Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
ARAZİDE BİTKİ TOPLAMA, KURUTMA VE SAKLAMA KURALLARI
Uzman Biyolog Mehtap ÖZTEKİN ANKO Herbaryum Sorumlusu
2
Araziden Bitki Toplanması
Odunsu Örneklerin Toplanması - Ağaç - Çalı Otsu Örneklerin Toplanması Çok Yıllık -- Soğanlı İki Yıllık - Tek Yıllık
3
Ağaç Örneği Toplanması
30 – 40 cm’lik dal örneği Çiçek ve/veya meyve Yaprak *Ayrıca kabuk özelliği not edilmeli
4
Ağaç Örneği Toplama
5
Ağaç Örneği Toplama
6
Ağaç Örneği Toplama
7
Ağaç Örneği Toplama
8
Ağaç Örneği Toplama
9
Ağaç Örneği Toplama
10
Ağaç örneği
11
Çalı örneği toplanması
30 – 40 cm’lik dal örneği Çiçek ve/veya meyve Yaprak
15
Çok yıllık otsu veya odunsu örnek toplanması
Tabanı çok yıllık, her yıl toprak üstü sürgünü veren bitkilerde, tabanındaki çok yıllık kısmı temsil eden kalınlaşmış bölge ile birlikte örnek alınır. Çiçek ve/veya meyve örneği Yaprak Gövde
18
Çok yıllık soğanlı, yumrulu, rizomlu örnek toplanması
Bu tip bitkilerde gövde metamorfozu olan soğan, yumru ve rizom gibi çok yıllık toprak altı gövdesi ve uç kısımlarındaki saçak kökler ile birlikte toplanır. Çiçek ve/veya meyve örneği Yaprak Gövde
20
Soğanlı Bitki Örneği Toplama
21
Soğanlı Bitki Örneği Toplama
22
Soğanlı Bitki Örneği Toplama
23
Soğanlı Bitki Örneği Toplama
24
Soğanlı Bitki Örneği Toplama
25
Soğanlı bitki örneği
26
İki yıllık otsu örnek toplanması
İlk yıl topraktan çıkmış ve vejetatif gelişimini tamamlamış gövde örneği. Yaprak, kök ve gövde alınmalı. İkinci yıl çıkmış olan çiçek durumu örneği kök ile birlikte toplanmalıdır. Örneğin; Sığır Kuyruğu (Verbascum)
27
Tek yıllık otsu örnek toplanması
Kök kısmı ile birlikte bitki topraktan çıkarılmalı ve kök üzerindeki toprak kalıntıları temizlenmelidir. Kök Gövde Çiçek ve/veya meyve Yaprak
34
Örnek Toplanırken Kullanılan Araç - Gereçler
35
Örnek Toplanırken Kullanılan Araç - Gereçler
Dal Makası
36
Örnek Toplanırken Kullanılan Araç - Gereçler
Zıpkın
37
Örnek Toplanırken Kullanılan Araç - Gereçler
Çapa
38
Arazi Kayıt Bilgileri
39
Arazi Kayıt Bilgileri Toplayıcı Numarası
Takson Adı (Familya ve tür ismi) Lokalite Yükseklik Habitat Gözlemler Tarih ve Yardımcı Toplayıcılar
40
Arazi Kayıt Bilgileri Toplayıcı Numarası
Araziden bitki toplandıktan sonra, kurutma amaçlı pres yapılırken, prese konulan gazete kağıdı kenarına yazılan ve toplayıcının isim kısaltmasıyla kullanılan numaradır. Genellikle 1001’den ya da 1’den başlanır. Örneğin; Adil Güner = AG 11523 Mehtap Öztekin 3724 = MÖ 3724
41
Arazi Kayıt Bilgileri 2. Takson İsmi
Eğer biliniyorsa sadece Familya ismi girilir. Hiç bilinmiyorsa boş bırakılır. Tam takson ismi adlandırma yapıldıktan sonra yazılır.
42
Arazi Kayıt Bilgileri 3. Lokalite
İlk olarak ülke ismi (yabancı ise) yazılır, bitkinin toplandığı ilin adı yazılır. Bitki örneği kayıt bilgileri ile birlikte Herbaryuma geldikten sonra, İl isminden önce, o ilin karesi Davis’in Türkiye Florası’ndaki kareleme sistemine bakılarak yazılır. Örneğin; A4 Kırıkkale: Sulakyurt, Hamzalı Kasabası (Köyü), Akyazı mevkii, Karakütük yakını. B4 Ankara: Beypazarı, Karaşar Beldesi, Eğriova mevkii. C3 Antalya: Alanya, Alanya – Hadim Yolu, Söğüt Yaylası. A9 Artvin: Yusufeli, Barhal (Altıparmak) Köyü, Çoruh kenarı. C10 Hakkari: Hakkari – Çukurca yolu, 70 km, Zap suyu boyunca. Eğer varsa GPS değerleri bu bölüme yazılmalıdır.
43
Arazi Kayıt Bilgileri Türkiye Florası 11. cilt Grid (Kareleme) Sistemi
44
Arazi Kayıt Bilgileri Türkiye Florası cilt Grid (Kareleme) Sistemi
45
Arazi Kayıt Bilgileri 4. Rakım (Yükseklik)
Bitkinin toplandığı yerin denizden yüksekliği bu bölüme yazılır. Örneğin; 1200 m, 1300 – 1500 m , 950 – 1100 m, c. 350 m. C (circa) : yaklaşık s.l. (sea level) : Deniz seviyesi
46
Arazi Kayıt Bilgileri 5. Habitat Bitkinin yetiştiği yer, habitatı.
Aşağıda belirtilen örnekler şeklinde yazılabilir. Örnek 1: Kayalık yerler, kalker kaya üzeri, andezit ana kaya, bahçe kenarı, tarla kenarı, Pinus nigra altı, P. brutia (Kızılçam) ve Cupressus sempervirens (Servi) karışık ormanı, Quercus coccifera (Kermez Meşesi) çalılığı, kaya çatlağı, bakı, nemli yerler, bataklık, kumul, göl kenarı, vb Örnek 2: Parazit ve Epifit Bitkiler için ; Viscum album (Ökse otu) bitkisi için; Konukçu Armeniaca vulgaris (Kayısı) ağacı üzerinde v.b. Orobanche nana (Canavar otu) bitkisi için; Konukçu Onobrychis oxyodontha kökleri üzerinde
47
Arazi Kayıt Bilgileri 6. Gözlemler
Bitki kuruduktan sonra kaybedilebilecek özellikler kaydedilir. Örneğin; Çiçek rengi, Meyve özelliği, vb Bitki boyu Örneğin; 5 m’lik Tamus communis (Orman Sarmaşığı) Fotoğraf numarası Yerel adı ve kullanımı Polen ya da anatomik örnek alınıp alınmadığı Populasyon durumu Çiçek / Meyve evresi
48
Arazi Kayıt Bilgileri 7. Tarih ve Yardımcı Toplayıcılar
Bitkinin toplandığı tarih ve toplayıcıya yardım eden kişilerin adı. Örneğin; , Seda Demirel & Deniz Baş
49
Arazi Defteri Bilgileri
50
Arazi Defteri Bilgileri
51
Arazi Defteri Bilgileri
52
Arazi Defteri Bilgileri
53
Bitki Presleme
54
Bitki Presleme
55
Bitki Presleme
56
Bitki Presleme
57
Bitki Presleme
58
Bitki Presleme
59
Bitki Kurutma
60
Bitki Kurutma Doğal Kurutma
61
Doğal Kurutma Pres bağcığı Kurutma kartonu
Prese bitkiler yerleştirildikten sonra, pres kapatılır. Gölge ve hava alan bir yerde bırakılır. Her gün sonrasında pres açılır ve pres içindeki ıslak kurutma kartonu, kuru olan kurutma kartonu ile değiştirilerek pres kapatılır. Bu işleme bitki kuruyana kadar devam edilir. bu işlem sırasında bitkiye istenilen şekil verilir. Yarı kurak iklim koşullarında bu işlem 5-7 gün sürer. Ayrıca bitkinin yapısı (etli v.s) ve toplandığı habitata (sucul v.s) bağlı olarak işlem süresi uzayabilir.
62
Bitki Kurutma Hava Üflemeli Isıtıcı ile Kurutma
64
Bitki Kurutma
65
Hava Üflemeli ısıtıcı ile kurutma
Oluklu karton (2-3 kere kullanılır) Pres Pres bağcığı Yanmaz kumaştan yapılmış iki ucu açık ve iple büzmeli torba Bitki preslenirken, her örnek arasına oluklu karton konulur ve pres kapatılır. Pres ve hava üflemeli ısıtıcı , şekilde gösterilen yanmaz kumaştan yapılmış torbanın bir ucuna pres , diğer ucuna ise üflemeli ısıtıcı geçirilerek, torbanın her iki ucu iple büzülür. Bir gece (yaklaşık 8-10 saat) üflemeli ısıtıcı açık bırakılır. Ertesi gün pres içindeki materyal kurmuş şekilde çıkartılır
66
Zararlılardan Arındırma
67
Zararlılardan Arındırma
Soğutma (Derin Dondurucu) -20° C ile -30° C’de en az 48 saat bekletilir.
68
Kaynak TSE TS 12799 ICS ‘’FLORA – ENVANTER KURALLARI – TOHUMLU BİTKİLER VE EĞRELTİLER’’ Arş. Gör. Mehtap ÖZTEKİN ve Doç. Dr. Galip AKAYDIN 1 Baskı Şubat 2002
Benzer bir sunumlar
