ÜNİVERSİTE SIRALAMA SİSTEMLERİ VE TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN DURUMU

... konulu sunumlar: "ÜNİVERSİTE SIRALAMA SİSTEMLERİ VE TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN DURUMU"— Sunum transkripti:

1 ÜNİVERSİTE SIRALAMA SİSTEMLERİ VE TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN DURUMU
URAL AKBULUT 24 nisan 2013 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

2 ÜNİVERSİTELER VE TÜM OKULLARIN KÖKENİ SÜMERLER’İN KATİP OKULLARINA UZANIR
Yazının keşfinden önce eğitim, aile fertlerinin çocuklara öğrettiği bilgiyle sınırlıydı. Yazı bulununca, eğitim uzman öğretmenlerce verilmeye başladı

3 FORMAL EĞİTİM, SÜMERLER YAZIYI BULUNCA BAŞLADI
Yazının keşfinden önce, erkek çocuklar avlanma, yiyecek toplama ve saldırganlardan korunmayı, kızlar ise ev işlerini öğrenirdi. Yaşlılar, çocuklara efsaneler, ilahi, şiir ve bilmeceler ezberletip pratik bilgiler öğretirdi

4 Katip yetiştirme okulları
Sümerler M.Ö. 3200’de yazıyı keşfedince krallar yasaları, rahipler de dini bilgileri yazıya döktü ama yazı yazacak yeterli katip yoktu. Sümerler, dünyada ilk kez okul kuran devlettir. Amaç katip yetiştirmekti. Ardından Mısırlılar ve Hititler de mabetlerde okul açtı.

5 Katip yetiştirme okulları
Sümer okullarında asil ve zengin aile çocukları ile babası katip olanlar okutulurdu Katipler, kralların devlet sırrı sayılan mektuplarını yazacağı için güvenilir ailelerin çocuğu olmalıydı

6 Katip yetiştirme okulları
M.Ö. 2000’den kalan kil tablette 500 katibin adı ve baba mesleği yazılıydı Tümünün babası zengin kişilerdi. Krallar okuma yazma bilmezdi, bu nedenle kralların mektuplarını okuyan ve yazan katiplerin bazen küçük hileler yaptığı biliniyor Karşı tarafın katibinden koyun isteyen katip hikayesi

7 Kral Berrakip ve katibi (M. Ö
Kral Berrakip ve katibi (M.Ö. 750) ODTÜ Bilim-Teknoloji Müzesi (replika) Orijinal: Berlin müzesi

8 SÜMERLER’de öğretmen ve öğrenciler
Öğretmen, ıslak tabletin soluna yazı yazar, öğrenciler de sağ tarafa kopyalardı Son aşamada öğrenciler kitap kopyalardı. Saygısızlara ve tembellere sopayla ceza verilirdi Bir tablette “öğretmen başıma vurdu ve bilgiler kafama girdi” yazar Öğretmenlere rüşvet verenler de vardı

9 SÜMER Bilmecesi’nin cevabı OKUL
Sümer bilmecesi: “O ev ki cennet gibi... gözü kapalı biri oraya girdi, gözü açılmış olarak çıktı” Cevap: OKUL Hititler, okula gönderilen her öğrenci için öğretmene 6 şekel ücret öderdi

10 Eğitimin Avrupa’ya yayılması
Atina’da M.Ö. 450’de müzik, edebiyat ve tarih öğretilirdi Isparta’da erkek çocuklar, 7 yaşında aileden alınır ve asker olmaları için eğitilirdi Avrupa’da eğitim M.S. 600’lerde kiliselerde başladı Atina’da okullar paralıydı

11 Yunan filozof Plato’nun akademisi

12 Abbasiler ve Endülüs Emeviler’nin bilim ve eğitime katkısı
Orta Doğu’da, M.S. 850’de eğitim ve bilim önem kazandı Harun Reşit ve ardından İspanya’da Endülüs Emevileri, bilim adamlarını biraraya getirdi Bu bilim adamlarının eserleri matematik, astronomi, tıp, eczacılık ve kimya gibi bilimlerin Avrupa’ya ulaşmasını sağladı Müslümanların altın yılları: M.S

13 Abbasi Halifesi Harun Reşit

14 Avrupalılar Kimyayı El Cabir’in kitaplarından öğrendi (Büst-ODTÜ)
Harun Reşit’in kimyacisi Cabir ibn Hayyan , CEBİRE ADINI O VERMEDİ CEBİRLE İLGİSİ YOKTUR Cebire adını veren El Harezm’nin kitabıdır

15 El Cabir’in İlm-i Simya kitabının latincesi (1545)

16 Cebir’e adını veren El Harezmi Avrupa’ya cebir öğretti (M.S.780-850)
Hangi sayının karesine o sayının 10 katın eklersek 39 eder Cevap: 3 ( x.x + 10x=39 )

17 El Harezmi’nin 830’da yazdığı cebirle ilgili kitap

18 Avrupa’ya ve sonra dünyaya tıp öğreten İbn-i Sina (980-1037)

19 Tıbbın Kanunu Kitabı, Avrupa’da 4-5 yüzyıl okutuldu (İran-Hamadan)
Bu kitap Avrupa’da 400 yıldan fazla okutuldu

20 Dünyanın en eski üniversiteleri
En eski üniversitenin Hindistan’da M.S. 427’de kurulan «Nalanda» olduğu hakkında bilgiler var Avrupa’da 1088’de kurulan «Bologna Üniversitesi» nin ilk üniversite olduğu kabul görüyor Oxford, 1096’da kuruldu

21 Üniversitede bir ders (1350)
Bazı kaynaklara göre ders Bologna Üniv. de yapılıyor

22 Eğitim alma hakkının yaygınlaşması
Osmanlı döneminde Medreseler dışında bir de bürokrat yetiştiren, II. Murat’ın kurduğu Enderun vardı Avrupa’da, eğitim alma hakkı 1952’de Avrupa İnsan Hakları Toplantısı’nda çıktı. Dünyada herkesin eğitim alma hakkı kararı, 1966’da B.M. Toplantısında alındı

23 İlk üniversite sıralaması: 1983-ABD
Dünyadaki üniversite sayısı 20 bin Üniversitelerimizin sayısı 170’i aştı Talep artınca üniversitelerin performansının ölçülmesi ve sıralanması gerekti İlk ülke içi sıralama ABD’de 1983’te yapıldı (US News and World Report) Sadece ABD Üniversiteleri sıralandı halen devam ediyor. ANKET ağırlıklı

24 Yerimizi bilmeden hedefe ulaşamayız
Her üniversitenin dünya üniversiteleri arasındaki konumunu bilmek hakkıdır Bu bilgi ile kendisini geliştirecek stratejileri üretebilir

25 ARWU Sıralaması (Çin) Dünya üniversitelerini ilk kez 2003’te Çin’de Jiao Tong Üniv. (ARWU) sıraladı Nobel alan mensup ve mezun sayısı en belirleyici kriterdir Bir diğeri de en çok atıf alanlar listesindeki mensup sayısıdır Nature ve Sicience de çıkan makale sayısı. Toplam yayın. Toplam puanın kişi başına oranı

26 ARWU Sıralaması (Çin) Sıralamada son yıllarda ilk 500 arasında, sadece İstanbul Üniversitesi yer alıyor (8 kez) Ağustos 2012’de yayınlanan sıralamada da İstanbul Üniv arasına girdi

27  SCIMAGO Sıralaması İspanya’da Scimago sıralaması 2009’da başladı. Kriterler: Son 5 yıllık yayın sayısı (O) ülkelerarası ortak yayın (IC), normalize edilmiş yayın başına atıf (IN), etki değeri en yüksek %25’lik dilimdeki makale oranı (Q1), yayınlarda uzmanlaşma/yaygınlık (SI), en çok atıf alan %10’luk dilimdeki makale oranı (ER)

28 SAKARYA Ü. Genel sıralamada: 1597
Scimago üniversite dışı kurumlar hariç (2012) (her kriter için ayrı sıralama yapılıyor) SAKARYA Ü. Genel sıralamada: 1597 1. Uluslarası İşbirliği Oranı …………….(1643 ) 2. Yüksek Etkili (%25) Yayın Oranı ……(1324 ) 3. Normalize Edilmiş Etki ……………….(1253) 4. Alana Odaklılık / Alan Çeşitliliği …....(665) 5. Yüksek Atıflı (%10) Yayın Oranı……. (1054) 6. Yayınlarda Sorumlu Yazarlık Sayısı…(1475) Araştırma kurumları listeden çıkarıldı ve sadece üniversiteler arasındaki sıralama değerlendirildi.

29 Webometrics Ocak 2013 Sakarya Ün: 1125 (Tr: 18)
Rank TR Rank World University Presence Impact Openness Ezcelence 13 985 Dokuz Eylül U 2430 1661 1016 817 14 1029 Selçuk U 3291 1976 562 880 15 1032 Atatürk U 3443 2579 261 782 16 1037 Suleyman Demirel U 635 2765 610 1085 17 1112 Erciyes U 1390 2641 1028 799 18 1125 Sakarya U 1418 1646 1503 1287

30 SCIMAGO Sıralaması URAP üniversite dışı kurumları listeden çıkartarak Scimago Sıralaması’ndaki dünya üniversitelerine ait veriler kullandı Böylece üniversitelerimizin, kendi konumlarını dünya üniversiteleriyle karşılaştırma şansı doğdu

31 QS (Quacquarelli Symonds) Sıralaması 2012
İngiliz QS (Quacquarelli Symonds) yılları arasında TIMES Dergisi ile “en iyi 700 üniversiteyi” sıralıyordu. İki grup 2010’da ayrıldı QS aynı metodolojiyle sıralamaya devam etti. Temel alanlar bazında sıralamalar da yayınlamaya başladı

32 QS Dünya Sıralaması Kriterleri
Kriterler: Akademik saygınlık (akademisyen+işveren anketi-%50), Yayın başına atıf (%20), Öğretim üyesi-öğrenci sayısı (%20), yabancı öğrenci oranı (%5), yabancı öğretim üyesi oranı (%5)

33 QS 2012 Dünya Sıralamasında Türk Üniversiteleri (10 Eylül 2012)
İ.D. BİLKENT Ü. ODTÜ İSTANBUL Ü. İTÜ BOĞAZİÇİ Ü. SABANCI Ü. KOÇ Ü. HACETTEPE Ü. ÇUKUROVA Üniv. Genel Sıralama 600+ Mühendisl ik ve Teknoloji 328 197 215 392 Doğa Bilimleri 390 320 Sanat ve Beşeri Bilimler 332 350 Sosyal Bilimler ve Yönetim 376 Yaşam Bilimleri ve Tıp

34 TIMES (THE) Sıralaması
TIMES (THE): İngiliz dergisi ilk 400 üniversiteyi sıralamaya 2004’te başladı (anket ağırlklı). Kriterler: Eğitim ortamı (%30), araştırma (%30), normalize edilmiş yayın başına atıf (%30), sanayi projeleri (%2,5), uluslarası öğretim üyesi, öğrenci ve araştırma (%7,5)

35 Times-THE sıralaması 2012-2013
Times-THE dünya sıralamasında 5 üniversitemiz ilk 400’de yer aldı ODTÜ: Bilkent: Koç: Boğaziçi: İTÜ: ODTÜ 2013’te DÜNYANIN EN PRESTİJLİ ÜNİVERSİTELERİ SIRALAMASINDA İLK ARASINA GİRDİ

36 WEBOMETRICS Sıralaması
İspanya’da Cybermetrics Lab. 2004’ten beri üniversiteleri, internet sitelerine dayalı olarak sıralıyor (2012’de 20 bin Üni.) Kriterler: Google tarama sonucuna göre boyut (%20), üniversitenin sitesine verilen tekil bağlantılara (link) dayanan görünürlük (%50), sitedeki akademik dosya zenginliği (%15), en çok atıf alan %10’luk dilimdeki makale sayısı (%15)

37 WEBOMETRICS Sıralaması
Rank TR Rank WORLD UNIVERSITY Presence Impact Openness 1304 13 985 Dokuz Eylül U 2430 1661 1016 817 14 1029 Selçuk U 3291 1976 562 880 15 1032 Atatürk U 3443 2579 261 782 16 1037 Suleyman Demirel U 635 2765 610 1085 17 1112 Erciyes U 1390 2641 1028 799 18 1125 Sakarya U 1418 1646 1503 1287

38 LEIDEN Sıralaması Hollanda’da Leiden Üniversitesi Bil ve Tek Çal Mer. 2008’de dünya sıralamasına başladı. Kriterler: İlk 500 üniversiteyi son 5 yıla ait; (SCI ve SSCI) yayın sayısı (P), yayın başına atıf sayısı (MCS), normalize edilmiş yayın başına atıf sayısı (MNCS), en çok atıf alan %10’luk dilime giren makale oranı (PPtop 10%) ve diğer üniversitelerle üretilen ortak yayınların oranı (PPcollab) ile sıralanıyor. Tek bir liste yerine her kriter için ayrı tablo verilmektedir.

39 Leiden sıralaması 2012 2013’te Leiden’in (pp%10): En çok atıf alan %10’luk dilmdeki makale oranı kriterine göre 6 üniversitemiz ilk 500’de yer aldı ODTÜ: …..378 Ege: ………474 Gazi: ……..475 Hacettepe: 486 İstanbul: …492 Ankara: ….497

40 URAP DANIŞMA KURULU Prof. Dr. Attila Aşkar Koç Üniv. Eski Rektörü Prof. Dr. Engin Ataç Anadolu Üniv. Eski Rektörü Prof. Dr. Nusret ARAS Ankara Üniv. Eski Rektörü Prof. Dr. Tunçalp ÖZGEN Hacettepe Üniv. Eski Rektörü Prof. Dr. Ülkü BAYINDIR Ege Üniv. Eski Rektörü Prof. Dr. Yaşar SÜTBEYAZ Atatürk Üniv. Eski Rektörü 209’da ilk Türkiye sıralamasını yayınladık. Aynı yıl URAP kuruldu ve 2010 da dünya sıralamısı için URAP ilk 2000’i yayınladı

41 URAP TEKNİK EKİBİ Prof. Dr. Nazife BAYKAL
Prof. Dr. Ural AKBULUT URAP Başkanı (ODTÜ Kimya Böl) Prof. Dr. Canan ÇİLİNGİR Endüstri Müh. Böl. ODTÜ Prof. Dr. Ayşen AKKAYA İstatistik Böl. ODTÜ Dr. Cengiz ACARTÜRK Enformatik Enst. ODTÜ Oğuzhan ALAŞEHİR Fatih ÖMRÜUZUN Prof. Dr. Nazife BAYKAL URAP Başkan Yrd. Enformatik Enst. Müdürü ODTÜ Assist. Prof. Dr. Sevgi ÖZKAN Enformatik Enst. ODTÜ Dr. Murat Perit ÇAKIR Nergis GÜREL Buket ARAN Murat KOÇAK

42 URAP Dünya Sıralama Kriterleri
Süre Kaynak Yayın Sayısı Güncel üretkenlik 2011 ISI Toplam Bilimsel Doküman Sayısı Sürdürülebilir üretkenlik 2007 – 2011 Atıf Sayısı Araştırmanın Etkisi Topl. Dergi Etkinlik Çarpanı Bilimsel Etki Dergi Atıf Etkinliği Topl. Araştırma Kalitesi Uluslararası Ortak makaleler Uluslararası saygınlık

43 URAP alan sıralama kriterleri
Kaynak Ağırlık Açıklama Makale Sayısı ISI  %25 2011 yılına ait SCI, SSCI ve AHCI taramalarına giren ilgili alandaki makale sayısı Atıf Sayısı  %20 yılları arasında ilgili alanda yayınlanan makalelere 2011 yılında yapılan atıf sayısı Toplam Bilimsel Doküman Sayısı  %10 yılları arası ilgili alanda yapılan toplam yayın, tebliğ vb. sayısı Toplam Etki Değeri Faktörü yılları arası ilgili alanda yayınlanan makale sayılarının basıldıkları dergilerin etki faktörleri ile çarpımlarının toplamı Dergi Atıf Etkinliği Toplamı %25 İlgili alanda yılları arası yapılan yayınların atıf aldığı yayınların basıldığı dergilerin etkinlik çarpanlarının toplamı

44 Toplam dergi etkinlik çarpanı

45 Dünya Genel sıralaması İlk 14 Universite
URAP Dünya Sıralaması Üniversite Toplam puan 1. Harvard University 600,00 2. University of Toronto 463,69 3. Johns Hopkins University 457,35 4. Stanford University 451,39 5. University of California Berkeley 447,64 6. University of Michigan Ann Arbor 445,61 7. University of Oxford 445,43 8. University of Washington Seattle 445,38 9. University of California Los Angeles 443,75 10. University of Tokyo 441,19 11. University of Cambridge 436,20 12. University of Pennsylvania 422,96 13. University of California San Diego 422,31 14. Imperial College 419,58 1442. Sakarya Üniv. Dünya Genel sıralaması İlk 14 Universite

46 URAP Türkiye özel sıralaması kriterleri
Açıklama Kaynak Makale Sayısı Araştırma 2011 yılı SCI, SSCI ve AHCI makale sayısı ISI Öğretim Üyesi Başına Düşen Makale Sayısı 2011 yılıSCI, SSCI ve AHCI makale sayısı / 2010 yılı Öğretim Üyesi Sayısı ISI ve YÖK Atıf Sayısı arasındaki makalelere 2011’de yapılan atıf sayısı Öğretim Üyesi Başına Düşen Atıf Sayısı arasındaki makalelere 2011 ‘de yapılan atıf sayısı / 2010 yılı Öğ. Üye Sayısı Toplam Bilimsel Doküman Sayısı arasındaki toplam yayın, tebliğ vb. sayısı Öğretim Üyesi Başına Düşen Toplam Bilimsel Doküman Sayısı yılları arasındaki toplam yayın, tebliğ vb. sayısı / 2010 yılı Öğ. Üye Sayısı Doktora Öğrenci Sayısı Eğitim ve Araştırma Öğ. Yılı doktora öğrenci sayısı ÖSYM Doktora Öğrenci Oranı Öğ. Yılı doktora öğrenci sayısı / toplam öğrenci sayısı Öğretim Üyesi Başına Düşen Öğrenci Sayısı Eğitim Öğ. Yılı toplam öğrenci sayısı / 2010 yılı Öğ. Üye Sayısı ÖSYM ve YÖK

47 Türkiye Genel sıralaması
URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI Üniversite Toplam puan 1. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 824,61 2. ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 816,66 3. ANKARA ÜNİVERSİTESİ 744,75 4. EGE ÜNİVERSİTESİ 741,42 5. İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 739,78 6. BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ 732,09 7. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 723,89 8. GEBZE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENST. 709,37 9. İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ 696,32 10. BİLKENT ÜNİVERSİTESİ 695,44 11. GAZİ ÜNİVERSİTESİ 689,26 12. SABANCI ÜNİVERSİTESİ 681,13 13. KOÇ ÜNİVERSİTESİ 653,25 14. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ 643,50 57.SAKARYA ÜNİV Türkiye Genel sıralaması

48 ZİRAAT ALANI İlk 10 Üniversite
URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI Üniversite Toplam puan 1. EGE ÜNİVERSİTESİ 2. ANKARA ÜNİVERSİTESİ 3. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ 4. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ 5. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 6. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ 7. ÇUKUROVA ÜNİV. 8. ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİV. 46 .SAKARYA ÜNİV. ZİRAAT ALANI İlk 10 Üniversite

49 URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI TIP ALANI 60. SAKARYA ÜNİV. Üniversite
Toplam puan 1. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 2. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 3. ANKARA ÜNİVERSİTESİ 4. EGE ÜNİVERSİTESİ 5. GAZİ ÜNİVERSİTESİ 6. BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ 7. MARMARA ÜNİVERSİTESİ 8. GÜLHANE ASKERİ TIP AKAD. 9. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 60. SAKARYA ÜNİV.

50 URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI 58. SAKARYA ÜNİV Yaşam bilimleri alanı
Üniversite Toplam puan 1. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 3. ANKARA ÜNİVERSİTESİ 4. EGE ÜNİVERSİTESİ 5. GAZİ ÜNİVERSİTESİ 6. MARMARA ÜNİVERSİTESİ 7. ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ 8. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ 9. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ 58. SAKARYA ÜNİV

51 URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI Mühendislik alanı 21. SAKARYA ÜNİV.
Üniversite Toplam puan 1. ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİV. 2. İSTANBUL TEKNİK ÜNİV. 3. GAZİ ÜNİVERSİTESİ 4. EGE ÜNİVERSİTESİ 5. YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 6. FIRAT ÜNİVERSİTESİ 7. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ 8. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 9. DOKUZEYLÜL ÜNİVERSİTESİ 21. SAKARYA ÜNİV.

52 URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI Temel bilimler alanı 40. SAKARYA ÜNİV.
Üniversite Toplam puan 1. ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİV. 2. İSTANBUL TEKNİK ÜNİV. 3. EGE ÜNİVERSİTESİ 4. GAZİ ÜNİVERSİTESİ 5. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 6. ANKARA ÜNİVERSİTESİ 7. BİLKENT ÜNİVERSİTESİ 8. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 9. BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ 40. SAKARYA ÜNİV.

53 URAP TURKIYE ÖZEL SIRALAMASI 30. SAKARYA ÜNİV. SOSYAL BİLİMLER ALANI
Üniversite Toplam puan 1. ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİV. 2. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 3. BİLKENT ÜNİVERSİTESİ 4. GAZİ ÜNİVERSİTESİ 5. ANKARA ÜNİVERSİTESİ 6. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ 7. KOÇ ÜNİVERSİTESİ 8. BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ 9. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 30. SAKARYA ÜNİV. SOSYAL BİLİMLER ALANI

54 Son söz Üniversiteleri miz dünya sıralamalarında başarılı
20 bin üniversite arasında 77 üniversitemizin ilk 2 bin arasında olması önemli İlk 50 veya 100 arasına giren üniversitemiz yok Bu düzeye yükselmek için yayın ve atıf sayılarımız 2 katına çıkmalı Yayın kalitesi artmalı etki değeri yüksek dergilere yönelmeli

55 İletişim bilgileri www.urapcenter.org info@urapcenter.org
URAP Laboratvarı Enformatik Enstitüsü ODTÜ Tel: +90 (312) – Fax: +90 (312)

56 TEŞEKKÜR DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM