İlgeçler ve bağlaçlar İlgeç:farklı tür ve görevdeki sözcükler ve kavramlar arasında anlam ilgisi kurmaya sözcüklere ilgeç (edat)denir.ilgeçlerin tek başlarına.

... konulu sunumlar: "İlgeçler ve bağlaçlar İlgeç:farklı tür ve görevdeki sözcükler ve kavramlar arasında anlam ilgisi kurmaya sözcüklere ilgeç (edat)denir.ilgeçlerin tek başlarına."— Sunum transkripti:

1 İlgeçler ve bağlaçlar İlgeç:farklı tür ve görevdeki sözcükler ve kavramlar arasında anlam ilgisi kurmaya sözcüklere ilgeç (edat)denir.ilgeçlerin tek başlarına anlamları olmadığı gibi,tek başlarına görevleri de yoktur. Ancak diğer sözcüklerle birlikte cümle içinde görev kazanırlar. Bağlaç:Tek başına anlamı olmayan, anlamca birbiriyle ilgili cümleleri veya cümlede görevdeş sözcük ve söz öbeklerini bağlamaya yarayan kelimelere bağlaç denir. . 

2 Örnek İstanbul için her şeyi veririm.
İstanbul her şeyi veririm.İşte bu cümlenin anlamı bozuldu çünkü ilgeç i çıkartıldı.

3 İle İle : Ek biçiminde de yazılabilen bu edatla oluşturulan edat öbeklerinin başlıca kullanımları şunlardır :  İşin, eylemin, hangi araçla (vasıtayla) yapılacağını, yapıldığını bildirebilir.  Örnek : İstanbul’ uçakla gideceğim.

4 Edat tümleci ¨ İşin, eylemin kimle yapıldığını, yapılacağını bildirebilir.  Örnek : Bu oyuncağı küçük kardeşimle yaptım.

5 Durum Zarfı ¨ İşin, eylemin nedenini bildirerek edat tümleci olabilir
Durum Zarfı ¨ İşin, eylemin nedenini bildirerek edat tümleci olabilir.  Örnek : Arabanın devrilmesiyle yol trafiğe kapandı.

6 Edat tümleci ¨ İki cümle arasında bağlaç görevi üstlenebilir
Edat tümleci ¨ İki cümle arasında bağlaç görevi üstlenebilir.  Örnek : Çok yorgundum; bu nedenle senin işini takip edemedim.

7 Kadar : Bazı kullanımlarda kadar edatı sözcükler ve kavramlar arasında benzetme ilgisi kurar.  Örnek : Senin bugün cennet kadar vatanın var.

8 Karşı : Bir ada yönelik kullanılırsa sıfat olur
Karşı : Bir ada yönelik kullanılırsa sıfat olur.  Örnek : Karşı görüş, Karşı taraf ¨ Ad olarak kullanılır. Örnek : Buradan karşı güzel görünüyor.

9 Tamlayan ¨ “-e karşı” biçimindeki kullanımları edattır
Tamlayan ¨ “-e karşı” biçimindeki kullanımları edattır. Edat tümleci kurar. Örnek : Küçüklerin büyüklerine karşı saygılı olması gerekir. Bu söze karşı ne denir? ¨ “-e karşı” edatı, zaman anlamlı sözcüklere geldiğinde zarf tümleci kurar.  Örnek : Sabaha karşı bir fırtına koptu.

10 Zarf tümleci ¨ “Karşı” sözcüğü, ikileme kurar, eylemleri eylemsileri durum anlamıyla sınıflandırarak zarf olur.  Örnek : Toplantıda onunla karşı karşıya oturduk. ¨ Deyim biçiminde eylem öbekleri kurar.  Örnek : Karşı çıkmak, karşı gelmek

11 İçin : Bazı cümlelerde, sözcükler ve kavramlar arasında neden-sonuç ilgisi kurar. Bu kullanımda “-den” ekiyle anlamca özdeştir.  Örnek : Ders çalışmadığı için sınıfta kaldı. (Ders çalışmadığından) Hava soğuk olduğu için dışarı çıkmadım. (soğuk olduğundan) ¨ Bazı cümlelere amacıyla, maksadıyla anlamı katıp amaç-sonuç ilgisi kurar.  Örnek : Seni görmek için buraya geldim. (Gelmesinin amacı görmek) Koşu yapmak için spor ayakkabısını giydi. ( Ayakkabıyı giymesinin amacı koşu yapmaktı.)

12 Yalnız-Ancak : Bir ada yönelik kullanılırsa, sıfat olur
Yalnız-Ancak : Bir ada yönelik kullanılırsa, sıfat olur.  Örnek : Yalnız adam, yalnız kişi ¨ Bir eylemi ya da eylemsiyi nitelemesi halinde, belirteç olur. Örnek : Bu kadar yolu yalnız gelmiş. (Nasıl gelirdi? Yalnız) Beni yalnız bırakıp gitti. (nasıl bırakıp? Yalnız)

13 ANCAK : Bu edat ötekilerin aksine, kendinden önceki sözcük veya sözle değil, kendinden sonraki sözcük veya sözle öbekleşir ve cümleye “tek, bir tek” anlamlarını katar. Bu yüzden de edat olan “ancak” sözcüğünü bağlaç veya zarf olarak karşımıza çıkan “ancak” sözcüklerinden ayırmak çok kolaydır. Örnek : Bu sorunu ancak Ahmet Bey çözebilir. (edat) Çok aradım; ancak (ama) istediğim gibi bir ev bulamadım. (bağlaç) Bu kömür bize iki ay ancak (zor) yeter. (zarf)

14 Görevlerine Göre Edatlar : ¨ Addan önce gelerek, sıfat öbeği halinde bir sıfat tamlamasının tamlayanı olabilirler. Örnek : O mağazada bedenime göre elbise bulamadım. Tamlayan Onun gibi insan az bulunur bu dünyada. Tamlayan ¨ Sıfattan önce gelerek, söz konusu sıfatın zarfı olabilirler.  Örnek : Bu kadar soğuk bir insan görmedim.

15