ADM ve Özgür Yazılım Mustafa Akgül Bilkent Ü./INETD/LKD

... konulu sunumlar: "ADM ve Özgür Yazılım Mustafa Akgül Bilkent Ü./INETD/LKD"— Sunum transkripti:

1 akgul.web.tr/yazilar/ akgul@bilkent.edu.tr
ADM ve Özgür Yazılım Mustafa Akgül Bilkent Ü./INETD/LKD akgul.web.tr/yazilar/

2 Özet İnterneti Nasıl Algılamalı ? Bilgi Ekonomisi ve Bilgi Toplumu
Özgür Yazılım ve İnternet Özgür Yazılımın boyutları Yansımalar Katılım, Demokrasi ve İnternet İndeksler ve Türkiye 08/01/2010 Marmara Universitesi 2

3 İnternet Nedir ? Bilim adamları için başladı, e-kütüphane
Etkileşim, zaman ve mekanın önemi azaldı Bireysel gelişim olanakları artı Matbaa, gazete, radyo, tv Eglence, reklam, ticaret ortamı Web 2.0 ile geniş kitleler öne çıktı Sosyal ağlara her yeri sardı: her şey içice İnternet Yaşamdır !

4 İnterneti Nasıl Algılamalı?
Ağların Ağı: 1.7+ milyar insan, 680 M makina, 240M/70 web, 190M alan adı, 100+M video, 130+M blog, 127 milyar sayfa Facebook 350, twitter 100, linkedin 50M, wordpres 10M devrimsel bir gelişme, bilim teknoji ile sarmal ilişki örgütsel yapı değişiyor ağ etkisi, ağ ekonomisi, ağ toplumu Birey öne çıkıyor: üretici ve tüketici Rakipler işbirligi yapıyor: rekabirlik 4

5 İnterneti Nasıl Algılamalı-II
Sanayi devrimi: kol gücünün çoklanması Bilgi Devrimi: beyin gücünün çoklanması Bilgi/enformasyonun: üretilmesi, saklanması, işlenmesi, yayılması Bireysel gelişmenin önü açılıyor Etkileşim!, dağıtık küçük grupların gücü Katılım, saydamlık ortamı 5

6 Bilgi Ekonomisi ve Toplumu
Information soc., knowledge, knowledge based, knowledge driven, knowledge econ Bilgi üretim faktörü, zenginlik kaynağı Bilgi: bilimsel, teknoloji, ar-ge, patent, know how, inovasyon, örtük (tacit), enformasyon Bilgi işcisi: beyin işcileri, araştırmacı, eğitimli insanlar 6

7 Bilgi Ekonomisi/Toplumu-II
Bilgiye erişebilen, kullanan, işleyen ve Bilgi Üreten! Emek ve dogal kaynak yogundan: Bilgi yogun ekonomi ve topluma geçiş Kültür : bagımsız, sorgulayan, yaratıcı, girişimci bireyler Kurumlar ve Ortam gerekir Bilgi'nin özel konumu (açlık, DEC!)‏ 7

8 Linux, Özgür Yazılım Nedir ?
İnternetin ürünü, bilişimin asi çocuğudur İş yapma biçimi, yazılım geliştirme felsefesi Sadece teknik değil, sosyolojik bir olgu temel nokta: paylaşım, birlikte üretme özgürlükler: 1. sınırsız kullanım 2. inceleme, ve değiştirebilme (kendine)‏ 3. eşe dosta dağıtabilme 4. değişiklikleri dağıtabilme 8

9 Linux, Özgür Yazılım: Ne sunar
Çekirdek, işletim sistemi, binlerce yazılım Cep telefon, süper bilgisayar, masa üstü Sunucu, yönlendirici, gömülü sistemlerde Mütevazı donanım, hotorejen sisteme uygun 9

10 Özgür Yazılım, Açık kaynak
Kaynak kodu: açık - değiştirebilirsin Özgür: kullanma, değiştirme ve dağıtma Farklı lisans: kamu lisansı – kamuda kalır BSD: adımı tut, canın istedigi gibi İkili lisans: ticari ve kendi kullanımı, google Niye: ortak üretmek, katkı vermek, işini görmek, takdir edilmek, meşhur olmak Farklı paradigma, farklı iş modelleri 10

11 Açıklık ? Açık Teknoloji, açik enformasyon Canada maden şirketi
Gen Haritası Sun: open source is business model Hal Varian: information rules sektor * pazar payı Istihdam, rekabet 11

12 Açık Kaynak: Yansımalar
Açık Erişim: Bilimsel yayınlar, kurumsal Açık Biyoloji: patentleri paylaşmak Wiki ailesi Creative Commons: fikir, sanat, kültür open data open hardware open government Politika: deanspace, extremedemocracy.com 12

13 Açık Kaynak: Niye ? ortak üretmek, katkı vermek, kendi işini görmek,
takdir edilmek, meşhur olmak Farklı paradigma, farklı iş modelleri 13

14 Dünya’da Neler oluyor? Hemen her ülkede ciddi bir yöneliş var
Eavrupa kapsamında güvenlik ve kamu Çin, çin-kore-japonya, malezya, ispanya, Abd, ingiltere, almanya, rusya, italya Türkiye’de: üniversiteler, ISS’ler, Kamu Sourceforge: 230K proje, 2M geliştirici Freshmeat: 42K/380K Unesco/FSF: 5.3K yazılım, GNU da 3K/50K Linux dagıtımı: 350+ aktif, 14

15 Linux ve e-türkiye Linux bir öğrenme ve deney ortamıdır!
Teknoloji üretmek zorundayız! Binlerce bilişimci yetişmeli Bunların yolu Linux’dan geçer Donanım ve yazılım tasarrufu Eski bilgisayarlar, sayısal bölünme Ulusal işletim sist.,uludag, PARDUS istahdam, rekabet, güvenlik, tasarruf 15

16 Linux ve Eğitim Her okula internet, her okula Linux
Her öğrenci Linux’ü ve openofis’i görsün Pilot projelerle tüm seçenekler denensin Linux sunucular: firewall, yönlendirici, web, e-posta, listeci, ... Her okul, ögretmen ve öğrenciye web Okul labi çevrenin icafe’si olsun Eğitimi zenginleştirici kullanım 16

17 Eğitim ve açık kaynak sf.net: egitim: 13000, CAI: 2500, kütüp: 2700, test:3000, Yönetim: 370 sci/eng: 35000, multimedia: 32K, oyun/eg: 39K, internet: 50K, yazilim geliştirme: 62K, masaustu: 7K Astronomi: 620, kimya: 783, cevre: 316, yer: 743, fizik: 1687, matematik: 3984, medical: 1338, Moleculer: 547, social: 913 feshmeat.net egit: 1000, oyun: 2500,bilim/muh: 2655, math: 600 GNU/Unesco: 5300+, moodle, manhattan virtual classrom, whiteboard 17

18 Eğitim ve açık kaynak-II
k12os.org: k12linux.org, k12ltsp.org, k12edcom.org ocw oedb.org: online education database schoolforge.net: koalisyon; curriki, wikiversity SEUL/EDU, , 700+ ocw-con. osef.org, gnacademy.org, schoolforge.net wikipedia, citizendium, stanford felsefe, connextions gutenberg, linux, openoffice, mozilla, google 18

19 Eğitim ve açık kaynak-III
CMS, WMS, LMS, LCMS Ozet: ab.org.tr/ab09/kitap/ozan_AB09.pdf Wiki: CMS, LMS ... directory.fsf.org, sf.net, linux.org, OSN Scholar, google.com Moodle, Atutor, efront, ... Drupal, zope, ... 19

20 Açık Kaynak -freshmeat
Freshmeat.net: 44K proje , 390 K users Geography 124/149 Visualization 633/649 image recognation 69 scientific/eng 3700 yazılım geliştirme 14000 20

21 İş birliği ortamları problem ve yazılım arsivleri
stablib, netlib, tsplib CTAN – com. TeX Archive Network CPAN - Perl CRAN R (S'e kinaye)‏ arxiv - matematik-fizik makele 21

22 Baslangıç noktaları virtual lib: vlib.org dmoz.org – open directory
openlibrary.org, archive.org ams.org, informs.org – mesleki birlikler scholar.google, (meta-) search engine 22

23 Özgür seçenekler acik-kaynak.org.tr linux.org.tr, lkd.org.tr
linuxquestions.org - equivalent linuxrsp.ru/ ... liste.linux.org.tr 23

24 Biz Ne Yapmalıyız ? Linux ve open source ile herkes tanışmalı
Temel Bilişim egitimi kavram temelli olmalı Open source ve ticari ürünler arasında egitimde denge olmalı ? Bilişim için open source cok önemli ? dot.net le uygulama geliştirsiniz, teknoloji degil! acik-kaynak.org.tr 24

25 Son Bir kaç söz Bilişim ve İnternet tercih meselesi değil
Bilgi Toplumu hedefi doğru hedef Sistemik ve uyumlu politikalar gerekli Açık kaynak öncelikli, ama tek değil Katılımcı, saydam, Demokratik yapılar Kendi somut planlarımızı biz geliştirmeliyiz Tek başına bilişim değil, ama bilişim şart 25

26 Bazı Web adresleri Wikipedia, tr.wikipedia.org linux.org.tr,
linux.org, sf.net, freshmeat.net acik-kaynak.org.tr, linux-sevenler.org belgeler.org, enixma E-posta listeleri Wiki, blog, rss! lkd.org.tr

27 Tarama motorları Google, scholar.google, maps.google, print..
Acik-erisim, creative commons Meta search , A9, de.li.cious, Firefox Search tools Wikipedia, free dictionary, webmaster, yahooligans Wikipedia, yahooligans, netscout

28 Sorular Teşekkür ederim blog.akgul.web.tr akgul.bilkent.edu.tr
akgul.web.tr/yazilar/ Akgul-duyuru, edu-net, uzak-egit 28

29

30 LINUX, E-DEVLET VE BİLGİ TOPLUMU
Mustafa Akgül Linux Kullanıcılar Derneği

31 Linux Kullanıcıları Derneği
1994 1995 inet-tr 1996 inet-tr, linux.org.tr İnet-tr, AB, İnternet Haftası 2000 Mayısı LKD Kuruldu Linux ve Özgür Yazılım, açık kaynak Kullanıcı, geliştirici, kurum, firma; çerceve LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 31

32 Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu
LKD - II Camia ve yurttaş için portal ve platform Sürekli seminer: ankara, istanbul, izmir? Gezici seminer: 30+ il, 70 ziyaret Klasik: inet-tr, AB, i-hafta Linux ve Özgür Yazılım Şenliği, 1-1.5K Listeler: ayda 1 milyon ileti ftp (160 giga), web’ler; 450 üye LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 32

33 Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu
İnternetin ürünü, bilişimin asi çocuğudur İş yapma biçimi, yazılım geliştirme felsefesi Sadece teknik değil, sosyolojik bir olgu Çekirdek, işletim sistemi, binlerce yazılım Cep telefon, süper bilgisayar, masa üstü Sunucu, yönlendirici, gömülü Mütevazı donanım, hotorejen sisteme uygun Linux Nedir ? LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 33

34 Bilgi Toplumuna Doğru İnternet  Bilgi Toplumu
Bilim, teknoloji, ar-ge, inovasyon Beyinsel emek, entellektüel sermaye Yaratıcı birey, üretici/tüketici birey Hiyararşı yıkılıyor, yatay/network örgüt Ekosistem, rekabirlik Katılımcı, saydam yönetim; her yerde STK 34

35 E-türkiye, e-devlet Ülkenin yeniden yapılanması: e-türkiye
Devletin yeniden yapılanması: e-devlet E-devlet, e-türkiye için öncü güç Bilgisayarlaşma, internet olmazsa olmaz! Ama, felsefe, insan, organizasyon önemlidir Bu bir süreçtir Bilgi toplumu bir tercih meselesi değildir! 35

36 Linux ve e-devlet Linux ucuz, yüksek başarımlı, güvenli, güvenilir ve dolayısıyla verimli alternatif En kritik ve yüksek başarım işleri En yaygın uygulamalara talibiz: ofis, internet; barış içinde yaşabiliriz İhtiyaca uygun yazılım geliştirmek, uyarlamak, var olan binlerceyi kullanmak, üretileni paylaşmak 36

37 Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu
Dünya’da Neler oluyor? Hemen her ülked Hemen her ülkede ciddi bir yöneliş var Eavrupa kapsamında güvenlik ve kamu Çin, çin-kore-japonya, malezya, ispanya, . Abd, ingiltere, almanya, rusya, italya Türkiye’de: üniversiteler, ISS’ler, Hükümet, Merkez bankası, İnönü, izmir ekonomi Yerelnet, yerelbilgi, eliar LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 37

38 Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu
Linux ve e-türkiye Linux bir öğrenme ve deney ortamıdır! Teknoloji üretmek zorundayız! Binlerce bilişimci yetişmeli Bunların yolu Linux’dan geçer Donanım ve yazılım tasarrufu Linux’la Eski bilgisayarlar, sayısal bölünme Ulusal işletim sistemi, uludağ projesi LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 38

39 Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu
Linux ve Eğitim Her okula internet, her okula Linux Her öğrenci Linux’ü ve openofis’i görsün Pilot projelerle tüm seçenekler denensin Linux sunucular: firewall, yönlendirici, web, e-posta, listeci, ... Her okul, ögretmen ve öğrenciye web Okul labi çevrenin icafe’si olsun Eğitimi zenginleştirici kullanım LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 39

40 Ne Yapmalı? Linux’u ciddiye alın, tanışın!
Linux sunucu ve masaüstünüz, (virus, dns)‏ Sunucularınızı, taşımadınızsa, linuxa ... Yazılımlarınızı platform bağımsız yazın Açık kaynak kod’tan ve Linux camiasından Yazılımları paylaşın ve beraber üretelim Ulusal işletim sistemi, ulusal yazılım sanayi 40 40

41 Biz Ne Yapabiliriz? Linux gelecektir!
Bilişim tüm sektörler için önemlidir, Linux bilişimin her boyutu ve toplumun her kesimi için önemlidir Biz STK olarak buradayız! Yardıma hazırız Platform ve katalizör olarak varız 41

42 Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu
Teşekkür ederiz Linux.org.tr Lkd.org.tr LKD Linux, e-devlet ve Bilgi Toplumu 15 Haziran 2004 42

43 Katılım, Demokrasi ve İnternet
Anti-global hareket interneti çok etkin ... Dağıtık, küçük gruplar haberleşme ... Bilgilenme, alternatif oluşturma, karar ... Kitleleri harekete geçirme (ventura, dean)‏ Yolsuzlugu önleme, yönetime katılma ... Strateji oluşturma, yayma ve ikna ... “Long Tail !” - herkese erişim!! 43