YNT/Z 514 TEKNOLOJİ VE YENİLİK YÖNETİMİ

... konulu sunumlar: "YNT/Z 514 TEKNOLOJİ VE YENİLİK YÖNETİMİ"— Sunum transkripti:

1 YNT/Z 514 TEKNOLOJİ VE YENİLİK YÖNETİMİ
YNT514-Hafta3 :Yenilik Kuramları Prof. Dr. Atilla ELÇİ Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

2 Konular Detaylı İçerik Önerilen Kaynak
Hafta Detaylı İçerik Önerilen Kaynak Hafta 1 Derse giriş. Yenilik, Teknolojik Yenilik 1:1, 2: s9-40 Hafta 2 Yenilik Süreci 1:2, 2:s91-111 Hafta 3 Yenilik Kuramları 1:5, 2:s44-64 Hafta 4 Yenilik Planlaması 1:3, 1:8, 2:s Hafta 5 Strateji ve Yenilik 1:4, 2:s Hafta 6 Ar-Ge Yönetimi 1:6, 2:s Hafta 7 Yeniliğin İktisadi Boyutu 1:11, 2:s , 2:s Hafta 8 Ara Sınav Hafta 9 Ürün ve Süreç Yenilikçiliği Yeni Ürünler 1:2, 2:s40-41, 4:4.5 1:9, 2:s , 2:s31-43 Hafta 10 Faaliyet Stratejileri ve Yenilik 1:7, 2:s Hafta 11 Kamu Politikaları ve Yenilik Küresel Değişim 1, 2:s 1, 2:s , 3 Hafta 12 Teknoloji Yönetimi 5:3 Hafta 13 Bilişim ve İletişim Teknolojilerindeki Gelişmeler 5:4 Hafta 14 Bilişim Sistemleri ve Uygulamaları 5:5 Hafta 15 Etik Değerler Açısından Yenilik ve Teknoloji 3:XI Hafta 16 Dönem Sonu Sınavı Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT 514

3 Özet İçerik: Yenilik Kuramları
Yenilik kuramları ve gelişme süreci Kuramlar (Yenilik Modelleri) Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

4 Yenilik Kuramlarının Gelişimi
Bilgi ve teknolojinin ekonomik öneminin artması ile bilgi üretme ve paylaşım zemini olarak gelişmiş. Temel varsayım: Değişim, yenilik ve teknolojik ilerleme ekonomik gelişimin itici gücüdür. Genel kanı: Yenilik, yeni ürün geliştirme, teknolojik gelişmeler ve sermaye birikimi ekonomik gelişmeyi tetikler. Siz ne dersiniz? Hangi tür yenilik ekonomik gelişmeye nasıl katkı yapar? Yenilik ile işletme büyüklüğü arasında ilişki var mıdır? Neden büyük işletmeler genellikle köktenci değil de artımsal yenilik yaparlar? ? Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

5 Yenilik Kuramlarının Gelişimi- 2
Kimi köktenci yenilikler: Yeni bir ekonomik kesim ortaya çıkarır Sonraki artımsal yenilikler bu kesimi geliştirir Bu görüş günümüz yenilik yönetimi kuramlarının dayanağıdır. Yeniliğin oluşmasına hangi etmenler yol açar? Bilimsel araştırma Teknolojik gelişme Pazarın gereksinimleri Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

6 Yenilik Kuramlarının Gelişimi- 3
Yenilik sürecinin tarihsel gelişiminde dört model uygulanmıştır: Doğrusal modeller Eşzamanlı bağlantı modelleri Etkileşimli modeller Sistemsel ve öğrenen ağ modelleri 1960 öncesi: işletme içi yetkinlikler, Ar-Ge ve Üretim önemlidir. 1960 sonrası: işletmenin toplumsal, ekonomik ve politik çevresi ile etkileşiminin kaçınılmaz olduğu anlaşılmaya başlanmıştır. 1980 sonrası: işletmenin dış çevresi ile bağlantısına önem verilmiş: ekonomi, yönetim stratejisi, örgütsel davranışın yenilik yapmadaki önemi anlaşılmıştır. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

7 Doğrusal Modeller Yenilik sürecini, başlangıç noktasına ve tetikleyen etkene göre açıklar. Yenilik; Ar-Ge, üretim ve pazarlama etkinliklerinin ardıştırılması sonucu ortaya çıkar: Teknoloji-odaklı: Ar-Ge Üretim Pazarlama Pazar-odaklı: Pazarlama Ar-Ge Üretim Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

8 Teknoloji-odaklı yenilik modelleri
Hangi ekonomik kesimler için uygun olur? … Devingen Yenilik Modeli (Utterback – Abernathy) Teknoloji Yaşam Döngüsü Modeli (Tushman - Rosenkopf) S-Eğrisi Modeli (Foster) Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

9 Devingen Yenilik Modeli
Yenilik süreci = Teknolojinin dönüşüm süreci (teknoloji yaşam döngüsü) Aşamaları: Değişken: Teknoloji, pazar ve Ar-Ge’de belirsizlikler dönemi Geçiş: Pazar ve müşteri netleşir; ürün tasarımı oturur Özel: Artımsal yenilikler dönemi. Aşamaların başlangıç, süre ve bitişi, girdisi, çıktısı: ???? İşletme teknoloji kültürlü olmalıdır. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

10 Teknoloji Yaşam Döngüsü Modeli
Aşamaları: Teknolojik kopukluk: yetersizlikler dönemi, ürün ve teknolojide köklü değişikliklere gerek duyulur Olgunlaşma: teknoloji ve pazar belirsizlikleri, tercihler dönemi Hakim tasarım: teknoloji, ürün ve süreçte kesinlikler dönemi. Artımsal değişim. Aşamaların başlangıç, süre ve bitişi , girdisi, çıktısı: ???? İşletme teknoloji kültürlü olmalıdır. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

11 S-Eğrisi Modeli Teknolojik kopukluk, teknolojinin fiziksel sınırına erişmesi ile birlikte yaşanır. Teknolojinin gelişmesi onun için sarf edilen çabanın bir işlevi olarak belirlenir. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

12 S-Eğrisi Modeli - 2 S-Eğrisinden kurtuluş var mı?
«Yıkımın geri dönüşü» kuramı Yeni S-Eğrisi: Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

13 Pazar-odaklı yenilik modelleri
1970 sonrası ‘Pazar’ın önem kazanması sonucunda gelişmeler. Hangi ekonomik kesimler için uygun olur? … Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

14 Eşzamanlı ilişki modelleri
Doğrusal modellerin tersine, işletmede yenilikler birkaç bölümün eşzamanlı olarak bilgi ve yeteneklerini paylaşması sonucu ortaya çıkar. Yeniliği hangi bölümün tetiklediği ya da yeniliğin çıkış noktası belirsizdir. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

15 Etkileşimli modeller Eşzamanlı ilişki modelini yetersiz bulur.
Yenilik, işletmenin içsel yeterlikleri ile birlikte, şu dışsal etkilerin de katılımı ile gerçekleşir: Bilimsel ve teknolojik araştırma ve geliştirmeler Toplumun gereksinmeleri Pazarın gereksinmeleri Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

16 Sistemsel ve öğrenen ağ modelleri
En gelişkin, günümüz yenilik modelidir. Dışsal etkilere, unsurlar arası etkileşime, ve yenilik kültürüne önem verir. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

17 Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

18 Paylaşıma göre modeller: Kapalı
Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

19 Kapalı yenilik modeli: varsayımlar
Sektördeki zeki ve yenilikçi insanlar bizim için çalışır. Ar-Ge’den kazanmak için, yeni fikirleri kendimiz keşfetmeli, geliştirmeli ve ticarileştirmeliyiz. Geliştirdiğimiz yeni fikri pazara ilk biz sürmeliyiz. Pazara yenilikleri ilk sunan firmalar kazanır. Sektörde en çok ve en iyi fikirleri biz üretirsek, yine kazanan biz oluruz. Fikir haklarımızı korumalıyız ki rakiplerimiz yararlanmasın. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

20 Paylaşıma göre modeller: Açık
Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

21 Açık yenilik modeli: varsayımlar
İşletme içindeki ve dışındaki yenilikçi & zeki insanlarla proje tabanında çalışırız. Ar-Ge çalışmalarımızda dışarıdan Ar-Ge sonuçlarına gerek duyulursa kaynağından ediniriz. Ar-Ge çıktılarımızı başkalarına verebiliriz (satabiliriz). İyi bir iş modeli geliştirmek bir yenilikle pazara ilk giren olmaktan iyidir. İçteki Ar-Ge & dıştaki fikirlerle birleştirerek kullanırsak hep kazanırız. İş modelimize katkısı olacaksa, dışarıdan telif hakkı satın alabiliriz, bizim telif haklarımızı da başkalarına kullandırtırız. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

22 Yazılım lisanslamaları
Açık kaynak, …, özgür yazılım: «Özgür Yazılım Vakfı'nın ifadesiyle özgür yazılım, belli başlı dört özgürlüğü barındırır: Özgürlük 0: Her türlü amaç için yazılımı çalıştırma özgürlüğü. Özgürlük 1: Yazılımın nasıl çalıştığını inceleme ve kendi gereksinimleri doğrultusunda değiştirme özgürlüğü. Yazılım kaynak koduna erişim bunun için bir ön şarttır. (Bütün özgür yazılımların kaynak kodları açıktır.) Özgürlük 2: Yeniden dağıtma ve toplumla paylaşma özgürlüğü. Özgürlük 3: Yazılımı geliştirme ve gelişmiş haliyle topluma dağıtma özgürlüğü. Böylece yazılım bütün toplum yararına geliştirilmiş olur. Yazılım kaynak koduna erişim bunun için de bir ön şarttır. Bu özgürlüklerle beraber söz konusu ürünün ilk kaynağının belirtilmesi gerekmektedir.» Firma telif haklı, patentli yazılım (Copyright) Aradakiler: GNU   "copyleft" kavramı CC (Creative Commons) … Özgür Lisans ve EULA Farkı Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

23 Ders Projesi: TÜBİTAK 2238 Üniversite Düzeyi Girişimcilik ve Yenilikçilik Yarışması’na katılmak üzere İstekliler: bana yazılı öneri verin: konu, hedef, takım (ad, e- posta) İstekli olanların ortak çalışma ve iletişimlerini kolaylaştırmak için altında bir site açtım. Proje önerisi getirenlere erişim hakkı vereceğim. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514

24 Bağlantılar Helping you get published: Elsevier Kılavuzu
Önceki kayıtlarımdan işinize yarayacak bağlantılar: How to write your paper? Öğretmenlik, Liderlik ve Girişimcilik Eğitimleri Protokolü: TÜBİTAK, MEB, ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında imzalandı. Aksaray Üniv., İşletme Bölümü, YNT/Z 514