Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Doç. Dr. Selahattin GELBAL
2
Temel Kavramlar Eğitim: Bireyin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak değişme meydana getirme sürecidir.
3
Temel Kavramlar Sistem: En az bir hedefi gerçekleştirmek üzere uygun ve değişik ögelerden oluşan dirik bir örüntüdür.
4
Temel Kavramlar Sistem kavramındaki,
‘dirik’:”canlılığını sürdüren, sürekli kendisini yenileyen ve gelişen” anlamında, ‘örüntü’:”ögelerden oluşan ve aralarında ilişki olan bir bütün” anlamında kullanılmaktadır.
5
Temel Kavramlar Sistemin Öğeleri: 1.Girdi 2. Süreç 3. Çıktı
4. Değerlendirme
6
Temel Kavramlar 1.Girdi: Sistemin amacını gerçekleştirmek üzere gerekli olan her şey.
7
Temel Kavramlar 2. Süreç: Girdilerin hedefler doğrultusunda işlenildiği, ürün haline getirildiği yerdir.
8
Temel Kavramlar 3. Çıktı: Sistemin amacına uygun olarak ortaya koyduğu ürünüdür.
9
Temel Kavramlar 4. Kontrol: Çıktının hedeflerle tutarlı olup olmadığının kontrolüdür.
10
Sistem Şeması Hedefler Girdi Süreç Çıktı Tutarlı Kontrol Tutarlı değil
11
Bir sistem örneği: Otomobil imal eden bir fabrika
Girdi:Otomobil için gerekli her şey (yedek parça, çalışan, bina vb. Hedefler:İstendik özelliklere sahip olması vb. Çıktı: Otomobil Süreç:Otomobil parçala- rının birleştirildiği kısım (fabrika içinde olanlar) Tutarlı: Satılabilen oto. Kontrol:Test sürüşü Tutarlı değil: Problemli oto.
12
Eğitim bir sistem midir?
13
Eğitim bir sistem midir?
Evet eğitim bir sistemdir. Çünkü, 1. Gerçekleştirmek istediği hedefleri vardır: a) Uzak hedefler: b) Genel hedefler: c) Özel hedefler:
14
Eğitim Sisteminin Hedefleri
a) Uzak hedefler: Devletin siyasi hedefleridir; çerçevesi anayasa ile belirlenmiştir. En genel hali “Çağdaş gelişmiş ülkeler seviyesine çıkarmak”
15
Eğitim Sisteminin Hedefleri
b) Genel hedefler: Okulun hedefleridir; farklı okul türlerinin ortak hedefleri dışında kendilerine özgü hedefleri vardır. İlköğretim okulu, genel liseler, meslek liseleri, fakülte ve bölümleri gibi.
16
Eğitim Sisteminin Hedefleri
c) Özel hedefler:Dersin hedefleridir; bir dersin kazanımlarını kapsar. Bir okuldan başarı ile mezun olunabilmesi, okulun bütün derslerinden başarılı olunmasını gerektirir. Dersten başarılı olunabilmesi için ise derste asgari düzeyde başarı sağlanması ile mümkündür.
17
Eğitim bir sistem midir?
Evet eğitim bir sistemdir. Çünkü, 2. Bu hedefleri gerçekleştirebilmek için değişik ögelerden oluşmuştur: a) Girdi: b) Süreç: c) Çıktı: d) Kontrol:
18
Eğitim Sisteminin Ögeleri
a) Girdi: Eğitim-öğretim için gerekli her şey eğitim sisteminin girdisini oluşturur. Örneğin, öğrenci, öğretmen, okul, kitap, defter, çalışanlar, yönetim, ders programları, yardımcı materyaller, sınıf, sıra, servis gibi her şey girdi olarak görülebilir.
19
Eğitim Sisteminin Ögeleri
b) Süreç: Girdilerin hedefler doğrultusunda bir araya getirildiği; dersin hedeflerinin öğrenciye kazandırıldığı eğitim durumlarını kapsamakta-dır. Süreç kısmı, dar anlamda, öğretmenin farklı öğretim yöntemlerini kullanarak ders işlediği bölümü oluşturur. Geniş anlamda ise, öğrenci-nin okula başladığı ve okuldan mezun olduğu süreyi içerir.
20
Eğitim Sisteminin Ögeleri
c) Çıktı: Girdilerin işlemler bölümünden hedefler doğrultusunda biçimlendirilip oluşturulmasının sonunda ortaya çıkan ürünlerin tümüdür. Bir okulun mezun ettiği bireyler eğitim sisteminin çıktısını oluşturur. Çıktılar sistemin hedefleriyle nicelik ve nitelik açısından çakışıyorsa sistem tam işliyor demektir.
21
Eğitim Sisteminin Ögeleri
d) Kontrol: Mikro anlamda kontrol, eğitim sürecindeki sınavlar ile yapılmaktadır. Aynı zamanda diplomalı insanların çeşitli meslek gruplarına başvurduklarında yapılan sınavlar da kontrol olarak algılanabilir. Makro anlamda ise mezun bireylerin iş hayatında gösterdikleri başarı performansları ve piyasadaki albeni durumlarıdır.
22
Temel Kavramlar Ölçme: Bireylerin davranışlarını gözleyip gözlem sonuçlarını sayılarla ya da sembollerle ifade etmedir.
23
Ölçmenin Türleri: a) Temel b) Dolaylı Ölçme c) Türetilmiş Ölçme
24
Temel Kavramlar Değerlendirme: Ölçme sonuçlarını bir ölçütle karşılaştırıp, ölçülecek nitelik hakkında karar verme sürecidir.
25
Temel Kavramlar Değerlendirmenin basamakları: I. Ölçme
II.Ölçüt (Değerlendirmeye dayanak sağlayan ölçme sonuçları) III. Karar
26
Temel Kavramlar Ölçmede birim: Bir ölçme aracını oluşturan en küçük parçacık, (Örneğin bir çoktan seçmeli testte her bir soru bir birimdir; ya da soruların puan karşılığı olan 1 puan bir birimdir)
27
Temel Kavramlar Birimin Türleri: a) Doğal birim b) Yapma birim
28
Birimin Özellikleri: a) Eşitlik b) Genellik c) Kullanışlılık
29
Değerlendirme Türleri
1) Öğrenci başarısının değerlendirilmesi, 2) Öğrenme eksikliklerinin değerlendirilmesi, 3) Eğitim programının değerlendirilmesi, 4) Hazır bulunuşluk düzeyinin değerlendirilmesi, 5) Rehberlik amacıyla yapılan değerlendirme, 6) Öğretmenin değerlendirilmesi.
30
Ölçek ve Ölçek Türleri Ölçek: Belli birimlerle bölmelenmiş bir ölçme aracıdır. Ölçme sonuçlarının özelliklerine bakarak değişik ölçek türleri bulunmuştur. Bunlar:
31
Ölçek Türleri a) Sınıflama Ölçeği b) Sıralama Ölçekleri
c) Eşit Aralıklı Ölçek d) Eşit Oranlı Ölçek
32
Ölçme Araç ve Yöntemlerin Nitelikleri
Ölçme araçlarının nitelikleri ölçme hataları ile doğrudan ilgili olduğundan öncelikle hata ve hata türlerine incelenmelidir. Okulda öğrenci başarılarının ölçülmesinde farklı ölçme araç ve yöntemleri belirli oranlarda kullanılmaktadır. Bu araçlarla yapılan ölçme uygulamalarında ne kadar dikkatli olunsa da, ölçme sonuçlarına bir miktar hata karışır. Bu hataların neler olduğu aşağıda gösterilmektedir.
33
Ölçmede Hata Hata: Ölçme sonuçlarına istenmeyen değişkenlerin karışmasıdır. Hataların bir kısmı kontrol dışında ölçme sonuçlarına karışabilir. Bu nedenle çok iyi sanılan ölçme araçlarıyla yapılan ölçmelerde bile bir miktar hata vardır.
34
Hata Kaynakları Bu hatalar,
ölçme araçları (terazi, cetvel, metre, test gibi), ölçme yöntemi (yazılı, sözlü, kısa cevaplı...), ölçme işlemini yapan kişi, ölçmenin yapıldığı ortam, bireyin kişisel özelliklerinden kaynaklanabilir.
35
Hata Türleri 1) Sabit hata, 2) Sistematik hata, 3) Tesadüfi hata.
36
Güvenirlik Bir ölçme aracının güvenirliği, aracın, ölçmek istediği değişkeni ne derece duyarlıkla ölçtüğü, ya da ölçme sonuçlarının hatalardan arınıklık derecesidir.
37
Güvenirlik
38
Güvenirlik
39
Güvenirlik Artırma Yolları
1) Güvenirliği artırmada en etkili yol, soru sayısını artırmaktır. Böylece birimin değeri küçülerek duyarlılık artar. 2) Öğrencilerin sınava güdülenmesi, 3) Ölçme aracını oluşturan soruların açık ve anlaşılır yazılması, 4) Soruların uygun büyüklükte puntoyla yazılması, 5) Soruların test formu içerisine düzgün yerleştirilmesi, 6) Baskı hatalarının olmaması, okunaklı olması vb.
40
Güvenirlik Artırma Yolları
7) Sınav süresinin yeterli verilmesi, 8) Sınav ortamının temiz, yeterli düzeyde ısı, aydınlık olması, 9) Gürültülü bir ortamda olmaması 10) Öğrencinin kaygı düzeyinin belli bir düzeyde olması. 11) Puanlamanın objektifliği
41
Güvenirlik Kestirme Yöntemleri
1) Test-tekrar test yöntemiyle güvenirlik 2) Paralel formlarla hesaplanan güvenirlik 3) Eşdeğer iki yarıyla hesaplanan güvenirlik 4) Testi oluşturan maddelerin birbiriyle uyumuna bakılarak güvenirliğin kestirilmesi
43
Geçerlik Geçerlik, bir ölçme aracının ölçmek istediği değişkeni ölçüp ölçmediği, ölçüyorsa onu başka değişkenlerden ne derece arınık olarak ölçtüğüdür . Daha genel anlamda ölçme aracının amacını gerçekleştirebilme düzeyidir.
44
Geçerlik Türleri 1) Kapsam geçerliliği, 2) Yordama geçerliliği,
3) Yapı geçerliliği, 4) Uygum (benzer ölçekler) geçerliliği ve 5) Görünüş geçerliliği,
45
1) Kapsam geçerliliği, Sınav sorularının ölçmek istediği konu alanını kapsayıp kapsamadığı kapsam geçerliliğini gösterir. Soruların konu alanını yeterince kapsayıp kapsamadığı konu alanı uzmanlarının görüşü alınarak belirlenebilir.
46
2) Yordama geçerliliği, Öğrencileri bir öğretim programına yerleştirmeden önce, seçme amacıyla yapılan sınavlardaki başarı ölçülerine bakarak, öğretim programındaki başarılarını kestirmek sınavın yordama geçerliliğini verir. Eğer sınavla seçilen öğrenciler, seçilmeyen öğrencilere göre daha başarılı olacaksa seçmede kullanılan aracın yordama geçerliliğinin olduğu söylenebilir.
47
Geçerliği Düşüren Faktörler
1) Güvenirliği düşüren bütün etmenler güvenirliği de düşürür. 2) Soruların dersin konularını yeterince kapsamaması 3) Soru sayısının azlığı, 4) Sınavın uygulama koşullarının olumsuzluğu 5) Sınav süresinin yetersizliği 6) Sınav stresi ve güdülenme yetersizliği 7) Puanlama hatası 8) Sınavın çok zor ve çok kolay olması 9) Ölçüt puanların güvenirliği
48
Kullanışlılık Ölçme aracının ekonomik olması, uygulama süresinin kısalığı, ölçmeciden istediği beceriler, hazırlamasının ve uygulamasının kolaylığı, puanlamasının pratikliği gibi etkenler ölçme aracının kullanışlılığını gösterir. Ölçme aracının kullanışlılığı, diğer iki özelliğini artırıcı yönde rol oynar.
49
Davranışların Gruplandırılması
Eğitim ortamında öğrenciye kazandıırlması istenilen davranışlar üç alanda toplanır. Bunlar, A) Bilişsel Alan B) Duyuşsal Alan C) Psiko-motor Alan dır. Her alan içerisinde hedef ve davranışlar alt kategorilerde gösterilir. Bunlardan bilişsel alan davranışları aşağıda verilmiştir.
50
Bilişsel Alan Davranışlarının Gruplandırılması
Bilişsel Alan: Öğrenci davranışları, bilgiler ve bilgilerden doğan zihinsel süreçlerle ilgili ise bilişsel alan kapsamı içerisindedir. Derslerde daha çok öğrencilerin bilişsel alan davranışları kazandırılmaya çalışılmaktadır.
51
Bilişsel Alan Davranışlarının Aşamalı Sınıfları:
1.00 Bilgi Basamağı 2.00 Kavrama Basamağı 2.10 Çevirme 2.20 Yorumlama 2.30 Öteleme 3.00 Uygulama Basamağı 4.00 Analiz Basamağı 5.00 Sentez Basamağı 6.00 Değerlendirme Basamağı
52
Eğitimde Kullanılan Ölçme Araç ve Yöntemleri
A. Geleneksel Ölçme Araç ve Yöntemleri 1. Yazılı Yoklamalar 2. Kısa Cevaplı Testler 3. Doğru-Yanlış testleri 4. Performans ve Proje ödevleri 5. Ders içi performans değerlendirmesi 6. Çoktan Seçmeli Testler
53
Eğitimde Kullanılan Ölçme Araç ve Yöntemleri
B. Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri 1. Portfolyolar (Öğrenci gelişim dosyası) 2. Öz değerlendirme 3. Gözlem Formları 4. Performans değerlendirme çizelgeleri (kontrol listeleri veya dereceleme ölçekleri) 5. Tutum ölçekleri 6. Kavram haritaları 7. Gösteriler, Anektodlar,Tartışmalar, Sergiler, Görüşme (Mülâkat), Projeler, Araştırma Kâğıtları vb.
54
1. Yazılı Yoklamalar Tanımı:
Yazılı olarak verilen birkaç sorunun yine yazılı olarak cevaplandırılması istenilen sınavlara yazılı yoklamalar adı verilmektedir.
55
1. Yazılı Yoklamalar Yazılı Yoklamaların Özellikleri:
1) Cevaplar, cevaplayıcı tarafından düşünülüp yazılmak durumundadır, 2) Soru ve cevaplar yazılıdır, 3) Cevaplama zamanı uzundur, 4) Cevaplayıcı istediği cevabı verebilir (yoruma açık), 5) Kısmi puan verilebilir, 6) Puanlaması daha çok sübjektiftir, 7) Puanlaması güç ve uzun zaman alır, 8) İleri düzey davranışlarının ölçülmesine uygundur, 9) Şans başarısı yoktur.
56
1. Yazılı Yoklamalar Yazılı Yoklama Sorusu Yazımında Dikkat Edilecek Noktalar 1)Anlaşılır olmalı 2) Cevaplar sınırlandırılmalı (Genel sorular yerine özel sorular), 3) Uzun cevaplı ve az soru yerine kısa cevaplı ve çok soru sorulmalı, 4) Kitaptan olduğu gibi yazılmamalı, 5) Sorular birbirinden bağımsız cevaplandırılmalı, 6) Fırsat olursa denenmeli.
57
1. Yazılı Yoklamalar Yazılı yoklamaların puanlanması:
Genel izlenimle puanlama: Bu yöntemde bir öğrenciye ait cevap kâğıdı baştan sona kadar okunduktan sonra edinilen genel izlenime göre bir puan takdir edilir. Özellikle kompozisyon kâğıtlarının puanlanmasında kullanılan bu yöntemle elde edilen puanların güvenirliği düşüktür. Sınıflama ile puanlama Sıralama ile puanlama Anahtarla puanlama
58
1. Yazılı Yoklamalar Puanlama Hatalarını Önlemede Alınabilecek Bazı Önlemler: a) Puanlama sırasında iyi bir kâğıttan sonra okunan orta düzeydeki bir kâğıt, olduğundan daha az iyi; kötü bir kâğıttan sonra okunan bir kâğıt da daha iyi görünebilir. Buna hareleme etkisi adı verilir. Bu etki, bir öğrencinin cevap kâğıdındaki cevapların tamamının okunması yerine, bütün öğrencilerin birinci, daha sonra ikinci, üçüncü, … sorularına ait cevapların okunması suretiyle azaltılabilir.
59
1. Yazılı Yoklamalar b) Puanlayıcının, kâğıdın kime ait olduğunu bilmesi sübjektifliğe neden olabilir. Bu durum, puanlamanın güvenirliğini düşürür. Bu bakımdan, puanlama sırasında, cevap kâğıtlarında öğrencilerin adlarının yazılı olduğu kısım kapatılması uygun olur.
60
1. Yazılı Yoklamalar c) Bütünleme sınavı gibi bir komisyon tarafından yapılan sınavlarda ve katılan öğrenci sayısının fazla olduğu sınavlarda, cevap kâğıtları jüri üyeleri veya farklı puanlayıcılar tarafından paylaşılarak okunmamalıdır. Cevap kâğıtları bütün puanlayıcılar tarafından ayrı ayrı puanlanmalı, daha sonra bu puanların toplamları veya aritmetik ortalamaları öğrenciye verilecek puan olarak saptanmalıdır.
61
1. Yazılı yoklama türleri
Dersin amacına, öğrenci grubuna ve öğrencilerin ders içindeki etkinliklerine göre yazılı yoklamanın değişik türleri kullanılabilir.
62
1. Yazılı yoklama türleri
a) Tercihli sınavlar b) Sorusuz sınavlar c) Ad çekme d) Açık kitap sınavları
63
1. Yazılı yoklamalar üzerine yapılan araştırmalar
1) Aynı sınıfa ait cevap kağıtlarını farklı iki puanlayıcının verdiği puanlar arasında 0,60 tutarlılık var. 2) Aynı sınıfa ait cevap kağıtlarını aynı kişi farklı zamanlarda puanladığında verdiği puanlar arasında 0,40 tutarlılık vardır. 3) Tek bir cevap kağıdı 70 kişiye puanlattırılıyor. Puanlama 20 üzerinden yapılıyor verilen puanlar 2 ile 19 arasında değişiyor.
64
2. Kısa Cevaplı Testler Tanımı:
Cevaplayıcının bir rakam, bir kelime ya da en çok bir cümle ile cevaplandırdığı sorulardan oluşan sınavlara kısa cevaplı testler adı verilmektedir.
65
2. Kısa Cevaplı Testler Kısa cevaplı testler başlıca iki madde formunda yazılabilir. 1) Bunlardan biri, boşluk doldurma olarak bilinen eksik köklü maddelerdir. Öğrencinin vereceği cevapların soru (madde) kökünde bırakılan boşluğa yazılması istenir. 2) Diğeri ise, kökü, soru ifadesiyle biten maddelerdir.
66
2. Kısa Cevaplı Testler Kısa Cevaplı Testlerin Özellikleri:
1) Cevaplar kısadır, 2) Cevaplayıcı istediği cevabı verebilir, 3) Soru sayısı çoktur, 4) Puanlaması daha çok objektiftir, 5) Cevaplar öğrenci tarafından düşünülüp bulunmak durumundadır, 6) Şans başarısı yok denecek kadar azdır, 7) Puanlaması kolaydır.
67
2. Kısa Cevaplı Testler Kısa Cevaplı Testlerin Yazılmasında
1) Anlaşılır ve açık yazılmalı, 2) Her madde ile önemli bir bilgi yoklanmalı, 3) Bilinen bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalı, 4) Sorunun ifadesinde ipucu bulunmamalı, 5) Eksik cümle yapısında olan sorularda bırakılan boşluklar ipucu vermemeli, 6) Biri diğerinin cevabını içeren sorular bulunmamalı, 7) Eksik bırakılan yerler aynı uzunlukta olmalı.
68
3. Doğru-Yanlış Testleri
Tanımı: Sınıflama gerektiren testler, doğru ya da yanlış olarak verilen önermelerin kapsamındaki fikre göre, doğru ve yanlış olarak sınıflandırılması istenilen sınavlardır.
69
3. Doğru-Yanlış Testleri
Doğru-Yanlış Testlerin Özellikleri: Cevaplar D-Y halindedir, Zamanın çoğu okumaya ve cevabı bulmaya ayrılır, Soru sayısı çoktur, Puanlaması objektiftir, Şans başarısı yüksektir, Puanlaması kolaydır.
70
3. Doğru-Yanlış Testleri
Doğru-Yanlış Testlerinin Yazılmasında: Her madde ile sadece bir ana fikir yoklanmalı, Her madde kesinlikle doğru ya da yanlış olmalı, Bir maddenin yanlışlığı önemsiz bir ayrıntıda olmamalı, Madde kısa ve açık olmalı ayrıntılarla şişirilmemeli, Olumsuz ifade bulunmamalı, Kanı ifadeleri bir kaynağa dayandırılmalı, D-Y önermelerin sayıları yaklaşık olarak eşit olmalı, D-Y önermeler test formu içerisine belirli bir örüntüyle yerleştirilmemeli
71
4. Ödev ve Projeler Tanımı:
Belirli konuların okul ortamı dışında araştırma yaparak derinlemesine incelenmesi ve raporlaştırılması ile yapılan sınavlardır.
72
4. Ödev ve Projeler Özellikleri:
Diğer sınavlarda olduğu gibi ders ortamında yapılmaz. Daha çok araştırmayı içeren, uygulamayı gerektiren davranışların ölçülmesinde başvurulan bir ölçme biçimidir. Verilen bir konunun derinlemesine incelenmesi yaptırılabilir Derste öğrenilenlerin pekiştirilmesi amacıyla öğrenciye verilen bir etkinlik olarak da görülebilir. Diğer sınavlara alternatif bir sınav olmaktan çok onların tamamlayıcısı niteliğindedir.
73
4. Ödev ve Projeler (devam):
Ödev ve projelerin puanlanması daha çok yazılı yoklamalara benzemektedir. Kısmi puanlama yapılabilir. Proje değerlendirme formu kullanılarak puanlamada nesnellik sağlanabilir.
74
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Tanımı: Sorulan bir sorunun cevabını, verilen cevaplar arasından seçme gerektiren maddelerden oluşan testlere çoktan seçmeli, ya da seçme gerektiren testler denilmektedir.
75
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Özellikleri: Doğru cevap çoğu zaman maddenin içinde verilir. Test süresinin önemli bir kısmı maddeyi okumaya ve doğru cevabı bulmaya ayrılır. Puanlaması objektiftir. Şans başarısı vardır. İleri düzeydeki davranışların ölçülmesi zordur. Uygulaması kolaydır. Puanlama süresi kısadır. Hazırlama süresi uzundur.
76
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Özellikleri: Soru sayısı çoktur. Cevaplama sadece işaretleme ile yapılmaktadır.
77
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Tipleri: I) Doğru Cevaba Göre Sınıflama a) Doğru cevabı kesin ve biricik olan maddeler: b) Anahtarlanmış cevabı en doğru olan maddeler: c) Anahtarlanmış cevabı birden fazla olan maddeler d) Birleşik cevap gerektiren maddeler e) Doğru cevabı gizli maddeler:
78
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Tipleri (Devam): II) Madde Köküne Göre Sınıflama a) Kökü soru kipinde olan maddeler b) Kökü eksik cümle yapısında olan maddeler c) Kökü olumsuz maddeler
79
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Tipleri(Devam): III) Maddelerin Gruplanışlarına Göre Sınıflama a) Ortak köklü maddeler b) Ortak seçenekli maddeler
80
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler: 1.Maddeler anlaşılır olmalı, “çoğunlukla”, “bazen”, “nadiren” gibi kelimeler kullanılmamalıdır. Çünkü, verilen belirsiz kelimeler görecelidir ve bu nedenle kişiden kişiye farklılık gösterir, 2. Uygulama zamanının çoğu okumaya ayrıldığı için, her madde mümkün olduğunca az kelime ile yazılmalıdır, 3. Test maddelerinin dil düzeyi cevaplayıcıların dil düzeyinin altında olmalıdır. Bu ise soru ile ne sorulduğunun anlaşılmasını sağlar,
81
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 4. Test maddeleri bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalıdır (Ezberi önlemek için), 5. Her test maddesi diğerlerinden bağımsız cevaplandırılmalıdır, 6. Maddenin noktalama ve yazım kurallarına uygun olarak yazılması farklı şekillerde algılanmasını önler, 7. Bir maddede verilen bilgi başka bir sorunun cevabını açıklamamalıdır, 8. Bir maddenin yarısı bir, diğer yarısı ise başka sayfada olmamalıdır,
82
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 9. İyi bir çoktan seçmeli test maddesinin, madde kökü okunduğunda seçeneklere bakılmadan doğru cevap verilmelidir, 10. Seçeneklerin ifade, tarz, uzunluk ve kapsamı birbirine benzer olmalıdır, 11. Çeldiriciler bilmeyeni ve yanlış bileni yanıltmalıdır, 12. “Yukarıdakilerin hepsi” seçeneği dikkatli kullanılmalı, birinin yanlışlığı açıkça belli ise kullanılmamalıdır, 13. “Yukarıdakilerin hiçbiri” seçeneği dikkatli kullanılmalı, en doğru cevabı gerektiren maddelerde kullanılmamalıdır,
83
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 14. “Yukarıdakilerin hepsi” ve “Yukarıdakilerden hiçbiri” seçenekleri aynı anda kullanılmamalıdır, 15. Çeldirici bulmada güçlükle karşılaşıldığında madde formu değiştirilmeli. Örneğin. birleşik cevap gerektiren madde formu ile çok sayıda çeldirici yazılabilir, 16. Anlamlı bir sıraya konulabilecek seçenekler bu sıraya göre yerleştirilmelidir (büyükten küçüğe ya da tam tersi olacak şekilde),
84
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 17. Bir testteki seçenek sayısı cevaplayıcıların düzeyine göre ayarlanmalıdır. İlköğretim okullarının ilk kısımlarında iki ve üç seçenekli maddeler kullanılması, ikinci kısımda dört seçeneğe çıkartılması ve ortaöğretim ve daha üstünde beş seçenekli madde kullanılması daha uygundur, 18. Bir testin bütün maddeleri aynı sayıda seçeneğe sahip olmalı, bazı sorular dört ve bazıları da beş seçeneğe sahip olmamalı, hepsinde aynı sayıda seçenek olmalıdır,
85
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 19. Doğru cevaplar test formu içerisine belirli bir örüntüyle yerleştirilmemelidir. Eğer öğrenci ilk yapmış olduğu sorularda bu örüntüyü yakalarsa, diğer soruları okumadan doğru cevabı bulabilir, 20. Doğru cevaplar seçeneklere yaklaşık olarak eşit dağıtılmalıdır. Dört seçenekli bir testi tamamen tahminle cevaplandıran bir öğrencinin alması beklenen başarı düzeyi %25 olmalıdır. Düzeltme formülü uygulandığında, tahminle cevaplayan öğrencinin beklenen puanı olması gereken; yani, sıfır olmalıdır,
86
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 21. Seçenekleri belirtmede büyük harf kullanılması, küçük harf kullanılmasına göre daha az hataya neden olabilir. Çünkü, küçük harfler daha çok birbirine benzediğinden birbirleri ile karıştırılması daha kolaydır. 22. Maddelerin seçenekleri mümkünse alt alta gelecek sıralarda verilmelidir. Eğer, yerden tasarruf yapıp kısa olan seçenekleri yan yana yazmak gerekiyorsa, bütün seçenekler aynı sıralamaya göre verilmelidir,
87
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 23. Olumlu maddeler arasına dağıtılan olumsuz maddeler (özellikle -ma hecesi ile olumsuzlaştırılanlar), dikkat dağıldıkça öğrenciler tarafından olumlu gibi algılanabilir. Bu nedenle madde kökünde mümkün olduğunca olumsuz ifade kullanılmamalı, madde olumlu sorulabiliyor ise olumlu formda sorulmalıdır. Olumsuz madde formu kullanılmak durumunda ise, olumsuz ifadenin dikkat çekecek şekilde belirtilmesi uygun olur. Bunun için koyu yazım, BÜYÜK HARF ve alt çizmekle olumsuzluk belirgin hale getirilebilir,
88
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 24. Bir testteki bütün maddeler, aynı düzen içerisinde verilmelidir. Özellikle maddeler arasındaki boşluklar iyice fark edilebilecek düzeyde bırakılmalıdır. Madde kökü ile seçenekler arasında her maddede aynı ayarda boşluk bırakılmalıdır. Seçenekler arasında bırakılan boşluklar da bütün maddelerde benzer olmalıdır, 25. Ortak köklü ve ortak seçenekli soruların diğer sorularla karıştırılmaması için başlangıcında ve bitiminde bir çizgi ile ayrılması uygun olabilir. Ayrıca, bu tipteki soruların ortak olan kök ve seçenekler ile aynı sayfada bulunması dikkatin dağılmasını önleyebilir,
89
5. Çoktan Seçmeli (Seçme Gerektiren) Testler
Madde Yazımında Genel İlkeler (devam): 26. Madde köküne verilen olası cevaplarda (seçeneklerde), yazım yanlışlığı yapılarak çeldirici yazılmamalıdır. Çeldiriciler başka soruların doğru cevapları arasından seçilebilir. 27. Madde eksik bilgi ve yanlışlık olmamalı.
90
Test Geliştirme Tanımı
İstendik özelliklerde ölçme aracı hazırlama süreci
91
Test Geliştirmenin Basamakları
1. Testin Amacı 2. Kapsamının ve Ölçülecek Davranışların Belirlenmesi 3. Soru Yazımı 4. Soru Düzeltme Çalışmaları (Redaksiyon) 5. Test Formunun Oluşturulması ve Çoğaltma 6. Uygulama 7. Puanlama 8. Ön Uygulama Test İstatistiklerinin Hesaplanması 9. Madde analizi 10. Nihai Teste Madde Seçimi 11. Nihai Test İstatistiklerinin Kestirilmesi 12. Raporlaştırma
92
1. Testin Amacı Testlerin hazırlanış amaçları,
öğrencilerin konulardaki (ünitelerdeki) öğrenme eksikliklerinin belirlenmesi ya da öğrenmenin izlenmesi ve dersin birkaç konusunu kapsayan öğrenme düzeylerinin belirlenmesi ya da erişiyi belirlemektir.
93
2. Test Kapsamının ve Ölçülecek Niteliklerin Belirlenmesi
Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli konu kapsamının ve ölçülecek olan davranışların (niteliklerin) belirlenmesi gerekir.
94
3. Soru Yazımı Açık ve anlaşılır olmalı
Test maddeleri bir kaynaktan olduğu gibi alınmamalıdır . Seçeneklerin ifade, tarz, uzunluk ve kapsamı birbirine benzer olmalıdır. Olumsuz maddeler belirgin hale getirilmeli. ...
95
4. Test Formunun Oluşturulması ve Çoğaltma
Soruların test formuna dönüştürülmesinde, cevaplamayı kolaylaştırılacak şekilde düzenleme yapılmalıdır. Soruların kolayca okunması ve cevapların yine kolayca verilmesine fırsat sağlayıcı olması gerekir.
96
5. Uygulama Sınavın bütün öğrencilere standart şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir Sınav anında uyulması gereken davranışlar, Sınav süresi, Soru sayısı gibi bazı bilgilerin sınav başlamadan önce herkese duyurulmalıdır
97
Eğitimde Kullanılan Ölçme Araç ve Yöntemleri
B. Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri (Tekrar Sayfa) 1. Portfolyolar (Öğrenci gelişim dosyası) 2. Öz değerlendirme 3. Gözlem Formları 4. Performans değerlendirme çizelgeleri (kontrol listeleri veya dereceleme ölçekleri) 5. Tutum ölçekleri 6. Gösteriler, Anektodlar,Tartışmalar, Sergiler, Görüşme (Mülâkat), Projeler, Araştırma Kâğıtları vb.
98
B. Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri
2. Öz değerlendirme:Belli bir konuda bireyin kendi kendisini değerlendirmesine öz değerlendirme denir. Öz değerlendirme, bireyin kendi yeteneklerini kendilerinin keşfetmelerine yardımcı olan bir yaklaşımdır. Öz değerlendirme öğrencilerin okulda yaptıkları çalışmaları, nasıl düşündüğünü ve nasıl yaptığını değerlendirmelerini gerektirir. Kendini değerlendirme, öğrencilerin kendi güçlü ve zayıf yönlerini tanımalarına yardım eder.
99
2. Öz değerlendirme (Devam):
Performansının düzeyi hakkında karar vermek için kişisel ya da kişiler arası kriter koymada öğrencilere fırsatlar sunar. Kendini değerlendirmeyle öğrencinin motivasyonunun yükselmesine fırsat verir. Öğrencilerin değişik durumlarda davranışlarını kontrol altına almalarını sağlar.
100
2. Öz değerlendirme (Devam):
Bu tür değerlendirmenin olumlu ve olumsuz yönleri vardır. Genellikle kendi performanslarını değerlendirirken yanlılığın varlığı göz ardı edilmemelidir. Başlangıçta kendini değerlendirme, öğrencilerin deneyimsizliği nedeniyle yanılgılara neden olabilir. Yine de öğrenciler daha fazla deneyim kazandıkça aldıkları kararlar daha doğru olacaktır.
101
2. Öz değerlendirme (Örnek):
102
3. Gözlem Formları Gözlemler: Çıktılarının görülebildiği bazı alanlarda bu yöntem oldukça önemlidir. Uygulamada hız ve zaman önemlidir. Özellikle fen dersleri için uygundur. Gözlemler, öğrenciler hakkında doğru ve çabuk bilgiler sağlar.
103
3. Gözlem Formları (Devam)
Öğretmen öğrencilerin: · soru ve önerilerine verilen cevaplarını,· tarihsel olaylar, kişiler, hareketlerle ilgili sınıf içi tartışmalarda katılımlarını,· grup çalışmalarında ve tartışmalarında katılımlarını, öğretmenin, öğrenmeyle ilgili yaptığı görevler ve materyallere öğrencinin gösterdiği tepkiyi, · tarihsel kanıtları kullanma yollarını gözlemler.
104
3. Gözlem Formları (Devam)
Aşağıdakiler öğretmenlere gözlem yapmada kolaylık sağlayacaktır. 1. Ölçütleri koyarken bütün öğrenciler için aynı standartları kullanılması. 2. Her öğrencinin birkaç kez gözlemlenmesi. 3. Her öğrencinin değişik durumlarda ve farklı günlerde gözlemlenmesi. 4. Her öğrencinin değişik özellikler, beceriler ve davranışlara göre değerlendirilmesi. 5. Yapılan gözlem için değerlendirme mümkün olduğu kadar gözlemlenen zamanın kaydedilmesi.
106
4. Performans değerlendirme çizelgeleri
Gözlem yönteminden çok fazla farklı olmamakla beraber öğrenci etkinliği, uygulamayı ve pisiko-motor becerileri (performansı) gerektirdiğinde performans değerlendirme ölçeği kullanılabilir. Örnek: deney düzeneği hazırlayabilme ve deneyi yapabilme, bir müzik aletini çalabilme becerisi, voleybolda servis atabilme becerisi gibi. Performans değerlendirme ölçekleri iki farklı şekilde düzenlenebilir: 1) kontrol listeleri 2) dereceleme ölçekleri
107
4. Performans değerlendirme çizelgeleri
1) Kontrol Listeleri: Öğrencinin performansa dayalı işlem basamakları ilk hareketten başlayarak son harekete kadar sıralanır. Gösterilebilecek her hareketin karşısına “Gözlendi” ve “Gözlenemedi” kutuları konulur. Öğrencinin gözlenen davranışlarının sayısı performans göstergesi olarak alınır. Bazen bir davranış tam olarak gösterilmeyebilir. Kısmi olarak gösterilebilir ise kontrol listesi dereceli olarak hazırlanabilir.
108
2) Dereceleme Ölçekleri
Bir önceki işlemde olduğu gibi performansa dayalı işlemler ilk baştan son aşamaya kadar listelenir. Her davranışın karşısına davranışın gösterilebilme düzeyi dereceli şekilde, Tam gösterildi (3) Kısmen gösterildi (2) Gösterilemedi (1) gibi üçlü veya Tam gösterildi (5) Gösterildi (4) Kısmen gösterildi (3) Çok az gösterildi (2) gibi beşli derecelerle ifade edilebilir. Derecelere veya ağırlıkları verilerek sayısal ölçme sonuçları hesaplanabilir.
109
4. Performans değerlendirme çizelgeleri (Örnek:)
110
4. Performans değerlendirme çizelgeleri (Örnek:)
111
6. Diğer Yöntemler 1) Gösteri 2) Anektodlar 3) Tartışmalar 4) Sergiler
5) Görüşme (Mülâkat), 6) Projeler 7) Araştırma Kâğıtları 8)Tutum ölçekleri 9) Kavram haritaları
112
6. Diğer Yöntemler 1) Gösteri: Öğrencilerin fiziksel beceri ya da yeteneklerini göstermelerini gerektiren durumları kapsar. Değerlendirmeleri kontrol listeleri ya da dereceleme ölçekleriyle yapılabilir.
113
6. Diğer Yöntemler 2) Anektodlar:Öğrencilerin problemleri için bilgi toplama yöntemlerinden biridir. Öğrencilerin davranışlarıyla ilgili kısaca yazılmış raporların kaydedilmeleriyle oluşturulurlar. Karar vermede diğer yöntemlerle birlikte kullanılırlar. Üst düzey beceriler ve duyuşsal alanla ilgili davranışların değerlendirilmesinde kullanılabilirler.
114
6. Diğer Yöntemler 3) Tartışmalar: Eleştirel düşünme için en uygun yöntemdir. Öğrencinin, değerlendirme ya da yordama yapması gereken bir konuda sözlü ya da yazılı tartışması istenebilir. Açık uçlu maddelere çok benzerler. Çoğu zaman tek bir doğru cevabı olmayabilir. Puanlama, bu maddeler için sorun olabilir.
115
6. Diğer Yöntemler 4) Sergiler: Bu yöntem öğrencilerin yaratıcılıklarını ve sanatsal çalışmalarını sergileyebilecekleri kullanışlı bir yöntemdir. Aynı zamanda üst düzey zihinsel becerilerin değerlendirilmesinde çok kullanışlıdır. Kontrol listeleri ya da dereceleme ölçekleri kullanılarak bu tür çalışmalar değerlendirilebilir.
116
6. Diğer Yöntemler 5) Görüşme (Mülâkat):Çok kullanılan bir yöntem değildir. Öğrencilerle yapılan görüşmeler, öğrencilerin çalışmaları hakkında ve konuları nasıl anladıkları konusunda anlama düzeylerinin daha iyi değerlendirilmesine yardım eder. Aşağıda bazı örnek görüşme soruları verilmiştir: 1. Bir olayı değişik yolla açıklayabilir misin? 2. Bu etkinliği tekrar yapsaydın aynı sonuçları bulur muydun? 3. Bu etkinliği daha kolay yapmanın başka bir yolu var mıdır? 4. Bu konuyla ilgili “gerçek yaşamından” bir örnek verebilir misin?
117
6. Diğer Yöntemler 6) Projeler: Projeler, öğrencilere bireysel ya da grup içinde önemli görevlerde sık sık fırsatlar sunar. Projeler puanlama standartları ve ayrıntılı yönergeler gerektirir. Ayrıca öğretmen ve öğrenciler için önemli sorumluluklar gerektirir.
119
6. Diğer Yöntemler 7) Araştırma Kâğıtları : Araştırma kâğıtları eğitimin her kademesinde kullanılır. Bir performans değerlendirme maddesi olarak oldukça uygundur. Örnek: Aşağıdaki konulardan biriyle ilgili bir araştırma kağıdı yazınız. Cep telefonlarının güvenirliği. Cep telefonları nasıl çalışır? Cep telefonlarının tarihi.
120
6. Diğer Yöntemler 8)Tutum:
Bir kimsenin herhangi bir olaya, eşya veya insan grubuna karşı olumlu ya da olumsuz davranış gösterme eğilimine tutum denir. Bireyin bir objeye karşı her zaman istekli oluşu, olumlu tutumunun gösterirken; isteksiz hal ve davranışları olumsuz tutumunu gösterir. Bireylerin bir objeye karşı tutumları, en olumludan en olumsuza doğru bir derce içerisindedir.
121
Tutum Ölçekleri Tutumun Bileşenleri (Boyutları):
1. Duyuşsal bileşen, bir objeye karşı devamlı hissedilen duygudur. 2. Bilişsel bileşen, bireyin nesneye karşı oluşturduğu bilgi düzeyidir. 3. Davranışsal bileşen, bireyin duygu ve kanıya uygun olarak hareket etme eğilimidir.
122
Likert Tipi Tutum Ölçeği Geliştirme Aşamaları:
4. Ön deneme formunun oluşturulması (devam): Yazılan tutum cümlelerine bireylerin verecekleri cevaplar daha çok tutum cümlelerinin ifade tarzına bağlı olmakla birlikte, Likert Tipi Beşli Dereceleme Ölçeklerinde aşağıdaki gibidir. Tamamen Katılıyorum Katılıyorum Kararsızım Katılmıyorum Kesinlikle Katılmıyorum
124
6. Diğer Yöntemler 1) Portfolyo Değerlendirme
(Bireysel Gelişim Dosyaları)
125
ÖĞRENCİYİ TANIMAK Hangi Özellikleri Tanınacak? Nerede Tanınacak? Kim
Tanıyacak? özgeçmişi fiziksel özellikleri sağlık durumu ilgileri tutumları becerileri yetenekleri öğrenme biçimi sosyal özellikleri okulda aile ortamında oyun ortamında dış çevrede (sokak, bahçe, park vb) öğretmeni arkadaşları ailesi iletişimde olduğu diğer kişiler
126
Çok Yönlü Değerlendirme
NASIL TANIYACAĞIZ? Çok Yönlü Değerlendirme Aracı Olan PORTFOLYOLAR ile
127
PORTFOLYO NEDİR? NE DEĞİLDİR? Öğrencinin yaptığı çalışmaların
bir araya getirildiği herhangi bir çalışma dosyası değildir. Öğrenciyi başarılı/başarısız olarak sınıflandırmayı sağlayan bir araç değildir. Öğrencilerin özelliklerini birbirleri ile karşılaştırmak amacıyla oluşturulmuş araçlar değildir. Öğrencinin bir bütün olarak gelişim ve öğrenme süreci ile ürünlerini gösteren, aynı zamanda değerlendirilmesini de sağlayan sistemli ve amaçlı olarak oluşturulmuş gelişim dosyalarıdır.
128
PORTFOLYO SİSTEMİ Değerlendirme Hangi ürünler nasıl yapılacak?
toplanacak? PORTFOLYO SİSTEMİ Toplanan ürünler portfolyoda nasıl yer alacak? Portfolyo nasıl düzenlenecek?
129
PORTFOLYONUN İÇERİĞİ Öğretmen kayıtları (gözlemler, anektod kayıtları)
Gelişim testlerinin sonuçları Öğrencinin çalışmaları Öğrencinin sözel ve psiko-motor becerilerini gösteren teyp ve video kayıtları Öğrencinin kendi çalışmaları hakkındaki düşünceleri, günlükler Öğrenciye yazılan mektuplar Öğrencinin yazdığı mektuplar Öğretmenin aileye ve diğer öğretmenlere yazdığı mektuplar
130
PORTFOLYO OLUŞTURMA SÜRECİ
4. SONUÇ 1. TOPLAMA 2. SEÇME 3. YANSITMA
131
Hangi çalışmaların toplanacağına ve hangi özelliklerin gözleneceğine
karar verilmesi Her bir çalışmanın ve öğretmen kaydının üzerine TARİH yazılması 4 1 TOPLAMA 3 2 Öğrencilere çalışmalarının bir dosyada toplanacağının açıklanması ve çalışmalarını saklama konusunda teşvik edilmesi Her öğrenci için sınıfta çalışmalarının toplanacağı ayrı bir kutu, dosya vb. oluşturulması
132
SEÇME Portfolyonun türüne ve öğretmenin koyduğu koşullara bağlıdır
Öğrenci seçimini kendi başına veya öğretmenin rehberliğinde yapabilir Süreci yansıtan portfolyolarda öğretmenin belirlediği konuları/gelişim alanlarını yansıtan çalışmaların seçilen örnekleri, öğrenme/gelişim sürecini yansıtacak şekilde yer alır. Ürünü yansıtan portfolyolarda öğretmenin belirlediği konular ile ilgili ortaya çıkan ürünler arasından seçilenler yer alır.
133
YANSITMA Portfolyoyu herhangi bir çalışma dosyasından ayıran en önemli aşamadır Bu aşamada öğrenci, portfolyosuna seçtiği her bir çalışmayı niçin seçtiğini açıklar, çalışmalarını yaparken geçirdiği süreci ve bu süreçte öğrendiklerini anlatır, kendi başarısını görür, bunu ifade eder ve değerlendirme sürecine katılır.
134
Bu çalışmayı portfolyoma neden koydum?
nasıl yaptım? Bana zor gelen bir çalışmam var mı? Varsa neden? YANSITMA SORULARI Çalışmalarım içinde en çok sevdiğim hangisidir? Neden? Bu çalışmadan ne öğrendim? Bu çalışmamı daha da güzelleştirebilir miyim? Nasıl?
135
SONUÇ Bu aşamada öğrenci, “bu çalışmayı niçin yaptık?” sorusunu yanıtlar Okulda yaptığı çalışmalarla öğrendikleri arasında somut bağlar kurar. Tamamlanan portfolyo çalışmalarının öğrenci tarafından sınıf arkadaşları, öğretmeni ve ailesinden oluşan bir gruba sunumu yapılmalıdır. Portfolyonun sunumu, öğrencinin çalışmalarına önem vermesini sağlar ve kendine olan güvenini artırır.
136
ÖĞRENCİ PORTFOLYOSUNUN İKİ TÜRÜ
SÜRECİ YANSITAN PORTFOLYOLAR ÜRÜNÜ YANSITAN PORTFOLYOLAR Öğrencinin öğrenme ve gelişim sürecini yansıtır. Başlangıç çalışmalarını, süreçteki çalışmaları, karşılaşılan güçlükleri ve öğrenme ürünlerini içerir. Öğrenme sürecinden çok bitmiş çalışmaları yansıtır. Öğrencinin en iyi olduğunu düşündüğü çalışmalarını içerir.
137
PORTFOLYO TÜRLERİ BEN KİMİM? PORTFOLYOSU ÇALIŞMA PORTFOLYOSU
GRUP PORTFOLYOSU OKUL PORTFOLYOSU ÖĞRETMEN PORTFOLYOSU SINIF PORTFOLYOSU
138
BEN KİMİM PORTFOLYOLARI
AMACI İÇERİĞİ Öğrencinin yaşamını anlatan resimler, fotoğraflar, teyp ve video kayıtları Sanatsal çalışmalar Öğrenci hakkında ana-baba, arkadaş, öğretmen görüşleri Öğrencinin kendisiyle ilgili yargıları Öğrencinin okul içinde ve dışında yaptığı etkinliklerle kendisini anlatması
139
ÇALIŞMA PORTFOLYOLARI
AMACI İÇERİĞİ Öğrenci hakkında çok yönlü bilgi edinmek Öğrencinin çalışmaları arasın-da bağ kurmasını sağlamak Öğrencinin kendi gelişiminin farkında olmasını sağlamak Yaptığı çalışmalarla öğrencinin kendine olan güvenini geliştirmek Okul çalışmalarından örnekler Öğretmen kayıtları Gelişim testlerinin sonuçları Ana-baba görüşleri Arkadaş görüşleri Öğrencinin çalışmaları hakkın- da kendi düşünceleri
140
GRUP PORTFOLYOLARI AMACI İÇERİĞİ Belirli bir konuda grubun
her üyesinin güçlü yanlarını gösteren çalışmalar Grup üyelerinin çalışmaları hakkındaki düşünceleri Öğretmen, arkadaş ve veli görüşleri Farklı yetenekte ve düzeyde olan öğrencileri bir araya getirmek Öğrencilere işbirliğini ve grup çalışmasının önemini kavratmak Öğrencilerin birbirlerin-den öğrenmesini sağlamak
141
SINIF PORTFOLYOLARI AMACI İÇERİĞİ Her sınıfın yaptığı etkinlikleri
ve sınıfın kişiliğini yansıtmak Sınıfça yapılan projeler Gösteriler ve geziler Sınıfa gelen ziyaretçiler Öğretmen, veli ve öğrencilerin sınıfa yazdığı mektuplar Sınıfın sloganı, şiiri, öyküsü, logosu, resmi ve fotoğrafı Sınıfın, diğer sınıflar ve gelecek sınıflarla ilgili dilekleri ve önerileri
142
OKUL PORTFOLYOLARI AMACI İÇERİĞİ Okulun ve okul personelinin tanıtım
filmi ya da fotoğrafları Okulca yapılan projeler Törenler, gösteriler Geziler Okula gelen ziyaretçiler Okulda düzenlenen eğlenceler Alınan ödüller Okula yeni gelen öğrencilere veya okul hakkında bilgi edinmek isteyen velilere okulu tanıtmak Her yıl okulda yapılan etkinlikleri öğrencilere, ailelere, okul çalışanlarına ve ilgili kişilere duyurmak Okulu tanıtma çalışmalarına öğrencinin, ailenin ve okul çalışanlarının katılımını sağlamak
143
ÖĞRETMEN PORTFOLYOLARI
AMACI İÇERİĞİ Okul diploması Öğrenci iken yaptığı çalışmalara ait örnekler Öğrencilerinin yaptığı çalışmalara ait örnekler Örnek ders planları Varsa alınan ödüller, katıldığı kurslara ait belgeler Öğrencilik ve öğretmenlik hayatına ait fotoğraflar, anektodlar Öğretmenin çalışmalarını ve özgeçmişini okul yönetimine, velilere ve öğrencilere tanıtmak Öğrencilerin portfolyo örneği görmesini sağlamak
144
PORTFOLYO DEĞERLENDİRMEDE ...
Eğitimle değerlendirme sarmal bir biçimde birleştirilir Öğrencinin bağımsız ve aktif öğrenme özellikleri gelişir Öğrenci değerlendirme sürecine katılır PORTFOLYO DEĞERLENDİRMEDE ... Öğrencinin içten denetimli olması sağlanır Öğrenci, gelişiminin ve öğrenmesinin farkında olur Öğrencinin sosyal becerileri gelişir
145
Portfolyo Değerlendirme
Portfolyo değerlendirmede öğrenci için aşağıdaki sorulara cevap aranır: Ne öğrendi ve öğrenirken nasıl bir yol izledi? Nasıl düşündü? Nasıl soru sordu? Nasıl analiz etti? Bilgiyi nasıl yapılandırdı? Diğer insanlarla nasıl iletişim kurdu? Öğrenirken karşılaştığı güçlükler nelerdi?
146
Portfolyo Değerlendirme
147
Portfolyo Değerlendirme Genel Amaçları:
Müfredata bağlı olarak yapılan yazılı ve sözlü değerlendirmelerin dışına çıkıp, alternatif ölçme ve değerlendirme yöntemi geliştirmek Öğrencinin gelişimini izleyebilmek, Kendi kendini değerlendirme becerisine ulaşmasını sağlamak, Öğrencideki öz disiplin ve sorumluluk bilincini geliştirmek
148
Portfolyo Değerlendirme Genel Amaçları (Devam)
Gelecekteki öğretmenlerine bilgi sunmak Öğrencinin gelişimini daha sağlıklı izleyebilmek, Öğrencilerin yeteneklerini sergilemek ve ilgi alanlarını çoğaltmak Öğrencinin gerçekte ne öğrendiğini ortaya koymak Öğrencilerin diğer arkadaşlarının yaptığı portfolyoları izleyip, yardımcı olarak gelecekteki takım çalışmasına zemin hazırlamaktır
149
Portfolyo Değerlendirmenin Öğrenci Açısından Avantajları
Bir sınav kağıdı üzerindeki öğrenci başarısını değerlendirmek yerine bir öğretim süreci içerisinde öğrencinin gelişimini takip etmeyi mümkün kılar. Bir öğrenme süreci içerisinde öğrencinin harcadığı zamanı, çalışmalarını, performansını, müsveddelerini, eksikliklerini ve düzeltmelerini ayrıntılı bir şekilde gösterir.
150
Portfolyo Değerlendirmenin Öğrenci Açısından Avantajları (Devam)
Öğrencinin müsveddeden, karalamalara ve düzeltmeye kadar çalışmasının her bölümünün önemli olduğunu ve birbiriyle ilişkili olduğunu fark etmesini sağlar. Bir öğrenme ünitesi içerisindeki birçok adımdan sonra öğrencideki gelişmeleri gösterir. Öğrenci en iyi yaptığı çalışmaları bireysel gelişim dosyasına koymayı ve çalışmaları ile iftihar etmeyi, çalışma için daha fazla sorumluluk almayı öğrenir.
151
Portfolyo Değerlendirmenin Öğrenci Açısından Avantajları (Devam)
Öğrencinin kendi çalışmalarını değerlendirmesine rehberlik eder. Öğrencinin yaratıcılığını geliştirmede daha bilinçli olmasını sağlar. Öğrencinin güçlü ve zayıf olan yönlerini gösterir.
152
Portfolyo Değerlendirmenin Öğretmen Açısından Avantajları
Öğretmenin öğrenme-öğretme süreci içerisinde her bir öğrencinin, gelişimleri ile ilgili müsvedde, karalama, düzeltme ve sonuca giden performansını içeren geniş bir kaydının elinde olmasını sağlar. Başka sınıflardaki öğrencilerin çalışmalarını incelerken, öğretimle ilgili fikirlerini geliştirme olanağı bulur. Bir öğrencinin bir bütün olarak gelişim aşamalarını izleme fırsatını elde eder.
153
Portfolyo Değerlendirmenin Bazı Zorlukları
İlköğretim birinci kademe ve 3. Sınıflarında bütün dersleri kapsayan bir portfolyo hazırlanabilir. Sınıf seviyesi arttıkça her bir ders için hazırlanabilir. Öğrencilerin birden çok portfolyo hazırlamaları nedeniyle portfolyo için yeterince zaman ayıramamasına neden olabilir. Portfolyonun her aşamasında öğrenciye dönüt verilmesi gerekir. Ancak çok kalabalık sınıflarda bunun yapılması oldukça zorlaşır. Öğretmenin portfolyo ile yeni karşılaşacak olması da sorunları artırabilir.
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.