İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN GENEL PRENSİPLERİ

... konulu sunumlar: "İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN GENEL PRENSİPLERİ"— Sunum transkripti:

1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN GENEL PRENSİPLERİ
İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI SELAMİ TURHAN

2 Her yıl 100.000 İş Kazası 1500 Ölüm 3500-4000 Malul
ÜLKEMİZDE İŞ KAZALARI Her yıl İş Kazası 1500 Ölüm Malul

3 İŞ KAZASI (ILO) Uluslararası Çalışma Örgütü:
“ Önceden planlanmamış, bilinmeyen ve kontrol altına alınmamış olan, etrafa zarar verecek nitelikteki olaylar” olarak tanımlamaktadır. (Who) Dünya Sağlık Örgütü: “Önceden planlanmamış, çoğu kişisel yaralanmalara, makinelerin ve araç gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan bir olay “ olarak tanımlamaktadır.

4 Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
ÜLKEMİZDE İŞ KAZASI TANIMI 5510 SAYILI SGK 13. MADDESİNDE YER ALMAKTADIR. Bu tanımda; Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, Sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden, asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, Emzikli sigortalı kadının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalının, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında. Meydana gelen ve sigortalıyı hemen ve sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır.

5 İNSANLARIN EN TEMEL HAKKI NEDİR ?
YAŞAMA HAKKI NASIL BİR YAŞAMA HAKKI ?

6 SAĞLIKLI, FİZİKSEL VE SOSYAL YÖNDEN TAM BİR İYİLİK HALİ İÇİNDE OLMAKTIR

7 İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ ?
İŞYERLERİNDE İŞİN YÜRÜTÜMÜ SIRASINDA, ÇEŞİTLİ SEBEPLERDEN KAYNAKLANAN SAĞLIĞA ZARAR VEREBİLECEK ŞARTLARDAN KORUNMAK AMACIYLA YAPILAN SİSTEMLİ VE BİLİMSEL ÇALIŞMALAR

8 ÜRETİMİN GERÇEKLEŞEBİLMESİ İÇİN;
+ + = TEHLİKE VE RİSK İŞÇİ ENERJİ TEZGAH ÖNEMLİ OLAN ÜÇ UNSURUN UYUM İÇERİSİNDE BULUNMASIDIR

9 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN TEMEL BOYUTU
1- SAĞLIK Çalışanların sağlık gözetimleri 2-GÜVENLİK Çalışma ortamındaki tehlikelerin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar.

10 BİR BAŞKA İFADE İLE; İNSANIN EN TEMEL HAKKI OLAN YAŞAMA HAKKINI TEHDİT EDEN VE ÇOĞU KEZ KARŞIMIZA KAZALAR VE MESLEK HASTALIKLARI OLARAK ÇIKAN TEHLİKELERDEN -İNSANLARI KORUMAK, -ZARARLI UNSURLARI ORTADAN KALDIRMAK VEYA EN ALT DÜZEYE İNDİRMEK, - KISACASI DAHA GÜVENLİ BİR ÇALIŞMA ORTAMI SAĞLAMAKTIR.

11 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN AMAÇLARI
1- ÇALIŞANI KORUMAK 2- ÜRETİM GÜVENLİĞİ SAĞLAMAK 3-İŞLETME GÜVENLİĞİ SAĞLAMAK.

12 GÜVENLİK Risklerin, tanımlanmamış bir zaman aralığı süresince,kabul edilebilir düzey içinde kalma yeteneğini ifade eder.

13 TEHLİKE RİSK ?

14 Tehlike İşin yapımı ve yürütümü sırasında meydana gelen tehlikeli durum ve tehlikeli davranışların zaman ve mekan şartlarında bir araya gelmesinden kaynaklanan,ölüm,hastalık, yaralanma veya hasara sebebiyet veren istenmeyen olay

15 TEHLİKE BİR KİŞİYE, MADDEYE, CİHAZA, İŞE VEYA İŞ YÜRÜTÜMÜNE ;
SAKATLIK, HASAR, KAYIP VEYA ZARAR VERME İHTİMALİ OLAN HER ŞEY.....

16 RİSK TEHLİKE DURUMUNDAKİ ZARARIN GERÇEKLEŞMESİ, MEYDANA GELMESİDİR.

17 RİSK İşyerinde, meydana gelebilecek , çalışanlara veya çalışma çevresine zarar yada hasar verici nitelikteki bir olayın, meydana gelme ihtimali ile zarar verme derecesinin bileşkesidir.

18 RİSK RİSK : Tehlikelerden kaynaklanan bir olayın, meydana gelme ihtimali ile zarar verme derecesinin bileşkesidir. Risk = İ x D İ : İhtimal D: Zararın derecesi

19 Suya girerseniz köpek balığı bir risktir.
Diğer tehlikeler nelerdir? -Hindistan cevizi -Hava -Güneş -Yağmur -Rüzgar -Deniz -Ağaç Söz konusu riskleri değerlendirirken, konuyu tehlikenin çeşitleri ve büyüklüğü nispetinde ele almalıyız.

20

21

22

23

24

25

26 26 26

27 TEHLİKENİN TANIMLANMASI
İŞÇİ HERHANGİ BİR ENERJİ KAYNAĞI YA DA TEHLİKELİ MATERYAL İLE TEMAS EDER Mİ? - ELEKTRİK -SICAK-SOĞUK -KİMYASAL MADDELER -RADYASYON -GAZLAR YA DA DUMANLAR -SU YA DA BUHAR -YETERSİZ HAVA

28 -- HAREKETLİ YA DA UÇAN NESNELER -- DÜŞEN MATERYAL
İŞÇİYE HERHANGİ BİR ŞEYE ÇARPABİLİR Mİ? -- HAREKETLİ YA DA UÇAN NESNELER -- DÜŞEN MATERYAL

29 -- DURAN YA DA HAREKETLİ NESNELER -- KESKİN KÖŞELER
İŞÇİ HERHANGİ BİR ŞEY E ÇARPABİLİR Mİ? -- DURAN YA DA HAREKETLİ NESNELER -- KESKİN KÖŞELER -- ANİDEN DIŞARI ÇIKAN NESNELER

30 - AÇILIP KAPANAN NESNELER -HAREKETLİ VEYA DURAN NESNELER
İŞÇİ HERHANGİ BİR ŞEYİN İÇİNDE -ÜZERİNDE-YA DA ARASINDA SIKIŞABİLİR Mİ? - AÇILIP KAPANAN NESNELER -HAREKETLİ VEYA DURAN NESNELER

31 - AYNI SEVİYEDE -DAHA AŞAĞI SEVİYEDE
İŞÇİ KAYARAK VEYA BİR YERE TAKILARAK DÜŞER Mİ? - AYNI SEVİYEDE -DAHA AŞAĞI SEVİYEDE

32 - KALDIRIRKEN, -ÇEKERKEN -İTERKEN AŞIRI ZORLAMA İHTİMALİ VAR MI?
SORULARIN HER BİRİ CEVAPLANARAK POTANSİYEL KAZALARIN VE TEHLİKELERİN SEBEPLERİ TANIMLANABİLİR. BU TANIMLAMALARLA İŞYERİ DAHA GÜVENLİ VE ETKİN HALE GETİRELEBİLİR.

33 Risk Değerlendirmesi Sistematik olarak Tehlikeleri belirlemek,
Riskleri ortaya çıkarmak ve Riskleri kontrol etmek için uygun nitel ve/veya nicel yöntemler kullanılarak yapılan çalışmaların bütünüdür.

34 Kabul Edilebilir Risk Kanuni zorunluluklar ve işletmenin İSG politika ve uygulamaları dikkate alındığında, kabul edebilecek düzeye indirilmiş risk.

35 İnsanlar bir şeyi neden yaparlar?
RİSK YÖNETİMİ-İNSAN HATASINI ANLAMA İnsanlar bir şeyi neden yaparlar? KASITLI  -Yapmaya zorlanma -İsteyerek yapma KAZAYLA  -Eğitimsizlik -Bilgisizlik -Dalgınlık -Rahatlık -Düşüncesizlik

36 KAZALARIN TEMEL NEDENLERİ (4M)

37 KAZALARIN TEMEL NEDENLERİ

38 KAZALARIN TEMEL NEDENLERİ

39 KAZALARIN TEMEL NEDENLERİ

40 KAZALARIN TEMEL NEDENLERİ

41 İŞ KAZASI OLUŞUMUNDA YENİ KAVRAM

42

43

44

45

46 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FOTOĞRAF YARIŞMASI
6. SEÇİLEN FOTOĞRAF

47

48 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FOTOĞRAF YARIŞMASI
5. SEÇİLEN FOTOĞRAF

49 5. SEÇİLEN

50 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FOTOĞRAF YARIŞMASI
4. SEÇİLEN FOTOĞRAF

51 4. SEÇİLEN

52 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FOTOĞRAF YARIŞMASI
3. SEÇİLEN FOTOĞRAF

53 3. SEÇİLEN

54 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FOTOĞRAF YARIŞMASI
2. SEÇİLEN FOTOĞRAF

55 2. SEÇİLEN

56 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FOTOĞRAF YARIŞMASI
VE KAZANAN…..

57 VE KAZANAN

58 YARIŞMA HARİCİ ÖZEL ÖDÜL.

59 YARIŞMA HARİCİ ÖZEL ÖDÜL

60

61

62 İŞ KAZASI

63 Sayın Şantiye Şefim İş kazası tutanağına planlama hatası diye yazmıştım,bunu yeterli görmeyerek ayrıntılı olarak yazmamı istemişsiniz. Şu anda hastanede yatmama neden olan iş kazası aynen aşağıda anlattığım gibi olmuştur.

64 Bildiğiniz gibi ben bir duvar ustasıyım.
İnşaatın altıncı katındaki işimi bitirdiğim zaman biraz tuğla artmışdı. Yaklaşık 250 Kg. kadar olduğunu tahmin ettiğim bu tuğlaları aşağıya indirmek gerekiyordu

65 Aşağıya indim, bir varil buldum, ona sağlam bir ip bağladım,altıncı kata çıktım. İpi bir çıkrıktan geçirip,ucunu aşağıya saldım. Tekrar aşağıya indim ve ipi çekerek varili altıncı kata çıkardım. İpin ucunu sağlam bir yere bağlayıp tekrar yukarı altıncı kata çıktım. Bütün tuğlaları varile doldurdum.

66 Aşağıya indim,bağladığım ipin ucunu çözmemle birlikte birden kendimi havalarda buldum. Nasıl bulmamayım? Ben yaklaşık 70 kiloyum.250 Kg.lık varil süratle aşağıya düşerken beni yukarıya çekti. Heyecan ve şaşkınlıktan ipi bırakmayı akıl edemedim. Yolun yarısında varille çarpıştık.

67 Sağ iki kaburgamın bu sırada kırıldığını sanıyorum
Sağ iki kaburgamın bu sırada kırıldığını sanıyorum. Tam yukarı çıkınca,iki parmağım iple beraber çıkrığa sıkıştı,parmaklarımda bu sırada kırıldı. Bu esnada yere çarpan varilin dibi çıktı ve tuğlalar etrafa saçıldı,varil hafifleyince, bu sefer ben aşağı inmeye varil yukarı çıkmaya başladı

68 yolun yarısında yine varille çarpıştık
yolun yarısında yine varille çarpıştık. Sol bacağımın kaval kemiği de bu sırada kırıldı. Can havli ile ipi bırakınca.Yere düştüm,kalça kemiğimde bu anda kırılmış. Başımı yukarıya kaldırdığımda boş varilin süratle üzerime geldiğini gördüm.

69 Kafatasımın da böyle çatladığını sanıyorum
Kafatasımın da böyle çatladığını sanıyorum. Bayılmışım,gözümü hastanede açtım. Cenab-ı Haktan tüm kullarını böyle görünmez kazalardan korumasını niyaz eder,hürmetle ellerinizden öperim Duvarcı Ustanız

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79 İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü
Önlemek ödemekten daha insanidir.

80 Önleyici tedbirin sonuçları
Olası kazaların önlenmesi Daha insani davranış Verimlilik Üretkenlik Karlılık hedeflerini yakalamaktır.

81 İŞ GÜVENLİĞİNİN 10 TEMEL İLKESİ

82 1 İş kazaları veya meslek hastalıkları, her ikisi de önceden olması planlanmayan ve istenmeyen olaylardır.

83 İş güvenliğinin sağlanması çalışmaları, tehlikeli durum ve hareketlerin ortadan kaldırılması konusunda yoğunlaşır.

84 İŞ KAZASI= TEHLİKELİ DURUM X TEHLİKELİ HAREKET
2 İŞ KAZASI= TEHLİKELİ DURUM X TEHLİKELİ HAREKET olarak formüle edilirse, bu iki riskten birinin 0 (sıfır) olması halinde kaza ihtimali de 0 (sıfır) olmaktadır.

85 TEHLİKELİ DURUM : 1-Güvenlik sistemleri ve makina koruyucularındaki olumsuzluklar. 2-Yapısal bozukluklar ve kullanılan materyalin özellikleri. 3-İşin yapımından doğan tehlikeler. 4-Depolama, düzenleme ve istifleme. 5-Kötü ve tehlikeli çevre koşulları.

86 TEHLİKELİ HAREKET: 1-Makinaların çalıştırılmasında
2-Sistemi emniyete alırken hatalı davranışlar 3-Kişisel koruyucuların, güvenlik sistemlerinin ve makina koruyucularının yanlış kullanımı 4-Tehlikeli boyutta hızlı çalışma 5-Cihazları Tehlikeli Kullanma veya emniyetsiz cihaz kullanma 6-Tehlikeli yerlerde tehlikeli biçimde durma

87

88 Bu tamamen şansa ve rastlantıya bağlıdır.
3 Kaza sonucu meydana gelebilecek zararın büyüklüğü, önceden kestirilemez. Bu tamamen şansa ve rastlantıya bağlıdır.

89 yaralanma meydana gelmeyen 300 olay vardır.
4 veya sonuçlanan her kazanın temelinde; uzuv kaybı ile sonuçlanan 29, yaralanma meydana gelmeyen 300 olay vardır.

90

91 Çalışanların güvensiz davranışlarının nedenleri 4 ana gruba ayrılır.
5 Çalışanların güvensiz davranışlarının nedenleri 4 ana gruba ayrılır. Bünyeden, doğadan gelen kişisel özürler Bilgi ve ustalık yoksunluğu Fiziksel uygunsuzluk Kötü çevre koşulları

92 İş güvenliğinin çalışma alanları şunlardır;
6 İş güvenliğinin çalışma alanları şunlardır; Bakım Onarım, revizyon İnandırma ve özendirme (İkna ve teşvik) Ergonomiden yararlanma (İnsan yapısına uygun alet ve teçhizat kullanma) Disiplin önlemlerine başvurma

93 7 Kazalardan korunma yöntemleri ile üretim kontrolü metotları, her zaman birbirinin paralelindedir, çatışmaz.

94 8 İş güvenliği ile ilgili yönetmelikler, üst düzeydeki, yönetim tarafından çıkarılırsa etkili olur.

95 9 Formen (ustabaşı) yani ilk yönetici, kazalardan, korunmada en etkili kişidir.

96 10 İş güvenliğinin sağlanmasında insancıl duygular yanında, iki itici parasal faktör vardır. Güvenli çalışan işletmede üretim artar, maliyet düşer. Kazada, görünen kayıpların beş katı kadar da görünmeyen zarar meydana gelir.

97 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ
İNSANİ SEBEPLER TEKNİK SEBEPLER DİĞER SEBEPLER

98 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ
-BİLGİSİZLİK -İŞE UYUMSUZLUK -TEHLİKEYİ ÖNEMSEMEME -İHMAL -TEDBİRSİZLİK -BAKIM YETERSİZLİĞİ -YORGUNLUK -DİSİPLİNSİZLİK, İŞİ CİDDİYE ALMAMA -MORAL BOZUKLUĞU İNSANİ SEBEPLER:

99 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ
İNSANİ SEBEPLER: -FİZİKİ RAHATSIZLIKLAR -GEREKLİ EĞİTİMLERİN VERİLMEMESİ -YETERLİ TEKNİK ELEMAN BULUNMAMASI -İŞ BÖLÜMÜNÜN OLMAMASI - YETKİ VE SORUMLULUKLARIN BELLİ OLMAMASI -GÜVENLİK İLE İLGİLİ YÖNETİM HATALARI -ÜÇÜNCÜ ŞAHISLARIN ETKİSİ

100 İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ
TEKNİK SEBEPLER: - İŞYERİNİN MAKİNE VE TEZGAHLARININ YANLIŞ PLANLANMASI, UYUMSUZLUĞU, -YETERSİZ AYDINLATMA, - YETERSİZ ISITMA, - KORUYUCUSUZ MAKİNE, -KİŞİSEL KORUYUCULARIN EKSİK VE UYGUN OLMAMASI, -KAYGAN VE/VEYA PÜRÜZLÜ ZEMİN

101 İŞYERİ GÜVENLİĞİNİN TEMEL FELSEFESİ
1-SAĞ DUYU (AKLI SELİM) İLE HAREKET ETMEK 2- SORUMLULUK HİSSİ TAŞIMAK 3- DİKKATİ YALNIZ O İŞE YÖNELTMEK 4- GÜVENLİĞİ SAĞLAYICI KURALLARA UYMAK

102 Eğitim ? Bilmek? Uygulamak?
GENEL PRENSİPLER Eğitim ? Bilmek? Uygulamak? - İŞKAZALARI VE MESLEK HASTALIKLARININ ÖNLENEBİLECEĞİNİ BİLMEK VE BUNA İNANMAK, - ÖNLEMENİN, ÖDEMEKTEN DAHA İNSANİ BİR DAVRANIŞ OLDUĞUNU VE DAHA AZ MADDİ KAYIPLARA NEDEN OLDUĞUNU BİLMEK,

103 GENEL PRENSİPLER - TEKNOLOJİK GELİŞMELERİ TAKİP EDEREK, DAHA AZ RİSKLİ VE DAHA KALİTELİ ÜRETİM METOTLARI KULLANMAK, - KULLANILAN MALZEMELERDEN TEHLİKELİ VE ZARARLI OLANLARI, DAHA UYGUNLARI İLE DEĞİŞTİRMEK,

104 GENEL PRENSİPLER * MAKİNE VE TEZGAHLARIN OPERASYON NOKTALARI VE DİĞER TEHLİKELİ KISIMLARINI KORUYUCU İÇİNE ALMAK, * GEREKLİ OLAN, TÜM MAKİNE TEZGAH VE TESİSLER İLE ELEKTRİK TESİSATININ PERİYODİK KONTROLLARINI YAPMAK,

105 GENEL PRENSİPLER * İŞE UYGUN PERSONEL İSTİHDAM ETMEK VE ÇALIŞANLARI EĞİTMEK, * İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ KURULUNU GEREKTİĞİ GİBİ ÇALIŞTIRMAK.

106 BİR ZİNCİRİN SAĞLAMLIĞI NE KADARDIR ?
EN ZAYIF HALKA KADARDIR

107