Tiroid hormonlarının salınımının kontrolü

... konulu sunumlar: "Tiroid hormonlarının salınımının kontrolü"— Sunum transkripti:

1 Tiroid hormonlarının salınımının kontrolü
Otoregülasyon I alınımı tiroid bezi kendiside düzenleyebilmektedir. Sirkaidan ritim zamansal tercih

2 I- TPO Io H2O2 T4 T3 DIT MIT Tg T4,T3 DIT,MIT Tyr DI

3

4 (iyodür) ortalama GİS 150mgr alınır 75mgr tiroid tarafından kullanılır
I- oksitlenerek I0 haline dönüşür. İyodinaz enzimi tirosinin iyotlanmasını sağlar. Tiroglobulin 140 tirosin aa. İçerir Bu aa ler I ile birleşir ve tiroglobulin molekülü içersinde tiroid hormonlarını oluşturur. Bir Tg molekülü 1 ila 3 tiroksin içerir Günde ortalama 35 mg T3 oluşur. Kanda T3 ve T4 TBG bağlıdır. T4 ün %0.04’ ü T3’ün % 0.4 ‘ü serbest olarak bulunur. T4 T3 den 6 kat daha yüksek afinite ile TBG ne bağlanır ve hücrelere salınımı oldukça yavaştır.

5 T3 ve T4’ün etki mekanizması
Reseptörlerine bağlanarak etki gösterirler T4 ün reseptör afinitesi T3 den 10 kat daha azdır. %90 reseptörlere T3 bağlanır. T4 5 deiyodinaz ile T3 döner

6 Tiroid hormonlarının etkileri
·Büyüme, gelişme, dokuların fonksiyonlarının düzenlenmesi ·Sinir, iskelet ve üreme sistemi için kritiktirler ·Büyüme hormonunun salınımını ve etkisini artırırlar ·Glukoz ve aminoasitlerin hücre içine alınımını artırır. Karbonhidrad ve lipid metabolizmasını artırır. Lipidlerin mobilizasyonunu ve serbest yağ asidlerinin artımına neden olur. Plazma kolesterolünü ve trigliseridlerini azaltır. Kilo alınımını azaltır. ·Enerji metabolizmasının düzenlenmesi ·Na/K ATPaz sentezini artırır ve uyarıya neden olur, oksijen kullanımını artırır, ATP turnoverını artırır (kalorijenik etki). ·Protein sentezinin artması ·  Kalp hızı ve kan akımı artar. Vazodilatasyon olur. Sistolik kan basıncında mmHg artışa neden olabilir. Solunumun derinliğini ve hızını artırır. GİS fonksiyonlarını artırır. bAR saysısı ve sinyali artar.

7 TRH, Tirotiropin Salan Hormon, protirelin
Ön hipofizdeki hücre membranında bulunan reseptörlerine bağlanarak etki gösterir G proteini keneti, PLC aktivasyonu IP3 oluşumu. Ön hipofizden tirotropin (TSH) salınımını artırır . T3 ve T4 TRH salınımını azaltır PRL salınımını artırır ACTH ve GH salınımını etkilemez. Kullanım i.v uygulanır, yarı ömrü 4-5 dk. dır. Uygulandıktan dk sonra TSH piki olur. Teşhis amacı ile Hipotiroidizmde uygulanım TSH seviyesini artırabilir Hipertiroidizmde uygulanım TSH seviyesini artırmaz Toksisite; Bulantı, metalik tat.

8 TSH, tirotiropin Ön hipofizden salınır, rhTSH,a-ve b olmak üzere iki peptid içerir. Tiroid hücrelerinin membranındaki reseptörlerine bağlanır Adenilat siklaz aktivitesini ve cAMP oluşumunu artırır. Tiroid bezine I alınımını ,T3, T4 yapımını ve salınımını artırır. Tiroid bezinin büyümesine neden olur.

9 Kullanım Teşhis; Primerde hipotiroidizmde I alınımını az etkiler Sekonder ve tersiyerde I alınımını artırır. Tedavi; Metastatik tiroid karsinoma, I131 uygulandıktan sonra bu maddenin kanser hücresi tarafından alınımını artırmak amacı ile kullanılır. Tiroid hormonlarının sentezi

10 Hipotiroidizm T3 ve T4 seviyelerinin azalması ile olur. Metabolizma azalır, kilo alınımı olur, bradikardi, iştah azalır, kabızlık, mental fonksiyonlar yavaşlar, uzun süre uyuma. Deride kuruma, periorbital ödem, anemi Miksödem; proteinler condrotin sulfat ve hiyaluranik asidle birleşerek intestisiyel aralıkta birikirler. Kolesterol artar ve arteriosikleroz riski artar. · Hashimato tiroiditi (otoimmun tiroid bezinin hasarı) ·      Konjenital (kretenizm) (tiroid bezinin gelişmemesi, ektopik lokalizasyon) ·      İlaçların oluşturduğu (iyodür,Li,amiadoron) ·      Radyasyon ·      Dishormonogenezis (enzimlerdeki bozukluk ve T4 dün yapılamaması) ·      Sekonder (TSH veya TRH eksikliği)

11 Tedavi -Dessicated tiroid hormonları (hayvanlardan elde edilir)
Stabil değildir, T3 ve T4 miktarları değişkendir, antijenik özellik -Sentetik tiroid hormonları Levotiroksin (T4): T3’e dönüşür. (stabil, antijenik yabancı protein içermez, uzun yarı ömrü vardır (7 gün), serum seviyesi ölçümü kolaydır) 112 mg/gün 70Kg Liotironin; levotiroksinden daha aktiftir fakat 24 saat gibi kısa yarı ömrü nedeni ile tercih edilmez. Ayrıca oldukça aktif olması nedeni ile kardiotoksik etkileri görülebilir mg/gün 70Kg. Liotrix(T3 and T4) Miksödem koma; acil tedavi gerektirir Solunum desteği, vücut sıcaklığının sağlanması, genel durumu düzeltmeye yönelik tedavi, sıvı elektrolit dengesi İ.V. levotiroksin mg, 24 saat sonra 100mg idame tedavi

12 Hipertiroidizm T3 ve T4 ün fazla miktarda salınması ile olur ve bu hormonların etkilerinde belirgin bir artış görülür. Semptomlar, aşırı terleme, vücut sıcaklığında artma, diare, aşırı kilo kaybı kaslarda zayıflık, sinirlilik hali, tremor uykusuzluk. Exoftalmus ·      Grave hastalığı (TSIg) TSH reseptörlerine bağlanır ve uyarı oluşturur. ·      Toksik Guatr, ·      Subakut tiroiditis ·      Tirotoksikozis

13 Tedavi Anti-Tiroid ilaçlar
Tioamidler; methimazol,propiltiourasil, karbimazol (methimazole dönüşür) Methimazol 10 kat daha aktif. TPO ile I- oksitlendiği reaksiyonu inhibe ederler. İyot organifikasyonunun engellenmesi, İyodotyrosinlerin birleşerek iyodotironin oluşturmalarını inhibe ederler DIT+MIT, DIT+DIT kenetlenmesi engellenir. Propiltiourasil ve Methimazol T4 ün deiyodinasyonunu engelleyerek T3 oluşumunu engeller. Tiroid bezine iyot alınımını etkilemezler. Oral kullanılırlar, tiroid bezinde birikirler Toksisite (ateş, makulopapüler döküntüler,vaskülit, Lupus benzeri tablo, agronülositoz

14 Anyon inhibitörleri (Tiosiyanat ;SCN-, perclorat; ClO4-, pertecnetat TcO4-)
İyodun tiroid bezine alınımını engellerler. Tedavi için kullanılmazlar. Sadece K+ perklorat kullanılır. Fakat aplastik anemi yapar. İyodür T3,T4 salınımının engellenmesi, Tg proteolizisini engeller İyodotirosin ve iyodotironin oluşumunu engeller. Ayrıca tiroid hormonlarının salınımını azaltır.Vaskülariteyi ve bezin hacmini azaltır. Tek başına kullanılmaz uzun süreli tedavide hipertiroidiyi artırabilir. Antitiroid etkisi hızlı görüldüğü için; tirotoksikoz krizinde diğer antitiroid ilaçlarla birlikte ve tiroidektomi ameliyatlarından önce kullanılır.2-7 günde etkinlik görülür.

15 Radioaktif iyot (Na131I) Tiroid bezinde birikir. Bezde hücresel hasara neden olur. Oral kullanılır mCi/g tiroid bezi. Total yaklaşık 4-15mCi.  Tirotoksikozda kullanılır. Oral,yarı ömrü 5 gün, Gebelerde emziren annelerde kullanılmamalıdır. İyotlanmış kontrast maddeler İpodate, iopanoic acid, diatrizoat ;T4 T3 dönüşümünü engellerler. Tiroit storm da etkililer. İyodür ve tioamitler kullanılamadığında iyi bir alternatiftirler. Adrenoseptör Blokörleri Hipertiroidizmde görülen etkiler aşırı sempatik aktiviteye benzer. Özellikle b blokörler etkilidirler (propronolol).

16 Tiroid storm, Tirotoksik kriz Taşikardi, fibrilasyon, ajitasyon, fluşhing, bulantı, kusma, kalp yetmezliği ve koma. Acil tedavi gerektirir. Kardiovasküler belirtiler için ;Propronolol (1-2mg i.v., veya mg/6 saat oral ) veya diltiazem, rezerpin, guanetidin Tiroid hormonlarının salınımını azaltmak için; Potasyum iyodür ( mg/gün), sodyum ipodate oral 1 g/gün. Tioamidler, propiltiourasil 250 mg/6 saat Hidrokortizon (50mg/6saat,İV, şok için ve T4 T3 dönüşümünü azaltır)

17 Hipotiroidi yapmadan TRH veya TSH azalma
İlaç YAN Etkisi İlaçlar Hipotiroidi yapmadan TRH veya TSH azalma Dopamin,kortikosteroit,somatostatin Hipotiroidism (sentez ve salınım azalır) İyodür,lityum,aminoglutetimide TBG artış Östrojen,tamoksifen heroin methadon, mitotan TBG azalış Androjen, glukokortikoitler