Öğretim Görevlisi Uzman Psikolog Meltem MAZICI

... konulu sunumlar: "Öğretim Görevlisi Uzman Psikolog Meltem MAZICI"— Sunum transkripti:

1 Öğretim Görevlisi Uzman Psikolog Meltem MAZICI
Okul Öncesi Eğitimde Sınıf İçinde Karşılaşılan Problemler ve Pratik Çözüm Yolları Öğretim Görevlisi Uzman Psikolog Meltem MAZICI

2 DAVRANIŞIN NORMAL Mİ ANORMAL Mİ OLDUĞUNU NASIL BİLEBİLİRİM?
Yaş Miktar Süreklilik Cinsel rol beklentisi Kültürel faktörler (Yavuzer, 1994)

3 Sınıfta gördüğüm herhangi bir gelişimsel, davranışsal sorunda ilk dikkat etmem gerekenler nedir?
***DAVRANIŞIN ALTINDA YATAN NEDENLER?????????? Çocuğun takvim yaşı Sınıf içi durumu Aile içi durumu Diğer nedenler

4 ÇOCUĞUN TAKVİM YAŞ HESABI
Doğum tarihi Hesap yapılan tarih : Yıl ay gun 3yas 9ay 27gun

5 Faaliyet zamanları, dergi çalışmalarında kıpır kıpır hareketlilik ya da ilgisizlik var...
Yapılan çalışmanın gelişim duzeyinin altında ya da ustunde olması . Çalışmanın gelişim duzeyine uygun seçilmesi! Yapılan çalışmanın uzun sürmesi, sürekli aynı şeylerin yapılması. Dikkat süresini, ilgi süresini dikkate almak ve yeni çalışmalar yapmak! Yapılan çalışma öncesinde gereksinimlerinin doyurulmamış olması. Yemek, uyku, yorgunluk ve günün hangi vakti olduğu! Yapılan çalışma için motive edici yaklaşımda bulunmaması Yenilik, ses, dikkat, günlük yaşam, iletişim teknikleri

6 Masa başı çalışmalarda sınıf yönetimi oluşturmakta zorlanabiliyorum ne yapabilirim? Grup dikkatini sağlamak için... Masanın etrafında dolaşma Yerleşme düzeni Temas, yakınlık, farkında olma Her çocuk ile göz kontağı kurma Derse katılım sağlam, ilgi oluşturma,soru sorma

7 Faaliyetin hızını arttırma
Sözlü uyarıyı sık kullanmama (etiket oluşturmama) Sözlü düelloya girmemek Diğer arkadaşlarla kıyaslamama Çocuğa değil davranışa odaklanmak!

8 Kural tanımayan, hareketli, saldırgan çocuğa karşı ne yapabilirim?
Davranış analizi Davranışın tanımı Davranışın nerede olduğu? Davranışın ne zaman olduğu? Davranışın ne kadar sürdüğü? Davranışın öncesinde ne olduğu? Davranış sırasında ne olduğu? Davranışın sonrasında ne olduğu?

9 Sakin oyun oynarken ya da faaliyet yaparken 5 dakika aralarla gidip başını okşamak, yaptığı eylem hakkında kısa konuşma. 5 dakika araları zaman içinde dakika ile arttırmak. Olumlu davranışlarına odaklanmak. Sözel olumlu pekistireçlerde bulunmak. Psikolinguistik program. Sınıf içi yardımcı küçük görevler vermek.

10 Sınıfımda parmağını emen çocuk var. Nasıl yaklaşmalıyım?
Nedenleri ??????? Doğuştan gelen emme refleksi Kıskançlık Korku Yalnızlık Kaygı Uykusuzluk Yorgunluk Utanma Sıkılma Ayrılık ölüm

11 Parmak emme 4 yaşından sonra devam ediyorsa davranış bozukluğu denilebilir.
Uyarmaktan kaçınılmalidır. Elini kullanabileceği etkinliğe yönlendirilmelidir. Yaşına ve gelişim düzeyine uygun açıklamada bulunulmalıdır.

12 Sınıfımda tırnak yiyen çocuk var. Nasıl yaklaşmalıyım?
Nedenleri ????????? Birincil neden güvensizliktir. Aile tutumu aşırı baskıcı ve otoriter olanlar İçe dönük, eleştirel, ilgi ve sevgi azlığı içinde olanlar Aşırı kaygı ve korku içinde yetişenler Ailede tırnak yiyen birinin model olması Okula uyum sağlayamama Öğretmenin otoriter tutumu

13 Tırnak yeme davranışı 5 yaşından sonra devam ediyorsa davranış bozukluğu denilebilir.
Nedeni üzerine yaklaşım geliştirmek. En etkili yaklaşım görmezden gelmektir. Sürekli uyarılarda bulunulmamalıdır. Gerginlik yaratan durumlardan uzak tutulmalıdır. Elleriyle uğraşacağı ilgisini çeken aktiviteye yönlendirilmeli. Gelişim ve yaşına uygun drama, kitap, konuşmalar yapılabilir.

14 Sınıfımda yalan söyleyen çocuğum var. Nasıl yaklaşmalıyım?
Nedenleri? Aile içinde yaşanan eleştirel, cezalandırıcı tutumlar. Utandığı ya da durumu farklı göstermek istediğinde. Doğruyu söylemesi için zorlama ve baskı oluşturmuyoruz. Drama ve hikaye ile bu konu üzerinde çalışıyoruz. Doğruyu söylediği zaman olumlu ifadede bulunuyoruz. Ailenin nasıl yaklaşması gerektiği konusunda bilgilendiriyoruz.

15 Sınıfımda eşya götüren (çalan) çocuğum var. Nasıl yaklaşmalıyım?
3-4 yaşa kadar mülkiyet kavramı tam gelişmemektedir. Ailenin bu konuda bilgilendirmiş olması önemlidir. Çalma ifadesi olarak kullanmıyoruz.(izinsiz alınmaz) Aile çocukla beraber alınan eşyayı getirmeli. Drama, hikaye ile üzerinde çalışılmalı.

16 Sınıfımda alt ıslatan çocuğum var?
Kaç yaşında? Tuvalet eğitimini ne zamandır almış? (gece-gündüz) Yaşadığı herhanhi fizyolojik sorun var mı? Yaşadığı psikolojik sorun var mı?

17 Sınıfımda alt ıslatan çocuğum var?
Yeni bir tuvalet eğitimi ise hatırlatma aralıkları daha sık ve iyi bir gözlem, çamaşır kullanımı ve ifadelere dikkatttt! Oyun zamanı hatırlatmalar önemli! Çizelge yöntemi! Alt ıslatma durumunda kendisinin çıkartması sağlanmalı! Arkadaşlarının görmemesi önemli! Tuvalete yaptığında olumlu pekiştireçlerde bulunmak!

18 Oyun saatinde hep aynı rolleri alan ve hep aynı köşelerde olan çocuklarım var?
Oyun saati çocuğu tanımak için en iyi gözlem yapılacak zaman dilimidir! Özgür oldukları ve seçim haklarının kendilerinde olduğu alandır. Yönlendirici olmuyoruz. Ne zaman yönlendirici olabiliriz? Rol dağılımına bağlı sıkıntılar yaşanıyor ise... Çocukların farklı alanlarda yapabildiklerini göstermek adına....

19 Sınıfımda kekemelik gösteren çocuğum var?
2-4 yaş arası düşünce hızı konuşma hızından daha hızlı olduğu için gözlemleyebiliyoruz. Geçicidir. Sabırla dinlemeliyiz. Cümleleri onun yerine bitirmemeliyiz. Tekrar etmesi için zorlamıyoruz. Sakin ortam sağlanmalı.

20 Okula yeni başlayan çocuklarım var?
Aileden ilk ayrılık mı? Uyum süreci 1 ay (mekan,zaman,kişiler) İlk hafta çocuğa bağlı olarak anne eşlik etmeli, aşamalı ayrılışlar sağlanmalı.

21 Çocuğun gelişim problemi olup olmadığını nasıl anlarım?
Yaş grubunun tüm özelliklerini çok iyi bilmek! Erken teşhis erken tedavi! Boy/Kg İşitme Görme Bilişsel Motor Dil Sosyal ve duygusal

22 Çok yavaş hareket eden, geç faaliyetini bitiren çocuklarım var?
Mizaç , aile Yaş, gelişim durumu Uygulama içerisinde çevreyle olan ilişkisi gözlenmeli. Yanındaki arkadaşıyla konuşmaktansa yer değişimi, Bitirme duygusu gelişmemişse küçükten büyüğe, azdan çoğa faaliyetlerle evde destekleme. Motive edici ve ilgi çekici yaklaşımda bulunmak.

23 Sınıfımda kaynaştırma çocuğum var. Nasıl yaklaşmalıyım?
Çocuğun tanısının ve özelliklerinin ne olduğunu bilmek. Özel eğitim aldığı kişi ile görüşme. Sınıf içinde katkı sağlanabilecek konuları belirleyebilmek. Gerekli olunan durumda sınıfı durum hakkında bilgilendirmek.

24 Mola tekniğini nasıl uygulayabilirim?
Uygulanabilecek problem davranışlar Öfke nöbeti Oyuncak fırlatmak, kırmak Tekme atma, Isırmak, Tükürmek, Çimdiklemek, Saç çekmek vb.

25 Mola tekniğini nasıl uygulayabilirim?
MOLA TEKNİĞİNİN KULLANIMA UYGUN OLMAYAN DAVRANIŞLAR! Doğrudan gözlemlenmemiş davranışlar Çekingenlik Anne babaya bağımlılık ve pasiflik Korkaklık, İçe kapanıklık Sinirlilik, aksilik Giysi ve oyuncakları toplamamak

26 Mola tekniğini nasıl uygulayabilirim?
Sorun olan davranış belirlenir. Belli süre içerisinde kaç kez yaptığı sayılır. Mola için yer belirlenir. - uyarıcılardan uzak - 10 saniye içerisinde gidilebilecek. Sorun olan davranış çıktığında 10 saniye içerisinde mola yerine götürülür. Çocuğun yaşına 1 yıla 1 dakika şeklinde çalar saat Mola bittiğinde çocuğa neden molaya gönderildiği üzerine kısa net konuşulur.

27 Problem oluşmadan problemi çözmek için?
İyi bir gözlemci olmak. Çocukları iyi tanımak. Yaş grubunun özelliklerini iyi bilmek. Sorundan, çocuktan korkmamak! İyi bir davranış analizi yapabilmek, sorunu doğru tespit edebilmek. Yapabileceklerimi ve yardım almam gereken durumları belirleyebilmek. Sınıf yönetimini iyi koruyabilmek.