A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

... konulu sunumlar: "A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı"— Sunum transkripti:

1 A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı
İş Sağlığı ve Güvenliğinde Risk Yaklaşımı Abdullah BULUT İnşaat Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

2 EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ
YENİ İSG YAKLAŞIMI EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÇALIŞANLARIN KATILIMI UZMAN KATKISI SAĞLANMASI ÇALIŞANLARIN BİLGİLENDİRİLMESİ ÇALIŞANLARIN EĞİTİMİ KORUMA ÖNLEME ANLAYIŞI

3 KARŞILAŞTIRMA ESKİ UYGULAMA YENİ ANLAYIŞ 1 TESBİT BAZLI REAKTİF
RİSK BAZLI PROAKTİF 2 SINIRLI NOKTADA ÇALIŞAN KATILIMI HER KONUDA GENİŞ ÇAPLI ÇALIŞAN KATILIMI 3 SERTİFİKASIZ UZMAN VE YETERSİZ KATGI SERTİFİKASYON VE GENİŞ UZMAN DESTEĞİ KULLANIMI 4 SINIRLI BİLGİLENDİRME HABERDAR ETME VE DİĞER KİŞİLERİ KAPSAMA 5 YETERSİZ EĞİTİM PROGRAMLI VE NİTELİKLİ EĞİTİM VE BELGELEME 6 SADECE KORUMA ANLAYIŞI ÖNLEME VE KORUMAYA DAYALI ANLAYIŞ

4 TERMİNOLOJİ YENİ YAKLAŞIMIN EN ÖNEMLİ UNSURU RİSK DEĞERLENDİRME KAVRAMIDIR. ÇALIŞMA HAYATINA YENİ KATILAN İSG KAVRAMLARI ÜZERİNDE ANLAYIŞ BİRLİĞİ SAĞLANMASINA İHTİYAÇ BULUNMAKTADIR.

5 TEHLİKE: I. Tanımlar Çalışma ortamı ve şartlarında var olan, ya da
dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş, maruz kimselere, işyerine ve çevreye zarar yada hasar verme potansiyeli

6 RİSK RİSK : Tehlikelerden kaynaklanan bir olayın, meydana gelme ihtimali ile zarar verme derecesinin bileşkesidir. Risk = İ x D İ : İhtimal D: Zararın derecesi İ H T M A L ZARAR - HASAR

7 Kabul Edilebilir Risk Kanuni zorunluluklar ve işletmenin
İSG politika ve uygulamaları dikkate alındığında, kabul edebilecek düzeye indirilmiş risk.

8 RİSK DEĞERLENDİRMESİ Tanım : TS 18001 Madde 3.15’e göre
Tüm proseslerde, rİskİn büyüklüğünü tahmİn etmek ve rİske tahammül edİlİp edİlemeyeceğİne karar vermek.

9 RİSK DEĞERLENDİRMESİ ( BS 8800’e göre Tanım : 3.14 )
Riskin büyüklüğünün tahmin edilmesini ve riskin kabul edilebilir olup olmadığının tanımlanmasını kapsayan süreç.

10 Risk Değerlendirmesi tehlikelerin, (belirlenerek)
(TS 1050 Risk Değerlendirmesi) tehlikelerin, (belirlenerek) sistematik bir yolla gözden geçirilmesine imkan veren bir dizi mantık adımıdır.

11 RİSK DEĞERLENDİRMESİ İŞTEKİ TEHLİKELERDEN ORTAYA ÇIKAN
İLO-OSH 2001 İSGYS REHBERİ İŞTEKİ TEHLİKELERDEN ORTAYA ÇIKAN SAĞLIK VE GÜVENLİK RİSKLERİNİ DEĞERLENDİREN BİR PROSESTİR.

12 Risk Değerlendirmesi Sistematik olarak Tehlikeleri belirlemek,
Riskleri ortaya çıkarmak ve Riskleri kontrol etmek için uygun nitel ve/veya nicel yöntemler kullanılarak yapılan çalışmaların bütünüdür.

13 Risk Kaynakları Nelerdir ?
İŞ HAYATINDA İSG RİSKLERİ NELERDEN KAYNAKLANIR ?

14 RİSK KAYNAKLARI I. İŞLER İşyerinde Yapılan ya da Yürütülen, İşletme,
Bakım onarım, Temizlik, Sosyal Tesislerden vb. faaliyetler)

15 RİSK KAYNAKLARI II. İşlemler (operasyonlar) Yürütülen operasyonlar,
Mekanik İşlemler, (Delme, Kesme, Kaynak vb.) Kimyevi prosesler, Vb.

16 III. Kullanılan Maddeler
RİSK KAYNAKLARI III. Kullanılan Maddeler İşyerinde kullanılan a) Ham, b) Yarı mamul ve c) Mamul maddeler veya işlemler sırasında çıkan maddeler

17 IV. Makina ve donanımlar
RİSK KAYNAKLARI IV. Makina ve donanımlar İşyerinde kullanılan her türlü İŞ EKİPMANLARI, Tesisat ve tertibatlar, Düzen ve sistemler, Vb.

18 V. KİŞİLER RİSK KAYNAKLARI İşyeri veya çevresinde bulunan kişiler,
Çalışan, Stajyer, Ziyaretçi, İşveren veya vekilleri vb.)

19 VI. Organizasyonlar RİSK KAYNAKLARI
İşyerinde oluşturulan organizasyonlar, Hiyerarşik yapı, Yönetim Sistemleri Eğitim Organizasyonu, Yangın, Tahliye vb. Organizasyonlar

20 VII. Çevre RİSK KAYNAKLARI Çevrede yer alan unsurlardan
Çalışma Çevresi, Fiziki Çevre, Biyolojik Çevre, Coğrafi Çevre, Jeolojik Çevre

21 RİSK KAYNAKLARI VIII. ETKİLEŞİMLERDEN
Unsurların birbirleri ile etkileşimlerinden, Hammadde – insan, İnsan - İş Ekipmanı, İş ekipmanı - malzeme, İnsan - organizasyon, Vb.

22 RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN
RİSK YAKLAŞIMI VE RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN TARAFLAR AÇISINDAN YARARLARI NELERDİR ?

23 ÇALIŞANLAR AÇISINDAN YARARLARI
1 2 3 4 ÇALIŞANLAR AÇISINDAN YARARLARI Dengeli Katılım Haberdar olma, Sorumluların belirlenmesi Kayıtlar Ulaşma 5 6 7 8 Doğrudan Çalışan yerine bütün çalışanları kapsama Kuralların önceden belirlenmesi Proaktif yaklaşım Sürekli gelişim Acil durum hazırlığı İç denetim

24 İŞVERENLER AÇISINDAN YARARLARI
Tehlike ve risklerini önceden görebilme Uluslararası saygınlık ve geçerlilik Proaktif yaklaşımla acil durumlar için her an hazırlıklı olma İstenmeyen durumların önlenmesi ile kayıpların azaltılması Sorumlulukların ve görevlerin belirlenmesi ve paylaşımı Güvenli teknoloji seçimi ile güvenli çalışma ortamı temini

25 DEVLET AÇISINDAN YARARLARI
DENETİM KOLAYLIĞI ÇALIŞMALARA KATILIM İLE YÜKÜN AZALMASI DÜZENLİ VERİ AKIŞI ÇALIŞMA BARIŞINA KATKI KAYIPLARIN AZALMASI ULUSLARARASI SGYS HAZIRLIK SÜREKLİ GELİŞME RİSK KÜLTÜRÜÜNDE GELİŞME

26 BEŞ temel adımdan oluşur
RİSK DEĞERLENDİRMESİ BEŞ temel adımdan oluşur 1.ADIM TEHLİKELERİ TANI 5.ADIM İZLE VE TEKRAR ET 2.ADIM RİSKLERİ DEĞERLENDİR 4.ADIM KONTROL TEDBİRLERİNİ TAMAMLA 3.ADIM KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VER Bu konuda elinizdeki bu kaynakları takip edin EVET HAYIR Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat, standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ?

27 I. ADIM TEHLİKELERİN BELİRLENMESİ
İşe başlanmadan şu veriler toplanıp değerlendirilmelidir.  Kimyevi, fiziki ve biyolojik ajanlar listesi İş aktivitelerinin gözden geçirilmesi Ortam ölçüm raporlarının incelenmesi İş kazası ve hadise (olay) raporlarının incelenmesi Literatür taraması (standart vb.) İmalatçı verilerinin değerlendirilmesi Uzman görüşlerinden yararlanılması Teknik periyodik kontrol raporlarının incelenmesi İSİG Kurulu yıllık faaliyet raporlarının değerlendirilmesi, Benzeri diğer işyerlerinden elde edilen veriler,

28 II. ADIM RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
R = İ X D R= Risk İ= İhtimal D= Zararın Derecesi

29 İHTİMALİN BELİRLENMESİ
II. ADIM İHTİMALİN BELİRLENMESİ İşyerinde bir olayın gerçekleşme ihtimalini göstermek için aşağıdaki ihtimal skalası kullanılır; İhtimal Ortaya çıkma sıklığı / frekans için derecelendirme basamakları ÇOK KÜÇÜK YILDA BİR KÜÇÜK ÜÇ AYDA BİR ORTA AYDA BİR YÜKSEK HAFTADA BİR ÇOK YÜKSEK HER GÜN

30 II. ADIM SONUÇLARA KARAR VERİLMESİ SONUÇ DERECELENDİRME
Muhtemel bir olay sonrası beklenen zarar veya hasarın derecelendirilmesi için aşağıdaki skala kullanılır. SONUÇ DERECELENDİRME ÇOK HAFİF : İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektiren HAFİF : İş günü kaybı yok, ilk yardım gerektiren ORTA : Hafif yaralanma, tedavi gerekir CİDDİ : Ölüm, Ciddi yaralanma, meslek hastalığı ÇOK CİDDİ : Birden çok ölüm, sürekli iş göremezlik

31 RİSK MATRİSİ SONUÇLAR İHTİMAL 5 ÇOK CİDDİ 4 CİDDİ 3 ORTA 2 HAFİF
1ÇOK HAFİF 5 ÇOK YÜKSEK 25 20 15 10 5 YÜKSEK 16 12 8 9 6 DÜŞÜK 1ÇOK DÜŞÜK 1

32 KABUL EDİLEMEZ RİSK DİKKATE DEĞER RİSK KABUL EDİLEBİLİR RİSK SONUÇ
EYLEM 20, 25 15, 16 KABUL EDİLEMEZ RİSK Bu risklerle ilgili hemen çalışma yapılmalı 10, 12 8, 9 DİKKATE DEĞER RİSK Bu risklere mümkün olduğu kadar çabuk müdahale edilmeli 4, 5, 6 1, 2, 3 KABUL EDİLEBİLİR RİSK Acil tedbir gerektirmeyebilir

33 3. ADIM KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VERME
Bu adımda risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi için gerekli kontrol tedbirlerine karar verilir.

34 KONTROL TEDBİRLERİNİN UYGULANMASI
4. ADIM KONTROL TEDBİRLERİNİN UYGULANMASI Bu adımda seçilen kontrol tedbirleri uygulanarak tamamlanır

35 5. ADIM İZLE VE TEKRAR ET Son adım tedbirlerin etkinliğinin izlenmesi ve tekrar edilerek gözden geçirilmesidir

36 Risk Değerlendirme Modeli
Daha çok Tasarım ve İmalat Aşamalarında Kullanılır Sistem ve Çevresinin Analizi Tehlikelerin Belirlenmesi Kaza İhtimali Sonuçların Tahmini Riskin Kıymetlendirilmesi Kabul Edilebilirliğin Tanımlanması Risk Kabul Edilebilir mi? Sistemi Değ. Gözden geçir Sistem Uygun Bulundu Güv.Tedb.Listele

37 Risk Kontrol Prensipleri
Sistematiklik Prensibi Toplu Koruma Prensibi İlave risk oluşturmama “ Koruma-önleme “ Ekonomik olma “ Risklerin özgünlüğü “ Risk algılamasının değişkenliği “ Sübjektiflik prensibi “ Katılımcılık prensibi “ Proaktivite prensibi (Aksiyonerlik) “ Mali yük getirmeme Koruma düzeyini yükseltme “ Diğer Yönt. Sistem. entegre olması “ Gözden geçirme ve sürekli iyileştirme “

38

39 TEŞEKKÜR EDERİM