KAZANIMLAR 4. Vakıfların çalışmalarına ve sosyal yaşamdaki rolüne tarihten ve günümüzden örnekler verir.

... konulu sunumlar: "KAZANIMLAR 4. Vakıfların çalışmalarına ve sosyal yaşamdaki rolüne tarihten ve günümüzden örnekler verir."— Sunum transkripti:

1 KAZANIMLAR 4. Vakıfların çalışmalarına ve sosyal yaşamdaki rolüne tarihten ve günümüzden örnekler verir.

2 Toplumsal dayanışma ile hangi sorunları çözebiliriz?
Geçmişte toplum yararına, toplumun bazı ihtiyaçlarını karşılayan kuruluşlar vardı. Bunlara birkaç örnek verebilir misiniz?

3 Bir malın veya bir gelirin, kişinin kendi isteği ile şahsi mülkiyetinden çıkararak belli şart ve gaye ile bir hayır hizmetine verilmesine Vakıf denmektir. Tarih boyunca varlıklı Türkler, toplumsal dayanışma ve yardımlaşmaya katkı sağlamak amacıyla vakıflar kurmuşlardır Vakıflar neden toplumsal dayanışmayı artıran bir unsurdur? Vakıf olarak neler verilebiliyor? Kimler vakıf kurabiliyor?

4 Vakıflarda özellikle altyapıdan – şehirciliğe çevreden – sağlığa eğitimden – kültüre ekonomiden – ticarete tüm hizmetler, vakıflar aracılığı ile yürütülmüştür. Cumhuriyet öncesi devletin; - dış güvenlik - iç işleri - adalet hizmetleri dışındaki tüm hizmetleri vakıflar yapardı

5 Neden ölümden sonra yaşayan değer olarak gösterilmiş olabilir?
Yakın şehirde bir vakıf var, Kimsesizlere yardımı var, Yolda kalmışa, garibe, yoksula, Öksüze, yetime yardımı var, Vakıf için ekilmiş bir tarlası var. Biz insanız hastalanır, ölürüz. Bazen işsiz, bazen aşsız kalırız. Bir köşeden yardım eli ararız. Düşküne uzanan eldir Vakıflar. Zengin olanların yaptığı eser, Ölümden sonraki yaşayan değer, Türklerin gittiği her diyar her yer, Saz’ımdır, cura’mdır tar’ımdır vakıf… Okullar açılır, yurtlar açılır. Okuyacak kimsesizler seçilir. Kazan kaynatılır, çorba içilir. Aştır, iştir, dosttur bize Vakıflar Neden ölümden sonra yaşayan değer olarak gösterilmiş olabilir? Şiire göre vakıflar hangi hizmetleri veriyor?

6 Evlere götürülecek yemeklerin neden kimsenin
görmeyeceği kapalı kaplarda olmasını istemiştir? Fatih kimlere yemek verilmesini istiyor? Fatih 136 dükkanın geliri ile kimlere sağlık hizmeti verilmesini istemiştir?

7 Vakfı kuran kişi neler yapıyormuş?
Vakıf yapmak isteyen kişi bir vakfiye yazarak Kadıya müracaat eder. Vakıf Senedi denilen belge mahkemece onaylanır. Vakıf Senedine padişah da dahil herkes uymak zorundadır. Vakfiyede kurucunun adı, ne maksatla vakfı kurduğu, isteklerinin neler olduğu, gelirin nereden ne kadar olduğu, nerelere harcanacağı belirtilir, sonra da bunu bozan ve değiştirenlere beddua edilir Vakfı kuran kişi neler yapıyormuş?

8 Kanuni Sultan Süleyman’ın Vakıf Bedduası
Kim onun şartlarından herhangi bir şeyi veya kaidelerinden herhangi bir kaideyi bozuk bir yorum ve geçersiz bir yöntemle değiştirir, iptal eder ve değiştirilmesi için uğraşır, başka bir hale dönüştürülmesine kastederse, haramı üstlenmiş, günaha girmiş olur. Her kimse ki: vakıflarımın bekasına özen ve gelirlerinin artırılmasına itina gösterirse, bağışlayıcı olan Allahu Teala’nın huzurunda ameli güzel ve makbul olup, mükafatı sayılmayacak kadar çok olsun, dünya üzüntülerinden korunsun ve muhafaza etsin Kanuni Sultan Süleyman’ın Vakıf duası Kanuni Sultan Süleyman’ın Vakıf Bedduası Buna göre hangi durumlarda günaha giriliyor? Kanuni Sultan Süleyman kurduğu vakfının devamını neden istemiş olabilir?

9 15. yy’ın ilk yıllarında Bursa'da 7 imaret vardı
15. yy’ın ilk yıllarında Bursa'da 7 imaret vardı. Alman gezgini Schiltberger'e göre bu imarette "Hıristiyan, Musevi veya putperest olmasına bakılmaksızın, her yoksul, yiyip içebiliyordu." o yıllarda Bursa’nın nüfusu sadece 20 bin idi. Vakıflardan yoksul olan diğer millet ve dinden olanların da yararlanabilmesi neyi gösterir?

10 Vakıfların hangi yönüne vurgu yapılmaktadır?
Vakıfların ülke ticaretine ve ekonomik hayatın gelişmesine de olumlu etkileri olmuştu. Hemen hemen bütün şehirlerde vakıf ticaret hanları vardı. Şehirler arası yollar, stratejik mevkilere kervansaraylar yaptırılmış, böylece yolcu ve tacirlere yol güvenliği ve konaklama imkânı sağlanmıştır Vakıfların hangi yönüne vurgu yapılmaktadır?

11 Saliha Hatun Vakfı, 1308 yılında kuruldu
Saliha Hatun Vakfı, 1308 yılında kuruldu. Denizde ve karada düşman eline esir düşen Müslüman denizcileri satın alarak memleketlerine ulaştırıyordu Mehmet Esat Efendi Vakfı 1261 yılında kuruldu. Bekârları giydiriyor, çeyiz yardımı yapıyordu. Ayrıca kaldırımları onarıyordu

12 Hasta ve garip leyleklerin bakım ve tedavisi
Alışveriş edenlerin aldatılmasını önleme Yoksul genç kızlara çeyiz verilmesi Borç yüzünden hapse girenin borcunun ödenmesi Avrupa’da akıl hastalarının şeytanlaştı denilerek öldürüldüğü dönemlerde, Osmanlıda Bimarhanelerde müzikle iyileştirilmeye çalışılırdı Kimsesiz fakirlerin ölülerinin kaldırılması Çocukların açık havada gezdirilmesi Günümüzde vakıf işlerini hangi kurum yürütmektedir? Günümüzdeki vakıflara örnek verir misiniz? Siz bir vakıf kurmak isteseniz nasıl bir hizmet sunmasını isterdiniz? Bu kadar değişik vakıfların kurulması Osmanlı hakkında hangi durumu ortaya koyar?

13 Buna göre vakıflar genel müdürlüğünün
Dini hizmetler İktisadi hizmetleri 1 6 Sağlık hizmetleri Sanat ve kültür hizmetleri 2 7 Eğitim Öğretim hizmetleri Para yardımı Cumhuriyet Döneminde 3 Mart 1924’de Vakıf işleri Başbakanlığa bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredilmiştir Her yıl Mayıs ayının 2. haftası vakıflar haftası olarak kutlanmaktadır 3 8 Aşevi hizmetleri Ulaştırma hizmetleri 4 9 Sosyal hizmetleri Spor hizmetleri 5 10 Buna göre vakıflar genel müdürlüğünün hizmetleri nelerdir?

14 Atatürk’e göre vakıflar niçin kuruluyormuş?
Efendiler; Vakıfların varoluş esprisi göz önüne alınınca; bunun dinî müesseseler ile beraber hizmet ve sosyal dayanışmayı hedeflediği ortaya çıkar. Atatürk’e göre vakıflar niçin kuruluyormuş?

15 Vakıf haftası için ne yapılmış?
Edirne Vakıflar Bölge Müdürlüğü 5 – 11 Mayıs tarihleri arasında kutlanan Vakıf Haftası etkinlikleri kapsamında öğrencilere vakıf eserleri gezdirilerek kitap armağan etti. Edirne ve Kırklareli’ndeki lise 1. sınıf öğrencileri “Vakıf Eserlerini Geziyorum” projesiyle, Edirne’deki cami ve tarihi yerleri gezdi. gezi sırasında öğrencilere uzmanlar tarafından bilgide verildi. Niçin yapılmış? Kim yapmış? Nasıl yapılmış? Nerede yapılmış? Vakıf haftası için ne yapılmış? Ne zaman yapılmış?

16 ÖRNEK CÜMLELER Doğru Yanlış
Vakıflar günümüzdeki, sosyal devletin yaptığı işleri yapan kurumlardır Toplumda yardımlaşmayı sağlayan ve dayanışmayı güçlendiren bir kurumdur Vakıfları devlet memurları kurabilir Medrese, han, hamam, köprü, aşevi gibi bir çok vakıf toplumun ihtiyacını karşılamıştır Osmanlı döneminde vakıfların giderleri devlet vakıf hazinesinden karşılanırdı

17 “Efendiler; Vakıfların varoluş esprisi göz önüne alınınca; bunun dinî müesseseler ile beraber hizmet ve sosyal dayanışmayı hedeflediği ortaya çıkar.“ Yukarıdaki sözüyle Atatürk Vakıfların hangi özelliğini ortaya koymuştur? Kültürel dayanışmaya katkı sağlanması gerektiği Zenginlerin vakıf kurması gerektiği Günlük hayatın içinde olması gerektiği Toplumsal dayanışmayı sağlaması

18 Tarih boyunca varlıklı Türkler, toplumsal dayanışma ve yardımlaşma için aşağıdakilerden hangisini yapmıştır? Askeri alanda orduya yardım etmişlerdir. Vakıflar kurmuşlardır Tımar sistemini geliştirmişlerdir Eğitime önem vermişlerdir

19 Osmanlı devletinde; Vakıf arazilerinin geliri hayır işlerine harcanırdı Bu arazilerin geliri ile cami hastane kervansaray, çeşme aşevi gibi halkın ihtiyacı olan kurumların masrafları karşılanırdı, Bu bilgiye bakarak; I. Devletin vakıfları desteklediği ll. Dini mimarinin gelişmesine ağırlık verildiği lll. Sosyal devlet anlayışının var olduğu Yargılarından hangisi ya da hangilerine ulaşılabilir? A)Yalnız III B) I ve II C) I ve III D) II ve III