Radyoterapi de PET Kullanımı

... konulu sunumlar: "Radyoterapi de PET Kullanımı"— Sunum transkripti:

1 Radyoterapi de PET Kullanımı
Dr. Mustafa Cengiz Hacettepe Üniversitesi Tıp Fak. Radyasyon Onkolojisi AD Sağlık Slaytları

2

3 Radyoterapi Planlamasında PET
Akciğer Kanseri (KHDAK) Baş-boyun kanserleri Lenfoma Özefagus Kanseri Diğer kanserler

4 Radyoterapi planlamada PET’in yeri
Hedef hacim tayini BT’de görülmeyen PET+ hacimlerin hedefe dahili Ateletazi, inflamasyon ve ödemin hariç tutulması Metastaz bölgelerinin belirlenmesi LN mikrometastazı Uzak metastaz Hipoksik bölgelerin belirlenmesi Hekimler arası hedef tayini farklarının azaltılması Ek doz verilecek alanların belirlenmesi Cevap değerlendirmesi Normal doku fonksiyonu Problemler

5 Radyoterapi Tedavi Planlaması: Hedef Tayini

6 Hedefin doğru tayini çok kritik !
Radyoterapi prensip Kontrol Yüksek radyasyon dozunda daha iyi Toksisite Düşük radyasyon dozunda daha iyi Bunun için Yeni teknolojik yöntemler 3B konformal RT IMRT IGRT Stereotaksi

7

8 Hedef Tayini Anatomik Biyolojik
Radyoterapide geleneksel olarak hedefler anatomik olarak belirlenir. Biyolojik Deneysel

9 PET- Radyoterapi planlaması
30 vaka, 3 radyasyon onkoloğu 7 vaka radyoterapi palyatif 5 vakada LN (+) ve XRT alanı değişmiş Alan dışı tm %17-29 Alan küçülmesi %24-70 Alan büyümesi %30-76 Mah et al. IJORBP 52:339-50, 2002

10

11 BT vs BT+PET GTV

12 Mediastinal LN BT vs BT+PET GTV

13 Atelektazi vs Tümör

14 PET/BT ile Radyoterapi hacimlerinde azalma
Bradley et al. IJROBP 2004; 59 (1): 78–86

15 11C Methionin PET-GBM’de kullanımı Irwin H
11C Methionin PET-GBM’de kullanımı Irwin H. Lee Int J Radiat Oncol Biol Phys 2009. Prospektif çalışma, 26 vaka Hastalara tedavi öncesi PET Temodal+RT sonrası nüks paterni MRI- GTV’de alan dışı nüksler fazla PET-GTV’ye tam hedefe dahil edilmezse fazla nüks (p<0.01) Sonuç: MET-PET, nüks riskinin yüksek olduğu bölgeyi belirler RT planlamalarında MET-PET kullanılmalıdır.

16

17 (A) 11C-methionine PET (MET-PET; left) and Gd-enhanced T1-weighted MRI (right) after stereotactic biopsy. PET gross tumor volume (outlined in blue on MRI) extends beyond the contrast-enhancing lesion. (B) Postoperative Gd-enhanced T1-weighted MRI (left) demonstrates resection cavity with no evidence of residual disease, but METPET scan (right) demonstrates an area of residual tumor that was not appreciated on the MRI.

18 Nodule on 11C-methionine PET(MET-PET) not fully encompassed in the RT plan. GD T1- MRI normal.
MRI 1 /12 TRT shows a new contrast-enhancing nodule in the area of initial MET-PET uptake (green). The subsequent clinical course confirmed disease progression. PET (GTV) extending beyond GD T1 MRI. There is a focus of increased MET-PET (center) uptake directly above the resection cavity. MRI including MR Spect and PET 10 months after TRT shows tumour progression present above the resection cavity that overlaps with but is not fully encompassed by the PET-GTV.

19 Hedef Tayininde Hekimler Arası Uyum Caldwell CB et al. IJORBP2001
30 KHDAK hastası 3 radyasyon onkoloğu ortalama en büyük/en küçük GTV oranı BT ile (1.06–7.66) FDG PET eklendiğinde (1.09–2.77 )

20 Hedef Tayininde Hekimler Arası Uyum Fox JL et al. IJORBP 2005
19 KHDAK hastasında KONTURLAMA # 9 BT ve PET görüntüleri birlikte # 10 yalnız BT görüntüleri 2 radyasyon onkoloğu değerlendiriciler arası uyum % 70 vs % 61 p<0.05

21 Biyolojik Hedef Tayini

22 Hedef Tayini Ling et al. IJORBP 2000
Tedavi hacimlerinin özelliklerinin bilinmesi önemli Tümör anatomik görüntüdekinden daha büyük olabilir Anatomik görünen tümör farklı biyolojik özellikte bölümler içeriyor olabilir Cu-ATSM PET; tümördeki hipoksik bölgeyi göstermektedir

23 Biyolojik Hedef Tayini Ling et al. IJORBP 2000

24 Biyolojik Hedef Tayini Ling et al. IJORBP 2000
Tümörün hipoksik olduğu kısmına daha yüksek doz

25 Biyolojik Hedef Chao et al. IJORBP 2001
Cu-ATSM ile belirlenmiş hipoksik bölgeye 80 Gy (kırmızı) Anatomik GTV’ye 70 Gy (mavi)

26 PET Kılavuzluğunda RT

27 Tutulum bölgelerinde yüksek doz radyoterapi
Tutulu Paraaortik LN daha yüksek doz.

28 PET+ LN yüksek doz

29 PET Adaptif RT

30 PET kılavuzluğunda brakiterapi

31 Tandem & Ovoidler

32

33 Tumor Tandem Tumor Ovoid

34 PET kılavuzluğunda Brakiterapi

35 Hedef Tayini: Emniyet sınırı

36 MTVServiks Mesane MTVServiks

37 MTVSERVİKS Barsak MTVServiks

38 Ekspirasyon İnspirasyon Füzyon=ITV Entegre hacim Füzyon ≈ PET

39 Tedavi Yanıt Değerlendirmesi & Takip

40

41 Cervix Ca E IIB

42 Servix kanseri PET yanıtına göre prognoz Grigsby et al 2003 JCO

43 Servix kanseri PET yanıtı Lin et al 2005 JCO
Tedavi öncesi BRT öncesi 3. BRT sonrası

44 Hodgkin Hastası Tedavi: Kemoterapive tutulmuş alan RT ABVD x2 kür
PET’de küçülen LN ve tutulumda azalma. ABVD x2 kür PET’de LN küçülmesi ve FDG tutulumu yok Tam Yanıt!

45 Normal Doku Fonksiyonları

46 11C Metionin PET, tükrük bezi fonksiyonu

47 Problemler

48 PET görüntüleme Tümör

49 Hasta Pozisyonu ve immobilizasyonu
Table top düz ve hastaya özel yatak

50 Hedef tayini problemler
Görüntüleme penceresi (BT’de dansite ayarları) hedef hacmi %50’ye kadar değiştiriyor. SUV kullanımı ve hedef tayininde belirsizlikler var

51 Hedef Tayini Vizüel değerlendirme Semikantitatif değerlendirme
Otomatik segmentasyon , yoğunluk seviyelerine göre belirlenmiştir Gerçek SUV değeri (>2.5) SUV’un yüzdesi

52 Hedef tayini problemler GTV >2.5 gerçek SUV oto-konturlama
Küçük pozitif lenf nodları ? parsiyel volum etkisi İyi differansiye tümörler ? düşük intrensek SUV Bazı inflamatuar olaylar ? >2.5 suv Paulino AC & johnstone PA 2004

53 Tümör Konturlama Metodları (2000-2005)
Erdi et al. (10) 40% threshold Kiffer et al. (11) Visual interpretation Mah et al. (13) 50% threshold Vanuytsel et al. (14) Identification only Nestle et al. (15) 50% threshold Bradley et al. (9) 40% threshold Deniaud-Alexandre et al. (19) 50% threshold Giraud et al. (17) 40% threshold Brianzoni et al. (21) 40% threshold Ashamalla et al. (20) Visual interpretation

54 kırmızı GTV40 yeşil GTVbg

55 Hedef hacim Hareketleri
PET çekimi uzun ve serbest nefes alışlı Organ hareketleri » » » görüntü bulanıklaşması yavaş BT ile daha iyi PET uyumu sağlanabilir » » » büyük GTV ? - Akciğer Kanseri “Respiratory gated” görüntü elde edilmesi solunum siklusunun belirli bir fazında görüntü

56 Hedef Hacim Hareketi Akciğer kanserinde solunuma bağlı tümörde SUV değişikliği SUV’da harekete bağlı değişkenlik %24 SUV’un 40%ının referans alınması yetersiz

57 SONUÇ Radyoterapide PET
Radyoterapide çok önemli potansiyel kullanımı var Radyoterapi planlamasında doğru hedef tayini, standardizasyona yardımcı. Evrelemeyi, tedavi seçimini, tedavi planını ve takibini değiştirmiştir. Radyasyon onkolojisi & Nükleer Tıp kooperasyonu Limitasyonlar ve bilinmeyenler

58 ? SONUÇ SAĞKALIM HASTALIKSIZ SAĞKALIM LOKAL BÖLGESEL KONTROL Toksisite
PET-BT İLE RADYOTERAPİ PLANLAMASI ? SAĞKALIM HASTALIKSIZ SAĞKALIM LOKAL BÖLGESEL KONTROL Toksisite QoL

59 TEŞEKKÜRLER

60 Sağlık Slaytları