Süt Çocuğu Beslenmesinde Yenilikler

... konulu sunumlar: "Süt Çocuğu Beslenmesinde Yenilikler"— Sunum transkripti:

1 Süt Çocuğu Beslenmesinde Yenilikler
Prof. Dr. Sema AYDOĞDU EgeÜTF Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme B.D. 2006

2 Yol Haritası Anne sütü ile beslenme Bebek beslenmesinin tarihçesi
İnek sütünün özellikleri Formülaların özellikleri Formülalarda yenilikler Son sözler İzmir’den Esenlikler Güzelim Karşıyaka

3 SÜT ÇOCUĞU BESLENMESİNDE TEK ÖRNEK (Altın Standart) ANNE SÜTÜ (AS)

4 ANNE SÜTÜ İnsan Yavrusuna En Uygun Gıda Geniş Spektrumlu Bir İlaç Canlı Bir Besin

5 Romantik, Erotik Bir İlişkinin Aracısı

6 Bioyararlılığı Yüksek
Anne Sütü Süt Çocuklarının Optimal Büyüme ve Gelişmesini Sağlar… Bioyararlılığı Yüksek GİS Konforunu Bozmaz En İdeal Besin… Fonksiyonel Besin

7 Ek Gıdaya Gerek Yoktur…
Anne Sütü İlk 6 Ay Bebeğin Tüm Gereksinmelerini Karşılar… Ek Gıdaya Gerek Yoktur…

8 AS Kullanımının Tarihçesi
Babil - Eski Mısır 36 ay M.S. 300 – ay 18. Yüzyılda ay

9 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
Antik Çağ : Kolostrum verilmez !!!!! İlk verilen BAL Bebek koyun-keçi emer ! Biberon : Öküz boynuzu Kumaş - Deri Emzik yerine sünger Metal - Cam (M.S. 1800)

10 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
Kolostrum : 17.yy kadar zararlı Rönesans : Süt anneler Mortalite %80 18. YY : AS - mortalite - %13 1772’de : AS ay yeterli 19. YY : Eşek-keçi sütü >> İS İS protein >>>> AS İS sindirimi zor !!

11 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
19.YY : AS benzer formülalar Peynir mayası Hidrolize nişasta Tahıllar 1867 : İS Buğday unu Malt unu + KHCO3

12 1915 SMA Yağsız İS + Laktoz Bitkisel Yağ (67 kcal/dl)
Sentetik Adapte Süt

13 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
1900’ler : Yumurta-tahıl 4.ay Sebzeler 2. yaş Patates ay 1930 – 40 : AS %70 1950’ler : AS %50 Evopore süt popüler 1960’lar : İlk 6 ayda pastörize süt

14 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
1960’lar SMAS26 Whey /kazein = AS benzer Similac Soya bazlı formülalar Protein gr / 67 kcal USA İlk 2 ayda karışık beslenme %83

15 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
1970’lere Gelince: Son 25 Yılda AS Geriledi… Formüla Kullanımı ARTTI !!!

16 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
1970’ler İlk 6 ayda AS kullanımı İsveç : %6 Polonya : %52 Kanada : %7 İngiltere : GSE sıklığı arttı !!!!!!!

17 Bebek Beslenmesinde Tarihçe
AS kullanımı giderek arttı… İsveç İlk 4 ayda %14’den %52’ye 1989 “Bebek dostu hastaneler “ WHO - UNICEF 1995 – USA 6. ayda AS %22

18 Türkiye - 1998 Bir Ayını Bitirmiş Sağlıklı Yenidoğanların
%9’u Tek Başına AS %7’si Hiç AS Almıyor… %84’ü Karışık Besleniyor !!! (%6’sı Formüla)

19 İnek Sütü Vermeyiniz’’
WHO-2000 ‘’Bir Yaşına Kadar Zorunluluk Dışında Bebeklerinize İnek Sütü Vermeyiniz’’

20 İnek Sütü ve Protein İçeriği
AS’den 3 kat fazla Kazeinden zengin GİT mukozasına zararlı 1.7 ml/gün kan kaybı β-laktoglobulin alerjen

21 Anaerop bifidobakteriler yerine bacteroidesler
İnek Sütü ve KH İçeriği Laktoz yarı yarıya düşük Flora oluşumu farklı Anaerop bifidobakteriler yerine bacteroidesler Oligosakkarid içermez…

22 İnek Sütü ve Yağ İçeriği
AS’den az Hayvansal yağ - Stearik asit Emilimi kötü Ca sabunları oluşur Esansiyel yağ asit oranı bzk

23 İnek Sütü ve Mineral İçeriği
Demir Miktar az Emilim düşük - %5 Sodyum AS’nin 20 katı Renal solüt yük 298 mOsm/l Hipernatremik dehidratasyon !! Ca – P dengesi bozuk

24 FORMÜLALAR 20.YY başından itibaren gündemde…
Çok önemli bir sanayi dalı Örnek formül AS AS’de ne saptanırsa ekleniyor Sürekli arayışlar… Yenilikler, yenilikler…

25 Fonksiyonel Formülalar
Standart Formülalar Fonksiyonel Formülalar

26 Başlangıç Formulası Adapte Mama
Protein Whey/kazein oranı AS benzeri KH: tamamı laktoz Nişastasız… Genelde 1 no’lu formulalar

27 Devam Formulası Adapte Mama
Proteini yüksek Whey/kazein = 50/50 Kazein fazla = 20/80 KH: Laktoz, Glikoz, Maltoz Nişastalı Kalorisi yüksek Genelde 2 – 3 no’lular

28 Formülalarda Yağ Emilimi Yeterince İyi Değil… SONUÇ: Kalsiyum Sabunları Dışkıda Sertleşme KONSTİPASYON

29 Trigliseritte 2 ()pozisyonunda
AS satüre yağ asidi Palmitik asit Trigliseritte 2 ()pozisyonunda 2() monogliserit emilimi daha iyi

30 Yağ Asitleri Monogliseridler
Trigliserid Gliserol 2() pozisyonu Palmitik Asit Yağ Asitleri Monogliseridler

31 Fonksiyonel Formülalar ve Katkılar
Nükleotid LCPUFA (Uzun zincirli poliansatüre yağ asidi) Prebiyotik Probiyotik LCPUFA + Nükleotid LCPUFA + Prebiyotik

32 Ribonükleotid 5’-monofosfat
Nükleotid Katkısı Ribonükleotid 5’-monofosfat AS’de 72 mg/L İS’de çok çok düşük… 1996 öncesinde İS bazlı formülalarda yok… İmmun sistem yanıtlarına etkili

33 Ribonükleotid 5’-monofosfat
Nükleotid Katkısı Ribonükleotid 5’-monofosfat Lenfosit subgrup yanıtları NK hücre aktivitesi Antikor yanıtları İmmünizasyona yanıtta ETKİLİ…

34 Ribonükleotid 5’-monofosfat immatür immün sisteminin
Nükleotid Katkısı Ribonükleotid 5’-monofosfat Süt çocuğunun immatür immün sisteminin güçlendirilmesinde Enfeksiyonlardan korunmasında ÖNEMLİ…

35 Pek Çok Formülada BULUNMAZ…
LCPUFA Katkısı Anne Sütü Omega-3 ve Omega-6 Yağ Asitleri İçerir… Pek Çok Formülada BULUNMAZ…

36 Kognitif (bilişsel) Fonksiyonları IQ’ları 10 Puan Daha Fazla…
LCPUFA Katkısı AS İle Beslenen Bebeklerin Görme Fonksiyonları Kognitif (bilişsel) Fonksiyonları Daha İYİ… IQ’ları 10 Puan Daha Fazla…

37 Dokozaheksaenoik asit(DHA) Özellikle Prematürlerde
LCPUFA Katkısı Araşidonik Asit (AA) (n-6) Dokozaheksaenoik asit(DHA) (n-3) AA/DHA = 1.5 Tüm YD’lerde Özellikle Prematürlerde Çok ÖNEMLİ…

38 Kognitif Fonksiyonlar
LCPUFA Katkısı İmmün Fonksiyonlar Kognitif Fonksiyonlar Görme Retinal Fonksiyonlar İşitme Beyin Gelişimi Fiziksel Gelişime ETKİLİ…

39 İnce Barsakta Sindirilmeyen Oluşumunu Etkilerler…
PREBİYOTİK NEDİR? İnce Barsakta Sindirilmeyen Şekerler OLİGOSAKKARİDLER Kolonda Fermentasyon Asidik Ortam Kolon Florasının Oluşumunu Etkilerler…

40 PREBİYOTİK Anne Sütü Karbonhidratları %7 Laktoz
%1 Nötral Oligosakkaridler %0.1 Asidik Olisakkaridler AS Proteini Kadar…

41 AS Oligosakkaridleri (130 çeşit) Galaktoz-N-asetilglukozamin
PREBİYOTİK AS Oligosakkaridleri (130 çeşit) 3’-galaktozil-laktoz 4’-galaktozil-laktoz 6’-galaktozil-laktoz Galaktoz-N-asetilglukozamin

42 PREBİYOTİK AS Oligosakkaridleri Anti-infektif Anti-alerjik
Prebiyotik Etkili Bifidojenik Anti-infektif Anti-alerjik

43 Frukto-oligosakkarid (FOS) β-galakto-oligosakkarid (GOS)
PREBİYOTİK Katkısı Hindiba Kaynaklı Frukto-oligosakkarid (FOS) Laktoz Kaynaklı β-galakto-oligosakkarid (GOS) Baklagil Kaynaklı α-galaktosidler

44 PREBİYOTİK Katkısı İlk Kez Japonlarda… Formülalarda %90 GOS + %10 FOS
Bifidobakteri Laktobasillus Egemen Flora Oluşur…

45 PREBİYOTİK Katkısı Bakteriodes Enterobakter
Egemen Kolon Florası Oluşmaz… Post-natal İmmun Sistem Matürasyonunda… Daha Sulu Dışkılama ile Defekasyon Düzeninde Rol Oynarlar…

46 Kolonositte reseptör analogu Kolon epiteline yapışmasını
PREBİYOTİK Katkısı Oligosakkaridler Kolonositte reseptör analogu Patojenlerin Kolon epiteline yapışmasını inhibe ederler…

47 Doğrudan İlişkilidirler… Alerji Profilaksisinde
PREBİYOTİK Katkısı Oligosakkaridler İmmun Hücrelerle Doğrudan İlişkilidirler… Th1/Th2 Dengesini Düzenlerler… Alerji Profilaksisinde Yeni Bakış Açısı…

48 Daha Da Geniş Araştırılması
PREBİYOTİK Katkısı Tüm Bu Verilerin Daha Da Geniş Araştırılması Gerekmektedir… Teori DOĞRU Pratikteki Etkinlik ???

49 Alternatif Tıbbın Konusu
PROBİYOTİK KAVRAMI 1965’den Beri Gündemde… Önce Alternatif Tıbbın Konusu Günümüzde İse; Tıbbın Ana Tartışma Konularından Biri…

50 Yeterli Miktarda Alındığında Canlı Mikroorganizmalar
PROBİYOTİK FAO/WHO Tanımı – 2001 Yeterli Miktarda Alındığında Bireyin Sağlığına Katkıda Bulunan Yararlar Sağlayan Canlı Mikroorganizmalar

51 PROBİYOTİK KAVRAMI Canlı Mikroorganizmalar Yoğurt Mayası Laktobasillus
Bifidobakteriler Non-patojen Enterokoklar Sakkaromiçes Boulardi Yoğurt Mayası Laktobasillus Bulgarikus Streptokokkus Termofilus

52 PROBİYOTİK KRİTERLERİ
İnsan Orijinli Non-patojen Mide asidi ve safrada stabil GİT’de canlı kalabilen Hedef epitel yüzeyine yapışan Antimikrobiyal üreten İmmun sistemi module eden MİKROORGANİZMALAR

53 PROBİYOTİK KATKISI 2006 ÇALIŞMALARI SONUÇ
En çok çalışılan Laktobasillus GG Gebelikte anneye veriliyor Yenidoğana 6-12 ay uygulanıyor SONUÇ Atopik egzema %50 azalıyor…

54 Üzerinde Çalışılan Konular
PROBİYOTİK KATKISI Üzerinde Çalışılan Konular Antibiyotik diyaresi Yineleyen klostridium difisil diyaresi Nozokomiyal diyare A. Gastroenterit profilaksisi ÜSYE profilaksisi Nekrotizan enterokolit

55 Üzerinde Çalışılan Konular
PROBİYOTİK KATKISI Üzerinde Çalışılan Konular İrritabl barsak sendromu İnflamatuvar barsak hastalığı Fonksiyonel konstipasyon Helikobakter infeksiyonu Gıda alerjisi profilaksisi

56 İnfantalarda Kullanım
PROBİYOTİK KATKISI İnfantalarda Kullanım Güvenli Daha az kolik, irritabilite Daha az doktor viziti Daha az antibiyotik kullanımı Sağlıklı büyüme ve gelişme

57 PROBİYOTİK KATKISI Kullanım Riskleri Endokardit ? Pnömoni ? Menenjit ?
Bazı yayınlara göre bakteriyemi riski YOK… Akut gastroenteritte çok etkili

58 Aşırı Hijyenik Yaşam Nedeni Biz Probiyotik Trenine
PROBİYOTİK KATKISI Gelişmiş Ülkeler Aşırı Hijyenik Yaşam Nedeni ile Alerji Batağında… Bizde Bu Konuda Henüz Büyük Sorun Yok… Biz Probiyotik Trenine Binmeli miyiz ????

59 Formülaların Değişimi
Günümüz Gıda Teknolojisi AS Benzeri Bir Formül Bulma Peşinde Her Gün Yeni Bir Buluş Yeni Öneriler… Yeni Katkılar…

60 Formülaların Değişimi
Henüz AS Formülü Tam Olarak Çözülmedi… Ne Katılırsa Katılsın AS Etkinliğinde Değil…

61 Formülaların Değişimi
Günümüzde En Büyük Fırtına Prebiyotik Probiyotik Kavramlarında Kopuyor…

62 Yenidoğanın GİT’i Sterildir… Laktobasil Egemen Florası
Probiyotik Varlığı ??? Bildiğimiz Kesinlik Anne Sütü Sterildir… Yenidoğanın GİT’i Sterildir… AS ile Beslenen YD’nin Laktobasil Egemen Florası Nereden Geliyor ???

63 PROBİYOTİK Varlığı ????? Anne Sütünden mi ??? Çevreden mi ???
Henüz Değil Ama Yakında Bu Soru Yanıtlanacak…

64 Boyutuyla Devam Etmektedir…
SON SÖZLER İnsanoğlunun Dünyasını Yaşadığı Evreni Tanıma, Çözme Serüveni Anne Sütü Mucizesini Anlama ve Kendini Tanıma Boyutuyla Devam Etmektedir…

65 Kaçınılmaz Yeniliklerine Olduğu Gibi Kabul Etmeden
SON SÖZLER Bu Serüvenin Kaçınılmaz Yeniliklerine Hazır Olmalıyız… Her Yeniliği Olduğu Gibi Kabul Etmeden Önce Kendi İnsanımızı Kendi Bebeklerimizi Daha İyi Tanımalıyız…