İŞ SOHBETİ: DÜNYA VE TÜRKİYE’DEKİ SON EKONOMİK GELİŞMELERE BAKIŞ HASAN BASRİ AKTAN MALİYE MÜSTEŞARI İş Dünyası Vakfı, İstanbul 30 Ocak 2009 T.C. MALİYE.

... konulu sunumlar: "İŞ SOHBETİ: DÜNYA VE TÜRKİYE’DEKİ SON EKONOMİK GELİŞMELERE BAKIŞ HASAN BASRİ AKTAN MALİYE MÜSTEŞARI İş Dünyası Vakfı, İstanbul 30 Ocak 2009 T.C. MALİYE."— Sunum transkripti:

1 İŞ SOHBETİ: DÜNYA VE TÜRKİYE’DEKİ SON EKONOMİK GELİŞMELERE BAKIŞ HASAN BASRİ AKTAN MALİYE MÜSTEŞARI İş Dünyası Vakfı, İstanbul 30 Ocak 2009 T.C. MALİYE BAKANLIĞI

2 Gündem •Dünyadaki Son Ekonomik Gelişmeler •Türkiye’deki Son Ekonomik Gelişmeler •2008 Yılı Bütçesi •Merkezi Yönetim Bütçe Performansı (2002- 2008) •2009 Yılı Bütçesi •Varlık Barışı

3 DÜNYADAKİ SON EKONOMİK GELİŞMELER

4 DÜNYADA BÜYÜME

5 DÜNYADA ENFLASYON

6 DÜNYADA CARİ İŞLEMLER DENGESİ

7 YÜKSELEN PİYASALARA SERMAYE HAREKETLERİ

8 DÜNYADA İŞSİZLİK * 2008 yılı Ekim ayı gerçekleşmesidir.

9 DÜNYADA BÜTÇE DENGESİ

10 TÜRKİYE’DEKİ SON EKONOMİK GELİŞMELER

11 MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE AÇIĞI

12 BANKACILIK SEKTÖRÜ

13 KREDİ HACMİ

14 MEVDUAT HACMİ

15 KREDİ MEVDUAT ORANI

16 KAMU BORÇ YÜKÜ MAASTRICHT KRİTERİ

17 DÜNYADA BORÇ GÖSTERGELERİ

18 KAMU BORÇLARI DÖVİZ RİSKİ

19 BÜYÜME GSYH Büyümesi (Yüzde )

20 BÜYÜME

21

22 DIŞ TİCARET

23 CARİ İŞLEMLER DENGESİ

24 ENERJİ İTHALATI

25 HAM PETROL İTHALATI

26 DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE GİRİŞİ

27 UZUN VADELİ KREDİ KULLANIMLARI

28 MERKEZ BANKASI REZERVLERİ

29 POLİTİKA FAİZ ORANLARI

30 2008 Yılı Bütçesi

31 2008 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri

32 2008 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Giderleri

33 2008 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri

34 34 2008 Yılı Vergi Gelirleri

35 Merkezi Yönetim Bütçe Performansı (2002-2008)

36 36 BÜTÇE AÇIĞI

37 37 BÜTÇE AÇIĞI

38 38 FAİZ DIŞI FAZLA

39 39 FAİZ YÜKÜ

40 40 FAİZ GİDERLERİ VE VERGİ GELİRLERİ

41 SAĞLIK HİZMETLERİ

42 ÇİFTÇİ DESTEKLERİ

43 VERGİ GELİRLERİ

44 2009 Yılı Bütçesi

45 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi

46 46 VARLIK BARIŞI 5811 sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun

47 5811 sayılı Kanun 22/11/2008 tarihli ve 27062 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren bu Kanunun amacı,  Yurt dışında bulunan; -bazı varlıkların Türkiye’ye getirilerek & transfer edilerek, -taşınmazların ise kayda alınarak ekonomiye kazandırılmasını,  Türkiye’de bulunan ancak işletmelerin özkaynakları içinde yer almayan bu türden varlıkların sermaye olarak konulmak suretiyle işletmelerin sermaye yapılarının güçlendirilmesini sağlamaktır. Kanuna ilişkin Genel Tebliğ 6/12/2008 tarihli ve 27076 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

48 Kapsam 1/10/2008 tarihi itibarıyla yurt dışında sahip olunan ve yurt dışında bulunan;  Para,  Döviz,  Altın,  Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,  Varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar Türkiye’de bulunan ancak 1/10/2008 tarihi itibarıyla işletmelerin özkaynakları içinde yer almayan;  Para,  Döviz,  Altın,  Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,  Taşınmazlar Yurt dışı Türkiye

49 Kapsam •Yurt dışı iştirak ve şubelerden elde edilen kazançlar, •Yurt dışı iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar, •Yurt dışında bulunan kurumların tasfiyesinden doğan kazançlar  Bir kısım İstisna kazançlar

50 Taşınmaz ifadesi  Kanun uygulamasında taşınmazlar Medeni Kanunun 704 üncü maddesinde belirlenen;  Arazi,  Tapu siciline ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,  Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler

51 Yurt dışındaki varlıklar için bildirim/beyan ve ödeme Gerçek veya tüzel kişi  Bankalara bildirim (Form: Ek.1) (Tüm varlıklar)  Aracı kurumlara bildirim (Form: Ek.3) (Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçları)  Vergi dairelerine beyan (Form: Ek.2) Varlıklar (TL) değeriyle %2 oranında vergi Bankalar ve aracı kurumlar sorumlu sıfatıyla izleyen ayın 15’ine kadar ödeme Beyanda bulunanlar izleyen ayın sonuna kadar ödeme 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar Beyan ve bildirim üzerine herhangi bir belge istenmeyecek, taşınmazlarla ilgili, yurt dışında sahip olunduğuna ilişkin belgenin ibrazı yeterli olacaktır.

52 Türkiye’de bulunan varlıklar için beyan ve ödeme Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri Bağlı olunan vergi dairesine beyan (Form: Ek.2) Varlıklar (TL) değeriyle %5 oranında vergi İzleyen ayın sonuna kadar ödenecektir. 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar

53 Bankaların ve Aracı kurumların yapacakları işlemler Bankalar Müşteri adına açılan hesaba kayıt edecek ve müşteri portföyüne dahil edecekler Aracı kurumlar Bildirim tarihinden itibaren 1 ay içinde Türkiye’ye getirilen & transfer edilen Varlıkları Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını Bildirim değeri üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, izleyen ayın 15’ine kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine yatırılacaktır.

54 Bildirilen/beyan edilen yurt dışı varlıkların kayıtlara intikali Gerçek ve tüzel kişilerce; Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, Yasal defterlerine kaydedebileceklerdir. Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, Yasal defterlerinde gösterebileceklerdir. Yasal defterlere kaydedilen bu varlıklar, Dönem kazancının tespitinde gelir unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.

55 Beyan edilen Türkiye’deki varlıkların kayıtlara intikali Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince; Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler Yasal defterlere kaydedilen bu varlıklar, Dönem kazancının tespitinde gelir unsuru olarak dikkate alınmayacaktır. Defter tutma yükümlülüğü bulunmayanlar

56 Bildirim ve Beyanın Vergi İncelemesi Karşısındaki Durumu Doğrudan inceleme Diğer nedenlerle inceleme Bildirim & Beyandan hareketle 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Diğer nedenlerle 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak vergi incelemesi yapılması halinde; beyan edilen tutar, gelir, kurumlar ve KDV’den mahsup edilecektir.  22/11/2008 tarihinden önce başlamış incelemeler ile  1/1/2008 tarihinden sonraki dönemlere ilişkin incelemeler ise kapsam dışı.

57 5811 sayılı Kanun kapsamında istisna kazançlar Yurt dışı iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar Yurt dışı iştirak kazançları Yurt dışı şube kazançları Yurt dışı tasfiye kazançları 1 2 3 4

58 5811 sayılı Kanun kapsamında istisna kazançlar İstisna uygulamasından yararlanılabilmesi için 22/11/2008 tarihi ile 30/4/2009 tarihleri arasında elde edilen;  Yurt dışı iştirak kazancının,  Yurt dışı iştirak hissesi satış kazancının ve  Yurt dışı şube kazancının 31/5/2009 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması gerekmektedir. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazancın ise; 31/10/2009 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması gerekmektedir.

59 TEŞEKKÜR EDERİM…