KORUNMA İLKELERİ VE KİŞİSEL KORUYUCULAR

... konulu sunumlar: "KORUNMA İLKELERİ VE KİŞİSEL KORUYUCULAR"— Sunum transkripti:

1 KORUNMA İLKELERİ VE KİŞİSEL KORUYUCULAR

2

3 İŞYERİNDE ÇALIŞMA ÇEVRESİNE AİT KORUNMA ÖNLEMLERİ:
Kullanılan Zararlı Maddelerin Değiştirilmesi: Kapalı Çalışma Yöntemi: Ayırma: Havalandırma: Nemli (Islak) Çalışma Yöntemi: Sürekli Temizlik ve Bakım: İşyeri Üretim ve Planlaması: İşyerlerinde tehlikeler yok edilerek veya en aza indirilerek, çalışma çevresi zararsız hale getirilebilir.

4 Sürekli Temizlik ve Bakım:
İşyeri havasının zararsız halde bulundurulmasını sağlamak için, tehlikeli olabilecek yere dökülen maddelerin hemen kaldırılması veya uygun bir şekilde temizlenmesidir. Örneğin; İşyerinde döşemeye dökülen çözücüler civa gibi maddeler hemen temizlenmezse buharlaşarak o çevrede tehlike oluştururlar. İşyeri ortamına dağılmış tozlar da sürekli olarak temizlenmezse hava akımlarıyla yeniden işyeri ortamına dağılarak ortam havasını kirletirler. TERTİP DÜZEN İÇİN 5S PRENSİPLERİ

5 İŞÇİYE AİT KORUNMA YÖNTEMLERİ (KİŞİSEL KORUYUCULAR):
İşyerindeki çalışma çevresine ait koruyucu önlemlerin yetersiz ve olanak dışı olduğu hallerde en son olarak meslek hastalıklarının önlenmesi için kişisel korunmaya başvurulur. Kişisel korunma malzemelerinin alımında, işin durumuna göre koruyucu özelliğinin ve kullanım rahatlığının iyi olmasına dikkat edilmelidir.

6 Kişisel Koruyucuların Önemlileri:

7 1- Gözlükler: Işınlardan, asit sıçramalarından, buhardan, taşlama veya polisajdan fırlayan, taşlama işleri vb) yapılan çalışmalarda kullanılır. Parçacıklardan, talaşlı imalatta kullanılan makinelerden sıçrayan talaşlardan gözlerin korunması için kullanılan çeşitli nitelikte gözlükler vardır. İşin durumuna göre en uygunu seçilmeli ve kullanımı ihmal edilmemelidir. Bunlar; atölye gözlüğü, toz gözlüğü, lehimci gözlüğü, gaz ve duman gözlüğü ve çapak gözlüğü gibi çeşitlidirler. Video_10_k

8

9 Kesme, zımba, perçin, kalafat, raspa ve kuru taşlama gibi işlerde çalışan işçilere, parça veya çapak sıçramalarına karşı, kırılmaz saydam plastikten veya tel kafesten yapılmış gözlük verilecektir. Gözleri rahatsız eden, gaz, duman veya buğuların bulunduğu yerde çalışan işçilere, havalandırma delikleri bulunmayan, gözleri sıkıca çevreleyen ve bu maddelere karşı dayanıklı malzemeden ve buğulanmayı önleyecek şekilde yapılmış koruyucu gözlükler verilecektir.

10 GÖRMEK HAYATTIR GÖZLERİNİZİ KORUYUNUZ....

11 2- Yüz Siperleri: Fazla talaş, kıvılcım ve toz çıkaran işlerde (döner yüksek devirli testereler, taşlama işleri vb) yapılan çalışmalarda kullanılır. Ayrıca çalışma esnasında derinizi etkileyen sıvılar veya maddelerle temas etmeniz gerektiğinde cilt koruyucu ilaçlar kullanılmalıdır. Bunlar; şeffaf yüz siperi, ısı siperi, dökümcü yüz siperi gibi çeşitlidirler.

12 3- Önlük: Kaynak işlerinde, sertleştirmede, asitle çalışmada ve benzeri işlerde deri veya suni maddeden yapılmış önlükler kullanılmalıdır.

13 4 - Maskeler: Çeşitli zararlı ve zehirli gazlara karşı gözleri, yüzü ve solunum yollarını korur. Bu maskeler kullanma yerlerine göre çok çeşitlidir. Tam Yüz Maskesi: Yarım Yüz Maskesi: Hava Beslemeli Maskeler: Toz Maskeleri: Toz Ve Duman Filitreleri Elyaf Filitre (P2): Aerosol Filitre (P1): Mekanik Filitre (Ön Filtre): Gaz Filitreleri (Kanisterleri) P1,P2,P3 Tipi

14 -Tam Yüz Maskesi: Gövdesi plastik görme camı kırılmaya dayanıklı akril malzemeden yapılmıştır. Üzerinde bir nefes alma, bir veya iki nefes verme ventili bulunmaktadır. Başa beş yerden bağlanan lastik bantlarla başa kolayca takılıp çıkarılabilir.

15 -Yarım Yüz Maskesi: Zehirli ortamlarda gaz, duman ve tozlara karşı sadece solunum yollarını korumak için kullanılır. Burun ve ağzı kapatır. Gaz filtresi veya toz filtresi takılarak kullanıldığı gibi, hava sistemine bağlanabilen hortumlarla da kullanılabilir.

16 -Hava Beslemeli Maskeler:
Bu tür maskelerin amacı, solunum yollarından başka deriyi özellikle baş ve yüzün açıkta kalan yerlerini de korumaktır. Ayrıca oksijen yetersizliği olan yerlerde çalışanlara oksijen sağlama amacıyla kullanılır. Genellikle oksijenin % 16’dan düşük olduğu ortamlarda temiz hava tüpleri veya basınçlı hava sisteminden alınan özel hortumlarla kullanılır.

17 -Toz Maskeleri: Her türlü tozu (kömür, tahıl, odun, demir, kireç, tekstil, toprak, kimyasal madde tozları) tutabilen cam elyafı kağıt ve süngerden yapılan başa iki taraftan sıkılan lastikle bağlanan maskelerdir. Video_solunum_1 Video_solunum_2

18 Toz Ve Duman Filtreleri
Elyaf Filtre (P2): Asbest, çimento, gübre, meteoroloji ve benzeri sanayi dallarında iş yerinde çalışanları tozdan korumak için tam veya yarım yüz maskesine takılarak kullanılır. Sık dokunmuş elyaf keçeden imal edilir. Kirlendiğinde değiştirilir. Aerosol Filtre (P1): Selülozik veya sentetik liflerden oluşur. Birbirine yakın ve sık mikroskobik aralıklardan kirli havanın süzülmesini sağlar. Silis tozları, kurşun ve metal dumanları gibi. Mekanik Filtre (Ön Filtre): Gaz filtresini tozdan koruyup kullanma süresinin uzamasını sağlar. Sentetik elyaf arasına pres edilmiş pamuktan oluşur.

19 Gaz Filtreleri Her türlü zehirli gaza karşı aktif kömürlü filtreler, zehirli maddelere göre tiplere ayrılmıştır. P1,P2,P3 Tipi Zararlı, zehirli ve inert tozlara karşı kullanırken göz önünde bulundurulacak en önemli nokta, havadaki oksijen miktarının % 16’dan az olmaması, zehirli ve zararlı gaz oranının % 1’i geçmemesi ve CO2’nin hiç bulunmaması gereklidir. Küçük tipleri kısa süreli, büyük tipleri uzun sürelidir. Gaz filtrelerinde kullanım süresi, gazlı ortamda gazın kokusu duyulduğunda, toz filtresinde ise solunum zorlaştığında bitmiş olacağından atılıp yenisinin takılması gerekir.

20 5-Eldivenler: Keskin kenarlı malzemelerden tahriş edici veya sıcak maddelerden ellerin zarar görmesini önlemek için lastik, asbest, deri ve suni maddelerden yapılmış eldivenler kullanılır. El ve kolların korunması için kullanılacak eldivenler, personelin ellerine ve yapacakları işe uygun olarak seçilmiş olmalıdır. Örneğin; saç kıvırma ve kaynak işlerinde deri, kimyasal işlerde plastik, elektrik işlerinde kauçuktan yapılmış eldivenler kullanılır. Dünyada en mükemmel alet ELLERİMİZDİR. ONLARI KORUYUNUZ !

21 El ve kolların korunması için kullanılacak eldivenler,işçinin ellerine ve yapacakları işe uygun seçilmiş olacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:530)

22 Matkap, pres ve benzeri diğer tezgâhlarda çalışan işçiler eldiven kullanmayacaklardır. Kesici veya aşındırıcı maddelerle çalışan işçilere eldivenler ellik veya el kılıfları, işe dayanıklı malzemeden seçilmiş olacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:530)

23 Aşındırıcı, yıpratıcı, zehirli maddelerle veya sürekli olarak su içinde el ile yapılan çalışmalarda, işçilere lâstik veya benzeri malzemeden yapılmış uygun eldivenler verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:530)

24 6 - Emniyet Ayakkabısı Ve Botu:
Ağır ve yuvarlanabilen malzemelerin kaldırılıp taşındığı işlerde, çivi batmalarına, erimiş metal sıçramalarına, malzeme düşmelerinde parmakların ezilmemesi için emniyet ayakkabısı veya botu kullanılır. Parmak uçlarında çelik koruyucu bulunur. Asit ve çeşitli kimyasallara karşı dayanıklı malzemeden yapılmış olmalıdır Pişman olmadan koruyucu ayakkabını giy!

25 Ağır ve yuvarlanabilen malzemenin kaldırılıp taşındığı işlerde, işçilerin papuçlarının üzerine metal bir koruyucu takılacak veya işçilere çelik maskaratlı emniyet ayakkabısı verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:532)

26 Emniyet ayakkabılarının burunlarındaki metal bombeler, 100 cm
Emniyet ayakkabılarının burunlarındaki metal bombeler, 100 cm. den düşecek 20 kg. ağırlığına dayanacak şekilde, çelik veya başka bir maddeden yapılmış olacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:532)

27 Erimiş maden veya sıcak veya yıpratıcı, aşındırıcı ve kemirici ve benzeri işlerde çalışan işçilere, tahta tabanlı uygun ayakkabılar verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:532)

28 Elektrik işlerinde çalışan işçilere, çivili veya kabaralı ayakkabılar giydirilmeyecek, topukları ve tabanı tahta kaviyalı veya dikişli veya lâstik ayakkabılar verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:532)

29 Su veya çamur içinde veya havuzlarda çalışan işçilere, uygun boyda ve nitelikte çizmeler verilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:532)

30 7 - İş Elbiseleri: Yapılan işin türüne ve çevre şartlarına göre pamuklu, yünlü veya sentetik kumaştan yapılır. Ceket-pantolon biçimde olduğu gibi tulum biçiminde olabilir. Bu elbiseler, günlük işlerde, mevsime göre soğuk ya da sıcak havalarda giyilir. Personeli mekanik etkenlerden toz ve kirden korur. Ayrıca özel iş elbiseleri de vardır. Bunlar; ısıya ve aleve dayanıklı iş elbisesi kimyasal maddelere ve asitlere dayanıklı iş elbisesi, yağmurluk, zehirli gazlara dayanıklı elbise, termik ve reflektif yelekler, önlüklerdir.

31 İşçilerin kendi elbiselerine zarar verecek veya bunları sokakta giyilmez bir halde kirletecek işlerde çalışan işçilere, işin gerektirdiği şekil ve nitelikte koruyucu giyim eşyası olarak birer iş elbisesi veya iş gömleği giydirilecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:526)

32 Koruyucu elbiseler; vücuda uygun, çalışmada hareketi engellemeyecek nitelikte olacak ve bunların cep kapakları, saçak gibi sarkıntılı kısımları bulunmayacak ve cepleri az ve küçük olacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:527)

33 İşbaşında yırtık, sökük, sarkıntılı elbiseler giyilmeyecek, döner veya diğer hareketli makinelerdeki çalışmalarda, boyunbağı, anahtarlık, saat zinciri ve başörtüsü gibi sarkan ve yüzük, bilezik ve kol saati gibi metal eşya kullanılmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:527)

34 İşbaşında sıvalı kollu gömlek yerine, kısa kollu gömlek giyilecektir.
Keskin veya sivri uçlu eşya ile patlayıcı, parlayıcı maddeler ve yanıcı sıvılar, cepte taşınmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:527)

35 8 - Kulaklık Ve Kulak Tıkaçları:
-Kulaklıklar: Kulak arkası kemiğini (Mastoid’i) kapatan bir yapıya sahip olduklarından özellikle kemik yolu ile iç kulağa iletilen seslerin izolasyonundan daha başarılı olmaktadır dB.’lık gürültü azaltması avantajına sahip olan bu kulaklıklar, daha pahalı olmaları ve baş hareketleri kısıtladıkları için endüstride, kulak tıkaçlarına göre daha az sayıda kullanılmaktadır. -Kulak Tıkaçları: Kulak tıkaçları, kulakta hava yolunu kapatan farklı özelliklerde olmak üzere yaklaşık (10-20) dB.’lik bir avantaj sağlayan malzemelerdir. Kullanımı kolaydan, 110 dB’lik bir gürültüyü işitme kayıpları için limit değer kabul edilen 90 dB’nin altına düşürebilen bu cihazlar, endüstri de yaygın biçimde kullanılır.

36 Gürültülü yerlerde çalışan işçilere, kulakların korunması için uygun kulak tıkaçları verilecek ve bu tıkaçlar her gün temizlenecek ve sterilize edilmeden diğer bir işçiye verilmeyecektir. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:525)

37 9 - Baret: Gezer vincin olduğu ve yüksekte çalışma olan yerlerde zeminde çalışanların, çatı arası gibi başı çarpma durumu olan yerlerde ve inşaatta çalışanların başlarını korumak için baret kullanılmalıdır. Ayrıca başa bir cisim düşmesi, çarpması, başın bir yere vurması veya başın gerilimli bir iletkene değmesi ihtimali başta baretler kullanılır.

38 DERTLİ BAŞIN OLACAĞINA
BARETLİ BAŞIN OLSUN

39 Başlarına bir cismin düşmesi, çarpması veya yuvarlanması tehlikesi olan işlerde çalışan işçilere, başın korunması için başa iyi oturan ve yanmaz veya ağır yanar malzemeden ve elektrik tehlikesi olan yerler için, iletken olmayan malzemeden yapılmış uygun baretler verilecektir. Kullanılmış baretler, dezenfekte edilmeden başka işçilere verilmeyecektir.

40 Makinelerin yanındaki işçilerin saçları, bütünüyle uygun keplerle veya benzeri bir örtüyle korunacaktır. Kadınların saçlarının korunmasında, önden bağlanan başörtüleri kullanılmayacaktır. (İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde:523)

41 10 -Emniyet Kemerleri: Yüksek yerlerdeki (2 metreden fazla) çalışmalarda (pencere temizliği, çatı işleri, elektrik direkleri üzerindeki işler gibi) kullanılır. Emniyet kemerleri kullanılmadan evvel dikkatle muayene edilmelidir. (bağlantı parçaları ve bağlama halatı) Emniyet kemerleri, kullanıldıkları yerlere göre çok çeşitlidir. Bel tipi emniyet kemeri, göğüs tipi emniyet kemeri, paraşüt tipi emniyet kemeri vb. Emniyet kemerleri polyester veya naylondan dar dokumalı yapılır. Aside ve kimyasal maddelere dayanıklıdırlar kg statik yüke veya 100 kg’ lık şok teste dayanıklı olmalıdırlar.

42

43

44