Obezite DANIŞMANLIĞI için Sağlıklı Beslenme

... konulu sunumlar: "Obezite DANIŞMANLIĞI için Sağlıklı Beslenme"— Sunum transkripti:

1 Obezite DANIŞMANLIĞI için Sağlıklı Beslenme
BURSA HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ Dyt. Canan TANRIÖVER Obezite DANIŞMANLIĞI için Sağlıklı Beslenme

2 Danışmanlık, Herhangi bir konuda, kişiye güvenilir, bilgi ve beceri sahibi kişiler tarafından bilgi verilmesi ve kişinin bilinçlendirilerek kendi düşüncesini oluşturabilmesine yardım edilmesidir.

3 Obezite Danışmanlığı:
Kişinin bulunduğu durumu bilmesi Obezite durumunun risklerini öğrenmesi Riskleri azaltmak için neler yapabileceğini öğrenmesi Yaşam tarzında değişiklik yapabileceği noktaları belirlemesi

4 BEDEN KÜTLE İNDEKSİ (BKİ)
≤ 18,5 ZAYIF 18,5-24,9 NORMAL 25-29,9 FAZLA KİLOLU ≥ 30 OBEZ 30-34,9 1. DERECE OBEZ 35-39,9 2. DERECE OBEZ ≥ 40 3. DERECE OBEZ NASIL HESAPLARIZ? AĞIRLIK (kg) BKİ = 25-29,9 FAZLA KİLOLU BOY (m²) 80 (kg) 28,3 BKİ = (1,68) ² (m²)

5 BKI: 18,5 ve 24,9 arasında ise; NORMAL
Dengeli beslenmeye ve düzenli egzersize devam! Ancak BKI 25’e yaklaşıyor ise önlem almanın zamanıdır!

6 BKI: 25 ve 29,9 arasında ise; KİLOLU
KİLO SORUNUNUZ VAR DEMEKTİR! Derhal harekete geçilmelidir. Fazla kilolu olmak, sizi rahatsız etmiyor olabilir, ancak unutulmamalıdır ki vücutta birikmiş yağlar tehlikenin habercisidir. Bir çok hastalık sinsice tetikte bekliyor olabilir. Beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi gerekir.

7 BKI: 30 ve üzerinde ise; OBEZ
TIBBEN HASTA KABUL EDİLİRSİNİZ Ben halimden memnunum denmemelidir. Zira kişi bazı sorunlarının farkında olmayabilir. Hekim ve beslenme uzmanlarından destek alınarak bilinçli bir beslenme programı uygulanmalıdır.

8 Yüksek risk (Eylem sınırı)
BEL ÇEVRESİ ÖLÇÜMÜ Cinsiyet Risk (Uyarı sınırı) (=BKİ>25) Yüksek risk (Eylem sınırı) ( =BKİ>30) Erkek ≥94 ≥102 Kadın ≥80 ≥88 Bel çevresinde yağ birikiminiz fazla ise obeziteye bağlı hastalıkların oluşma riski fazladır!

9 Bel/kalça oranı erkeklerde 1.0, kadınlarda 0.8 üzerine çıkmamalıdır.
Çünkü android/abdominal şişmanlığın ve şişmanlığa bağlı kronik hastalıkların görülmesinde riskin göstergesidir.

10 FİZİKSEL AKTİVİTE YAPMAK HASTALIK RİSKLERİNİ DÜŞÜRMEK
Riskleri düşürmek İçin Neler Yapabilirim? SAĞLIKLI BESLENMEK FİZİKSEL AKTİVİTE YAPMAK HASTALIK RİSKLERİNİ DÜŞÜRMEK

11 Sağlıklı Beslenme Büyüme gelişme, sağlıklı olarak uzun süre yaşamak için 50 ayrı türde besin ögesine ihtiyaç vardır. Hiçbir besin tek başına vücudun ihtiyacı olan tüm besin ögelerini içermez. Besinlerin her birinde ayrı özellikte ve vücut çalışmasında ayrı işlevi olan değişik türde besin ögeleri vardır.

12

13

14 Sağlıklı beslenme ÇEŞİTLİ YETERLİ DENGELİ

15

16

17

18

19

20 Öğün Atlamayın

21 Kahvaltı Yapın

22 Ara Öğünlerde Besin Seçimine Dikkat Edin

23 Ara Öğünlerde Besin Seçimine Dikkat Edin

24 Tabağınızı çeşitlendirin!

25 Yağ Tüketimini Sınırlandırın

26 Yağ Tüketimini Sınırlandırın

27 Doymamış Yağları İçeren Besinleri Daha Sık Tüketin

28 Daha fazla posa tüketin!
Posalı besinler; çok çiğnemeyi gerektirdiğinden yemek yeme için gerekli zamanı uzatır, midedeki sindirimi ve mide boşalma hızını yavaşlatarak tokluk hissini uzatır, Barsakta oluşan artıkların ve toksinlerin hızla dışarı atılmasını sağlar Böylece posa, bireyin ağırlık kaybetmesinde çok etkili olur. DOĞANIN SÜPÜRGESİ POSA !

29 Posadan zengin beslenmek için;
Günde 5 porsiyon sebze-meyve Haftada 2-3 defa kurubaklagil Her gün Tam tahıllı ürünler

30 Süt Sadece Çocuklar İçin Değildir!
Vücut Ağırlığı 6.6 kg 8.8 kg Vücut Ağırlığındaki Azalma(%) 11 kg 24 hafta -500kkal/gün Düşük Yüksek Yüksek Ca Ca Süt tüketimi Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:

31 MENÜ OLUŞTURURKEN TERCİHLERİNİZE DİKKAT EDİN
Bağışıklık sisteminin güçlenmesi için gerekli vitamin ve besin öğelerini içerir. Ayrıca posa içeriği yüksek olduğu için sindirimi yavaşlatarak kan şekerinin dalgalanmasını engeller ve daha uzun süre tok kalmanızı sağlar. Bu seçim yüksek oranda şeker içerir. Kan şekeri hızlı yükselip hızlı düşeceğinden bir sonraki öğüne kadar daha fazla acıkmanıza neden olur. PİLAV PİLAV TATLI SALATA  800 KALORİ  400 KALORİ

32 HARCAYABİLECEĞİNİZ KADAR ENERJİ ALIN
1 PORSİYON PİLAVIN YAKLAŞIK 350 KALORİ OLDUĞUNU VE 350 KALORİYİ ANCAK 1 SAATTEN FAZLA SÜREDE HIZLI TEMPODA YÜRÜYEREK HARCAYABİLECEĞİNİZİ BİLİYOR MUYDUNUZ?

33 HARCAYABİLECEĞİNİZ KADAR ENERJİ ALIN
1 Porsiyon tatlının ortalama kalori olduğunu ve harcayabileceğimizden fazla olarak aldığımız kalorinin vücutta yağ olarak depolandığını unutmayın!

34 Tabaklara Dikkat! Yiyecekleri daha küçük tabaklarla, küçük porsiyonlarda tüketin. Porsiyonlarınızın miktarını ayarlayın. Tabakları masada değil mutfakta hazırlayın.

35 Yemek İçin Zaman Ayırın
Yavaş ve iyice çiğneyerek yiyin. Yemeğe başlamadan önce bir bardak su için. Yemeğe yağdan fakir bir çorba ve/veya salata ile başlayın. Doyduğunuzu hissettiğinizde yemeği kesin.

36 Hareketli Yaşama Merhaba !
Yağsız dokunun korunmasını sağlar. Bazal metabolizma hızının düşmesini engeller. Yağ dokusunun harcanmasını sağlar. Sağlığın korunmasını ve geliştirilmesini etkiler.

37 Hareketli Yaşama Merhaba !
“Bir bireyin geleceği için yapabileceği en iyi yatırım düzenli fiziksel aktivite alışkanlığıdır.” Düzenli olarak yapılması Devamlılık Uygun yoğunluk seçimi Günlük süre İlerleyici program

38 Hareket ederken neler olur?
Egzersizin ilk dakikasında kaslarda bulunan depo şeker kullanılır 20 dakikadan sonra kanda bulunan şeker ve serbest yağlar kullanılır. 40 dakikanın üzerinde böbrek üstü bezinden adrenalin salgılanır ve depo yağlar yıkılmaya başlar

39 Nasıl Başlamalı? Nabız sayısı
Haftada 3-4 kez dakika ile başlayıp her hafta kendi enerji düzeyimize göre ve yorgunluk hissetmediğimiz süreye göre dakika arttırabiliriz. Nabız sayısı (220-yaş)x0.65 ile (220-yaş)x0.75 arasında olmalıdır. 40 yaşında birinin nabız sayısı (220-40)x0.65=117 (220-40)x0.75=135 arasında olmalıdır.

40 Hareketli Yaşama Merhaba !
Günlük olarak yapılan 20 dakikalık tempolu yürüyüşler, yılda 5 kg’lık bir vücut ağırlığı kaybı sağlayacaktır. Her gün televizyon izlemek yerine, bir saat ayakta kalmak yılda 1-2 kg yağ harcaması ile sonuçlanabilir Öğle aralarında hafif bir yürüyüş işe sağlıklı bir ara vermeyi sağlamakta, ruh halini geliştirmekte, stresi azaltmakta ve vücut ağırlık kontrolüne de katkıda bulunmaktadır.

41 Hareket Hayatımın İçinde
3km. den kısa mesafelerde taşıta binmeyin. Eşyalarınızı kendiniz taşıyın. Her gün en az 40 dk. hızlı yürüyüş yapın. Dört ve daha az katlı daireler için asansör kullanmayın. Yürüyen merdiven yerine merdivenleri kullanın. Ailenizle birlikte aktif bir hafta sonu planı yapın.

42 OBEZİTE TEDAVİSİ

43 Obezite Tedavisi MULTİDİSİPLİNER yaklaşım gerektirir
Diyet tedavisi (Sağlıklı beslenme programı) Egzersiz Davranış Değişikliği Tedavisi İlaç tedavisi Cerrahi tedavi

44 Diyet tedavisi Kilo alma sürecinde enerji fazlası lehine bozulan dengeyi tersine çevirerek kişiye harcadığından daha az enerji verilmeli ancak bazal metabolizma enerjisinin altına düşülmemeli Enerji harcaması fazla Enerji alımı az

45 Bireye özgü planlanmalı
Örnekteki iki kişinin enerji ve besin öğesi ihtiyacı aynı olmayacağı gibi beslenme programları da farklı olmalıdır. Kadın, 1,55 boy, 85 kg, 35 yaş. Masa başı çalışıyor Düzenli egzersiz yapmıyor Süt ve ürünlerine alerjisi var Erkek, 1,80 boy, 115 kg, 46 yaş. İnşaatta çalışıyor Düzenli egzersiz yapmıyor Gelir düzeyi düşük yeteri kadar et tüketemiyor.

46 Sağlıklı beslenme ilkeleri ile uyumlu olmalı
(kötü bir örnek) 1 şekerli kahve, 2 katı yumurta, 100 g haşlanmış ıspanak, 1 domates 200g biftek, yeşil salata Yaklaşık 500 kkal enerji çok düşük! %8 karbonhidrat % olmalı %42 protein % arası olmalı %50 yağ % arası olmalı

47 Kaybedilen ağırlık korunmalıdır
Hedefimiz kısa sürede çok hızlı kilo vermek değil, uzun vadede yavaş kilo kaybetmek ve ulaşılan sağlıklı ağırlığı korumak olmalı! Sihirli bir değnek değmiş gibi bir anda değişeceğimizi bekliyorsak, bu büyünün etkisinin uzun sürmeyeceğini de bilmeliyiz!

48 YANLIŞ ZAYIFLAMA DİYETLERİ
Kişiye özel olmayan gazete, dergi vb. yayınlarda bulunan diyetler Kısa sürede hızlı kilo kaybı sağlayan çok düşük enerjili şok diyetler Yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmayan diyetler Tek tip besine dayalı diyetler Zayıflattığı öne sürülen ve pek çok yan etkisi bulunan diyetler Karbonhidratları ve proteinleri ayırma diyetleri Gerçek kilo kaybı yerine vücuttan sadece su kaybına neden olan diüretik (idrar söktürücü) ilaçlar, otlar, çaylar ve saunalar.

49 ZAYIFLAMA İLAÇLARI (BESİN DESTEKLERİ)

50 100 kg olan biri 6 ayda 90 kg olursa;
Olumlu Sonuçlara Odaklanın 100 kg olan biri 6 ayda 90 kg olursa; Mortalite % ↓ % ↓ DM-ilişkili ölüm % ↓ kansere bağlı ölüm Kan basıncı 10 mmHg ↓ (sistolik-diastolik) Diabet Oluşma riski % 50 ↓ Açlık Pl. Glukozu % ↓ HbA1c % 15 ↓ Lipidler T. Kolestrol % 10 ↓ LDL % 15 ↓ Trigliserid % 30 ↓ HDL % 8 ↑ Visseral yağ % 25 ↓ P.Kopelman 1999, Int Journal Obesity 23 (Suppl.7)

51 Sizi Daha Çok Yemeye ve Daha Az Hareket Etmeye Yönelten Çevre Koşullarını Değiştirin
Aç olmadığınız halde sizde yeme isteği uyandıran çevresel faktörlerin farkına varmayı ve onları kontrol etmeyi öğrenin.

52 Sizi Daha Fazla Yemeye İten Psikolojik Faktörlerin Farkına Varın
Duygusal boşlukları çikolata ile dolduramazsınız!

53 Değiştirilebilir! Kontrol Kimde?
Alışkanlık, yaşam içinde zamanla edindiğimiz bir olgudur. Değiştirilebilir!

54 Alışkanlıklar, önce örümcek ağı gibi incedirler, sonra halatlaşırlar
Önemli olan ilk çizgiyi yapmak ve sabırla üzerinden geçmektir!

55 Obezite Danışmanlığı:
BKI 32 (1.derecede Obez), Bel çevresi 106 cm Damar Tıkanıklığı, Kalp Krizi, Hipertansiyon... Sağlıklı Beslenmek, Hareketli Olmak Yemek yaparken daha az yağ kullanabilirim, Daha az hamur işi tüketebilirim, misafirlerime ikram etmek için sağlıklı yemek tarifleri deneyebilirim, yürüyüş yaparım...

56 Özetle… SAĞLIKLI YAŞAM! Biraz Değişme Cesareti Daha az yağlı yiyecek,
Daha fazla posalı gıda, En az 2 bardak süt, Daha az şeker, Daha küçük porsiyonlar, Daha çok hareket… SAĞLIKLI YAŞAM!