Hazırlayan: Mehmet Mutlu Sunan: Prof. Dr. Ali ERYILMAZ

... konulu sunumlar: "Hazırlayan: Mehmet Mutlu Sunan: Prof. Dr. Ali ERYILMAZ"— Sunum transkripti:

1 Hazırlayan: Mehmet Mutlu Sunan: Prof. Dr. Ali ERYILMAZ
11. SINIF: ELEKTRİK ve MANYETİZMA ÜNİTESİ Manyetizma ve Elektromanyetik İndükleme: İndüksiyon Akımı Hazırlayan: Mehmet Mutlu Sunan: Prof. Dr. Ali ERYILMAZ

2 Ne Öğreneceğiz: KAZANIMLAR
Manyetizma ve Elektromanyetik İndüklenme  Manyetik akı kavramını açıklar. Manyetik akının matematiksel modeli verilir. İndüksiyon akımını oluşturan sebeplere ilişkin çıkarım yapar. Çıkarımların deney veya simülasyonlardan yararlanılarak yapılması ve indüksiyon akımının matematiksel modelinin çıkarılması sağlanır. Manyetik akı ve indüksiyon akımı ile ilgili hesaplamalar yapar.

3 Bugün Neler Öğreneceğiz?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

4 𝐹=𝐵.𝑞.𝑣.sinƟ Geçen Hafta Neler Öğrendik? Geçen Hafta Neler Öğrendik?
Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü 𝐹=𝐵.𝑞.𝑣.sinƟ

5 Elektriği Nasıl Üretiriz?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Elektriğin günlük hayatta ne kadar çok kullanıldığından bahsedilip nasıl üretildiği sorulacak. Öğrencile barajlarla gibi bir cevap verebilirler. Peki barajlarda elektrik üretimi nasıl oluyor diye sorarak devam edeceğiz.

6 Manyetik Akı Belirli bir yüzeyi dik kesen manyetik alan büyüklüğüdür.
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Manyetik akı manyetik alanın büyüklüğü ile manyetik alana dik bir yüzey alanın büyüklüğünün çarpımı ile bulunur B B Manyetik akının birimi T.m2 ya da Wb dir.

7 Manyetik Akı? Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz?
İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Sıfırdır

8 Manyetik Akı Manyetik akıyı nasıl arttırabilirim?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Manyetik akıyı nasıl arttırabilirim? Manyetik alanın büyüklüğünü arttırarak Manyetik alanın geçtiği yüzey alanını arttırarak Sarım sayısını arttırarak ta yüzey alanı artırabiliriz Yüzey normali ile manyetik alan arasındaki açıyı 00 ye kadar azaltarak Bir önceki slayta bakarak öğrencinin bu soruya cevap vermesi beklenmektedir. Alanın aynı zamanda sarım sayısı arttırılarak da arttırılabilineceği belirtilir.

9 Manyetik Akı: Örnek Çözelim
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Çerçeve, 1 konumundan 2 konumuna getirildiğinde manyetik akı nasıl değişir? Öğrencilerle beraber çözülecektir.

10 Manyetik Akı: Örnek Çözelim
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Öğrencilerle beraber çözülecektir.

11 Üreteci Olmayan Kapalı Bir Devrede Akım Oluşturabilir Miyiz?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Deneyelim Görelim denilip resimdeki uygulamayı yapıyoruz. Veya Resme bağlantısı yapılmış olan PHET simülasyonundan yapılabilir.

12 İndüksiyon Akımı Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Elektriksel enerji sağlayan cihazlara elektromotor kuvvet kaynağı denir. Birim yükün devreyi bir defa dolanması için gerekli enerji elektromotor kuvveti olarak tanımlanır. Manyetik akı değişimi ile oluşan akıma indüksiyon akımı, oluşan elektromotor kuvvete de indüksiyon elektromotor kuvveti denir.

13 Aktivite: Bu Akımı Arttırabilir Miyiz?
İndüksiyon Akımı: Aktivite: Bu Akımı Arttırabilir Miyiz? Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Öğrenciler akımın oluştuğunu fark ettikten sonra elimizdeki farklı sarım sayısındaki bobinleri, farklı mıknatıs büyüklükleri öğrencilerin kullanımına açıp istedikleri şekilde deneyerek akımı arttırma yolları bulmalarını isteyebiliriz. Bu sayede akı değişiminin akımı oluşturduğunu keşfetmeleri sağlanabilir.

14 İndüksiyon Akımı Mıknatıs ile akım makarasının birbirlerine göre hızlarını arttırmak Akım makarasının sarım sayısını arttırmak Manyetik alanın büyüklüğünü arttırmak Akım makarasının yüzey normali ile manyetik alan arasındaki açıyı 00 ye kadar azaltarak Bu devrede elektrik akımının oluşmasını sağlayan manyetik akı değişimidir. Akımın büyüklüğünü ise manyetik akının değişim hızı belirler. Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

15 İndüksiyon Akımı: Oluşan Akımın Yönü Nedir?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Mıknatısı yaklaştırdığımızda yani manyetik alanı arttırdığımızda akımın bir yöne doğru oluştuğunu Mıknatısı uzaklaştırdığımızda yani manyetik alanı azalttığımızda akımın diğer yöne doğru oluştuğunu gözlemledik İndüksiyon akımı, her zaman çemberde oluşan manyetik akıyı sabit tutacak şekilde yönlenir. bu sorunun cevabını bu adresteki pick up coil kısmında gözlemliyoruz. Akımın yönünün kendisini oluşturan manyetik akı değişimini azaltmak için oluşması gereken akımdan bulabildiğimizi gösterelim.

16 İndüksiyon Akımı: Oluşan Akımın Yönü Nedir?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

17 İndüksiyon Akımı: Geçen Hafta Neler Öğrendik?
Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

18 İndüksiyon Akımı: Örnek Çözelim
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Şekildeki gibi bir akım makarası kendi düzlemine dik düzgün bir manyetik alanın etkisindedir. Manyetik alan büyüklüğü 0,5 saniyede 0,6 T dan 0’a düşerse akım makarasının üzerinden geçen indüksiyon akımının yönü ne olur?

19 İndüksiyon Akımı: Örnek Çözelim
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Akım hangi yönde oluşur? Mıknatıs halkanın yanında dururken; Mıknatıs halkaya yaklaşırken; Mıknatıs halkadan uzaklaşırken; Yukarıdaki üç şıkkı 2V hızıyla yaparsa

20 İndüksiyon Akımı Oluşur Mu?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

21 İndüksiyon Akımı Oluşur Mu?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Akım değil electromotor kuvveti oluşur

22 İndüksiyon Akımı Oluşur Mu?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Akım değil electromotor kuvveti oluşur

23 Elektriği Nasıl Üretiriz?
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü simülasyon yardımıyla manyetik akı değişimini nasıl yapacağımız vurgulanabilir. Mekanik enerjinin elektrik enerjisine dönüştürdüğümüz fark ettirilir. Peki bunu elektrik santralleri nasıl yapıyor diye sorarak bir sonraki görsele geçilir. Görseldeki mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren alete dinamo denir deyip iki sonraki slayta geçiyoruz.

24 Günlük Hayatımızdan Örnekler
Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü Akıllı lamba, click Akıllı trafik lambaları: arabalar içinden akım geçen telin üzerinden geçerek lambalara ulaşan manyetik alanı değiştirirler. Bu da trafik lambasının içindeki devreyi çalıştırarak yeşil yanmasını sağlar. Bu sayede trafik yoğunluğuna göre yeşil yanmış olur. İndüksiyon ocak: ocağın içinde akımı sürekli değişen teller vardır. Bu değişim tavanın üzerinde indüksiyon akımı oluşturur. Temassız kartlar: Manyetik özellikleri ile pos cihazında indüksiyon akımı oluşmasını sağlarlar

25 Günün Özeti Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz?
Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü click

26 Soru Çözümü LYS2015 Geçen Hafta Neler Öğrendik?
Elektriği Nasıl Üretiriz? Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü LYS2015

27 Soru Çözümü Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz?
Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

28 Soru Çözümü Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz?
Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

29 Soru Çözümü Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz?
Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

30 Soru Çözümü Geçen Hafta Neler Öğrendik? Elektriği Nasıl Üretiriz?
Manyetik Akı İndüksiyon Akımı Günlük hayatımızdan örnekler Günün özeti Soru Çözümü

31 Bugün Neler Öğrendik? 11.2.4. Manyetizma ve Elektromanyetik İndüklenme
Manyetik akı kavramını açıklar. Manyetik akının matematiksel modeli verilir. İndüksiyon akımını oluşturan sebeplere ilişkin çıkarım yapar. Çıkarımların deney veya simülasyonlardan yararlanılarak yapılması ve indüksiyon akımının matematiksel modelinin çıkarılması sağlanır. Manyetik akı ve indüksiyon akımı ile ilgili hesaplamalar yapar.

32 ÖNÜMÜZDEKİ HAFTA NE ÖĞRENECEĞİZ?
Manyetizma ve Elektromanyetik İndüklenme  Öz-indüksiyon akımının oluşum sebebini açıklar. Öz-indüksiyon akımı ile ilgili matematiksel hesaplamalara girilmez. Yüklü parçacıkların manyetik alan ve elektrik alandaki davranışını açıklar. a) Lorentz kuvvetinin matematiksel modeli verilir. Matematiksel hesaplamalara girilmez. b) Lorentz kuvvetinin günlük hayattaki uygulamalarına örnekler verilir. Elektromotor kuvveti oluşturan sebeplere ilişkin çıkarım yapar. a) Deney veya simülasyonlar yardımıyla çıkarımın yapılması sağlanır. b) Öğrencilerin elektrik motoru ve dinamonun çalışma ilkelerini karşılaştırmaları sağlanır.

33 Önümüzdeki Hafta Görüşürüz
Düzenli Çalışalım ve 