MÜLTECİLERİ KORUYALIM

... konulu sunumlar: "MÜLTECİLERİ KORUYALIM"— Sunum transkripti:

1 MÜLTECİLERİ KORUYALIM

2 MÜLTECİ KADINLAR KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR ve ÇÖZÜM YOLLARI

3 UNHCR- The UN Refugee Agency
Mülteci kimdir? 1951 Cenevre Sözleşmesi’ ne göre mülteci;1951 yılından önce Avrupa’da meydana gelen olaylardan dolayı Irkı Dini milliyeti belli bir sosyal gruba mensubiyeti siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan; UNHCR- The UN Refugee Agency

4 UNHCR- The UN Refugee Agency
..ve bu korkular yüzünden ülkesinden kaçmak zorunda kalan, korkusu nedeniyle geri dönemeyen, başka bir ülkeye sığınan kişidir. UNHCR- The UN Refugee Agency

5 Daha sonra yapılan uluslararası anlaşmalar sonunda savaş, iç savaş, yaygın şiddet gibi olaylar nedeniyle canlarını kurtarmak için ülkelerini terk etmek zorunda kalan kişiler de mülteci tanımı kapsamına alınmıştır.

6 BMMYK nedir, ne yapar? Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) 1 Ocak 1951 tarihinde kurulmuştur. Görevleri: Uluslararası Koruma sağlamak Mülteciler için kalıcı çözümler bulmak

7 Uluslararası Koruma Nedir?
Uluslararası koruma, hayatı veya özgürlüğü tehdit altında olduğu için ülkesini terk etmek zorunda kalan kişilere, Sığındıkları ülke tarafından topraklarına girişine izin verilmesi, Bu kişilerin mülteci olup olmadıkları anlaşılıncaya kadar ve mülteci statüsü aldıktan sonra risk taşıdıkları ülkeye zorla geri gönderilmemeleri anlamına gelir.

8 UNHCR- The UN Refugee Agency
BMMYK uluslararası korunmanın sağlanmasında devletlere destek olur. UNHCR- The UN Refugee Agency

9 UNHCR- The UN Refugee Agency
BMMYK uluslarüstü bir örgüt değildir Bu yüzden devletin sağlaması gereken koruma görevini üstlenemez. BMMYK’ nin asli görevi, devletlerin mültecileri ve sığınma talebinde bulunanları koruma yükümlülüklerinin farkında olmalarını ve bu yükümlülükler uyarınca davranmalarını sağlamaktır. UNHCR- The UN Refugee Agency

10 UNHCR- The UN Refugee Agency
Türkiye Sığınmacı ve Mülteciler açısından hem hedef ülke hem de geçiş ülkesi konumundadır. UNHCR- The UN Refugee Agency

11 Türkiye’ deki İstatistikler UNHCR- The UN Refugee Agency
Şubat 2010 sonu itibariyle: BMMYK Türkiye Ofisinin İlgi Alanındaki Kişi Sayısı: 16,152 Kabul Mülteci Sayısı: 9,664 kişi Sığınmacı Sayısı: 6,488 kişi UNHCR- The UN Refugee Agency

12 İranlı: %27 Iraklı: %39 Afgan:%19 Afrikalı:%11 Diğer:%4
Erkek: 9,483 %59, Kadın: 6,669 %41 Yaş Dağılımı: % 29 < 18 % 71 >=18

13

14 KARŞILAŞILAN SORUNLAR
Geliş sürecinde, Kalış sürecinde,

15 Geliş Sürecindeki Sorunlar:
Travmatik yolculuk süreçleri Güvenli topraklara erişim - Kaçakçılardan gördükleri kötü muameleler, - Kimlik yokluğu, - Belirsizlik, korku, endişe, - Kalış yeri ile ilgili zorluklar, - Her an yakalanma korkusu,

16 Kalış Sürecindeki Sorunlar:
- Sığınma sistemine erişim - Uzun bekleme süreleri - Çalışma hakkı - İkamet - Seyahat sınırlamaları * Barınma Beslenme Sağlık - ilaç temini Giyim ihtiyaçları Kalış Sürecindeki Sorunlar:

17 MECBURİ İKAMET İLLERİ

18 Üçüncü Ülkeye Gitme Sürecindeki Sorunlar:
Yeni bir hayat ve yeni bir ülke, dil, gelenekler ve adaptasyon. Mutlulukla birlikte gelen gelecek kaygısı ve korkular.

19 Ekonomik Sorunlar: İşsizlik, Geçim sıkıntısı,

20 YASAL SORUNLAR Hizmetlerden yararlanma, (çalışma, ikamet, sağlık vs,) Türkiye’de kalış sürecinin belirsizliği, Statü alıp alamayacağı gibi konularda yaşanan belirsizlikler, Yaşamlarını yönlendirmeleri ile ilgili zorluklar,

21 Sosyal ve Kültürel Sorunlar
Aile ve çevrelerinden uzak kalmaları, Farklı bir kültürün içinde olmaları, Dil ve okuma yazma bilmemeleri, Irkçı tavırlarla karşılaşmaları, Sosyal statülerini kaybetmeleri, Bir topluluğa üyelik hislerini kaybetmeleri, Sağlık sorunları,

22 Psikolojik Sorunlar 1: Yanlış yönlendirilmeleri, çaresiz kalmaları, belirsizlik ve bunun doğurduğu sonuçlarla başedememeleri, Meşgul olacak birşeyler bulamamalari, Gelecek kaygısi vs. Ülkelerinde yaşadıkları travmalar, Kaçış sürecinde yaşadıkları zorluklar, ve korkular, Her an yakalanıp sınırdışı edilme korkusu, Huzurlarını ve kendine güvenlerini kaybetmeleri, Öfkelerini kontrol edememeleri

23 PSİKO-SOSYAL SORUNLAR 2:
Geldikleri ülkeden getirdikleri sorunlar Dil öğrenme gibi ihtiyaçlar, Gündelik yaşama/farklı kültüre alışma çabasi, Aile içi ilişkiler, Çevre ile ilişkiler, Anksiyete, depresyon, PTSD v.s.

24 TOPLUMUN ROLÜ Sığınma talep eden ve mülteci statüsü alanların insan onuruna yaraşır bir yaşam sürdürmeleri için toplumun desteği gerekmektedir, Devletin sağladığı sosyal destekler yetersizdir, Türkiye’de UNHCR’nin rolü diğer ülkelere göre daha farklıdır, Açıkların kapatılması için özel sektörün desteğine ihtiyaç vardır, Dünya’da Microsoft, IBM gibi dev şirketler UNHCR’nin önde gelen özel sektör destekçileridir.

25 Mülteci kadınların sorunları
Ulusal ve uluslararası standartlar Türkiye’deki yasal hak ve yükümlülükleri Mülteci kadınlara özel kabul koşulları Mülakatlarda dikkat edilmesi gereken konular Gözaltı

26

27 Mülteci Kadınların Karşılaşabileceği Koruma Sorunları
Tüm mültecilerin yaşadığı koruma sorunları kadınlar tarafından da paylaşılır. Kaçış öncesi veya sırasında fiziksel ve cinsel saldırı ve istismar Kendi ülkesinde ve/veya Sığınma ülkesinde fiziksel ve cinsel saldırı ve istismar Eşlerinin istismarı Silahlı çatışmaya zorlanma ve zorla askere alınma Cinsel sömürü ve fuhuşa zorlanma Belge eksikliği Tüm mültecilerin yasadigi koruma sorunlari kadinlar tarafindan da paylasilir.

28

29 Ulusal ve Uluslararası Standartlar
Uluslararası Hukuk: 1951 Sözleşmesi Uluslararası Medeni Siyasi Haklar Sözleşmesi Uluslararası Ekonomik Sosyal Kültürel Haklar Sözleşmesi Kadınlara Karşı Her Tür Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme Ulusal Hukuk: Anayasa Medeni Kanun Türk Ceza Kanunu 1994 Yönetmeliği İçişleri Bakanlığı 57 Sayılı Genelgesi İçişleri Bakanlığı Mülteci, Sığınmacı ve Başvuru Sahiplerinin Eğitim Sorunları Konulu Genelgesi Acil Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Konulu Başbakanlık Genelgesi

30

31 Kadınların Ülkeye Kabulünde Dikkat Edilecek Hususlar
İltica sistemine erişimde eşit muamele Bireysel kimlik ve tescil belgesi Temel hizmetlere etkin ve adil erişim için tedbirlerin alınması Özel ihtiyaçlara hassas kabul koşulları Cinsel ve cinsiyete dayalı şiddeti önlemeye, raporlamaya yönelik mekanizmaların varlığı Aile bireylerinin izinin sürülmesi Gizlilik ilkesi

32

33 Adli Yardım Adli yardım: Her tip dava ve takip, medeni hukuka ilişkin davalar ve ceza davaları da dahil

34

35

36 Kadına Yönelik Şiddet Kadına Yönelik Şiddete Karşı Bildirge
Aile İçinde: Dayak Evdeki kız çocuklarının cinsel istismarı Çeyizle ilgili şiddet Evlilikte tecavüz Kadın sünneti Kadına zarar veren diğer geleneksel uygulamalar Eşten başkasının uyguladığı şiddet İstismar Fiziksel, cinsel, psikolojik şiddet Genel Toplumda: İşte, eğitim kurumlarında başka yerlerde tecavüz Cinsel istismar Cinsel taciz ve korkutma Kadın ticareti Fuhuşa zorlama Fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddet Kadına Yönelik Şiddete Karşı Bildirge

37 Mülteci Kadınlar Bakımından Şiddet
Türkiye’de ikamet eden herkes için suçun işlendiği yer ilkesi geçerlidir (TCK, M.8) Tercüman (polis, cumhuriyet savcılıkları, jandarma) Şikayet eden avukat talep edebilir Şikayet sırasında bulunduğu yer barosundan parasız hukuki yardım 4320 Sayılı Ailenin Korunması Kanunu TCK Türk Medeni Kanunu

38 Üreme Sağlığı Anayasa 41. Madde:
“Devlet ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar” AÇSAP’lardan mülteci ve sığınmacılar ücretsiz yararlanabilir Sağlık mevzuatında yabancı vatandaş ayrımı yoktur Gebeliğin 10. haftasına kadar yasal elektif kürtaj hakkı (masrafları kadın kendi karşılar)

39

40 Kadınların Koruma Sorunlarına Karşı Alınabilecek Bazı Önlemler
İşkence, tecavüz, ve fiziksel ve cinsel istismarın diğer türlerinin mağdurları başta olmak üzere, mülteci kadınlar için danışmanlık ve akıl sağlığı hizmetleri kurmak, Refakatsiz kadın ve kızlara ve yalnız başına aile re -isliği yapan kadınlar için güvenli ortam sağlamak, Şiddete açık kişi ve grupları belirlemek – örneğin sakat aile üyeleri olan yalnız kadın aile reisleri- ve özel koruma ve yardım sorunlarına hitap edecek uygun stratejiler geliştirmek, Ekonomik açıdan kendi kendine yeterli olmayı artıracak programlara eşit erişim sağlamak olabilir.

41 He would, if he could

42 Teşekkür ederiz.