Kur’ân Buluşmaları: 1 Fatiha Sûresi: 1 ÜMİT ŞİMŞEK.

... konulu sunumlar: "Kur’ân Buluşmaları: 1 Fatiha Sûresi: 1 ÜMİT ŞİMŞEK."— Sunum transkripti:

1 Kur’ân Buluşmaları: 1 Fatiha Sûresi: 1 ÜMİT ŞİMŞEK

2 Fatiha: Sûre hakkında

3 Fatiha: Sûre hakkında Mekke’de, ilk yıllarda indi İsimleri
Fatiha, Fatihatü’l-Kitab es-Seb’u’l-Mesânî Ümmü’l-Kitâb, Ümmü’l-Kur’ân Sûretü’l-Hamd

4 Fatiha: Sûre hakkında Biz sana “tekrarlanan yedi”yi (seb’u’l-mesânî) ve azametli Kur’ân’ı verdik. HİCR, 15:87 Namazlardaki tekrarı: Günde 40 Yılda 15 bin 50 yılda 750 bin

5 Fatiha: Sûre hakkında Peygamberimiz (s.a.v.) Cebrail (a.s.) ile otururken, yeryüzüne ilk defa inen bir melek onun huzuruna geldi ve dedi ki: “Sadece sana verilen, daha önce hiçbir peygambere verilmemiş olan iki nur (Fatiha ve Âmenerresûlü) sebebiyle seni tebrik ederim.” Müslim, Müsafirîn: 254; Nesâî, İftitah: 25

6 Fatiha: Sûre hakkında Ebu Said ibni Muallâ anlatıyor:
Birgün mescidde iken Resulullah (s.a.v.) beni yanına çağırıp dedi ki: “Bu mescidden çıkmadan önce, sana Kur’ân sûrelerinin en büyüğünü öğreteceğim.” Sonrda da elimden tuttu. Böylece mescidden çıkmak üzereyken ona sordum: “Hani bana Kur’ân sûrelerinin en büyüğünü öğretecektin?” O zaman Resulullah (s.a.v.) buyurdu ki: “İşte o sûre Fatiha sûresidir.” Buharî, Tefsir: 1

7 Fatiha: Sûre hakkında Yâsin Kur’ân’ın kalbidir. Fatiha Kur’ân sûrelerinin en faziletlisidir. Âyetü’l-Kürsî Kur’ân âyetlerinin efendisidir. Kul hüvallahü ehad Kur’ân’ın üçte birine denktir. Müsned, 5:26

8 Fatiha: Sûre hakkında Fatiha okumayanın namazı olmaz.
Buharî, Ezan: 95; Müslim, Salât: 34 Sahabeden biri, hasta bir adamı yedi Fatiha okumak suretiyle tedavi etmişti. Buharî, İcâre: 16, Fedâilü’l-Kur’ân: 9, Tıb: 39; Müslim, Selâm: 65, 66

9 Fatiha: Sûre hakkında Kul el-hamdü lillâhi rabbi’l-âlemîn âyetini okur; Allah da ‘Kulum Bana hamd etti’ buyurur. Kul er-rahmâni’r-rahîm der; Allah da ‘Kulum Beni övdü’ buyurur. Kul mâliki yevmi’d-dîn der; Allah da ‘Kulum beni ululadı; sûrenin buraya kadar olan kısmı Bana aittir’ buyurur. İyyâke na’büdü ve iyyâke nesteîn için, Allah ‘Bu âyet hem Bana, hem kuluma aittir’ buyurur. Sûrenin bundan sonrası için ise, Allah ‘Bundan sonrası kulumundur; o ne isterse hakkıdır’ buyurur.” Tirmizî, Tefsir 1:1

10 بسم الله الرحمن الرحيم Fatiha: 1 | Besmele
“Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın ismiyle.” Tevbe hariç bütün sûrelerin ilk âyeti. Kur’ân’ın ilk âyeti.

11 Fatiha: 1 | Besmele İlk olarak inen âyet:
Yaratan Rabbinin ismiyle oku. Alâk, 96:1

12 Fatiha: 1 | Besmele Herşey Allah’ın ismiyle hareket eder.
Herşey Allah’ın ismiyle iş görür. Herşey Ondan gelen bir mektuptur. Onun adıyla başlar, Onu anlatır, Onu hamd ile tesbih eder.

13 Fatiha: 1 | Besmele İnsana verilen tasarruf yetkisinin şartı:
Allah’ın ismini anmak Eğer Onun âyetlerine inanmış kimseler iseniz, üzerlerine Allah’ın adı anılan şeylerden yiyin. Üzerine Allah’ın adı anılmış olan şeylerden ne diye yemeyeceksiniz? ... Üzerine Allah’ın adı anılmayan şeylerden yemeyin; çünkü bu Allah’a itaatten çıkmak olur. Şeytanlar ise, dostlarına, sizinle tartışmalarını telkin ederler. Onlara itaat ederseniz siz de müşrik olursunuz. En’âm, 6:

14 Fatiha: 1 | Besmele Evine giren kimse hem girerken, hem de yemekte Allah Tealâyı andığı zaman, Şeytan kendi adamlarına der ki: “Burada ne geceleyebilir, ne de yemek yiyebilirsiniz.” Eğer eve girerken Allah Tealâyı anmazsa, Şeytan “Geceyi geçirecek bir yer buldunuz” der. O adam yemek yerken Allah Tealâyı anmazsa, bu defa da Şeytan “Hem geceleyecek bir yer, hem de yiyecek yemek buldunuz” der. Müslim, Eşribe: 103

15 Fatiha: 1 | Besmele Eşeği tökezleyince “Kahrolası şeytan” diyen Sahabîye Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Kahrolası şeytan” deme. Çünkü sen “Kahrolası şeytan” dediğin zaman, şeytan böbürlenir ve “Onu ben kendi gücümle yere serdim” der. Eğer Bismillâh dersen, şeytan öyle küçülür ki kendisini sinekten aşağı görür. Müsned, 5:59

16 Fatiha: 1 | Besmele Allah’ın ismini anmaya ve Onu tâzim ve tesbih etmeye dair âyetler: Mâide, 4: 5:4; En’âm, 6:138; Hac, 22:34, 36; Rahmân, 55:78; Vâkıa, 56:74, 96; Hâkka, 69:52; Müzzemmil, 73:8; İnsan, 76:25; A’lâ, 87:2, 15

17 Fatiha: 1 | Besmele Herkesin kazandığını görüp gözeten Allah, başkalarıyla bir tutulur mu? Fakat onlar Allah’a ortaklar koştular. De ki: Haydi, onlara isim verin. Siz yeryüzünde bilmediği birşeyi mi Allah’a haber veriyorsunuz? Yoksa boş sözlerle kendinizi mi aldatıyorsunuz? Aslında, kurdukları tuzak o kâfirlerin hoşuna gitti de böylece doğru yoldan alıkondular. Allah kimi saptıracak olsa, artık onu yola getirecek kimse bulunmaz. Ra’d, 13:33

18 Fatiha: 1 | Besmele O, göklerin, yerin ve ikisi arasındakilerin Rabbidir. Yalnız Ona ibadet et; Ona ibadette sebat et. Hiç Ona adaş olabilecek birini biliyor musun? Meryem, 19:65

19 Fatiha: 1 | Esmâ-i Hüsnâ Esmâ-i Hüsnâ:
En güzel isimler [Esmâ-i Hüsnâ] Allah’ındır; siz Ona bu isimlerle dua edin. Onun isimleri hakkında doğru yoldan ayrılanları ise bırakın. Onlar yaptıklarının karşılığını göreceklerdir. A’râf, 7:180 Bk. İsrâ, 17:110; Tâhâ, 20:8; Haşir, 59:24

20 Fatiha: 1 | Esmâ-i Hüsnâ Esmâ-i Hüsnâ tevkifî midir?
Ekseriyetin kanaati + fiilî icmâ’: Hayır. Kaide: “Dil, üslûp ve muhteva bakımından yetersizlik ve küçümseme ifade etmeyen, ulûhiyet makamıyla bağdaşabilen kavramlarla Allah’ı adlandırıp nitelemekte bir sakınca bulunmasa gerektir” (Bekir Topaloğlu).

21 Fatiha: 1 | Lâfza-i Celâl
Allah ki Ondan başka tanrı yoktur. Bakara, 2:255; Âl-i İmrân, 3:2; Nisâ, 4:87; Tevbe, 9:129; Tâhâ, 20:8; Neml, 27:26; Kasas, 28:70; Tegabün, 64:13 Lâfza-i Celâl Kur’ân’da 2697 defa geçer.

22 Fatiha: 1 | Rahmân er-Rahmân
Bütün mahlûkata, başta rızık olmak üzere hayat şartlarını rahmetiyle bağışlayan Sonsuz rahmet sahibi Ulûhiyetin kullara karşı öne çıkan özelliği kahır ve cebirden ziyade rahmet

23 Fatiha: 1 | Rahmân er-Rahmân
De ki: İster Allah diye, ister Rahmân diye dua edin. Hangisiyle dua edecek olsanız, en güzel isimler Onundur. Namazda sesini fazla yükseltme, büsbütün de kısma; ikisi arasında bir yol tut. İsrâ, 17:110

24 Fatiha: 1 | Rahmân İşte seni de kendisinden önce nice ümmetler gelip geçmiş bir ümmete böylece gönderdik ki, sana vahyettiğimiz şeyi onlara okuyasın. Fakat onlar Rahmân’a nankörlük edip duruyorlar. De ki: O benim Rabbimdir. Ondan başka tanrı yoktur. Ben Ona tevekkül ettim; dönüş de yalnız Onadır. Ra’d, 13:30

25 Fatiha: 1 | Rahmân O gün takvâ sahiplerini şerefli bir heyet halinde Rahmân’ın huzurunda toplarız. Mücrimleri de susuz halde Cehenneme süreriz. Rahmân’dan bir söz almış olanlar dışında hiç kimsenin o gün şefaat yetkisi olmaz. Bir de “Rahmân evlât edindi” dediler. And olsun, pek çirkin birşey ortaya attınız. Neredeyse gökler çatlayacaktı bu söz yüzünden; yer yarılacak, dağlar yıkılıp yerle bir olacaktı: . / ..

26 Fatiha: 1 | Rahmân . / .. Onlar Rahmân’a evlât yakıştırdı diye.
Oysa Rahmân’a evlât edinmek yaraşmaz. Göklerde ve yerde kim varsa, hepsi Rahmân’ın huzuruna kul olarak gelir. Allah onların hepsini kuşatmış, herbirini tek tek saymıştır. Kıyamet gününde de onlar Onun huzuruna birer birer gelirler. İman eden ve güzel işler yapanlar için Rahmân bir sevgi vücuda getirecektir. Meryem, 19:85-96

27 Fatiha: 1 | Rahmân De ki: Geceler ve gündüzler boyunca sizi o Rahmân’dan kim koruyacak? Onlar yine de Rablerini anmaktan yüz çeviriyorlar. Enbiyâ, 21:42 Onlara “Rahmân’a secde edin” dendiğinde bu onların nefretlerini arttırır ve “Rahmân da neymiş? Senin emrettiğin şeye mi secde edecekmişiz?” derler. Furkan, 25:60

28 Fatiha: 1 | Rahmân Rahmân, Kur’ân’ı öğretti. İnsanı yarattı,
Ona beyanı öğretti. Rahmân, 55:1-4

29 Fatiha: 1 | Rahmân Gökyüzünün boşluğunda Allah’ın emrine uyarak uçan kuşları görmediler mi? Onları havada tutan Allah’tan başkası değildir. İman eden bir topluluk için bunda âyetler vardır. Nahl, 16:79 Üstlerinde kanat çırpan kuşları görmediler mi? Onları havada tutan Rahmân’dan başkası değildir. O herşeyi hakkıyla görür. Mülk, 67:19

30 Fatiha: 1 | Rahmân Allah buyurdu ki:
Ben Rahmân’ım. Ben akrabalığı yarattım ve ona kendi ismimden ayırdığım rahim ismini verdim. Onunla alâkasını devam ettiren ile (sıla-i rahim) Ben de alâkamı devam ettiririm; ondan alâkasını kesenden Ben de alâkamı keserim. Ebu Dâvud, Zekât: 45; Tirmizî, Birr: 9; Müsned, 1:191

31 Fatiha: 1 | Rahîm er-Rahîm Mahlûkatına karşı çok merhametli olan
Kullarıma şunu bildir ki, Ben çok bağışlayıcı, çok merhamet ediciyim (Gafûr, Rahîm). Hicr, 15:49

32 Fatiha: 1 | Rahîm De ki: Ey nefisleri aleyhine haddini aşmış olan kullarım! Allah’ın rahmetinden ümit kesmeyin. Çünkü Allah bütün günahları bağışlar. Hiç kuşkusuz, O çok bağışlayıcı, çok merhamet edicidir (Gafûr, Rahîm). Zümer, 39:53

33 Fatiha: 1 | Rahîm O Allah ki Ondan başka tanrı yoktur. Görüneni de, görünmeyeni de O bilir. O Rahmândır, Rahîmdir. Haşir, 59:22

34 Fatiha: 1 | Rahîm Bakarsınız, Allah, düşman olduğunuz kimselerle aranızda bir sevgi ortaya çıkarır. Çünkü Allah’ın gücü herşeye yeter. Ve Allah Gafûrdur, Rahîmdir. Mümtehine, 60:7

35 Fatiha: 1 | Rahîm Yâ sin. And olsun hikmetli Kur’ân’a:
Hiç kuşku yok ki, sen peygamberlerdensin. Dosdoğru bir yol üzerindesin. Bu Kur’ân ise Aziz ve Rahîm’in katından indirilmiştir. Yâsin, 36:1-5 Hiç şüphesiz senin Rabbin Aziz ve Rahîmdir. Şuarâ (26) Sûresi

36 Fatiha: 1 | Allah’ın rahmeti
Allah buyurdu ki: Ben azabı dilediğime veririm. Rahmetim ise herşeyi kaplamıştır; onu da sakınanlara, zekâtı veren ve âyetlerimize iman edenlere yazacağım. A’râf, 7:156

37 Fatiha: 1 | Allah’ın rahmeti
Yüce Allah yüz rahmet yarattı, bunun bir parçasını yeryüzüne indirdi. Mahlûkat, işte bu bir parça rahmet sebebiyle birbirine merhamet eder; hattâ, yavrulu hayvan, yavrumu ezerim korkusuyla ayağını yavrusunun üzerinden kaldırır. Geri kalan doksan dokuz rahmeti ise, Yüce Allah, kendi katında alıkoymuştur; kıyamet gününde onu yüze tamamlayacaktır. Buharî, Edeb: 19; Müslim, Tevbe: 17-21

38 Fatiha: 1 | Kur’ân ve rahmet
Biz Kur’ân’dan mü’minlere şifa ve rahmet olan şeyi indiriyoruz. İsrâ, 17:82 Mü’minler için o bir hidayet ve bir rahmettir. Neml, 27:77

39 Fatiha: 1 | Peygamber ve rahmet
Size kendi içinizden öyle bir peygamber geldi ki, sizin sıkıntıya uğramanız ona ağır gelir. O size çok düşkün, mü’minlere çok şefkatli, çok merhametlidir. Tevbe, 9:128 Siz seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik. Enbiyâ, 21:107

40 Fatiha: 1 | Allah’ın rahmeti
Âyetlerimize iman edenler sana geldiklerinde, sen onlara de ki: Size selâm olsun. Rabbiniz kendi üzerine rahmeti yazdı. Sizden kim bir cahillik edip de kötülük işler, sonra ardından tevbe eder ve durumunu düzeltirse, Onun çok bağışlayıcı ve çok merhamet edici olduğunu görecektir. En’âm, 6:54

41 Fatiha: 1 | İnsanın merhameti
Cennetlikler üç kısımdır: Âdaletli ve tevfike mazhar sultan, Bütün akrabasına ve Müslümanlara karşı merhametli ve rikkat-i kalp sahibi kimse, Kalabalık ailesi olduğu halde haram kazançtan sakınan ve kimseden birşey istemeyen kimse. Müslim, Cennet: 63

42 Fatiha: 1 | İnsanın merhameti
Merhamet etmeyene merhamet olunmaz. Buharî, Edeb: 18; Müslim, Fezâil: 65 Küçüğümüze merhamet etmeyen, büyüğümüze saygı göstermeyen bizden değildir. Tirmizî, Birr:15

43 İnternet adresleri utesav.org.tr facebook.com/yazarumitsimsek