Standart Maliyetler ve Puan Kartı

... konulu sunumlar: "Standart Maliyetler ve Puan Kartı"— Sunum transkripti:

1 Standart Maliyetler ve Puan Kartı
Bölüm 5 Standart Maliyetler ve Puan Kartı

2 Standart Maliyet Önceden belirlenmiş.
Malzeme ,emek ve GİG planlaması için kullanılan Standart Maliyetler Performans ölçümünde kerteriz alınan. Muhasebe sistemini basitleştirmek için kullanılan maliyetlerdir.

3 Yöneticiler standartları aşan miktar ve maliyetler
Standart Maliyetler Yöneticiler standartları aşan miktar ve maliyetler üzerine odaklanırlar . Standart Miktar Dolaysız İşçilik Dolaysız Madde Üretim Genel Giderleri Maliyet tipi

4 Standart Maliyetlerin Oluşturulması
Mühendisler,ürün müdürleri,muhasebeci ve yöneticilerin geçmiş deneyim ve beklentiler ışığında ortak ve koordineli çaba gerektirirler.

5 Standart Maliyetlerin Oluşturulması
Pratik mi yoksa ideal standartları mı kullanmalıyız? Mühendis Yönetim Muhasebecisi

6 Standart Maliyetlerin Oluşturulması
Pratik standartlar makul ve verimli bir çaba ile ulaşılabilir seviyelerde tespit edilmelidir. Üretim Müdürü

7 Standart Maliyetlerin Oluşturulması
Hhmmm.Doğru ! Ideal standartlar, mükemmelliyetçi ve ulaşılamaz olup birçok çalışanımızı ürkütüyor. İnsan Kaynakları Müdürü

8 Notlar... İdeal standartların caydırıcı olduğu uzun yıllardır kabul edilmektedir.Dolayısıyla “normal” hata ve artıklar standartlara dahil olarak düşünülür. Geçmiş yıllar hata ve israfın elimine edilmeye çalışıldığı TKY ve 6 Sigma gibi uygulamalara şahit oldu Şimdiki vurgu düzeltmelerin zaman içerisinde sağlanması gerektiği üzerine.

9 Dolaysız Madde Standartlarının Tesbiti
Fiyat Standartları İskontolu,net alış fiyatları. Miktar Standartları Ürün dizaynında kullanılan spesifikasyonlar

10 Dolaysız İşçilik Standartlarının Tesbiti
Ücret Standartları Ücret araştırmaları ve iş sözleşmeleri kullanılabilir. Zaman Standartları Zaman ve hareket etütleri.

11 GİG Standartlarının Tesbiti
Oran Standartları Önceden belirlenmişGİG’oranının değişken kısmı. Aktivite Standartları Önceden belirlenmiş GİG’i hesaplamada kullanılan faaliyet.

12 Standart Maliyet Kartı – Değişken Üretim Maliyeti
Örnek ; Bir birim mamul için standart maliyet kartı

13 Standartlar ve Bütçeler
Standart ise birim maliyet içindir. Bütçe hazırlarken genellikle standartları kullanırız. Standartlar bütçelerle aynı mıdır? Bir bütçe toplam maliyetler için oluşturulur.

14 Standart Maliyetler ve Sapmalar
Gerçek maliyetlerin standartlardan ne kadar saptığını “sapma analizi” veya “varyans analizi” ile belirleriz. Bu varyans olumsuzdur zira gerçekleşen maliyet standart maliyeti aşmaktadır. Standart Maliyet

15 Standart Maliyet ve Sapmalar
Öncelikle bunlar sorunların nedenlerini ve düzeltme yollarını işaret ederler. İkincisi maliyetlerden sorumlu bölümlerde gerekli araştırmaların yapılmasını sağlarlar. Olumsuz bir sapma var da bunlar niçin bu kadar önemli bizim için ?

16 Düzeltici önlemleri al Gelecek dönemin faaliyetlerini yönet
Sapma Analizi Döngüsü Soruları belirle Açıklamaları dinle Düzeltici önlemleri al Gelecek dönemin faaliyetlerini yönet Sapmaları analiz et Standart maliyet performans raporu hazırla Başla

17 Standart Maliyet ve Sapmalar
Fiyat Sapması Gerçek ve standart fiyat arasındaki fark Miktar Sapması Gerçek ve standart miktar arasındaki fark

18 Sapma Analizi için genel bir model
Gerçek Miktar Gerçek Miktar Standart Miktar × × × Gerçek Fiyat Standart Fiyat Standart Fiyat Fiyat Sapması Miktar Sapması

19 Sapma Analizi için genel bir model
Gerçek Miktar Gerçek Miktar Standart Miktar × × × Gerçek Fiyat Standart Fiyat Standart Fiyat Fiyat Sapması Miktar Sapması GM(GF - SF) SF(GM - SM) GM = Gerçek Miktar SF = Standart Fiyat GF = Gerçek Fiyat SM = Standart Miktar

20 Genel modeli dolaysız maddeler için kullanalım.
Standart Maliyetler Genel modeli dolaysız maddeler için kullanalım.

21 DM Sapması Örnek Zirve AŞ dağ parkası için
Kg’ ı 5 YL dan 0,1kg elyaf standardı belirlemiştir. Geçen ay 2000 adet parka üretimi için 210 kg elyaf satın alınmış ve toplam malzeme maliyeti 1,029 YL olmuştur.

22 Örnek Gerçek Miktar Gerçek Miktar Standart Miktar × × × Gerçek Fiyat Standart Fiyat Standart Fiyat 210 kg kg kg × × × YL/ kg YL/ kg YL/ kg. = $1, = $1, = $1,000 21 YL olumlu Fiyat sapması 50 YL olumsuz Miktar sapması

23 Formül ile... DM Fiyat Sapması DM Miktar Sapması FS = GM (GF - SF)
= 210 kg (4.90YL/kg YL/kg) = 210 kg (-0.10YL/kg) = 21 Olumlu DM Miktar Sapması MS = SF (GM - SM) = 5.00YL/kg (210 kg-(0.1 kg/parka 2,000 parka)) = 5.00YL/kg (210 kg kg) = 5.00YL/kg (10 kg) = 50 Olumsuz

24 Kısa soru  Varsayalım ki 2,000 parka üretmek için sadece 190kg elyaf kullanıldı. Miktar sapması ne olmuştur? a. 50 Olumlu b. 50 Olumsuz c. 100 Olumlu d. 100 Olumsuz

25 Kısa soru Varsayalım ki 2,000 parka üretmek için sadece 190kg elyaf kullanıldı. Miktar sapması ne olmuştur? a. 50 Olumlu MS = SF (GM - SM) = 5.00YL/kg (190 kg-(0.1 kg/parka 2,000 parka)) = 5.00YL/kg (190 kg kg) = 5.00YL/kg (-10 kg) = 50 Olumlu

26 Kısa soru  Eğer dolaysız madde miktar standardı üretilecek nihai mamulde herhangi bir israf ve fire olmaksızın bulunması gereken kati miktarı göstermekte ise olumlu miktar sapması iyi bir şey midir? a. Evet b. Hayır

27 Kısa soru  Eğer dolaysız madde miktar standardı üretilecek nihai mamulde herhangi bir israf ve fire olmaksızın bulunması gereken kati miktarı göstermekte ise olumlu miktar sapması iyi bir şey midir? a. Evet b. Hayır

28 Hanson AS bir Zip model çakmak için aşağıdaki standarda sahiptir ;
Zippy Malzeme Sapması Örnek Hanson AS bir Zip model çakmak için aşağıdaki standarda sahiptir ; 1.5 kg/Zip YL/kg Geçen hafta 1000 çakmak üretimi için kg malzeme alınmış ve toplam maliyet 6,630 YL olmuştur.

29 Kısa soru  Malzeme için gerçekte ne fiyat ödenmiştir? a. 4.00 YL/kg.
Zippy Malzeme için gerçekte ne fiyat ödenmiştir? a YL/kg. b YL/kg . c YL/kg . d YL/kg .

30 Kısa soru  Malzeme için gerçekte ne fiyat ödenmiştir? a. 4.00 YL/kg.
Zippy Malzeme için gerçekte ne fiyat ödenmiştir? a YL/kg. b YL/kg . c YL/kg . d YL/kg. GF = 6,630 ÷ 1,700 kg. GF = 3.90

31 Kısa soru  Hanson’un malzeme fiyat sapması (FS) : a. 170 olumsuz.
Zippy Hanson’un malzeme fiyat sapması (FS) : a. 170 olumsuz. b. 170 olumlu. c. 800 olumsuz. d. 800 olumlu.

32 Kısa soru  Hanson’un malzeme fiyat sapması (FS) : a. 170 olumsuz.
Zippy Hanson’un malzeme fiyat sapması (FS) : a. 170 olumsuz. b. 170 olumlu. c. 800 olumsuz. d. 800 olumlu. . FS = GM(GF - SF) MPV = 1,700 kg. × ( ) MPV = 170 Olumlu

33 Kısa soru  Zippy 1000 adet Zip üretmek için kullanılması gereken malzemenin standart miktarı : a. 1,700 kg. b. 1,500 kg. c. 2,550 kg. d. 2,000 kg.

34 Kısa soru  Zippy 1000 adet Zip üretmek için kullanılması gereken malzemenin standart miktarı : a. 1,700 kg. b. 1,500 kg. c. 2,550 kg. d. 2,000 kg. SM = 1,000 birim × 1.5 kg/br SM = 1,500 kg

35 Kısa soru  Hanson’un malzeme miktar sapması: a. 170 olumsuz.
Zippy Hanson’un malzeme miktar sapması: a. 170 olumsuz. b. 170 olumlu. c. 800 olumsuz. d. 800 olumlu.

36 Kısa soru  Hanson’un malzeme miktar sapması: a. 170 olumsuz.
Zippy Hanson’un malzeme miktar sapması: a. 170 olumsuz. b. 170 olumlu. c. 800 olumsuz. d. 800 olumlu.. MS = SF(GM - SM) MS = 4.00(1,700 kg - 1,500 kg) MS = 800 olumsuz

37 Zippy Özet Gerçek Miktar Gerçek Miktar Standart Miktar × × × Gerçek Fiyat Standart Fiyat Standart Fiyat 1,700 kg ,700 kg ,500 kg × × × YL/kg YL/kg YL/kg. = 6, = 6, = 6,000 Olumlu Fiyat Sapması 170 YL Olumsuz Miktar Sapması 800 YL

38 Sorumluluk Çok fazla malzeme kullandınız; adamların eğitimsiz,makinaların bakımsız ! Üretim planlamanız o kadar kötü ki aniden malzeme istiyorsunuz ve yüksek fiyatlardan alım yapıyoruz ! Olumsuz miktar sapmasından ben sorumlu değilim;ucuz malzeme alırsanız böyle olur tabii!

39 Şimdi dolaysız işçilik (Dİ)için hesaplama yapalım.
Standart Maliyetler Şimdi dolaysız işçilik (Dİ)için hesaplama yapalım.

40 Notlar... Malzeme sapması: İşçilik sapması: Gerçek ücret Fiyat sapması
FS = GM (GF - SF) Miktar sapması MS = SF (GM - SM) İşçilik sapması: Fiyat(Ücret Haddi) Sapması ÜS = GZ (GÜ - SÜ) Verimlilik (Miktar)Sapması VS = SÜ (GZ - SZ) Gerçek zaman Gerçek ücret Standart ücret Standart zaman

41 İşçilik Sapması ; Örnek
Zippy Hanson bir adet Zip çakmak üretmek için aşağıdaki işçilik standardına sahiptir: 1 çakmak için saati 12 YL’den 1.5 saat standart dolaysız işçilik saati Geçen hafta 1000 adet Zip üretmek için toplam 1,550 saat çalışılmış ve dolaysız işçilik maliyeti 18,910 YL olmuştur.

42 Kısa soru  Hanson’un gerçekleşen ücret haddi ne olmuştur (GÜ)?
Zippy Hanson’un gerçekleşen ücret haddi ne olmuştur (GÜ)? a YL/sa. b YL/sa . c YL/sa . d YL/sa .

43 Kısa soru  Hanson’un gerçekleşen ücret haddi ne olmuştur (GÜ)?
Zippy Hanson’un gerçekleşen ücret haddi ne olmuştur (GÜ)? a YL/sa. b YL/sa . c YL/sa . d YL/sa . GÜ = 18,910 ÷ 1,550 sa GÜ = 12.20YL/sa

44 Kısa soru  Hanson’ın ücret (fiyat) sapması: a. 310 olumsuz.
Zippy Hanson’ın ücret (fiyat) sapması: a. 310 olumsuz. b. 310 olumlu. c. 300 olumsuz. d. 300 olumlu.

45 Kısa soru  Hanson’ın ücret (fiyat) sapması: a. 310 olumsuz.
Zippy Hanson’ın ücret (fiyat) sapması: a. 310 olumsuz. b. 310 olumlu. c. 300 olumsuz. d. 300 olumlu. ÜS = GZ(GÜ - SÜ) ÜS = 1,550 sa( ) ÜS = 310 olumsuz

46 Kısa soru  Zippy 1000 adet çakmak için standart olarak harcanması gereken zaman; a. 1,550 sa. b. 1,500 sa. c. 1,700 sa. d. 1,800 sa.

47 Kısa soru  Zippy 1000 adet çakmak için standart olarak harcanması gereken zaman; a. 1,550 sa. b. 1,500 sa. c. 1,700 sa. d. 1,800 sa. SZ = 1,000 birim × 1.5 sa/birim SZ = 1,500 sa

48 Kısa soru  Hanson’un verimlilik (miktar) sapması: a. 590 olumsuz.
Zippy Hanson’un verimlilik (miktar) sapması: a. 590 olumsuz. b. 590 olumlu. c. 600 olumsuz. d. 600 olumlu.

49 Kısa soru  Hanson’un verimlilik (miktar) sapması: a. 590 olumsuz.
Zippy Hanson’un verimlilik (miktar) sapması: a. 590 olumsuz. b. 590 olumlu. c. 600 olumsuz. d. 600 olumlu. VS = SÜ(GZ - SZ) VS = 12.00(1, ,500 ) VS = 600 olumsuz

50 Verimlilik sapması 600 olumsuz
Zippy İşçilik Sapması Özet Gerçek Zaman Gerçek Zaman Standart Zaman × × × Gerçek Ücret Standart Ücret Standart Ücret 1,550 saat ,550 saat ,500 saat × × × YL/sa YL/sa YL/sa = 18, = 18, = 18,000 Ücret Sapması 310 olumsuz Verimlilik sapması 600 olumsuz

51 Olumsuz Verimlilik Sapması
İşçilik Sapması Yetersiz talep Eğitimi yetersiz çalışanlar Kalitesiz malzemeler Olumsuz Verimlilik Sapması Yetersiz nezaret Bakımsız makine ekipman

52 Sorumluluk ! Kardeşim, ucuz malzeme alıyosunuz! Bir birim üretmek
için daha fazla zaman harcıyoruz. Adamlarını eğitmedin,denetim yok çok zaman harcadınız!

53 Sorumluluk ! İnsan kaynakları yanlış insanlar seçti ve eğitimlerine de önem vermedi ?

54 Şimdi de değişken üretim genel maliyetlerine bakalım.(Değişken GİG).
Standart Maliyetler Şimdi de değişken üretim genel maliyetlerine bakalım.(Değişken GİG).

55 Notlar.. İşçilik Sapması: Değişken GİG Sapması: VS = SYO (GZ-SZ)
Yüklemeye esas olan gerçek zaman İşçilik Sapması: Ücret Sapması ÜS = GZ (GÜ - SÜ) Verimlilik Sapması VS = SÜ (GZ - SZ) Değişken GİG Sapması: Harcama Sapması HS = GZ (GYO – SYO) VS = SYO (GZ-SZ) Gerçek yükleme oranı Standart yükleme oranı Gerçekleşen üretim için gerekli standart zaman

56 Değişken GİG Sapması ; Örnek
Hanson’un geçen hafta kullandığı standart yükleme oranı 3 YL/sa olup gerçekleşen Değişken GİG tutarı 5,115 YL olmuştur.

57 Kısa soru  Hanson’un harcama sapması: a. 465 olumsuz. b. 400 olumlu.
Zippy Hanson’un harcama sapması: a. 465 olumsuz. b. 400 olumlu. c. 335 olumsuz. d. 300 olumlu.

58 Kısa soru  . Hanson’un harcama sapması: a. 465 olumsuz.
Zippy Hanson’un harcama sapması: a. 465 olumsuz. b. 400 olumlu. c. 335 olumsuz. d. 300 olumlu. . HS = GZ(GYO - SYO) HS = 1,550 sa( ) HS = 465 olumsuz

59 Kısa soru  Hanson’un verimlilik sapması: a. 435 olumsuz.
Zippy Hanson’un verimlilik sapması: a. 435 olumsuz. b. 435 olumlu. c. 150 olumsuz. d. 150 olumlu.

60 Kısa soru  Hanson’un verimlilik sapması: a. 435 olumsuz.
Zippy Hanson’un verimlilik sapması: a. 435 olumsuz. b. 435 olumlu. c. 150 olumsuz. d. 150 olumlu.. 1,000 birim × 1.5 sa/birim VS = SYO(GZ - SZ) VS = 3.00(1,550 sa - 1,500 sa) VS = 150 olumsuz

61 Değişken GİG Sapması Zippy Gerçek Zaman Gerçek Zaman Standart Zaman × × × Gerçek Yük.Oranı Standart Yük Or. Standart Yük.Or. 1,550 saat ,550 saat ,500 saat × × × YL/sa YL/sa YL/sa hour = 5, = 4, = 4,500 Harcama Sapması 465 olumsuz Verimlilik Sapması 150 olumsuz

62 Eğer değişken GİG dolaysız işçilik olarak birlikte değişecektir.
Değişken GİG Sapması Eğer değişken GİG dolaysız işçilik saati üzerinden yükleniyorsa işçilik ve GİG verimlilik sapmaları orantılı olarak birlikte değişecektir.

63 Standart Maliyetlerin Avantajları
Üretim maliyetlerinde olası azalmalar Avantajlar Performans değerleme ve maliyet kontrolünün iyileştirilmesi Karar verme ve planlama süreci için daha etkin bilgi

64 Standart Maliyetlerin Problemli Yanları
Olumsuz üzerine vurgu yapmak moral bozucu olabilir. Olumlu sapmalar yanlış yorumlanabilir. Potansiyel Sorunlar Sürekli iyileştirme standartları karşılamaktan daha önemli olabilir. Diğer amaçlar gözden kaçabilir. Şişkin stok seviyelerine neden olabilir.

65 Balanced Scorecard (Strateji Kartı)
Yönetim , stratejisini çalışanların anlayacağı ve kabul edeceği performans ölçüleri şekline dönüştürür. Müşteriler Finansal Performans ölçüleri Öğrenme ve Büyüme Dahili İş Süreçleri

66 Strateji Kartı Firma sahiplerine nasıl bakıyoruz? Sürekli olarak nasıl
öğrenebilir büyüyebilir ve iyileştirme yapabiliriz? Hangi iş süreçlerinde l mükemmel olmalıyız? Müşterilere nasıl bakıyoruz?

67 Strateji Kartı Öğrenme iş süreçlerini iyileştirir
İyileşmiş iş süreçleri müşteri tatminini arttırır. Artan müşteri tatmini finansal sonuçları iyileştirir.

68 Faydaları... İyi uygulandığı takdirde:
Yönetimi güçlü bir strateji oluşturmaya zorlar. Strateji organizasyonda tanınır. Performans ölçüleri strateji ile tutarlı olup uygulanabilir Geri besleme mekanizmaları stratejiyi dinamik hale getirir.

69 Bazı Sorunlar... Kültürel/davranışsal Yorgunluk. Kültürel şok /direnç.
Şampiyonlar.

70 Teslimat Performans Ölçüsü
Sipariş Alındı Üretim Başladı Mallar Yüklendi Üretim Zamanı + Kalite Kontrol Zamanı + Ambara Alma + Bekleme Bekleme Zamanı Tamamlanma Süreci Teslimat Döngüsü Üretim Süreci tek katma değer yaratan zamandır.

71 Teslimat Performans Ölçüsü
Sipariş Alındı Üretim Başladı Mallar Yüklendi Üretim Zamanı + Kalite Kontrol Zamanı + Ambara Alma + Bekleme Bekleme Zamanı Tamamlanma Süresi Teslimat Döngüsü Üretim Döngüsünün Verimliliği Katma Değer Zamanı Tamamlanma Süresi =

72 Kısa soru  KAL AS firmasının TKY ekibi ortalama üretim süreleri için aşağıdaki tesbitleri yapmışlardır: Bekleme gün Ambara Alma gün Kontrol gün Stok gün Üretim Süreci gün Tamamlanma süresi ne kadardır? a gün b gün c gün d gün

73 Kısa soru  KAL AS firmasının TKY ekibi ortalama üretim süreleri için aşağıdaki tesbitleri yapmışlardır: Bekleme gün Ambara Alma gün Kontrol gün Stok gün Üretim Süreci gün Tamamlanma süresi ne kadardır? a gün b gün c gün d gün Tamamlanma süreci = Üretim+ Kontrol+ Ambar + Stok = 0.2 gün gün gün gün = 10.4 gün

74 Kısa soru  KAL AS firmasının TKY ekibi ortalama üretim süreleri için aşağıdaki tesbitleri yapmışlardır: Bekleme gün Ambara Alma gün Kontrol gün Stok gün Üretim Süreci gün Üretim Döngüsü Verimliliği ne olmuştur ? a. 50.0% b % c. 52.0% d %

75 Kısa soru  KAL AS firmasının TKY ekibi ortalama üretim süreleri için aşağıdaki tesbitleri yapmışlardır: Bekleme gün Ambara Alma gün Kontrol gün Stok gün Üretim Süreci gün Üretim Döngüsü Verimliliği ne olmuştur ? a. 50.0% b % c. 52.0% d % ÜDV = Katma Değer Süresi ÷ Tamam.Süresi = Üretim Zamanı ÷ Tamam.Süresi = 0.2 gün ÷ 10.4 gün = 1.9%

76 Kısa soru  KAL AS firmasının TKY ekibi ortalama üretim süreleri için aşağıdaki tesbitleri yapmışlardır: Bekleme gün Ambara Alma gün Kontrol gün Stok gün Üretim Süreci gün Teslimat döngüsü süresi ne kadardır? a gün b gün c gün d gün

77 Kısa soru  Teslimat Döngüsü= Bekleme Süresi + Tamamlanma Süresi = 3.0 gün gün = 13.4 gün KAL AS firmasının TKY ekibi ortalama üretim süreleri için aşağıdaki tesbitleri yapmışlardır: Bekleme gün Ambara Alma gün Kontrol gün Stok gün Üretim Süreci gün Teslimat döngüsü süresi ne kadardır? a gün b gün c gün d gün

78 Bölüm Sonu