GRİP ve GRİPTEN KORUNMA YOLLARI

... konulu sunumlar: "GRİP ve GRİPTEN KORUNMA YOLLARI"— Sunum transkripti:

1 GRİP ve GRİPTEN KORUNMA YOLLARI

2 GRİBAL ETKEN-1 İnfluenza virüsü, Orthomyxoviridae ailesindendir.
Üç farklı antijenik tipi vardır: A, B ve C. A insan, domuz, at, deniz memelileri ve kanatlılarda, B sadece insanlarda, C insan ve domuzlarda hastalık yapar.

3

4 Başka enfeksiyonlara zemin
Hastalık Mekanizması Virüs enfekte ettiği hücrelerde ölüme yol açar. Bronş yüzey hücrelerinde ölüm ve akciğerlerde mekanik temizlenmeyi sekteye uğratır Başka enfeksiyonlara zemin Savunma fonksiyonlarında bozukluk + AC savunma fonksiyonlarında bozukluk

5 AKCİĞER HASARLARI (KOMPLİKASYONLARI)
Primer Viral Zatüre(Pnömoni): Ateş, öksürük, balgam, gögüs ağrısı, diğerleri (solunum sıkıntısı, halsizlik, iştahsızlık...) Sekonder Bakteriyel Zatüre(Pnömoni): Grip bulguları geriledikten sonra yeniden ateş yükselmesi ile ortaya çıkar. H.influenzae, S.pneumoniae ve S.aureus en sık saptanan etkenlerdir. Ölüm primer viral pnömoniden daha düşüktür. Ses tellerinin iltihaplanması (Krup sendromu ) Kronik akciğer hastalıklarının alevlenmesi

6 DOMUZ GRİBİ (A H1N1)

7

8 2009 salgını Mart, Nisan ayında Meksika’da görüldü.
Solunum yolarında etken olan influenza H1N1 gripal enfeksiyonu olduğu tesbit edildi. Şu an tüm dünyada yaygın

9 Tarihçe 1918-1919 yılında ilk defa farkedildi
1974 ilk kez insandan izole edildi. yılları arasında insanlar arasında 37 domuz gribi vakası tesbit edildi. %17 mortalite (6/37) bildirildi. %44 domuzla temas öyküsü mevcut ABD, Çekoslovakya, Hollanda, Rusya, İsviçre, Hong Kong 1976 New Jersey’de 13 asker arasında görülmüş ve 1 asker ölmüş ve sonradan 230 askere bulaştığı anlaşıldı

10 Ülkemiz 27 kişi öldü 2500 kişiden fazlası hastalığa yakalandı.( itibariyle)

11 Domuz Gribi(H1N1) Normalde domuzlarda görülen A tipi viral solunum hastalığı Hızlı yayılım İnsan İnsan Domuz İnsan İnsan Domuz (Kanada’da yeni bir vaka) İnsanda doğal bağışıklık yok WHO: Geniş çaplı salgın uyarısı İnsan ve domuzları enfekte eden en sık virüs influenza A H1N1’dir. H3N2 domuz virüsüde insana bulaşabilir

12 Domuzun rolü Domuz solunum yolları yapısında insan kuş ve domuz için reseptör taşır. Domuz gribi ile enfekte domuzda aktif enfeksiyonda anında kuş ve insan virüsüde bulaşırsa yeni bir virüs (shift) ortaya çıkar

13 GRİP HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ayrıca yaygın vücut ağrısı görülür

14 GRİP NASIL BULAŞIR? Grip virüsü, öksürme, hapşırma ile etrafa saçılan küçük damlacıklar yoluyla bulaşır.

15 GRİP NASIL BULAŞIR? Öksürük ya da hapşırık sırasında ağzınızı ellerinizle kapattığınızda, mikroplar ellerinize, ellerinizden de dokunduğunuz çeşitli yüzeylere bulaşır. İnsanlar bu yüzeylere elle temas ederek virüsü alırlar ve ellerini ağızlarına, burunlarına ve gözlerine temas ettirerek hastalık etkenini alırlar.

16 GRİP NASIL BULAŞIR? Günlük yaşamımızda sık dokunduğumuz canlı grip virüslerinin bulunabileceği yüzeyler: kapı kolları,

17 GRİP NASIL BULAŞIR? bilgisayar klavyesi,
cep telefonu ya da kablolu telefon ahizeleri, televizyon uzaktan kumandaları,

18 GRİP NASIL BULAŞIR? sandalye, masa ve sıralar,
kalem, kitap ve defter vb. yüzeyler,

19 Bulaşma Kuluçka süresi mevsimsel gripteki gibi 1-7 gün (sıklıkla 1-4 gün) Klinik belirtiler başlamadan 1 gün önce başlayıp, klinik belirtiler başladıktan sonra 7 gün devam etmektedir Çocuklarda daha uzun olabilir

20 Mevsimsel gripten farkı nedir?
Grip yayılması hasta olan kişilerin hızla geniş kitlelere yayılabilme özelliğindedir Influenza virüsleri cansız yüzeylerde, ortamın ısı ve nem durumuna göre 48 saate kadar canlılığını koruyabilmektedir. öksürmesi, hapşırması sırasında etrafa saçılan damlacıklar aracılığı ile enfekte damlacıkların bulaştığı enfekte yüzeylere elle temas sonucu.

21 Erişkinde H1N1 risk faktörleri
Kronik Akciğer hastalıkları (astım, KOAH) Bağışıklık yetmezliği Kalp yetmezliği Gebelik Diyabet Şişmanlık

22 Hangi durumda hastaneye yatış önerilir? Gripte acil tıbbi yardım
gerektiren durumlar nelerdir? Solunum sıkıntısı Şiddetli bulantı ve kusma   Şuur bulanıklığı Şiddetli öksürük ve balgam çıkarma Domuz gribinde hastane ihtiyacı %5 Hastaneye yatma gereksiniminin en sık nedeni zatüre (pnömoni) ve aşırı sıvı kaybı (dehidratasyon)

23 Çocuklarda bunlara ek olarak:
Dudaklarda morarma Havale geçirme Yaygın döküntü Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde acilen doktora başvurulmalıdır.

24 Domuz gribi ne kadar tehlikeli?
SARS 32 ülke 8.437 kişide görüldü 813 kişi öldü (Mortalite%10) Kuş gribi 15 ülke 429 kişide görüldü 262 kişi öldü (mortalite %61) Domuz gribi Pandemi yaptı 1470 kişi öldü (mortalite %1↓)

25 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Okulda bulunduğunuz ortamı, sınıflarınızı, öğretmen odaları ve diğer odaları, hava akımını sağlayacak şekilde sık sık havalandırın.

26 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Sizleri hastalıktan koruyacak en önemli uygulama; Ellerinizi yıkamaktır.

27 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
İnsanlarla tokalaşma sonrasında, ellerinizin bütün yüzeylerini ve parmak aralarını su ve sabun ile iyice köpürterek yıkayın. Yıkama süresi en az 20 – 30 saniye olmalıdır.

28 ELLER SUYLA ISLATILIR

29 ELLERE 3-5ml SIVI SABUN ALINIR

30

31 AVUÇ İÇİ AVUÇ İÇİNE ALINARAK OVALAMA HAREKETİ TEKRARLANIR.

32 SAĞ AVUÇ İÇİNE SOL EL SIRTI GELECEK ŞEKİLDE YERLEŞTİRİLİR, OVALANARAK BEŞ KEZ TEKRARLANIR.

33 AYNI HAREKET DİĞER EL İÇİNDE BEŞ KEZ TEKRARLANIR.

34 SAĞ ELİ SOL EL SIRTINA KOYARAK PARMAK ARALARI BİRBİRİNİN İÇİNE GELECEK ŞEKİLDE TEKRARLANIR.

35 AYNI HAREKET SOL EL İÇİNDE TEKRARLANIR.

36 SAĞ EL PARMAK SIRTLARI SOL ELİN AVUÇ İÇİNE GELECEK ŞEKİLDE YERLEŞTİRİLİR, OVALAMA TEKRARLANIR.

37 AYNI HAREKET SOL EL İÇİN DE TEKRARLANIR.
SAĞ EL BAŞ PARMAĞI SOL EL AVUÇ İÇİNE ALINARAK ROTASYONEL OLARAK BEŞ KEZ TEKRARLANIR. AYNI HAREKET SOL EL İÇİN DE TEKRARLANIR.

38 SAĞ EL PARMAK UCU İÇ KISIMLARI SOL EL AVUÇ İÇİNE GELECEK ŞEKİLDE KONUR OVALANIR.

39 AYNI HAREKET SOL EL PARMAK UÇLARI İÇİNDE YAPILIR.

40 ELLER İYİCE DURULANIR

41 KAĞIT HAVLU İLE ELLER İYİCE KURULANIR

42 EL HİJYENİ Ellerinizi yıkadıktan sonra, tek kullanımlık kâğıt havlu ile kurulayıp, musluğu bu havlu ile kapatın, Havluyu çöp kutusuna atın.

43 EL HİJYENİ Su bulamadığınız durumlarda alkol bazlı el dezenfektanlarını da el temizliği için kullanabilirsiniz. El dezenfektanlarını kullanırken, elleriniz kuruyuncaya kadar ovun.

44 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Hasta olduğunu bildiğiniz kişilerle aranızda mesafe bulundurmaya dikkat edin.

45 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Tokalaşma ve kucaklaşma gibi yakın temasa bir süre ara verin

46 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Hasta kişilere çok gerekmedikçe ziyarette bulunmayın.

47 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Alışveriş merkezleri, tiyatro, sinema, spor salonu gibi kapalı alanlar ve çok kalabalık ortamlarda bulunmaktan kaçının. Unutmayın; grip hastalığı kişiden kişiye kolay bulaşabilen bir hastalıktır.

48 GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Ellerinizle gözleriniz, burnunuz ve ağzınıza dokunmayın Mikroplar en çok kirli yüzey ve eşyalara dokunmayla bulaşır

49 Domuz Gribi olanların bakımı nasıl olmalı ?
Evde istirahat etmelidir. belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerin geçmesinden bir gün sonrasına kadar Şüpheli veya kesin hastaya bakım verenler N95 maske; hasta cerrahi maske takılmalıdır. Hastalığın bulaşmaması için çevredeki kişilerden uzak durulmalıdır. Bulunulan mekan sık sık havalandırılmalıdır.

50 Grip Aşısı nedir? Sık değişim gösteren grip virüsüne karşı doğal bağışıklığımız bulunmamaktadır. Pandemik grip hastalığına karşı kişileri korumak için AŞI geliştirilmiştir.

51 AŞI Canlı aşı İnaktif aşı
Yeni A(H1N1) pandemisine karşı en önemli kalkan pandemik virüse karşı aşı geliştirilmiş olmasıdır. iki tip aşı geliştirilmiş “Canlı attenüe” ve “inaktif”

52 Domuz Gribi Aşı Özellikleri
İnfluenza A(H1N1)/Kaliforniya/2009 Drift (küçük) veya Shift (büyük) değişime uğramadı Aşı içerisindeki antijen (virüs partikülü) miktarını daha az koymak için yardımcı anlamına gelen adjuvan kul Adjuvan kullanımı ile mevsimsel gripteki antijen (viral partikül) ihtiyacını 2-8 kat azaltıyor Mevsimsel gripteki antijen 15mc/doz Domuz gripteki antijen mc/doz

53

54 Aşıda etkinliği artırmak için Adjuvan maddesi kullanılıyor
Thiomersol Skualen Alimünyum

55 Squalen bazlı adjuvanlar (yağ ve su bazlı)
ilk 3 günde reaksiyonlar görülür. AS03 Squalene ve α tokoferol (Vit E) tokoferol (Vit E) mg insan günlük almalı insana ait kayıt mevcut MF59 (Fluad) 1997 yılından beri 40 milyon doz kul insana ait kayıt mevcut Alimünyum yıldır kullanılmakta Thiomersol 5-50mcg %50 Civa içerir. Civa Deniz ürünleri ve özellikle büyük balıklarda bul Civa vücuda 1.6 mc/kg/hafta alınması Avrupa ülkelerinde normal kabul ediliyor

56 Çift doz aşı ile %97 fazla başarı Tek doz aşı ile %75 fazla başarı
3-11 yaş %98 12-17 yaş %100 18-60 yaş %97 61 yukarısı %93 3-11 yaş %75 12-17 yaş %97 18-60 yaş %97 61 yukarısı %79 From July 2009 through August 2009, we enrolled a total of 2200 subjects between the ages of 3 years and 77 years in a stratified, randomized, double-blind, placebo-controlled, clinical trial in Taizhou, Jiangsu Province, China.

57 Kimler Grip Aşısı olacaktır?
Okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim öğrencileri, öğretmenler Gebeler, Sağlık personeli, asker ve polisler, 6 ay-24 yaş arasındaki kişiler, İtfaiye, ulaşım, elektrik, doğalgaz hizmetleri gibi kritik birimlerde çalışanlar, Diyabet, kronik akciğer, böbrek hastalığı, bağışıklık sisteminin baskılandığı durumları olan kişiler.

58 DOMUZ GRİBİNE YAKALANDIĞINIZI DÜŞÜNÜYORSANIZ NE YAPMALISINIZ?
Çevrenizdeki insanlara bulaştırmamak için evinizden dışarı çıkmayın. Beslenmenize dikkat edin, dengeli beslenin, bol sıvı tüketin.

59 DOMUZ GRİBİNE YAKALANDIĞINIZI DÜŞÜNÜYORSANIZ NE YAPMALISINIZ?
Odanızı sık sık havalandırın. Bol bol istirahat edin. Doktor tarafından önerilmemiş ilaç kullanmayın.

60 HASTAYSANIZ ETRAFINIZDAKİ İNSANLARI GRİPTEN NASIL KORUYABİLİRSİNİZ?
Öksürdüğünüzde ya da hapşırdığınızda; ağzınızı ve burnunuzu tek kullanımlık kağıt mendil ya da mendil bulamadığınızda giysinizin kolu ile kapatın.

61 Kâğıt mendili bir kez kullanın,
HASTAYSANIZ ETRAFINIZDAKİ İNSANLARI GRİPTEN NASIL KORUYABİLİRSİNİZ? Kâğıt mendili bir kez kullanın, kullandıktan sonra çöp kutusuna atın ve ellerinizi yıkayın.

62 Siz hastaysanız, Hijyen kurallarına ek olarak, Hasta olmayan insanlara hastalığınızı bulaştırmamak için çevrenizdekilerle aranızdaki mesafeyi sınırlandırın, maske kullanın Dışarı çıkmanız çok gerekliyse yine maske kullanın.

63 HASTALIK BELİRTİLERİNİZ GEÇİNCEYE KADAR EVDE İSTİRAHAT EDİN.

64 HANGİ DURUMLARDA DOKTORA GÖRÜNMELİYİZ?
Beş günden fazla süren, 38C ve üstü ateş, Koyu, iltihaplı balgam Zor nefes alma veya nefes darlığı Bilinç bulanıklığı İshal ve kusma

65 Domuz gribi ile ilgili son güncel bilgileri takip edin!
Domuz gribi konusunda, kendinizi ve ailenizi korumak için daha neler yapabileceğiniz konusundaki en güncel bilgileri televizyon, radyo, internet ve yazılı basın yoluyla takip edin.