BÖLÜM 22 MÜHENDİSLİK SİGORTALARI

... konulu sunumlar: "BÖLÜM 22 MÜHENDİSLİK SİGORTALARI"— Sunum transkripti:

1 BÖLÜM 22 MÜHENDİSLİK SİGORTALARI
Bölüm Yazarı: ÖZGÜR AKPINAR, ORHAN KULİL Kırkbeşoğlu, E. (2015). Risk Yönetimi ve Sigortacılık.

2 TÜRLERİ İNŞAAT SİG. (ALL RİSKS) MONTAJ SİG. MAKİNE KIRILMASI SİG. ELEKTRONİK CİHAZ SİG.

3 İNŞAAT SİGORTASI Hayat dışı sigortalarının içinde yer alan sigorta türlerinden biri olan İnşaat Bütün Riskler sigortaları, faaliyete geçmemiş işletmelerin inşaat süresi boyunca karşılaşabilecekleri tüm risklere karşı teminat altına alınmasını sağlayan bir sigorta türüdür. İnşaat işlerinde meydana gelebilecek bütün risklere karşı yaptırılan inşaat sigortası ile hasar anında ekspertiz raporuna göre poliçe şartlarında yazan limitler ve muafiyetler çerçevesinde sigortalı, sigorta şirketinden tazminat alabilmektedir. İnşaat sigortaları ile bilhassa yatırım bedeli yüksek inşaat işlerinde, yüklenici tüm malvarlıklarını, iş makinelerini, teminat kapsamı altındaki bir hasar nedeni ile ortaya çıkan inşaatın gecikmesinden doğabilecek kar kaybını ve üçüncü şahıslara ait değerlere gelebilecek sorumluluk hasarlarını teminat altına almış olmaktadır.

4 İnşaat sigortası; sınai, ticari ve sosyal amaçlı olarak projelendirilen her türlü inşaat işlerinde temel hafriyatından başlamak üzere, ilgili bina kullanıma açılıncaya kadar geçen süre içerisinde, önceden bilinmeyen ve ani bir nedenle meydana gelebilecek hasarları ve kayıpları teminat altına alan bir sigorta türüdür. Günümüzde genel olarak doğal afetlerin, özel olarak ise deprem riskinin yapılara zarar verme potansiyeli göz önüne alındığında, inşaat sigortalarında da depremlere dayanıklı olarak inşa edilmiş binaları sigortalama yönünde bir yaklaşım ortaya çıkmaktadır. İnşaat sigortasında sigorta poliçesini, işveren kendi adına yapabildiği gibi, inşaatı üstlenen müteahhit firma da yaptırabilmektedir. Ayrıca herhangi bir işe iştirak eden tali müteahhitler de sigorta poliçesini kendi adına yaptırabilmektedirler.

5 KONUSU Barajlar Enerji Santralleri
Temiz su ve pis su boru hatları, sulama sistemleri Yollar, demiryolları, havaalanları Köprüler, tüneller Limalar, dalgakıranlar Otel, iş hanı, okul, spor salonu, hastane, stadyum, iş merkezleri, marketler, yurt binaları, tatil köyleri Apartman, mesken, toplu konutlar, devre mülkler, villalar Kuleler, bacalar, silolar

6 Sigorta bedeli, inşaatın bitiminde projenin ulaşacağı nihai bedeldir.
Başlangıçta tespit edilecek fiyat inşaatın bitimindeki projenin nihai bedeline uygulanmaktadır. Sigorta bedeli başlangıçta ihale bedeli olmakta ve işin keşif bedeli üzerinden, varsa indirim ve artışları dikkate alarak, sigorta değerini ifade etmektedir. Bu bedelin içerisinde işveren tarafından temin edilen tüm malzemeler dahil olmaktadır. Sigortalı, sigorta bedelindeki malzeme ve işçilik masraflarındaki değişimlerin nedeni oluşabilecek bedel farklılıklarını sigorta şirketine bildirmekle yükümlüdür.

7 Sigorta bedeli oluşturan kalemler;
Malzeme değeri, Nakliye giderleri, Gümrük vergileri vb. vergiler, İşçilik ücretleri, Varsa müteahhidin makul karı

8 Teminat, inşaat malzemesinin şantiyeye boşaltılması, depolanması veya temel hafriyatının başlaması ile başlamaktadır. İnşaatın tamamlanması veya geçici ve/veya kesin kabulün yapılması ile sona ermektedir. İnşaat, poliçe tanzimi sırasında öngörülen tarihte bitirilmez ise, sigortalının talebi üzerine teminat süresi uzatılabilmektedir. Eğer sigortalı talep ederse ek prim karşılığında, enkaz kaldırma, 3. şahıs mali mesuliyet, hasar sonucu seri nakliye, bakım devresi, grev, lokavt, terör, deprem risklerine karşı da teminat alabilir. İnşaatta sigortalanan yapı elemanlarının sayısal ve/veya boyutları itibariyle metre, metrekare veya metreküp gibi tanımlamaları poliçede bulunmalıdır. İnşaat sigortası bittiğinde, ilgili yapı için ek teminatları ile birlikte yangın sigortası yaptırılabilmektedir.

9 RİZİKO TÜRLERİ Doğal afetlerin meydana getirdiği zararlar
İnşaat kazaları sonucunda meydana gelecek zararlar Dahili su hasarları İnşaat hataları Yangın, infilak, araç çarpması, uçak veya uçaktan parça düşmesi, inşaat iskelelerinin yıkılması, şantiyelerde meydana gelebilecek çeşitli kazalar İnşaatlarda insan hataları sonucu meydana gelebilecek zararlar İşçilerin dikkatsizliği ve tecrübesizliği sonucunda oluşabilecek zararlar Hırsızlık, hırsızlığa teşebbüs sonucunda oluşabilecek zararlar Kısa devre, aşırı voltaj yüklemesi, ark, şerare gibi elektrik ile ilgili meydana gelebilecek zararlar

10 EK TEMİNATLAR İş makineleri Kamp ve depolar
Üçüncü şahıs mali sorumluluk Hasar neticesinde ortaya çıkan enkaz kaldırma masrafları Meydana gelen hasarların giderilmesi için yapılacak uçak harici seri nakliye masrafları ile fazla mesai ve tatil günleri ücretleri Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketleri, terör sabotaj ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu hasarlar İnşaatın geçici kabulünden sonra başlayan bakım devresi

11 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Savaş, her türlü savaş olayları, iç savaş, ayaklanma vb. nedenlerle meydana gelebilecek bütün hasarlar ve kayıplar Nükleer rizikolar sebebiyle gerçekleşecek hasarlar Kamu otoritesi tarafından sigortalı mal üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydan gelebilecek bütün hasarlar ve kayıplar Kusurlu plandan veya planın kusurlu uygulanmasından doğabilecek hasarlar Kusurlu malzeme, kusurlu işçilik nedeniyle oluşabilecek hasarlar İnşaatın yapılması için kullanılan makinelerde ve teçhizatlarda, mekanik veya elektrik dolayısıyla meydana gelebilecek hasarlar Envanter açıkları Sigortalının veya onun yerine bakan ilgili kişilerin kasti hareketleri ve ağır kusuru nedeniyle gerçekleşebilecek hasarlar

12 KAPSAM DIŞI DURUMLAR İnşaatın tamamlanan veya geçici kabulü yapılan veya işveren teslim edilen veya işveren tarafından kullanılan kısımlarda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelebilecek bütün hasarlar İlave olarak sigorta yapılması durumunda bakım devresi biten kısımlarda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelebilecek hasarlar İnşaat ile ilgili bilumum hava ve kara nakil araçları ile yüzen araçlar nedeniyle oluşabilecek hasarlar ve kayıplar Nakit, kıymetli evrak, fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba ilişkin bütün defter ve evraklar, inşaat ve tesisat plan ve projelerinde meydana gelebilecek hasarlar ve kayıplar

13 TAZMİNAT SÜRECİ Sigorta şirketinin azami mesuliyeti, sigorta süresi içerisinde değer artışları yapılmamış olması halinde başlangıç tespit edilen sigorta bedeli ile sınırlı olmaktadır. Sigorta süresi içerisinde zeyilnamelerle yapılan fiyat artışları tüm değerleri kapsadığı sürece tazminat hesaplamalarında dikkate alınmaktadır. Kısmi Hasar : Sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki durumuna getirilmesi gerekmektedir. Tam Hasar : İnşaat halindeki bir tesiste, tam hasar meydana gelmesi durumunda, inşaata devam edilirken iş hangi safhada ise o anda tam hasar gören değerler ödenmektedir. Gerek kısmi hasar, gerekse de tam hasar durumunda sovtaj olarak bilinen hasarlardan arta kalan hurda değerleri ile tekrar kullanılabilir kıymetler tazminat hesabından düşülmektedir. Kullanılmış sigortalı kıymetlerin hasar görmesi durumunda, tazminat aynı hesaplanmakla birlikte yenisi yerine ikame edilen parçalardan yeniye ikame farkı düşülmektedir.

14 FİYATLAMA Fiyatlama açısından riskler ayrı bir özellik arz etmektedir.
Teminatın kapsamı, projenin özellikleri, tesisin bulunduğu yerin özellikleri, binaların kaç katlı olduğu vb. özellikler fiyatlamaya etki etmektedir. Kurulacak tesisin bulunduğu bölgenin sel, seylap bakımından konumu, deprem risk düzeyi ve zeminin durumu gibi faktörlerde inşaat sigortasında fiyatlamaya etki etmektedir. Bu nedenle inşaat sigortasında her proje ayrı olarak değerlendirilmekte ve fiyatlanmaktadır. İnşaat sigortalarında Fiyat %0 (binde) olarak ifade edilmektedir.

15 MONTAJ SİGORTASI Bu sigorta ile komple bir tesisin, bir projenin, bir veya birkaç makinenin montaj süresi içerisinde önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple meydana gelecek ziya ve hasarlar güvence altına alınmaktadır. Yeni yatırımlar gerçekleştirilirken, olası maddi kayıpların önüne geçebilmek için Montaj Bütün Riskler Sigortası bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Montajın ön depolama safhasından başlayarak, taahhüt edilmiş işlerin kabulüne kadar geçecek dönem esnasında, müteahhidin maruz kalabileceği ani ve beklenmedik olaylar neticesinde gerçekleşen kayıp ve hasarları temin etmektedir.

16 NELERİN MONTAJI YAPILIR?
Endüstride kullanılan tüm makine ve cihazlar ile tesisleri kapsamaktadır: Tekstil makineleri, cihazlar, türbin, jeneratör, buhar kazanı, kompresör, transformatör Makine aksamı, pompalar, asansörler, vinçler, enerji nakil hatları Çeşitli endüstri kollarında kullanılan makinelerin montajı Petrol boru hatları, temiz su ve pis su boru hatları, Boru hatları, tanklar, çelik köprüler Çelik konstrüksiyon yapılar Üretim makine tesisleri Otomasyon ve enformasyon sistemleri ve/veya altyapıları, Enerji santralleri, fabrikalar vb. tesisler

17 SİGORTA BEDELİ Sigorta bedeli, Montaj konusu işin ulaşacağı en üst değerdir. Montaj sigortasında monte edilecek makine ve tesislerin sigorta bedeli, kıymetlerin monte edildikten sonra işverene maliyetinden oluşmaktadır. Bu bedelin içerisinde işveren tarafından temin edilen tüm malzemeler yer almakta olup, sigorta bedelindeki malzeme ve işçilik ücretlerindeki oynamalar nedeni ile oluşacak değer değişimlerini sigortalı, sigorta şirketine bildirmekle yükümlüdür. Sigorta bedeli, monte edilecek makine, tesisat ve malzemenin değeri ile, sigorta yapılmış ise montajın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ve geçici barakalar ve yardımcı tesislerin cari piyasa değerinden aşağı olamamaktadır.

18 SİGORTA BEDELİ Montajı yapılacak makine ve tesisatın satın alma değeri, Makine ve tesisatın montaj sahasına kadar ki nakliye masrafı, Montajın tamamlanması için harcanacak işçilik ücreti ve diğer genel gider kalemleri bedeli, Gümrük giderleri, Müteahhidin makul karı

19 SİGORTANIN BAŞLANGICI VE BİTİŞİ
Teminat, poliçede belirtilen başlangıç tarihi esas olmak kaydıyla poliçeye ekli listedeki kıymetlerin montaj sahasına boşaltıldığı andan itibaren başlamakta ve poliçede belirtilen bitiş tarihinde sona ermektedir. Ancak montajın bu tarihten evvel kısmen veya tamamen bitirilip işverene teslimi halinde ve / veya fiili kullanımın olması halinde teminat müddeti bu kısımlar itibariyle sona ermektedir. Bu teminata konu teşkil eden, montaj mahalline boşaltılan makine ve malzeme için nakliyat sigortası mevcut ise bunlar itibariyle teminat, nakliyat sigortası teminatının bitiminden itibaren başlamaktadır. Sigortaya konu olan montaj işleri poliçede gösterilen tarihte bitirilmediği takdirde teminat süresi, ek prim karşılığında uzatılmaktadır.

20 RİZİKO TÜRLERİ Doğal afetlerin meydana getirdiği zararlar
Montaj kazaları sonucunda meydana gelecek zararlar Dahili su hasarları Montaj hataları Yangın, infilak, araç çarpması, uçak veya uçaktan parça düşmesi, montaj sırasında kullanılan iskelelerin yıkılması, montaj alanlarında meydana gelebilecek çeşitli kazalar Montaj sırasında insan hataları sonucu meydana gelebilecek zararlar Hırsızlık ve hırsızlığa teşebbüs sonucunda oluşabilecek zararlar Kısa devre, aşırı voltaj yüklemesi, ark, şerare gibi elektrik ile ilgili meydana gelebilecek zararlar

21 EK TEMİNATLAR Montajın yapılması için kullanılan makine, alet ve teçhizat ile geçici barakalar ve yardımcı tesisler Üçüncü şahısların maruz kalacağı zararlar dolayısıyla sigortalıya düşecek hukuki sorumluluklar Hasar neticesi enkazın kaldırılması masrafları Meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği; uçak dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla çalışma ücretleri Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar Dört haftayı geçen tecrübe devresinde meydana gelen ziya ve hasarlar

22 EK TEMİNATLAR Terör eylemleri ve bu eylemelerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar Rizikoların gerçekleşmesi sonucunda doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek bütün zararlar Montaj sürecinde proje ile ilgili yapılacak nakliye işleri sırasında oluşabilecek hasarlar Monte edilecek ekipmanlarda imalatçı hataları nedeni ile meydan gelebilecek hasarlar Montaj işleri sırasında işverene ait mevcut tesislere gelebilecek zararlar Şantiye dışı depolanan mallar teminatı Çapraz sorumluluk teminatı Dizayn hataları teminatı

23 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Harp, her türlü harp olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, iç harp, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen sebeplerden husule gelen iyonlayıcı radyasyonların veya radyoaktivite bulaşmalarının ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar Monte edilecek kıymetlerin kendi bünyelerinde mevcut konstrüksiyon, döküm, malzeme, hesap, atölye ve montaj hataları Aşınma, yıpranma, paslanma ve çürümeler

24 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Montajın yapılması için kullanılan makine ve teçhizatın mekanik veya elektrik nedeniyle meydana gelen arıza veya kırılmaları Envanter açıkları Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kastı ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusur Montajı tamamlanan veya varsa tecrübe devresi biten, yahut işverene teslim edilen veya işveren tarafından kullanılan kısımlarda doğrudan doğruya veya dolayısıyla vukua gelecek ziya ve hasarlar Montajın gecikmesinden, kısmen veya tamamen durmasından, taahhüdün tamamlanamamasından, akdin feshinden veya cezai şartların uygulanmasından ileri gelen zararlar dahil kar kaybı ve estetik kusurlar gibi her türlü netice zararları

25 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Montajla alakalı bilumum hava ve kara nakil vasıtaları ile yüzen araçlar Nakit, kıymetli evrak, fatura, dosya, borç delilleri ve hesaba müteallik bütün defter ve evrak, inşaat ve tesisat plan ve projeleri Terör eylemleri ve bu eylemelerden doğan sabotaj sonucunda oluşan veya bu eylemleri önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve / veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak bütün zararlar teminat kapsamı dışında yer almaktadır

26 TAZMİNAT SÜRECİ Sigorta şirketinin azami mesuliyeti, sigorta süresi içerisinde değer artışları yapılmamış olması halinde başlangıç tespit edilen sigorta bedeli ile sınırlı olmaktadır. Sigorta süresi içerisinde zeyilnamelerle yapılan fiyat artışları tüm değerleri kapsadığı sürece tazminat hesaplamalarında dikkate alınmaktadır. Kısmi Hasar : Sigortalı kıymetlerin hasardan bir gün önceki durumuna getirilmesi gerekmektedir. Tam Hasar : Sigortalı kıymetlerin bir gün önceki kıymet bedeli tazmin edilmektedir. Montaj halindeki bir tesiste, tam hasar meydana gelmesi durumunda, montaja devam edilirken iş hangi safhada ise o anda tam hasar gören değerler ödenmektedir. Gerek kısmi hasar, gerekse de tam hasar durumunda sovtaj olarak bilinen hasarlardan arta kalan hurda değerler ile tekrar kullanılabilir kıymetler tazminat hesabından düşülmektedir. Kullanılmış sigortalı kıymetlerin hasar görmesi durumunda, tazminat aynı hesaplanmakla birlikte yenisi yerine ikame edilen parçalardan yeniye ikame farkı düşülmektedir.

27 FİYATLAMA Teminatın kapsamı, projenin özellikleri, tesisin kurulacağı yerin özellikleri vb. özellikler fiyatlamaya etki etmektedir. Kurulacak tesisin bulunduğu bölgenin sel, seylap bakımından konumu, deprem risk düzeyi ve zeminin durumu gibi faktörler de fiyatlamaya etki etmektedir. Bu nedenle montaj sigortasında da her proje ayrı olarak değerlendirilmekte ve fiyatlanmaktadır. Montaj sigortasında fiyat %0 (binde) olarak belirlenmektedir.

28 MAKİNE KIRILMASI SİGORTASI
Makine Kırılması Sigortası, üretim yapan veya üretime yardımcı olan, işletmede kullanılan sabit veya hareketli makinelerin deneme devresinden sonra normal çalışır durumdayken veya aynı iş yerinde temizleme, revizyon veya değiştirme esnasında veya dururken ani ve beklenmedik her türlü sebepten meydana gelecek hasarları teminat altına almaktadır.

29 MAKİNE KIRILMASI SİGORTASI
Tesis normal çalışırken ve / veya revizyon ya da durma anında veya riziko sınırları içerisinde bir yerden bir yere değiştirirken; ani ve önceden bilinmeyen bilumum riskleri teminat altına alan makine, tesis ve cihazlar için geniş teminatlar içeren bir sigorta türüdür. Amacı, endüstiriyi öngörülemeyen ve bilinmeyen sebeplerden oluşabilecek hasarlara karşı teminat altına almaktadır. İşletmeler mevcut makineleri için, makine kırılması sigortası yaptırmaları durumunda birçok risk önceden tespit edilmiş olacağından, belirli bir prim karşılığı teminat altına alınmış olacaklardır. Bu nedenle öngörülemeyen hasarlar için tahmine veya rezerve ihtiyaç duyulmamaktadır. Diğer bir avantaj da, ödenecek sigorta giderleri masraflara intikal ettiğinden, devlet de sigortalıya bir nevi yardım ve teşvikte bulunmaktadır.

30 VERİLEN TEMİNATLAR İşetme personelinin veya üçüncü şahısların ihmali, kusuru, dikkatsizliği veya sabotajı Santrifüj kuvveti nedeni ile oluşan parçalanmalar Yağlama kusurları, yağlama sisteminin arızalanması İşletme kazaları Modelin, imalatın, montajın, malzemelerin, kalıbın, dökümün, işçiliğin kusurlu olması Elektrik enerjisinin doğrudan doğruya tesiri neticesi kısa devre, şerare, voltaj yükselmesi ile izolasyon hatası ve atmosferik elektrikiyetin dolaylı etkileri Atmosferik elektrikiyetin dolaylı etkileri Yabancı maddelerin girmesi ve tıkanma Buhar kazanları ve buhar kaplarındaki su noksanlığı

31 VERİLEN TEMİNATLAR Su çekiçlemesi ani olarak aşırı ısınma ve soğuma
Kapalı kaplardaki alçak basınç dolayısı ile meydana gelen ezilme, yırtılma, buruşma vb. deformasyonlar Fırtınadan ve kasırgadan, dondan veya çözülen buz parçalarından kaynaklanan hasarlar

32 KAPSAM DIŞI DURUMLAR İşletme malzemesi; kazanların içindeki su, buhar, motorlardaki yakıt ve yağlar, soğutma makinelerinin gazları Değiştirilmesi kabil olan alet ve edevat, matkap ucu, freze bıçağı, kırıcı aletler, matris ve kalıplar, kesici bıçak ve kalemleri testere, elek, zincir kayışları vb. Her türlü harp olayları, iç harp, ayaklanma vb. nedenler ile meydana gelen ziya ve hasarlar Nükleer rizikolar Kamu otoritesi tarafından sigortalı mal üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen ziya ve hasarlar Yangın ve yangın olayı dolayısıyla yapılan söndürme, yıkma ve kurtarma işlemlerinden ve yıldırımın doğrudan doğruya etkilerinden

33 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Sebebi ne olursa olsun her türlü kar kaybı ve mali sorumluluklardan Hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsten Toprak çökmesi ve kayması, çığ, volkan püskürmesi, deprem, sel ve su basması gibi doğal afetlerden Makinelerin normal işlemesinden ve kullanılmasından doğan aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme, paslanma veya oksidasyondan, buhar kazanlarında kireçlenme ve çamurlanmadan, işletmede doğrudan doğruya meydana gelen etkilerden, atmosferik vb. şartların sebebiyet verdiği tedrici bozulmalardan Kimyevi madde ve gazların ani oksidasyonu veya müşterek reaksiyonları sonucu oluşan infilaklarından, atmosferik elektriyet sebebiyle patlamaya eğilimli tozların infilakından Sigortalı iken, hasarlanan ve bu hasarın giderilmeden makinenin kullanılması sonucundan Sigortalı veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kastından ve ayrıca sözleşme varsa ağır kusurundan Poliçe düzenlenirken mevcut olup, sigortalı ve sorumlu kıldığı kimseler tarafından bilinen noksanlık ve kusurlardan ileri gelen maddi ziya ve hasarlar

34 SİGORTA BEDELİ Varsa nakliye masrafları, gümrük vergi ve harçları, montaj masrafları da dahil olmak üzere bir makine veya tesisin yeniye ikame bedeline eşit olmaktadır. Yani bir makinenin sigorta bedeli, günün şartlarıyla makine için yapılacak bütün harcamaların toplamından oluşmaktadır. Hasar anında amortisman dikkate alınmamakta ve hasar tarihinde tespit edilen giderler tazmin edilmektedir. Bu durum ise sigorta bedelinin yeni kıymete eşit olması gerektiğini göstermektedir. Tam hasar durumunda ise, ödenen hasar rayiç bedel üzerinden hesaplanmaktadır. Makinenin piyasadaki rayiç bedeli ise makinenin ikinci el satış fiyatı olmaktadır.

35 SİGORTA SÜRESİ Genellikle bir senelik yapılmaktadır. Tarife fiyatları yıllık sigorta esasına göre tespit edilmektedir. Ancak uzun vadeli poliçe yapılması durumunda, belirli oranlarda indirimler yapılmaktadır. Bir yıldan kısa süreli sigortalarda belirli bazı indirimler yapılmaktadır. Başlangıçta bir yıl ve sonrası için yapılacak sigortalının seneyi aşan kısmına gün esası üzerinden fiyat uygulanmaktadır. Sigorta süresi içinde sigorta bedelinde olabilecek değişikliklerden dolayı tahsil veya iade edilecek primler gün esasına göre iade edilmektedir.

36 FİYAT VE MUAFİYET Uygulanacak fiyatlar her bir makine için ayrı ayrı belirlenmekte ve riskin durumu dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Fiyatlar %0 (binde) olarak belirlenmektedir. Mühendislik sigortaları genellikle muafiyetli olarak yapılmaktadır. Asgari muafiyet sigortalının her bir hasarda katılacağı kesin ve mecburi miktarı belirlemektedir. Muafiyet hasarın veya sigorta bedelinin hesaplanıp beraberinde her bir hasarda uygulanacak minimum muafiyet miktarları da belirtilmektedir. Muafiyet oranı sigorta şirketi tarafından riskin durumuna göre tespit edilmektedir. Muafiyet küçük hasarların sigortalı sorumluluğunda olmasını sağlayarak sigortalı ile sigorta şirketi arasındaki ortaya çıkabilecek bazı sorunları önlemektedir. Muafiyetin diğer bir faydası da sigortalının kıymet üzerindeki sorumluluğu sıfırlamasını engelleyerek, sigortalının makinenin hasar görmemesi için gerekli önlemleri almasını sağlamaktadır Sigorta poliçesinde muafiyet ile fiyat ters orantılıdırlar.

37 ELEKTRONİK CİHAZ SİGORTASI
Bu sigorta ile münferit ünite veya muhtelif birimler halinde belirtilmiş olan elektronik makine, teçhizat veya bilgi işlem sistemlerinin deneme devresinden sonra normal çalışır halde iken veya aynı işyerinde temizleme, bakım revizyon ve yer değiştirme esnasında veya dururken, önceden bilinmeyen ani ve beklenmedik her türlü sebepten meydana gelen zararlar teminat altına alınmaktadır.

38 KONUSU Ofis ekipmanları İletişim ekipmanları Tıbbi ekipmanlar
Grafik endüstri ekipmanları Alarma sistemleri, test, ölçüm ve otomasyon ekipmanları Yardımcı ekipmanlar

39 VERİLEN TEMİNATLAR İşletme personelinin veya üçüncü şahısların ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya sabotaj Sigortalı kıymetlerin bulunduğu mahallerde yapılan hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüs Hatalı dizayn ve malzeme Kısa devre, yüksek voltaj ve endüksiyon akımının etkileri Yangın, yıldırım, her nevi infilak ve bunların sebebiyle yapılan söndürme, yıkma ve kurtarma işlemleri Kavrulma, kararma, duman ve is Deprem hariç fırtına, sel, seylap, yer kayması, toprak çökmesi gibi tabii afetler Su ve rutubet etkisi ve bunlardan doğan korozyon hasarları

40 EK TEMİNATLAR Teminat kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların gerektirdiği nakliyenin erken yapılmasını sağlayan alışılagelen taşıtlar dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla mesai ve tatil günleri ücret ve zamlar Seyyar ve taşınabilir elektronik cihazların poliçede yazılı sigortalı mahal dışında kullanım ve sevkiyatları sırasındaki ziya ve hasarlar Sigortalı kıymetlerin deprem neticesindeki ziya ve hasarları Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarları Elektronik bilgi işlem sisteminde depo edilen – kaydedilen bilgiler dahil olmak üzere manyetik disk, bant, kart ve düz metin formları ve benzeri harici ortamının fiziki hasarları Teminat kapsamına giren sebeplerden ötürü hasarlanan sigortalı kıymet yerine alternatif başka bir kıymetin kullanılmasından doğan artan ve iş ve çalışma masrafları Valf ve tüplerde meydana gelecek ziya ve hasarlar

41 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Her türlü harp olayları, iç harp, ayaklanma ve benzeri hareketler nedeniyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar Nükleer rizikolar Kamu otoritesi tarafından sigortalı kıymet üzerinde yapılacak tasarruflar sebebiyle meydana gelen bütün ziya ve hasarlar Hangi sebepten meydana gelirse gelsin kar kaybı veya mali sorumluluklar Sigortalı kıymetlerin normal işlemesinden ve mutad kullanılmasından doğan aşınma ve yıpranmalardan veya çürüme, paslanma, korozyon, erozyon veya oksidasyondan, astmosferik vb. koşulların neden olduğu tedrici bozulmalardan Sigortalı kıymetlerin imalatçı ya da satıcılarının yasa veya sözleşme gereği sorumlu olduğu ziya ve hasarlar

42 KAPSAM DIŞI DURUMLAR Sigortanın başlangıcında sigortalının veya temsilcilerin bilgisi, haberi dahilinde sigortalı kıymetler ve bulunduğu yerle ilgili mevcut kusur, eksiklik ve bozuklukların sebep olduğu ziya ve hasarlar Sigortalı iken hasarlanan ve bu hasar giderilmeden sigortalı kıymetin kullanılması sonucunda oluşacak ziya ve hasarlar Sigortacının sorumluluğunu gerektiren bir ziya ve hasar ile ilgisi olmayan ve sigortalı ünitenin fonksiyonlarını yerine getirmek için yapılan ayar, tamir ve bakım masrafları Valf ve tüpler hariç sigorta, conta, kayış vesaire gibi değiştirilebilir parçalar ve yağlar veya kimyasal maddeler gibi belirli sürelerde değiştirilmesi ve yenilenmesi mutad olan malzemelerde kullanılma sonucunda meydana gelecek ziya ve hasarlar Sigortalı kıymetlerin boyalı, cilalı ya da mineli dış yüzeylerinde meydana gelebilecek sıyrık, çizik gibi estetik kusurlar Sigortalının veya onun yerine kaim olan sorumlu kişinin kastından ve ağır kusurundan ileri gelen maddi ziya ve hasarlar

43 SİGORTA BEDELİ & SİGORTA SÜRESİ
Sigortalı elektronik cihazın yeniye ikame bedeli olmaktadır. İkame bedeli, cihazın yeni değeri, gümrük vergileri, nakliye ve montaj masraflarının toplamından oluşmaktadır. Ayrıca bir makinenin bedelinin %40’ını aşan kısmı elektronik yoğunlukta ise, ilgili makineye elektronik cihaz teminatı vermek daha doğru olacaktır. Genellikle 1 yıllık yapılmaktadır ve tarife fiyatları yıllık sigorta esasına göre tespit edilmektedir.

44 FİYAT VE MUAFİYET Her bir cihaz için ayrı ayrı tespit edilmekte ve riskin durumu dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Muafiyet, hasarın veya sigorta bedelinin üzerinden verilip, beraberinde her bir hasarda uygulanacak minimum muafiyet miktarları da belirtilmektedir. Muafiyet oranı sigortacı tarafından riskin durumuna göre tespit edilmektedir. Muafiyet ile fiyat ters orantılıdır.

45 MAKİNE KIRILMASINA BAĞLI KAR KAYBI SİGORTASI (MLOP)
Yangından sonra oluşan kar kayıplarına benzer kayıplarda, Makine Kırılmasına Bağlı Kar Kaybı Sigortası, bir makine hasarından kaynaklanan finansal zararları karşılamaktadır. Sigortanın kapsamı, makine kırılması sigortası poliçesi kapsamındaki bir hasar nedeniyle devam eden gerçek brüt kar kaybıyla sınırlıdır. Aynı zamanda bir sigorta talebinin tutarını azaltmakla ortaya çıkan maliyetler de sigorta güvencesi altındadır. Makine kırılmasına bağlı kar kaybı sigortasında istisnalar, temelde makine kırılması sigortasında yer alan istisnalar ile aynıdır. Buna ek olarak, yaralanma, kazayla hiçbir nedensel bağı olmayan durumlar, kazanın meydana gelmesinden sonra makinelerde oluşan genişleme ya da daralmalar, sermaye azlığı veya kamu yetkilileri tarafından yapılan tasarruflar nedeniyle yaşanan hiçbir brüt kar kaybı artışını kapsamamaktadır.

46 SİGORTA BEDELİ Sigorta edilen toplam bedel net kar ve sabit masrafların yıllık toplamı olan brüt kardır. Gerekli olduğu takdirde, sigorta bedeli, sabit masraflara eklenen ücret ve maaşları kapsayacak şekilde genişletilebilir. Toplam sigorta bedeli her sene sigortalının mali hesaplarına göre belirlenmektedir. Sigorta bedeli ile ilgili kesin rakamlar cari yıl sonuna kadar bilinemediği için, sigorta bedeli önceki yılın hesapları temel alınarak geçici olarak hesaplanmaktadır. Bu geçici rakam da genellikle eksik sigortadan kaçınmak için bir güvenlik payını da içermektedir. Kesin rakamlar belli olduğunda, buna göre bir düzenleme yapılmaktadır. Sabit Masraflar : Üretimden bağımsız olarak, üretimin artış ya da azalışından etkilenmeyen kalemler olup, kredi faizi, kira / lease masrafları, sigorta primleri vb. Değişken Masraflar : Üretime bağlı olarak değişen kalemleri ifade etmektedir. Hammadde, enerji maliyeti, işçilik ücretleri vb.

47 SİGORTA SÜRESİ – TAZMİNAT SÜRESİ – ZAMAN MUAFİYETİ
Sigorta süresi temel olarak makine kırılması sigortasının süresiyle aynıdır ve aksi kararlaştırılmadıkça bir yıldır. Teminat, ana poliçedeki risk başladığı an çalışmaya başlamaktadır. Vade sonu ise kesin kabul ya da planlanan işletmeye alınış tarihi olmaktadır. Bu sigortaya bağlı bir tazminatın ödenebilmesi için fiziksel zararın bu iki tarih arasında gerçekleşmesi gerekmektedir. Süreye bağlı muafiyet verilmektedir. Klasik kar kaybı sigortalarında, hasar olduğu an teminat işlemeye başlar. Ancak MLOP’ta işletmeye alınış tarihinde bir gecikmenin gerçekleştiği an temel faktördür. Bu nedenle, proje imalatı boyunca meydana gelen hasarlı olay adedinden vb. bağımsız olarak tek bir hasar vardır. Bu nedenle, tek bir muafiyet uygulanmaktadır. Genelde 21 – 45 gün arası muafiyet belirlenmektedir.

48 İŞİN GECİKMESİNDEN KAYNAKLI KÂR KAYBI SİGORTASI
Bu sigorta türü CAR / EAR kar kayıpları, geciken kazanç sigortası, iş açılışının gecikmesi, iş başlangıcının gecikmesi, kira kaybı ve çıkar kaybı isimleriyle de ifade edilmektedir. Bu sigorta, yapı ve / veya inşaat işlerinin tamamlanmasındaki bir gecikmeden doğacak olan brüt kar kaybını telafi etmek amacıyla işletme gelirini korumaya yönelik bir sigorta güvencesi sağlamaktadır. İşin Gecikmesinden Kaynaklı Kar Kaybı Sigortası yapmanın ön koşulu yürürlükte CAR ya da EAR poliçelerinden birisinin olmasıdır. Normal iş gecikmeleri ALOP kapsamında telafi edilmemektedir.

49 SİGORTANIN KAPSAMI ALOP sigortası projenin tamamlanmasındaki bir gecikmeden kaynaklanan gerçek brüt kar kaybıyla sınırlıdır. Ayrıca gecikmenin CAR ve EAR poliçesi kapsamında telafi edilen bir kayıp yüzünden yaşanmış olması gerekmektedir. Ancak ALOP sigortası, CAR ve EAR poliçeleri kapsamındaki risklerin tamamını karşılamamaktadır.

50 İSTİSNALAR Aksi kararlaştırılmadıkça CAR ve EAR sigortalarında malzeme zarar bölümlerinde yapılan güvence kapsamı genişletme ve değişiklikleri Kamu yetkililerinin tasarrufları nedeniyle getirilen kısıtlamalar Malzemeye zarar veren kazanın meydana gelişinden sonra sigortalanmış işlerde yapılan değişiklikler, tadilatlar ve bu işlerdeki gelişmeler Fon eksikliği, cezalar, tedariklerin gecikmesi, geç biten işler, tamamlanmayan işler, sözleşme kayıpları Bakımdaki mevcut mülkün ya da eşyaların kaybı veya bunlara verilen zarar, sigorta edilenin gözaltına alınması ya da denetlenmesi, yüklenicilerin fabrikasının ve ekipmanın kaybı ya da bunlara verilen zarar, işlemekte olan araçların ve hammaddenin kaybı ve bunlara verilen zarar, Aksi kararlaştırılmadıkça deprem, volkanik patlama, tsunami, fırtına

51 SİGORTA BEDELİ – SÜRESİ – TAZMİNAT SÜRESİ – ZAMAN MUAFİYETİ
İnşaat faaliyetlerinden sonra tanınan ek süre hariç olmak üzere temel olarak CAR ve EAR poliçelerinin süresiyle aynıdır. Bir ALOP teminatı, ana poliçedeki risk başladığı an çalışmaya başlamaktadır. Vade sonu ise kesin kabul ya da planlanan işletmeye alınış tarihi olmaktadır. ALOP’a konu bir tazminatın ödenebilmesi için fiziksel zararın bu iki tarih arasında gerçekleşmesi gerekmektedir. ALOP teminatlarında süreye bağlı muafiyet verilmektedir. Klasik kar kaybı sigortalarında, hasar olduğu an teminat işlemeye başlar. Ancak ALOP’ta işletmeye alınış tarihinde bir gecikmenin gerçekleştiği an temel faktördür. Bu nedenle ALOP teminatında, proje imalatı boyunca meydana gelen hasarlı olay adedinden vb. bağımsız olarak tek bir hasar vardır. Bu nedenle tek bir muafiyet uygulanmaktadır. Genelde 30 – 90 gün arası muafiyet belirlenmektedir.