evrim denir
9
Parazitoloji’de kullanılan terimler
Bazı parazitlerin evrimlerini tamamlamak için sadece bir konak yeterlidir bunlara “Tek konaklı (Monoksen) parazitler” (Ascaris lumbricoides)denir Bazı parazitlerin evrimlerini tamamlamak için bir biri ardından yeni konaklara ihtiyaçları vardır, bunlara “Heteroksen parazitler” denir. Bu parazitlerin ara ve son konakları vardır
10
Parazitoloji’de kullanılan terimler
Son konak; Parazitin üreme organlarının gelişmiş (erişkin) şeklinin yaşadığı konaktır Ara konak; Parazitin olgunlaşmamış (larva) şekillerini barındıran konaktır
11
Parazitoloji’de kullanılan terimler
Vektör; sokarak, ısırarak veya deri ve besinler üzerine taşıdıkları bulaşıcı virüsleri, bakterileri, mantarları ve parazitleri bir omurgalıdan diğerine bulaştıran genellikle arthropodlar veya başka omurgasızlardır
12
Tıbbi parazitoloji Protozoonlar ve parazitlikleri
Helmintler ve parazitlikleri Arthropodlar ve parazitlikleri
13
Patojen bir parazit, konaktan besinlerini temin ederken aynı zamanda da konağa zarar verir
Parazit infeksiyonları Tropikal ve Subtropikal bölgelerde çok yaygındır Bu bölgeleri ziyaret eden insanlar parazitlerle infekte olarak ülkelerine dönerler
14
Temel Tanımlar Simbiyoz; Ayrı türden olan canlıların birlikte ortak yaşaması ve bu ortaklıktan canlıların zarar görmemesidir
15
1-Kommensalizm Bir canlının diğerinden barınma, sığınma, taşınma ve besin bulma bakımından yararlanırken ona, zararlı veya yararlı olmamasıdır. 2-Mutualizm, Birlikte yaşayan iki canlı da birbirinden yararlanıyorsa yardımlaşma mutializm olarak adlandırılır. 3-Parazitizm Bir canlı diğer canlıya zarar vererek yaşamasıdır.
16
Parazitliğin çeşitleri
Zorunlu parazitlik;Yaşamaları ve nesillerini sürdürmeleri için mutlak parazit olan canlılardır İstemli parazitlik; Serbest olarak yaşayan canlıların mutlak bir ihtiyaç olmadan bazen parazitlik yapmalarıdır
17
Parazitliğin çeşitleri
Endoparazitler; Konak vücudunun, doku ve doku dışında yaşayan parazitlerdir Ektoparazitler; Konak vücudunun dış yüzeyinde yaşayan parazitlerdir
18
Parazitliğin çeşitleri
Şaşkın parazitlik; Zorunlu olarak bulunduğu konaklardan başka bir canlıda bulunmasıdır Gezgin parazitlik; Vücutta normal olarak yerleştiği yerden başka bir organ veya dokuda bulunmasıdır Rastgele parazitlik; Serbest yaşayan bir canlının başka bir canlıda o canlının zararına yaşamasıdır
19
PROTOZOONLAR Protista evreninde yer alan protozoonlar Tek hücreli
Çekirdekli Genellikle mikroskopla görülebilen küçük canlılardır
21
PROTOZOONLAR Sitoplazma zarı 1. Endoplazma 2. Ektoplazma
22
1. Endoplazma Taneli veya vakollü görülür
Çekirdeği saran sitoplazma kısmı Beslenme Çoğalma işlemlerinin oluştuğu kısımdır
23
2. Ektoplazma Sitoplazmanın dış tabakasını oluşturur Savunma Çıkartı
Hareket Solunum Besin alınması Gibi işlevleri yapar
25
PROTOZOONLAR Çoğunlukla iki şekilde görülürler Trofozoit Kist
26
PROTOZOONLAR Trofozoit; olumsuz koşullar da özelliğini çabuk kayıp eden, beslenebilen, çoğalan ve hareket edebilen yapılardır Kist; Sert veya kalın duvarı olan, olumsuz koşullara dirençli, dışarıdan besin almayan ve büyümeyen şekillerdir
27
Trofozoit
28
Kist
29
PROTOZOONLAR Ookist; Erkek ve dişi hücrelerin birleşmesiyle oluşur ve sert çeperlidir
30
PROTOZOONLARIN HAREKETİ
Yalancı ayaklar Kamçılar Kiprikler
31
Yalancı ayaklar(Pseudopodium)
Sitoplazmanın uzantısı olup, actinomyosin proteinlerinin etkisiyle geri çekilebilir ve yeniden çıkarılabilir Belirli bir çıkış yeri yoktur Sitoplazmanın hareketi ile yer ve şekil değiştirme Amiplerde görüldüğünden amipsi veya ameboid hareket olarak da bilinir
32
Yalancı ayaklar(Pseudopodium)
33
Kamçılar Blefaroplast Kinetozom Kinetoplast
34
PROTOZOONLAR Sularda Islak topraklarda özgür yaşayan Canlılarda
Sığıntı Yardımlaşıcı Parazit Yaşarlar
35
PROTOZOONLAR İnsanlarda Vücut boşluklarında Kanda İç organlarda
infeksiyon oluştururlar
36
PROTOZOONLAR I. Ciliophora II. Sarcomastigophora
III. Apicomplexa (sporozoa) IV. Microspora
37
PROTOZOONLAR
38
I. Ciliophora Kirpikleri ile hareket ederler
Bir birine benzemeyen küçük ve büyük olmak üzere iki çeşit çekirdeği var Konjugasyonla eşeyli olarak çoğalırlar
39
I. Ciliophora
40
II. Sarcomastigophora Yalancı ayaklar Kamçılılar
Yalancı ayaklar ve kamçılılar İle hareket ederler
41
II. Sarcomastigophora Sarcodina altşubesi;
Yalancı ayakları ile hareket edenler Entamoeba cinsi Naegleria
42
Yalancı ayaklar(Pseudopodium)
43
II. Sarcomastigophora Mastigophora altşubesi;,
Kamçıları ile hareket edenler
44
II. Sarcomastigophora
45
II. Sarcomastigophora Kan ve dokularda yaşayanlar Leishmania
Trypanosoma Barsaklarda yaşayanlar Giardia Trichomonas
46
III. Apicomplexa (sporozoa)
Hareket eden protozoonlarda tepe kompleksi (elektron geçirmeyen bazı organcıklardan oluşur) var Toxoplasma Sarcocystis Plasmodium
47
III. Apicomplexa (sporozoa)
48
IV. Microspora Zorunlu hücre içi parazitlerdir
Sporoplazmasını konak hücreye enjekte eder
49
IV. Microspora
50
İnsan Paraziti Arthropodlar
Sınıf: Insecta (böcekler) Erişkinleri 3 çift bacaklı Bir çift anten Trakealarla solarlar Sınıf: Arachnida (araknidler) Erişkinleri 4 çift bacaklı Antensiz Trakealarla solarlar Şeliserli
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.