Turunçgillere Zarar Veren Virüs ve Benzeri Hastalıklar ve Korunma Yöntemleri Prof. Dr. Kadriye Çağlayan.

... konulu sunumlar: "Turunçgillere Zarar Veren Virüs ve Benzeri Hastalıklar ve Korunma Yöntemleri Prof. Dr. Kadriye Çağlayan."— Sunum transkripti:

1 Turunçgillere Zarar Veren Virüs ve Benzeri Hastalıklar ve Korunma Yöntemleri Prof. Dr. Kadriye Çağlayan

2 1. Turunçgil Kabuk Kavlama Hastalığı
Aşı gözleri ile kolaylıkla taşınabilir Konukçuları: Altıntop Mandarin Portakal Tangelo’dur

3 Hastalık Belirtileri Portakal ağacında Psorosis A’nın sebep olduğu kabuk kavlaması Portakal ağacında Psorosis A’nın sebep olduğu kabuk kavlaması

4 Yaprak simptomları Psorosis A yaprak damarlarında beneklenmelere yol açar Benekler yaprak renginden daha açıktır

5 2. Turunçgil Tristeza (Göçüren) Virüs Hastalığı
Üzerinde en çok çalışılan virüs hastalığıdır. Turunçgil yetiştiriciliği yapılan her yerde görülür Tristeza İspanyolca hüzün anlamına gelmektedir Turuncun anaç olarak kullanıldığı yerlerde sorun olan bir virüs hastalığıdır Bulaşıcı bir hastalıktır Yaprak bitleri ile taşınır

6 Simptomlar

7

8

9 Portakalda yaprak damarlarının kalınlaşması
Şiddetli ırkla enfekteli bitkilerin gövdeleri ve dallarında çok kolay kırılma Portakalda yaprak damarlarının kalınlaşması

10 Vektörleri Toxoptera citricidus (ülkemizde yok) Aphis gossyipii (var)
A. citricola (var) A. craccivora (var) T. aurantii (var) Myzus persicae (var) Toxoptera citricidus

11 3. Turunçgil Yaprak Kırışıklık Virüsü
Birçok turunçgil bitkisinde görülür. Mekanik olarak taşınır En karakteristik belirtisi limonlarda sebep olduğu bariz yaprak kıvırcıklık simptomudur

12 Hastalık Belirtileri

13 4.Turunçgil Klorotik Cüceleşme Virüsü
1980’lı yıllarda ilk kez Türkiye’de saptanmıştır. Mersin ve Adana’nın yanı sıra Hatay ilinde de görülmektedir. Limon, altıntop, mandarin ve tanjelolarda önemli verim kayıplarına yol açar.

14 Beyaz sinek (Parabemisia myricae) ile ve aşı gözleri ile taşınmaktadır.

15 5. Turuçgil Yediverenleşme Hastalığı (Citrus Stubborn Disease)

16 Simptomlar Enfekteli bitkilerde şiddetli cüceleşme
Cadı süpürgesi görünümü Yapraklarda kaşıklaşma ve sarı lekelenmeler görülür Meyve renklenmesi muntazam olmaz sap sonu renklenirken sitil sonu yeşil kalır

17 Yukarı yönelmiş gelişme, kaşıklaşma ve sararma belirtisi
Simptomlar

18

19 Stil sonu yeşil meyveler, Valensiya portakalı

20 Meyve simetrisinin bozulması, stil sonunda kabuk incelmesi
Meşe palamudu şeklinde meyve oluşumu

21 Tipik simptomlar, infekteli meyveler aynı zamanda tatsız olurlar

22 Vektörleri: cüce ağustos böcekleri
Neoalitrus tenellus (önceleri Circulifer tenellus) ve Scaphytopius nitridus Hastalığın Amerikadaki vektörleri Neoalitrus haemotoceps, Akdeniz havzasındaki vektörü Neoalitrus tenellus Scaphytopius nitridus

23 6. Turunçgil Huanglongbıng (Greening=) Yeşillenme Hastalığı
Hastalığa sebep olan etmen bir bakteridir ve son zamanlarda adlandırılmıştır ve 3 türü vardır: Liberobacter asiaticum L. africanum ve L. americanum Tayland’ta önemli sorunlara neden olmaktadır Hastalık Avrupada bulunmamaktadır ancak karantina listelerinde yer alır

24 Hastalığın üç formu bulunmaktadır
Afrika Formu: Diğerine nazaran saldırganlığı az olan form 320C den yukarı sıcaklığa duyarlıdır ve Trioza erytreae yaprak piresiyle taşınır. Asya Formu: Daha saldırgan olup sıcak koşullara dayanıklıdır. Diaphorina citri yaprak piresi bu bölgedeki vektörüdür. Amerika formu: Son yıllarda saptanmış olup Asya formuna benzer ancak daha az saldırgandır. Sadece Brezilya’da tespit edilmiştir.

25 Simptomlar Cücelik Meyve anormallikleri Klorotik yaprak simptomları

26 7. Zamklanma (Cachexia) Mandarin ve hibritlerinin hastalığıdır.
Hastalık ölümlere neden olmaktadır. Şiddetli kloroz ve gelişme geriliği görülmektedir

27 Zamklanma Hastalık bazı durumlarda çevre şartlarınında neden olduğu stres ile ölümlere neden olmaktadır

28 Zamklanma Tipik simptomlardan biri ise gövdede ve kabukta görülen zamk akıntısıdır Hastalık aynı zamanda gövdede ve kabuk dokusunda pürüzlenmelere neden olmaktadır

29 8. Turunçgillerde Taşlaşma Virüs Hastalığı (Citrus Impietratura Virus)
Hastalık etmeni sadece meyvelerde simptomlara neden olur Hasta ağaçlarda meyve yeterli büyüklüğe ulaşmadan önce döküldüğü görülür Meyve albedosunda zamk paketçikleri oluşur Hastalık kalem veya göz aşıları ile taşınmaktadır

30 Simptomlar Meyve kabuğundan alınan ince bir dilim albedodaki zamk paketlerinin ortaya çıkmasına neden olur, bu hastalığın en karakteristik belirtisidir

31 Simptomlar Hastalık genç greyfurt meyvesinde de benzer belirtilere neden olur

32 Navel portakalındaki belirtisi
Simptomlar Hastalık meyvede zamk akıntısının yanı sıra küçük meyve oluşumuna da neden olur Navel portakalındaki belirtisi

33 Kontrol Virüs ve benzeri hastalıklarla doğrudan mücadele yöntemi yoktur. Hastalıklardan korunma önlemleri alınmalıdır: - Hastalıktan ari sertfikalı fidan kullanımı - İç ve dış karantina önlemlerinin titizlikle uygulanması - Mekanik bulaşmalara karşı aşı bıçağı ve budama makaslarının hipoku çözelti ile dezenfeksiyonu. • Vektör kontrolü ? % 100 başarı yoktur!!!