Elektrik Elektriksel kuvvetler, Elektriksel alan, Elektrik potansiyeli

... konulu sunumlar: "Elektrik Elektriksel kuvvetler, Elektriksel alan, Elektrik potansiyeli"— Sunum transkripti:

1 Elektrik Elektriksel kuvvetler, Elektriksel alan, Elektrik potansiyeli
Elektrik akımı, direnç ve değişken direnç Ohm kanunu Elektrik santralleri, Elektrik enerjisinin nakli ve kullanımı.

2 Elektrik Statik elektrik ve Dinamik elektrik.
Statik elektrik: Durgun, pratik olarak iş yapmayan elektrik türüdür, kontrolsüz bir enerji şeklidir ve zaman zaman boşalmalar yapar. 2000 yıl önce Thales Van De Graaf jeneratörü - 20 milyon volt kadar statik elektrik Dinamik elektrik: Bu elektrik kaynakları elektron devinimi sağlarlar. Elektronlar negatif kutuptan  pozitif kutba doğru hareket ederler. Dinamik elektrik; 1-) D.C. Direct Current: 2-) A.C. Alternatif Current:

3 Elektriklenme Elektrostatikte yalıtkan cisimlerin elektrik yükleri ile yüklenmesi 3 farklı şekilde olabilir 1. Etki ile elektriklenme: Bir cisme (-) veya (+) yüklü bir cisim yaklaştırıldığında oluşan geçici bir elektriklenme çeşididir. 2. Dokunma ile elektriklenme: Cisimler arasında elektron geçişi bittikten sonra iki cisimde aynı cins yükle yüklenir. Örneğin: Nötr bir cisme (+) yüklü bir cisim dokundurulursa son yük durumunda her ikiside (+) yüklenir. 3. Sürtünme ile elektriklenme: Sürtünen cisimler arasında elektron geçişi olur ve elektron kaybeden (+), kazanan (-) yükle yüklenir. Örneğin: Yün kumaş ile ebonit (plastik) çubuk birbirine sürtüldüğünde yün kumaş pozitif, ebonit çubuk negatif yükle yüklenir.

4 Elektrik Yükü Elektrik yükü madde içinde taşınır.
Geleneksel olarak pozitif ve negatif olarak isimlendirilen iki tür yük vardır. Durgun iki nokta yük arasındaki kuvvet noktaları birleştiren doğru boyuncadır. Bu sebepten proton ve elektrona yüklü parçacık, nötrona ise yüksüz parçacık denir. Elektrik yükü dendiği zaman bu yüklü parçacıklar anlaşılmalıdır.

5 Elektriksel Kuvvet-Coulomb
Proton ve elektron gibi yüklü parçacıklar arasındaki itme veya çekme kuvvetlerine elektrostatik kuvvet denir. Yüklerin birbirini çekmesinden zıt yüklü olduklarını anlarız. Yük miktarları q1 ve q2 olan noktasal yükler arasındaki kuvvet bağıntısından bulunur. k sabitinin boşluk veya hava için değeri:

6 Elektriksel Alan Elektrik alan bir noktadaki +1 C yüke etki eden kuvvettir. Şekildeki +q1 yüklü cisim sayesinde uzaydaki herhangi bir A noktasında bir elekrik kuvveti etkisi vardır. Kuvvet formülünde q2 yerine 1 C yazılırsa olur.

7 Elektriksel Potansiyel Enerji
Yüklü iki cismi birbirinden d kadar uzağa yaklaştırmak için bir enerji harcamak gerekir. Çünkü yükler birbirini iter veya çeker. Yük miktarları q1 ve q2 olan iki cismi sonsuz uzaklıktan d uzaklığına getirmek istiyorsak yapılması gereken iş :

8 Elektriksel Potansiyel
Bir q yükünden d kadar uzaktaki bir noktada 1 C yükün potansiyel enerjisine o noktanın potansiyeli denir. Potansiyel enerji formülünde q2 yerine 1 yazarsak;

9 Elektrik akımı-Ohm Yasası
Elektrik devrelerinde akım akması için mutlaka voltaj (gerilim) gerekmektedir.   Akımın pratikte artı uçtan eksi uca doğru olarak aktığı kabul edilir. Bunun sebebi formüllerde bolca eksi işareti yazmaktan kurtulmaktan başka bir şey değildir.  Akım = yük/zaman I=q/t (I:Akım; q:Yük; t:Zaman)

10 Elektrik akımı-Ohm Yasası
Gerilim için V (birimi volt), Akım için I (birimi amper) ve Direnç içinde R (birimi ohm) kullanılmaktadır.  Bir elektrik devresinin bir noktasında, giren akım çıkan akıma eşittir.  Bir kapalı devrede, gerilimin akıma oranı sabittir ve devre elemanının direnç değerini verir. Bu kanun OHM KANUNU olarak adlandırılır.

11 Elektrik akımı-Dirençler
Elektrik akımına karşı bir iletkenin gösterdiği zorluğa iletkenin direnci denir. Direnç R ile gösterilir. Birimi ise ohm (Ω) dur. Direnç devrelerde sembolüyle gösterilir. İletken bir telin direnci: 1. Telin uzunluğuna (l) 2. Telin kalınlığına (S) 3. Telin cinsine yani yapıldığı maddenin öz direncine (ρ) 4. Sıcaklığa bağlıdır. DEĞİŞKEN DİRENÇ

12 Elektrik santralleri Hidroelektrik santrallerinde; su enerjisi, elektrik enerjisine dönüştürülür. Rüzgar enerjisinden faydalanmak için türbinleri döndürecek büyük pervanelere ihtiyaç vardır.

13 Elektrik santralleri Güneş enerjisinden faydalanmak için ya güneş panellerinden meydana gelmiş santrallere. Dalga enerjisinden elektrik elde etmek için dalga enerji dönüşüm santrallerinden faydalanılır.

14 Elektrik santralleri Nükleer ve termik santraller en çok çevre kirliliğine yol açan ama en sıklıkla kullanılan santrallerdir.

15 Elektrik Nakli-Kullanımı
Santrallerde üretilen elektrik iletken kablolarla şehir merkezlerindeki ana dağıtım merkezlerine oradan mahallelerde bulunan daha küçük çaplı trafolara gelir. Buradan da evlerimize dağıtılır. Trafo lafı ‘Transformatör’den gelir.

16 Elektrik Nakli-Kullanımı
Elektrik Dikkatli kullanılmalıdır. Elektrik akımına kapılmış bir insanın kalbi durabilir. Binalarda topraklamaya azami önem gösterilmelidir. Bütün elektrikli alet ve makinelerin yalıtkan kısımlarından tutulmalı ve kavranmalıdır.