DİŞ HEKİMLİĞİNDE ANKSİYETE BOZUKLUKLARI

... konulu sunumlar: "DİŞ HEKİMLİĞİNDE ANKSİYETE BOZUKLUKLARI"— Sunum transkripti:

1 DİŞ HEKİMLİĞİNDE ANKSİYETE BOZUKLUKLARI
Prof Dr Süheyla Ünal

2 İyi tanımlanmış tehdit
Korku Kaygı İyi tanımlanmış tehdit Bilinmeyen ya da hastalıklı şekilde tanımlanmış tehdit Stres/Tehlike/ Tehdit durumunda yaşanan ve ruhsal deneyim O anda sözkonusu olan olaya özgündür Yaşam için temel savunma tepkilerini düzenleyen OSS ile ilişkilidir Savaş/ Kaç tepkisiyle sonuçlanır Olası bir tehdit beklentisinin bireyde yarattığı “kontrol edilemezlik” duygusu Gelecek yönelimlidir Gerilimin bedensel belirtilerini taşır Belirgin olumsuz duygulanımla karakterizedir

3 Görülme sıklığı ve önemi
Amerika’da yetişkinlerin %75’inin farklı düzeylerde dental kaygıya sahip olduğu, %5-10 düzeyde dental fobi olduğu belirlenmiştir Kadınlarda erkeklerden daha fazla görülmekte Kaçınmaya yol açtığı için tedaviyi geciktirmekte

4 Dental korku Bilinen bir tehdit karşısında savaş-kaç tepkisiyle sonuçlanan yanıt Daha önceki deneyimlere göre farklı şiddetlerde olabilir

5 Fobi Korkulan nesne, durum ya da etkinlikten kaçınmaya yol açan mantıksız ve aşırı düzeyde korku Korkulan uyarana maruz kalındığında panik atağa kadar ilerleyen anksiyete tepkisi

6 Dental fobi Bilinmeyen bir tehlikeye karşı oluşan bir tepki
Oldukça yaygındır, daha önce deneyimi olmasa da oluşabilir Dental korkudan daha şiddetlidir Kaçınmaya yol açar

7 Dental fobinin kaynakları
Ağzı ve dişleri hakkında kişisel endişe Kontrol kaybı Bilinmeyen Ekibe güvensizlik Yaygın anksiyete bozukluğu Panik bozukluğu

8 Dental fobi Potansiyel fobik uyaran
Cadde....Bekleme odası ….Diş koltuğu…. İğnenin ya da aletlerin görülmesi AĞRI

9 Kontrol kaybı korkusu Dental anksiyete ağrıdan çok kontrol kaybı ile ilişkilidir.

10 Neden ağız??? Duyusal homonculus

11 PANİK TETİKLEYİCİ SEMPATİK AKTİVİTE HIZLI SOLUMA FELAKETLEŞTİRİCİ
YORUMLAMA SOLUNUM ALKALOZU BEDEN DUYUMLARI

12 Diş hekimi fobisi kısır döngüsü
Berggren Moore et al. BMC Psychiatry 2004 4:10

13 Korku kontrol protokolü
Uygulamadan önce Uygulama sırasında Uygulamadan sonra

14 Randevu sırasında Cerrahi uygulama ve sonrası hakkında bilgilendirmek
Olası risk ve komplikasyonları anlatmak Güvence vermek

15 Önce Cerrahi uygulamadan önceki gece uyku düzenlemesi için hipnotik bir ajan verilebilir Cerrahi uygulanacak sabah kaygıyı azaltmak için sedatif ilaç verilebilir Randevusu mümkün olduğunca sabah saatlerine verilir ve bekleme odasındaki süre en azda tutulmaya çalışılır

16 Uygulama sırasında Sözel rahatlatma Dikkat dağıtıcı konuşma
Gereksiz gürültüleri önlemek Cerrahi aletleri hastanın görüş alanı dışında tutmak Arka planda dinlendirici bir müzik olması

17 Analjezi- Anestezi Etkili analjezi/sedasyon uygulamak
Anksiyeteyi azaltma: Hastanın bilinci açık ve sözel tepki verebilir durumdadır. Bilişsel işlevlerini sürdürmektedir. Bilinçli sedasyon:Hastanın bilinç düzeyi bağımsız hareket edebileceği ve fiziksel uyaranlara uygun tepki verebileceği düzeyde depressedir

18 Sedasyon Diazepam: Anksiyolitik olarak 2 mg 8 saat önce evde po
Premedikasyon için mg operasyondan 2 saat önce hastanede po veya im Midazolam: Bilinçli sedasyon ve ansteziye giriş için Pre-op sedasyon için işlemden 1 saat önce 0.07 – 0.08 mg/kg im (2 saatlik etki)

19 Uygulama sırasında Kontrolün hastada olmasını sağlamak
Uygulamanın nasıl olacağı, ne kadar süreceği konusunda hastayı bilgilendirmek Ağrı ya da kaygı uyandıracak bir manuplasyondan önce hastaya bilgi vermek Sık sık uygulamanın devamı konusunda hastadan izin istemek Hasta kendini iyi hissetmediğinde işlemi durdurmak (Durdurmamı istediğinizde elinizi kaldırın) Hastaya istediği süreyi vermek

20 Uygulamadan sonra Herhangi bir sorun olduğunda ulaşacağı kişiyi bildirmek Operasyondan sonra herhangi bir problem olup olmadığını kontrol etmek için akşam hastayı telefonla arayıp durumunu sormak