Paraziter Hastalıkların Gıda Güvenliği ve

... konulu sunumlar: "Paraziter Hastalıkların Gıda Güvenliği ve"— Sunum transkripti:

1 Paraziter Hastalıkların Gıda Güvenliği ve
Veteriner Halk Sağlığındaki Önemi Doç. Dr. Galip KAYA M.K.Ü. Veteriner Fakültesi Parazitoloji A.B.D.

2 İnsan ve hayvanlar (Evcil-Yabani) arasında devamlı olarak bir bağlantı vardır. Bu bağlantı, ciddi sağlık sorunlarına ve ekonomik sonuçlara sebep olmaktadır. Sorunlar oluştukça çözümler aranmaya başlanmaktadır !!!! KRİZ Yönetimi Uygulanmakta Tedavi; ilaç, ameliyat vs. vs. vs. Bireysel ve toplumsal bunalımlar!!! RİSK Yönetimi yapılmalı,

3 Koruyucu Hekimlik! Hasta tedavi etmekten ziyade hastalandırmamak
-Dengeli-Düzenli Beslenme -Gıda Güvenliği -Zoonozlar Bu üç konu veteriner hekimliğin halk sağlığındaki önemini ortaya koyan ana unsurlar olup halk sağlığı hizmeti veren ekibin, birçok konuda önemli üyesidirler. İnsan sağlığı, hayvan sağlığı ile ayrılamayacak bir şekilde bağlantılıdır.

4 Yakın geçmişte ortaya çıkan
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Kuş Gribi, SARS, Deli Dana Hastalığı, ŞAP gibi salgın hastalıklar sonucu, Bu hastalıkların görüldüğü ülkelerde tedavi giderleri, hastalık kontrol masrafları dışında, Hayvan ve hayvansal gıda ticaretinde yasaklamalar Turistik faaliyetlerde kısıtlamalar ile sonuçlanmıştır. Sonuçta İnsan ve hayvan ölümlerine ek olarak Ekonomik olarak ağır maliyetler ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu ülkelerin insanlarında ciddi psikolojik etkiler oluşturmuştur.

5 Neden Veteriner Hekim? ÇÜNKÜ…
1-İnsanları, hayvansal kökenli salgınlardan koruma (KKKA, Kuş Gribi, Sıtma, Şarbon….) 2- Hayvanları Salgın Hastalıklardan Koruma (Sığır vebası, Şap, Çiçek….) 3- Gıda Güvenliği 4- Hasta Hayvanları tedavi!!! 5- Yaban Hayvanları 6- Çevresel Zararlar

6 Dünyanın pek çok yerinde veteriner hekimler hayvan hastalıkları hakkında olduğu kadar, bu hastalıkların ekoloji, ekonomi ve insan kültürü üzerindeki etkilerini de bildikleri için, **Sürdürülebilir Halk Sağlığının ilerletilmesine yönelik yeni metodların geliştirilmesi ve uygulanmasında aracı olmuşlardır. Sağlık alanındaki belirlenen birinci öncelik, ‘Korunma/önleme, tedaviden önce gelir’ ilkesinin, Veteriner Hekimler olmadan gerçekleştirilmesi mümkün müdür???

7 Onlar hep çevremizdeler.
Nesiller boyu beraberdik… Kıyamete kadar sürecek…

8 Hatta yabani hayattakiler dahi aslında çevremizdeler

9 Veba+Hanta Virus v.b Hayvanlar varsa, Hastalıklar da olacak VEBA
Tularemi Babesiosis Ehrlichiosis Theileriosis Şark çıbanı VEBA Veba+Hanta Virus v.b Hayvanlar varsa, Hastalıklar da olacak

10 En Tehlikeli Hayvan Sivrisinekler
Sıtma etkeni taşıyan sinekler yılda iki milyon ( ) insanın ölümüne sebep oluyor.

11 Sıtmanın ülkemizden eradike edildiği yönündeki açıklaması ile dış yardımlar kesilmiş, teşkilat yapısı küçültülmüş ve bu rehavet sonucu 1971’den başlayarak sıtma vakaları tekrar artmış, 1977’de Çukurova’da ciddi bir sıtma epidemisi olmuş ve vaka sayısı ’ye yükselmiştir. İkinci büyük epidemi ise 1994 yılında Güneydoğu Anadolu bölgesinde olmuş ve vaka sayısı olmuştur. 1996 yılından itibaren sıtma insidansında düşüş izlenmeye başlanmıştır. Bu nedenle mücadeleye ara verilmiştir!!! Nisan 2005 yılında mücadele programı yeniden başlatıldı. Hatay’da yerleşik vaka bulunmamakta. Her yıl ortaya az sayıda vaka çıkıyor. Bu vakalar mevsimlik tarım işçileri ile bağlantılı Yayılmasının önlenmesi gerekli.

12 Vakalar azalıyor diye rehavete kapılmamak lazım.
TABLO 1 – SITMA VAKALARININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI YILLAR VAKA İNSİDANS (YÜZBİNDE) YERLİ EMPORTE (YURTDIŞI KAYNAKLI) TOPLAM 2002 10.184 40 10.224 14,7 2003 9.182 9.222 13,1 2004 5.252 50 5.302 7,5 2005 2.036 48 2.084 2,8 2006 751 45 796 1,0 2007 313 358 0,5 Türkiye Geneli Vakalar azalıyor diye rehavete kapılmamak lazım.

13 Basit kutanöz leishmaniosis,
Leishmania Basit kutanöz leishmaniosis, Phlebotomus spp. (Tatarcık sinekleri) L. mayor, Akıntılı Ülser Basit Kutanöz (kuru) tip L. mayor

14 Dünya da 10-15 million enfekte insan var.
Her yıl yeni vaka sayısı 400,000 350 milyon insan risk altında (Küresel ısınma nedeni ile risk daha da artabilir) Hatay’da 11 merkezde görülmekte. Kontrol ve mücadele devam ediyor. Türkiye’de Leishmania Görülen Alanlar

15 Kene Felci Bulaştırdıkları hastalıklar Lyme Disease Pasteurella
Q fever Kene Felci Bulaştırdıkları hastalıklar Lyme Disease Ehrlichiosis

16 VİRAL ENFEKSİYONLAR Hastalık Konak Görüldüğü Yer Etken Vektör Rusya Bahar-Yaz Humması Insan, Koyun, Kuşlar, Küçük Memeliler, Kuzey Orman Kuşağı, Afrika Virus Ixodes spp., Hyalomma spp., Dermacentor spp., Rhipicephalus spp Kırım Hemorajik Humması İnsan, Sığır, Koyun, Keçi Kemiriciler, Rusya stepleri TÜRKİYE Boophilus spp., Rhipicephalus sp., Omsk Hemorajik Humması Insan Kemiriciler, Sibirya Kolarado Kene Humması Insan, Sincap, Kemiriciler, Kuzey Amerika Kıtası Dermacentor andersoni Orta Avrupa Kene Humması Kemirciler, Koyun, Keçi, İnsan Ixodes spp. Looping İll Koyun, Keçi, Insan (nadiren) Balkanlar ve Ortadoğu Ixodes spp Yakındoğu At Ensefaliti At Yakındoğu Ülkeleri Hyalomma spp At Vebası Afrika, Yakındoğu Sokucu sinekler, Keneler (muhtemelen) Afrika domuz humması Domuz Çeşitli Ülkeler Ornithodorus moubata, Ixodidae

17 BORRELIA, PASTORELLA, HAEMOBARTONELLA, RICKETSIA, EHRLICHIA ENFEKSİYONLARI
Kanatlı Spiroketozu Kanatlılar Çeşitli Ülkeler Borrelia anserina Argas persicus Dalgalı Humma Kemiriciler, Insan Borrelia recurrensis Kene ısırığı, Orta Doğu Borrelia crocidurae Ornithodorus erractus İran Dalgalı Humması İnsan Asya stepler, Akdeniz Borrelia persicus Ornithodoros tholozoni Lyme Disease İnsan, köpek Kuzey Amerika Avrupa Borrelia burgdorferi Ixodes pasificus, I.scapularis, I. ricinus Veba İnsan, Tavşan, Köpek, Kedi, Kemiriciler, Pasteurella pestis Keneler Tularemi Kemiriciler, kedi, koyun Franciella tularensis Kedi Tırmık Hastalığı Kedi, Haemobartonella hensale Çizik, tırmık, Pire ısırığı, Kene ısırığı

18 BORRELIA, PASTORELLA, HAEMOBARTONELLA, RICKETSIA, EHRLICHIA ENFEKSİYONLARI
Rhipicephalus sanguineus Ehrlichia canis Çeşitli Ülkeler Köpek Monositik Ehrlichiosis Ehrlichia platys Trombositik Ehrlichiosis Ixodes ricinus Ehrlichia phagocytophylica Koyun, Keçi, Sığır, Köpek, Yabani Ruminat, Kene Humması Keneler Ehrlichia chafensis USA, Japonya İnsan, Geyik, Kemiriciler Ehrlichiosis Ixodid keneler, Argas persicus Ornithodurus lahorensis Coxiella brunetti Sığır, Koyun, Keçi, İnsan, Kedi Q Humması Rhipicephalus sanguineus, Dermacentor spp. Rickettsia conorii Asya, Avrupa, K. Afrika İnsan, köpek Akdeniz Lekeli Humması Ixodes spp. Rickettsia australis Avustralya İnsan, kemiriciler Avustralya kene Tifusu

19 PARAZİTER HASTALIKLAR
Babesiosis Sığır Koyun, Keçi At Köpek İnsan Çeşitli Ülkeler B. bovis B. bigemina Babesia ovis B. motasi B. caballi, Nuttalia equi B. canis, B. gibsoni, B. microti Ixodes ricinus, B. annulatus, R. bursa R.sanguineus, Haemahysalis spp, D. marginatus Hyalomma spp. I. hexagonus Dermacentor spp Theileriosis T. orientalis Rhipicephalus spp. Tropikal Theileriosis Theileria annulata Anaplasmosis Sığır, Koyun Anaplasma marginale Keneler, Diğer vektörler Hepatozoonosis Amerika Hepatozoon canis A. maculatu Cytauxzoonosis Kedi Cytauxzoon felis Dermacentor variabilis

20 Bu Hastalıklara Ek Olarak
Brucellozis Salmonellozis Listeriozis, gibi ülkemizde yaygın olarak görülen hastalıkların yayılma ve bulaşmasında rol oynadıkları kabul ediliyor.

21 Kene çıkartılmaya çalışılırken; Gövdesinden sıkıştırılmaz.
Üzerine kimyasal sürülmemeli (Zeytin yağı, Amonyak, Eter, Alkol, Benzin vs.) Gövdelerine ateş dokundurulmaz. Gövdelerinde delik açılmaz. Çünkü; Kene daha fazla tükürük çıkararak Enfeksiyon bulaştırma riski artar.

22 Kene hemen çıkartılmalı. İnce uçlu pensler,
Cımbız v.b. aletler kullanılmalı, Capitulum’dan ve mümkün olduğunca deri yüzeyine yakın tutulmalıdır. Deri

23 Kenelerin ağız yapısı özeldir.
Ayrıca bir salgı ile dokulara yapıştırır. Çıkmıyor diye bırakmamak lazım. Kene çıkana kadar çekilecek.

24 GIDALARA BAĞLI PARAZİTLERDEN BAZILARI

25 Şeritler-Tenya

26 T. gondii Türkiye ve Hatay % 45 Hamilelik döneminde Oluşan enfeksiyon
Tehlikeli

27 Toxoplasmosis Ölü veya sakat doğumlar Hayvancılıkta ekonomik,
Hydrocephalus Atık Oküler Toxoplasmosis Ölü veya sakat doğumlar Hayvancılıkta ekonomik, İnsanlarda Sosyo-Ekonomik Problemler. Toxoplasmosis

28 Domuz, At, Eşek eti yemeyen bir toplum olarak biliniyoruz!
Avrupa’nın kayıtlara geçmiş en büyük TRİCHİNELLOSE Salgını Türkiye de yaşandı. (İzmir; ) 1166 kişi Çiğköfte yiyerek enfeksiyonu almıştır. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre yılda 10 milyon kişinin enfektedir. son 25 yılda Avrupa ülkelerinde 6 bin vaka görülmüştür. Dr. Eduardo Pozio, (WHO, Trichinellosis Sorumlusu): "İzmir'deki vakalar gibi bir salgın dünyada hiç görülmedi. Salgınlar görülüyor ama, bu kadar kısa sürede böyle büyük sayıda kesin tanı konulmuş başka salgına rastlanmadı."

29 'Piyasaya at, eşek, maymun eti sürülmüş'
Bursa'da, hastalık sonucu ölen hayvanları gömüldükleri yerlerden çıkartıp etlerini kasaplara ve yemek fabrikalarına sattıkları, öne sürülen 14 şüpheli yakalandı. Şüphelilerin sattıkları etler arasında at ve eşek hatta maymun eti bulunduğu iddia ediliyor. Ölü ve hastalıklı hayvanların etlerinin kasap ve yemek fabrikalarına satıldığı ihbarı üzerine, Bursa İl Jandarma Komutanlığı ekipleri harekete geçti. Aralık ayından bu yana istihbarat ve teknik dinleme çalışması yapan ekipler bir suç örgütüne ulaştı. Jandarma hayvan hırsızlığı da yaptıkları belirlenen bu kişilere ait 16 eve tarım il müdürlüğü ekibinin de desteğiyle operasyon düzenledi. Operasyonda, at ve eşek eti ile bu etlerden imal edildiği tespit edilen çok miktarda sucuk ele geçirildi. 14 kişi gözaltına alındı. Bu kişilerin piyasaya maymun eti dahi sürdüğü iddia ediliyor. MİLLİYET

30 Vatandaşa eşek eti şoku
Mersin'de zabıta ve polis ekipleri bir eve yaptıkları baskında 2'si kesilmiş 11' kesilmeyi bekleyen eşek yakaladı. Eşek etlerini kesenlere 140 lira ceza kesildi. Mersin'in Akdeniz Belediyesi zabıta ekipleri ile polis, bir eve operasyon düzenledi. Operasyonda, evin bir bölümünde kaçak olarak eşek kesimi yapan M.E. adlı şahıs suçüstü yakalandı. Evde yapılan aramada 2'si kesilmiş eşek eti ile 11 adet kesilmek üzere bekletilen eşek ele geçirildi. Cezası sadece 140 lira Zabıta Müdürü Atilla Bal, tek tırnaklı hayvan kesimi yapan M.E.'ye 140 lira para cezası kesildiğini belirterek, ele geçen etlerin de imha edildiğini söyledi. Bal, canlı olarak ele geçen hayvanların ise Tarım İl Müdürlüğü'ne doğal yaşam ortamlarına bırakılmak üzere teslim edildiğini belirtti. (takvim) Vatan Gazetesi Cuma 14:54 (İnternethaber)

31 MYNEY HABER At eti operasyonu sanıklarına 364 yıl hapis istemi   BURSA (İHA) - Bursa'da kestikleri at ve eşek etleriyle hastalıklı ölmüş hayvan etlerini kasap ve yemek firmalarına sattığı öne sürülen 16 kişi hakkında 364 yıla kadar hapis talebiyle dava açıldı. 11'i tutuklu 16 kişinin yargılanmasına önümüzdeki günlerde Asliye Ceza Mahkemesi'nde başlanacak. İl Jandarma Komutanlığı ekipleri, Mustafakemalpaşa ilçesinde at ve eşek etlerini piyasaya sürdüğü öne sürülen çete üyelerine yönelik Balyoz adını verdiği şok bir operasyon gerçekleştirdi. Teknik takibe alınan şüphelilerin telefon konuşmaları kolluk kuvvetlerini bile şaşırttı. Şüpheli S.C.'nin bir yemek fabrikasına at eti sattığının belirlenmesi üzerine operasyon başlatıldı. Yapılan baskında 154 kilogram et, 9 kilogram da at ciğerine el konulurken, firmanın sahibi R.K. hakkında da, "piyasa değerinin altında et satın alarak suça iştirak ettiği" kanısına varılarak işlem yapıldı. Birbiri ardına yapılan şok baskınlarla gözaltına alınan 16 kişiden 11'i tutuklanırken, savcılığın titizlikle yürüttüğü soruşturması sona erdi. Aralarında maymun leşi olduğu söylentileri üzerine analize gönderilen etlerin hepsinin at ve eşeklere ait olduğu belirlenirken, zanlılar hakkında 13 sayfalık bir iddianame düzenlendi. Savcılık 11'i tutuklu toplam 16 kişi hakkında, "suç işlemek için örgüt kurmak, kişinin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde bozulmuş, değiştirilmiş gıda veya ilaç ticareti yapmak, suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi" suçlarından her biri hakkında 24'er yıla kadar olmak üzere toplam 364 yıla kadar hapis talebiyle dava açtı. Önümüzdeki günlerde Asliye Ceza Mahkemesi'nde hakim karşısına çıkacak olan zanlıların duruşmasında bir infial oluşmaması için geniş güvenlik önlemleri alınması bekleniyor. Öte yandan, zanlılar hakkında ilk kez geniş kapsamlı bir iddianame ile cinayet suçu kadar ceza talep edilmesi dikkat çekti.

32 Gıda Kontrolünde Yetki Karmaşası
'Gıda Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname' Beyaz ve kırmızı ette parçalama, kıyma haline getirme, her türlü işlenme ve satış yerlerinde veteriner hekimlerin dışında ziraat mühendisleri, gıda mühendisleri de yetkilendirilmiştir. Hayvansal gıdalarıni insan yaşantısı açısından vazgeçilmez bir protein kaynağıdır. Bu protein, sağlıklı hayvanlardan elde edilmelidir. Ayrıca sağlıklı ortamlarda işlenmeli ve yine sağlıklı ortamlarda satışa sunulmalıdır. Çiftlikten sofraya kadar her türlü hayvansal üründe, sağlık açısından yapılacak değerlendirmeler sadece veteriner hekimler tarafından yapılmalıdır. Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi halkımızın sağlığı için yetkilendirme de bu yönde olmalıdır."

33 Daha Pekçok Paraziter Hastalık
Giardia Cryptosporidium W. bancrofti Fasciola Anisakis Clonorchis

34 Echinococcus granulosus

35 Echinococcosis-Kisthidatik
Sağlık bakanlığı Türkiye genelinde yılları arasında toplam Hidatik kistli hasta bulunduğunu belirtmiştir yılları arasında kayıtlı olgu sayısı olarak belirlenmiştir. Akdeniz bölgesinde 2567 vaka

36 Larva Göçü Deri Larva göçü Organ Larva Göçü Özellikle çocuklarda!

37 Yıllık Kişi Başına Ortalama Okuma süresi: 26 saniye
Hastahane Paraziter Vakalar Tedavi Ölüm Hastahane Kalış Süresi Yıllar 2000 2001 Schistosomiazis Echinococcosis 4.765 3.474 79 35 57.149 41.485 Wuchereria bancrofti 88 6 970 667 Ancylostoma 296 354 1.796 1.696 Trematod, Cestod 697 4.004 3.693 Malaria 227 170 1 1.127 1.331 Diğer 5.185 4.854 145 112 45.686 41.355 Toplam 11.258 9.628 221 148 90.227 Yıllık Kişi Başına Ortalama Okuma süresi: 26 saniye Hastahane Yatış süresi:10 gün

38 Tek Dünya, Tek Sağlık, Tek Tıp
Çağdaş ülkelerde yerleşmiş ve yayılmakta. İnsan, Hayvan ve Çevre sağlığını birbirine kaynaştıran yaklaşım. Hayvan Sağlığı Çeveresel Sağlık İnsan Sağlığı

39 VHS’nın faaliyet alanı oldukça geniş ve bilimsel olup sadece veteriner hekimleri kapsamaz.
Aynı zamanda doktorlar, hemşireler, mikrobiyologlar gibi hayvan kaynaklı hastalıkların tedavi ve korunmasına katkıda bulunan herkesi içine alır. VHS hizmetleri, tamamen insan sağlığına yönelik halk sağlığı hizmetleri bünyesinde oluşturulmalıdır. Böylece Tüm veteriner programları, bilgi ve birikimleri uygun bir şekilde halk sağlığı sorunlarının halli için kullanımları mümkün olacaktır

40 İl Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2009/10 Hayvan Hastalık ve Zararlıları İle Mücadele Genelgesi ( ) İl Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu Vali veya Görevli Vali Yardımcısı (Başkan) Belediye Başkanı Ticaret ve Ziraat Odası Başkanları? İl Sağlık Müdürü İl Jandarma Komutanı Bakanlık İl müdürü Hayvan Sağlığı Şube Müdürü Bir İl Daimi Encümen Üyesi Ticaret Borsası Varsa Ticaret Borsa Başkanı? Teknik Bilgi Sahibi ve konunun uygulayıcıları Veteriner Hekimler Odası Başkanı Belediye Veteriner İşleri Müdürü YOK???

41 İlçe Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu
Kaymakam Başkanlığında Belediye Başkanı İlçe Jandarma Komutanı Merkez Sağlık Ocağı Tabibi Bakanlık İlçe Müdürü Hükümet Veteriner Hekimi Ziraat odası Başkanı? Veteriner Hekimler Odası İlçe Temsilcisi Belediye Veteriner Hekimi YOK!

42 Belde Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu
Hükümet Veteriner Hekimi (Başkan) Belde Belediye Başkanı Mahalle Muhtarları Köy Hayvan Sağlık Zabıtası Komisyonu Hükümet Veteriner Hekimi (Başkan) Köy Muhtarı İhtiyar Heyeti, Köy Bekçi ve Korucuları

43 Dünyada Gelişmiş ülkelerin veteriner teşkilatları son derece etkin ve yetkili VHS teşkilatlı ve geniş kapsamlı bir görev tanımlamasına sahipler.

44 Australian Goverment Department of Agriculture, Fisheries and Forestry
Veterinary Public Health The OCVO, in conjunction with other areas of DAFF, is responsible for developing policy and providing scientific advice on animal health matters, including: veterinary aspects of control of zoonotic diseases (diseases that can be transmitted from animals to humans) food safety the safe use of agricultural and veterinary chemical products counterterrorism (where biological agents may be used for terrorist activities) animal health and welfare aspects of biotechnology, and contributing to veterinary public health monitoring and surveillance activities.

45 AMERİKA Centers for Disease Control and Prevention Veterinary and Public Health
The daily interactions of humans, animals, and the environment have a dramatic impact on public health. Current and evolving health threats include infections transmitted through animals, insects, food, and water, as well as illnesses resulting from environmental toxins, the misuse of antibiotics, and bioterrorism. Factors affecting these threats include the international movement of people, animals, and animal products; globalization and management of the complex food and fiber system; climate and other environmental changes, including those affecting wildlife populations and their interactions; and national and global security. Effectively meeting these challenges requires strong links between human and animal health clinicians, researchers, laboratorians, and public health officials.

46 TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI KORUMA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TEMEL GÖREVLER Hayvan Sağlığı ve Karantina Bitki Sağlığı ve Karantina Gıda tescil, Ruhsatlandırma ve denetim Yem tescil, Ruhsatlandırma ve denetim Veteriner ve Zirai İlaç Ruhsatlandırma Su ürünleri avcılığını düzenleme Su ürünleri sağlığı Çevre koruma Afetlerde yardımları düzenleme

47 HEDEFLER Zirai mücadele; mevcut soruna göre geliştirilmiş, dar spektrumlu, düşük dozlu, faydalı böcekleri öldürmeyen ilaçların kullanımını yaygınlaştırmak ve çevre dostu alternatif yöntemler geliştirmek, erken uyarı sistemlerini yaygınlaştırmak. Ülkemizin UPOV'a (Yeni Bitkilerin Korunması Birliği) üyeliğini sağlamak. Tarımsal sigorta yasasının çıkmasını temin ederek tabii afetlerden zarar gören çiftçilerin üretimini garantiye almak. Balıkçıların uygulama ve karar alma sürecine aktif katılımını sağlamak Su ürünleri stoklarını korumak ve sürdürülebilir kılmak. Güvenilir - yeterli gıda ve yem üretimine katkı sağlamak. Tarımsal üretimi destekleyen, tüketici sağlığını koruyan gıda politikaları üretmek. Tarımsal ürünlerdeki pestisit kalıntılarını izlemek, ilaç laboratuvarlarını modernize etmek. Hayvan kaçakçılığını önlemek için gerekli tedbirleri almak. Hayvan pazarlarını modern ve ruhsatlı hale getirmek. Mezbahaları modern ve ruhsatlı hale getirmek. ***Hayvansal üretimde verimliliği etkileyen ve ülkemizde yaygınlık gösteren önemli hayvan hastalıklarını 5 yıl içinde kontrol altına almak ve tüm hayvan varlığımızı sağlıklı kılmak.

48 Hayvan Hastalıkları ve Zararlıları ile Mücadele Programı 2009
Türkiye genelinde, 81 ilde sadece 6 Hastalık için Şap, Brucella, Şarbon, Kuduz, Çiçek, Koyun-Keçi Vebası uygulama Aşılama ve ilaçlama hedeflenmekte. Tüberküloz, Kene İlaçlaması, Gıda Kontrolleri, Hayvan Hareketleri ve Takibi, Küpeleme ve kayıt v.s. v.s. v.s. YOK!!!

49 One Minute!!! (Van Minüt = Bi Dakka!)

50 NASIL GERÇEKLEŞECEK? 1935 Yılında Tahsis Edilen 5000 Kadro var.
Artan Nüfus ve Faaliyetlere Rağmen Günümüzde Yaklaşık 3000 kadro dolu! Yetersiz Yapılanma ve Sayıca Yetersiz Kadrolar ile Gıda Güvenliği ve Halk Sağlığı Korunabilir mi? NEREYE KADAR ??? HAMDOLSUN! MELEKLER KORUSUN! ALLAH BÜYÜK! Daha ne kadar her işimizi ALLAH’a havale edeceğiz.

51 VAR OLACAKTIR!!! Bakanlarımız; Yanılıp, Demode meslek dese de
(Sayın: Murat BAŞESGİOĞLU) Kendisi de Veteriner Hekim olan, Tarım ve Köyişleri Bakanı (Sayın: Mehdi EKER) Bu konuda Tek kelime söylemese de Veteriner Hekimlik Mesleği İnsanlar ve Hayvanlar var oldukça, Moda ya da Demode olmayacak. Daima ve Mecburen, VAR OLACAKTIR!!!

52 ÇÖZÜMLER Sağlık Bakanlığı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Zoonoz Hastalıklar Dairesi Kuruldu (İçinde Kimler Var? Taşra teşkilatı Yok!) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı (Tarım ve Gıda Bakanlığı Olarak Yapılanacak?) Çevre Bakanlığı Teşkilatları Çağdaş ve Gereksinimlere Uygun Olarak Yeniden Yapılandırılacak, Kadrolar desteklenecek. Stratejik Korunma-Kontrol-Mücadele programları olmalı. Belediyeler Yükümlülüklerini Yerine getirecek. Vatandaş Bilinçli Olacak. Temizlik İsteyecek, Kalite İsteyecek, Kontrol ve Denetim İsteyecek, Güvenli ve Mutlu Bir Hayat İsteyecek, HALK SAĞLIĞI KAPSAMINDA Bunlar için etkin olarak çalışacak. Sağlık İsteyecek, Her Alanda İstemeyiz diyebilir miyiz???

53 HALK SAĞLIĞI İÇİN Güç ve Kontrol Siyasilerin Elinde!!!
Bürokratlar Emir Altında! Bilim Adamları??? Halk Öğrenecek ve Talep Edecek, Siyasiler kıpırdayacak! Siyasilere Ancak Halk İstediğini Yaptırır. Kefen cepsiz, Sağlıklı Yaşamak lazım!!!

54 Bir Elin Nesi Var İki Elin Sesi Var Sağlıklı bir yaşam için,
Türk Atasözü Sağlıklı bir yaşam için, El ele verip, Hep beraber çalışalım.

55 Teşekkür Ederim.