Deniz Ticareti Hukuku 28-29/1/2013

... konulu sunumlar: "Deniz Ticareti Hukuku 28-29/1/2013"— Sunum transkripti:

1 Deniz Ticareti Hukuku 28-29/1/2013
.

2 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (1/11)
A) Kullanım Alanı 1. İngiliz Hukuku ve Uygulama: Leasing → (1) operational (= bareboat charter) – (2) financial Türk Hukuku’na uygun: (a) (çıplak) gemi kirası, (b) finansal kiralama Ayırıcı ortak özellik: zilyetliğin devri → Nasıl? (O sebeple “çıplak” kira!)

3 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (2/11)
2. Geçici Bayrak Çekme → TTK m. 941 f. 2-3 “Türk gemisi” (= TTK m. 940) olmayan bir gemi, TTK m. 940’ta sayılan kişilere En az bir bir yıl süreyle “Kendi adlarına işletilmek üzere bırakılmış” (= uygulamada: kira sözleşmesi !) olursa Türk Bayrağı çekme hakkı verilebilir.

4 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (3/11)
İzin makamı: UDH Bakanlığı Kayıt: Bakanlıkça tutulan özel bir “sicil”e (TTK m. 941 f. 3) Dikkat: “Sicil” değil, yalnızca “liste” Aynî haklar: asıl (kök) sicile kaydedilir (Dikkat: MÖHUK m. 22 f. 2) İzin şartlarının sürdüğü 2 yılda bir ispat edilir (TTK m. 941 f. 2 c. 2) Ne işe yarar?

5 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (4/11)
B) Uygulanacak Hükümler Uygulamada basılı (tip) sözleşme: BARECON 2001 TTK m : yeni hükümler BARECON dikkate alındı TTK m f. 1: “adi kira sözleşmesi” (E-BK) hükümleri nitelikleri elverdiği ölçüde = TBK m (“Genel Hükümler”)

6 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (5/11)
C) Taraflar Kiraya Veren (“KV”) = “Owners” = TTK m f. 1 = TBK m. 299 Kiracı (“KC”) = “Bareboat Charterers” = TTK m f. 1 = İşleten = Gemi İşletme Müteahhidi = “donatan sayılır” (TTK m f. 2 c. 1) Alt-kira: KV izniyle (farklı: TBK m. 322)

7 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (6/11)
Ç) Konusu KV gemiyi kira karşılığında KC’ye bırakır (= zilyetliğin devri); Çıplak (bare) = gemiadamı, yakıt, kumanya vs. olmadan KC, mevzuat ve sözleşme ile çizilen sınırlar içinde kullanma hakkı kazanır (TTK m. 1125).

8 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (7/11)
D) Şekil Yazılı şekil şartı yok (TBK m. 12 f. 1) İspat şartı (HMK) TTK m. 941 f. 2: Türk bayrağı çekilecekse fiilen zorunlu TTK m. 1120: gemi kira senedi (çarter partisi) düzenlenebilir = BARECON 2001 (uygulamada yaygın).

9 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (8/11)
E) Kiraya Verenin Borçları Kararlaştırılan tarihte ve yerde, denize elverişli (TTK m. 932 f. 1) ve amaca uygun hâlde teslim (Y-TTK m f. 1) Geminin ayıplarından doğan masrafları ödeme (TTK m f. 1).

10 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (9/11)
F) Kiracının Borçları Teminat: kararlaştırılmışsa → banka teminatı (“depozito”) Sefer (sigorta) sınırları içinde çalıştırma Denize, yola (TTK m. 932 f. 1) ve yüke elverişli (TTK m f. 1) hâlde bulundurma.

11 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (10/11)
Kira: aylık peşin (TTK m f. 1) Güvence: hapis hakkı (m f. 2) BARECON’da Temerrüt: 7 takvim günü → “gemiyi geri çekme hakkı” (right of withdrawal) Güvence: “lien” (İngiliz Hukuku: paraya çevirtme hakkı yok) 3. kişilerin KV’ye yönelik tüm istemlerini (TTK m f. 2 c. 2) karşılama (Y-TTK m f. 1)

12 IV. Gemi Kira Sözleşmesi (11/11)
Olağan tamirata katlanma (TTK m f. 3) Sigortaları yaptırma (TTK m. 1126) Gemi adamlarının çalıştırılmasından doğan tüm borç ve yükümlülükleri üstlenme (TTK m. 1127) Kararlaştırılan tarih ve yerde, teslim alınan hâlde iade (TTK m f. 1); yoksa cezai ödeme (m f. 2).

13 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (1/7)
A) Yasal Düzenleme “E-FKK”: Finansal Kiralama Kanunu T: 10/6/1985, Sayı: 3226 “Y-FKK”: Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu (m ) T: 21/11/2012, Sayı: 6361 (Yürürlük: 13/12/2012) Gerekçe: TBMM Yasama Dönemi: 24, Yasama Yılı: 2, Sıra Sayısı: 239 (1/601)

14 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (2/7)
Gerekçe E-FKK / Gerekçe Y-FKK m. 22: “Hukuki mülkiyet” → “Kiralayan” (“KL”) TBK ile uyum yok → KV: Genel Kira / KL: Finansal Kira “Ekonomik mülkiyet” → Kiracı (“KC”) Finansal kiralama = Finansman sağlamaya yönelik kira (m. 3 f. 1 b. [ç]).

15 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (3/7)
B) Taraflar KL: katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankakları, finansal kiralama şirketleri (Y-FKK m. 3 f. 1 b. [ç]) KC: finansal kiralamayı kabul eden (Y-FKK m. 3 f. 1 b. [ç]) = İşleten = Gemi İşletme Müteahhidi = “donatan sayılır” (TTK m f. 2 c. 1).

16 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (4/7)
C) Konu (Y-FKK m. 3 f. 1 b. [ç]) KC gemi seçecek veya kendi gemisini önerecek (yeni: “sale/lease-back”) KL satın alacak KL zilyetliği KC’ye bırakacak KC “kira bedeli” ödeyecek Sözleşme belli bir süreye yayılacak Satın alma hakkı tanınabilecek (m. 23).

17 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (5/7)
Ç) Şekil (Y-FKK m. 22) Yazılı (m. 22 f. 1 c. 1) Tescil (m. 22 f. 1 c. 2) MGS/TUGS’ye kayıtlı olmayan Türk gemileri için Bağlama Kütüğüne kayıt zorunluluğu → finansal kira olanağı kalmamıştı, çünkü tescil kapalı. Y-FKK m. 22 f. 1 c. 2: “kendilerine mahsus özel sicil”: sorun çözüldü.

18 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (6/7)
D) Gemilerde Sorunlar 1. Malikin Sorumluluğu Örn. Petrol kirlenmesi, enkaz kaldırma Doğrudan gemi malikine yüklenen sorumluluklar → KL için sorun Tek çözüm: sigortalar 2. Geçici Bayrak Y-FKK m. 22 f. 6: çözüldü (TUGS ?)

19 V. Finansal Kiralama Sözleşmesi (7/7)
3. Gemi Alacakları E-FKK m. 8 f. 2 = Y-FKK m. 22 f. 5: Tescilden sonra 3. kişilerin eşya üzerinde kazandığı aynî hak (?) KL’ye karşı ileri sürülemez → KL: GAH olmaz → tartışmalar → Yargıtay: E-FKK m. 8 f. 2 GAH’ya engel değil = Gemi finansal kirasının sonu Yeni: yurt dışında tescil → çözüm mü?