İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMLERİ

... konulu sunumlar: "İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMLERİ"— Sunum transkripti:

1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMLERİ

2 ILO OHS 2001, BS 8800 TS ISO EN 9000, TS ISO EN 14001 TS OHSAS 18001 Politika belirleme ve planlama Kontrol ve düzeltici-önleyici faaliyetler Kayıt ve tetkik

3 AMACIMIZ: Katılımcıların, iş sağlığı ve güvenliği alanında yaygın olarak kullanılan iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi belgelendirme standartları hakkında bilgi edinmelerini sağlamaktır

4 HEDEFLERİMİZ Bu dersin sonunda katılımcılar, yönetim sistemlerinin kurulmasını, uygulamaya geçirilmesini ve sürdürülmesini açıklar

5 ILO OHS 2001

6 ILO’ nun kuruluş tarihi 1919
Türkiye ILO'nun faaliyetlerine 1945 yılında Çalışma Bakanlığı’nın kurulmasından sonra etkin şekilde katılmıştır 1947'de çıkarılan Sendikalar Kanunu'na kadar sendikalar bulunmadığı için ILO'ya işçi ve işveren temsilcisi gönderilemedi

7 ILO-OSH 2001 Uluslararası Çalışma Örgütü
(Mesleki ) İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri

8 ILO tarafından, Pratik yönergeler şeklinde herkesin uygulayabileceği şekilde tasarlanarak geliştirilen İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri Kılavuzu ILO Yönetim Kurulunca Haziran tarihinde onaylanmış ve Aralık-2001 de yayınlanmıştır

9 Ülkelere kendi İSGYS çerçevelerini kurmaları için yardımcı olmak
Amacı; Ülkelere kendi İSGYS çerçevelerini kurmaları için yardımcı olmak Kuruluşlara, İSG konusunu genel politika ve idari düzenlemeleriyle entegre etmeleri için yol göstermek ILO-OSH 2001

10 Araştırma sonuçlarına göre düzeltici çalışmalar yapılır.
İÇERİK Tehlikeleri ve riskleri kontrol etmek için önleyici ve koruyucu tedbirlerin uygulanmasını tavsiye eder. Bunlar öncelik sırasına göre tehlike ve risklerin yok edilmesinden KKD’ ların teminine kadar açıklanmıştır. Kuruluşun sağlık ve güvenlik şartlarının satın alma ve kiralama şartnamelerine dahil edilmesi gerekliliğini vurgular. İşle ilgili yaralanmalar, sağlık durumundaki bozukluklar, hastalıklar ve olayların sağlık ve güvenlik performansına etkilerinin araştırılması vurgulanır. Araştırma sonuçlarına göre düzeltici çalışmalar yapılır. ILO-OSH 2001

11 BS 8800

12 Amacı; iş sağlığı ve güvenliği yönetiminin, işletme yönetimine entegre edilmesi gerektiği ve genel yönetimin ayrılmaz bir parçası olduğu gerçeği düşünülerek hazırlanmıştır. BS 8800 bir rehber standarttır ve işletme yönetimine rehberlik edecek önerileri içermektedir.

13 Kılavuz niteliği taşıyan bu standart kurumların belgelendirilmesine yönelik temel teşkil etmektedir.
1996 da İngiliz standartlar enstitüsü (british Standadization Ins. BSI) tarafından Mesleki (İş) Sağlık ve Güvenlik Yönetim Sistem Rehberi olarak yayımlanmıştır . BS 8800 temel alınarak diğer standart çalışmaları 1999 yılında OHSAS standardı oluşturulmuştur. Bu rehber etkin bir İSİG Yönetim Sistemi için temel olan başlıkları kapsamaktadır

14 BS 8800: a) İSİG Yönetim Sistemi Geliştirme, b) Diğer yönetim sistemleri ile bağlantı kurma konularında rehberlik etmektedir

15 BS 8800 göre işletmedeki bütün birimlerde çalışan yetkililer;
. Birimlerinde çalışan bütün insanların sağlığından ve güvenliğinden sorumlu olmalı, • Birimlerindeki ortamlardan, sağlık ve güvenlik yönünden etkilenenlerin sorumluluğunun da kendilerine ait olacağını bilmeli, . Alacakları kararların İSİG Yönetim sistemi performansını etkileyecek düzeyde olduğunun bilincinde olmalıdırlar.

16 TS ISO EN 9000

17 23 Şubat 1947 yılında kurulmuş olan ISO (Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu) Şuan138 ülkenin ulusal standart hazırlama kuruluşlarını bünyesinde toplayan sivil bir federasyondur. Merkezi: İsviçre’nin Cenevre şehrindedir.

18 ISO 9000, Kalite Yönetimi ve Kalite Güvencesi Standartlarının seçimi ve kullanımı için bir rehberdir. Bu standardın ne anlama geldiğini açıklamak için gerekli olan beş kalite kavramını : Kalite Politikası, Kalite Sistemi Kalite Yönetimi, Kalite Kontrol, Kalite Güvencesi) tanımlar. Bazı temel kalite kavramlarını verir, aralarındaki ilişkileri ve farklılıkları açıklığa kavuşturur ve seçmelerine yardım ederek yol gösterir.

19 ISOnun temel amacı; Uluslararası mal ve hizmet alışverişini kolaylaştırmaktır. Bilimsel, teknik, ekonomik alanlarda karşılıklı anlaşmaları sağlamak için dünyada standardizasyonu geliştirmektir. Ulusal standartları uyumlaştırmak, birleştirmek ve önerilerde bulunmaktır. Bütün üyelerin onayı ile uluslararası standartlar oluşturmaktır. Ulusal ve uluslararası alanda kullanılmaya elverişli koşulları taşıyan yeni standartların gelişimini desteklemektir. Ulusal ve teknik kurulların çalışmalarına ilişkin bilgi alışverişi sağlamaktır. Standardizasyon ile ilgili diğer uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapmak, bu kuruluşların işini kolaylaştıracak standardizasyon çalışmalarında bulunmaktır ISO 9000 Belgesi Nereden Alınır? Sitem belgelendirmesine karar veren ve bu yönde tüm hazırlıklarını tamamlayan tüm firmalar, ulusal veya uluslararası platformda kabul görmüş ve tanınmış bir belgelendirme kuruluşuna müracaat ederler. Belgelendirme kuruluşunun seçimi tamamen firmaya aittir ve kanuni bir zorunluluk yoktur. Firma veya kurum; müşteri portföyünü değerlendirerek, belgelendirme kuruluşunu seçmelidir. Çünkü ISO 9000 belgesi müşteriye kaliteyi anlatmak için alınmaktadır, bu nedenle de seçilecek kuruluşun müşteri tarafından kabul görmesi gerekir. ISO 9000 Belgesinin Süresi Var mıdır? Belgelendirme kuruluşu seçildikten sonra, firma veya kurumun denetimi için bir plan ve program yapılır ve firma veya kurum denetiminden sonra uygun olan sistem belgelendirilir. ISO 9000 belgeleri üç yıl için verilir ve her yıl ara denetimlerle takip edilir. Üç yılın sonunda ise yeniden belgelendirme tetkiki yapılır. Şu kesinlikle unutulmamalıdır ki ISO 9000 belgeleri , sadece belge almak için değil , kalite ve müşteri memnuniyetini sağlamak ve bu güveni müşteriye vermek için alınmalıdır.

20 YÖNETİM SİSTEMLERİ OHSAS 18001 ISO 14001 ISO 9001

21 TSE-EN-ISO 9001:2008

22 ISO 9001 standardı, her 5 yılda bir ISO tarafından gözden geçirilmekte ve uygulayıcıların görüşleri ve ihtiyaçlar doğrultusunda gerekli revizyonlar yapılarak yeniden yayınlanmaktadır 2008 rakamı, bu revizyonun 2008 yılında yapılıp, yayınlandığını gösterir versiyon tarihidir (ISO 9001:2008 versiyonu) Standart ilk olarak 1987 yılında Kalite Güvence Sistem Standardı olarak yayınlanmıştır

23 TS-EN- ISO 9001 Kalite Yönetim Standardıdır .

24 TS EN ISO 9001-KALİTE YÖNETİM SİSTEMİNİN SÜREKLİ İYİLEŞTİRİLMESİ
MÜŞTERİ Yönetim Sorumluluğu MÜŞTERİ Kaynak Yönetimi Ölçme analiz ve iyileştirme TATMİN Ürün gerçek- leştirme ŞARTLAR ÜRÜN ÇIKTI GİRDİ

25 ISO 9001 : 2008 Yararları Dış Yararlar: 1.kuruluşun imajının güçlenmesi, 2.müşteri memnuniyeti, 3. müşteri artışı, 4. rekabet gücünün artması, 5.daha iyi tedarikçi ilişkileri, sağlanır.   İç yararlar: Yönetimin Etkinliği, Olumlu Kültürel Değişim, Kalite Bilincinin Oluşması, Daha İyi Bir Dokümantasyon, Sistematikleşmek, Standardizasyon ve Tutarlılık, Etkinlik ve Üretkenlik Artışı, Maliyetlerin Azaltılması,

26 TANIMLAR

27 Birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar takımı.
Proses: Girdileri çıktılara dönüştüren birbirleriyle ilgili veya etkileşimli faaliyetler takımı. Ürün: Bir prosesin sonucu. Sistem: Birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar takımı.

28 Politika ve hedefleri oluşturma ve bu hedefleri başarma sistemi.
Yönetim Sistemi: Politika ve hedefleri oluşturma ve bu hedefleri başarma sistemi. Kalite Politikası: Bir kuruluşun yönetimi tarafından resmi olarak ifade edilen kalite ile ilgili bütün amaçları ve idaresi. Kalite Yönetimi: Bir kuruluşun kalite bakımından idare ve kontrolu için koordine edilmiş faaliyetler.

29 Elde edilen sonuç ile kullanılan kaynaklar arasındaki ilişki.
Sürekli İyileştirme: Şartların yerine getirilmesi yeteneğini arttırmak için tekrar edilen faaliyet. Verimlilik: Elde edilen sonuç ile kullanılan kaynaklar arasındaki ilişki.

30 TS ISO EN 14001

31 İşletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir şekilde azaltılması ve mümkün ise ortadan kaldırılabilmesi için geliştirilen yönetim sistemine Çevre Yönetim Sistemi adı verilir. ISO Çevre Yönetim Sistemi, özünde doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan, risk analizleri tabanında kurulan bir yönetim modelidir.

32 1996 yılı eylül ayında ISO Çevre Yönetim Sistemi standardı ISO tarafından yaklaşık 50 farklı ülkenin temsilcilerinden oluşan teknik komitenin çalışmaları yayınlanarak hayata geçirildi.

33 ISO bir ürün standardı değil sistem standardıdır ve ne üretildiğinden ziyade, nasıl üretildiği ile ilgilenir. Çevre performansının izlenmesi ve sürekli iyileştirilmesi temeline dayanır. Çevre faktörlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat ve kanunlar tarafından tanımlanmış koşullara uymayı şart koşar.

34 Planlama: Uygulama ve İşlem: ISO 14001 Standart Prensipleri
Yükümlülük Altına Girme ve Politika Kuruluş çevre politikasını tayin etmeli ve çevre yönetim sistemine bağlılık taahhüdünde bulunmalıdır. Planlama: Kuruluş, çevre politikasını gerçekleştirmek, amaç ve hedeflerine ulaşabilmek maksadıyla etkin bir uygulamada bulunabilmek için gerekli yetenek ve imkanlarla birlikte bir destek mekanizması geliştirmelidir. Uygulama ve İşlem: Kuruluş faaliyet, ürün ve hizmetlerinin çevre boyutlarını belirlemeli, bunların önemli olanlarını seçmelidir. Taahhütlerini gerçekleştirmek için amaç ve hedefler tespit etmeli, bu amaç ve hedeflere ulaşmak için gerçekleştireceği faaliyetleri programlamalıdır. Kontrol ve Düzeltici Faaliyet: Kuruluş, çevre icraatını ve bu icraattaki başarı derecesini ölçmeli, izleyip değerlendirmelidir. Kuruluş, genel çevre icraatını ve bu icraattaki genel başarı derecesini geliştirmek amacıyla, çevre yönetim sistemini gözden geçirmeli ve sürekli olarak geliştirmelidir. Gözden Geçirme ve Geliştirme: 34

35 TANIMLAR

36 Sürekli Gelişme: Kuruluşun, çevre politikasına uygun olarak genel çevre icraatında gelişmeler sağlamak için kuruluş çevre yönetim sisteminin sürekli olarak iyileştirilmesidir Çevre: Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü, hava, su , toprak, tabii kaynaklar, bitki topluluğu (flora) hayvan topluluğu (fauna), insanlar ve bunlar arasındaki ilişkileri içinde alan ortamdır.

37 Çevre Boyutu: Kuruluşun, faaliyetlerinin, ürünlerinin veya hizmetlerinin çevre ile etkileşime giren unsurlarıdır. Çevre Etkisi: Çevrede, kısmen veya tamamen kuruluşun faaliyet, ürün ve hizmetleri dolayısıyla ortaya çıkan, olumlu veya olumsuz her türlü değişikliktir.

38 Kirlenmenin Önlenmesi:
Kirlenmeyi önlemek, azaltmak veya kontrol altında tutmak amacıyla yeniden devreye sokmayı, başka işleme tabi tutmayı, işlemde değişiklik yapmayı, kontrol mekanizmalarını, kaynakların etkin kullanımını, malzeme ikamesini içine alabilen her türlü işlem ve uygulamaya başvurulması, malzeme veya ürün kullanılmasıdır.

39 Çevre Politikası: Kuruluşun, genel çevre icraatı ile ilgili niyet ve prensiplerini açıklamak,faaliyet, çevre amaç ve hedeflerle çerçeve teşkil etmek üzere yaptığı beyandır. Sürdürülebilir Kalkınma: Kısaca, mevcut ihtiyaçları gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine engel olmadan karşılayarak kalkınmaktır.

40 Hayat Boyu Değerlendirme:
Bir mal ve hizmet sisteminde belirli bir malzeme ve enerjiden elde edilen mal ve hizmetlerle bu sistemin hayat dönemince ortaya çıkan ve doğrudan doğruya sisteme atfedilebilen çevre etkilerine ait bilgilerin toplanması ve gözden geçirilmesiyle ilgili bir usuller dizisidir.

41 TS OHSAS 18001

42 OHSAS kuruluşların ürün ve hizmetlerinin güvenliğinden çok çalışanın sağlığına ve işin güvenliğine yönelik bir standarttır. OHSAS (TS 18001) : İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi OHSAS (TS 18002) : İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin Uygulama Rehberi EU-OSHA Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı

43 TS 18001 -2008 İSGYÖNETİM SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIR
YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ KONTROL VE DÜZELTİCİ FAALİYET UYGULAMA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI SÜREKLİ İYİLEŞTİRME PLANLAMA

44 OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Belgesi
Çalışanlar, yönetenler, denetleyenlerin rol ve sorumluluklarını açık hale getirmek. Motivasyon ve katılımı arttırmak Ulusal yasa ve dünya standartlarına uyum süresini ve maliyeti azaltmak Rekabeti artırmak Kaynakların korunmasını sağlamak Yönetimin tahahhüdünün sağlandığını göstermek Karlılığı artırmak nedenlerden dolayı uygulanmaktadır

45 TANIMLAR

46 Kaza: Ölüme, hastalığa, yaralanmaya, hasara veya diğer kayıplara sebebiyet veren istenmeyen olay. Zarar: İnsanların yaralanması, hastalanması, malın, çalışılan yerin zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine neden olabilecek potansiyel kaynak ve durum.

47 Güvenlik: Kabul edilemez zarar riski altında olmama durumu İş Sağlığı ve Güvenliği: Çalışanların, geçici işçilerin, müteahhit personelin, ziyaretçilerin ve çalışma alanındaki diğer insanların refahını etkileyen faktörler ve şartlar.

48 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi:
Kuruluşun faaliyetleri ile ilgili ISG risklerinin yönetimini kolaylaştıran, tüm yönetim sisteminin bir parçasıdır. Bu kuruluş yapısını, faaliyet planlarını, sorumlulukları, deneyimleri, prosesleri, prosedürleri ve kuruluşun İSG politikasının geliştirilmesi, uygulanması, iyileştirilmesi, başarılması, gözden geçirilmesi ve sürdürülmesi için kaynakları kapsar.

49 Performans: Kuruluşun ISG politika ve hedefleri temel alınarak, sağlık ve güvenlik risklerinin kontrolü ile ilişkili ISG yönetim sisteminin ölçülebilir sonuçları. Tehlike: İnsanların yaralanması,sağlığının bozulması veya bunların gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak, durum veya işlem.

50 RİSK RİSK: Risk = İ x Ş İ: İhtimal Ş: Şiddet
Tehlikeli bir olayın veya maruz kalma durumunun meydana gelme olasılığı ile olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesinin birleşimi. İ H T M A L Risk = İ x Ş İ: İhtimal Ş: Şiddet RİSK ŞİDDET(Yaralanma-Ölüm)

51 Risk Değerlendirmesi:
Tüm proseslerde, riskin büyüklüğünü tahmin etmek ve riske tahammül edilip edilemeyeceğine karar vermek. Katlanılabilir(Kabul Edilebilir) Risk: Kuruluşun, yasal zorunluluklara ve kendi ISG politikasına göre, tahammül edebileceği düzeye indirilmiş risk.

52 İSG Yönetim Sistemi: Kuruluşun İSG Politikasını geliştirmek ve uygulamak ve İSG risklerini yönetmek için kullanılan tüm kuruluşun yönetim sisteminin bir parçası. Sürekli İyileştirme Kuruluşun, İSG politikasına bağlı olarak, genel iş sağlığı ve güvenliği performansını iyileştirmek üzere, İSG yönetim sistemini geliştirmek için tekrarlanan proses.

53 Kuruluşun İSG riskleri yönetiminin ölçülebilir sonuçları
Tetkik: “Tetkik kriterlerinin” karşılanma derecesini belirlemek amacıyla “tetkik delillerinin” elde edilmesi ve objektif olarak değerlendirilmesi için yapılan sistematik, bağımsız ve dokümante edilmiş proses İSG Performansı: Kuruluşun İSG riskleri yönetiminin ölçülebilir sonuçları Uygunsuzluk: Bir Şartın yerine getirilmemesi

54 PLANLA İş Sağlığı ve Güvenliği açısından amacın belirlenmesi, (neyi başarmak istiyoruz, nerede, ne zaman ) Mevcut durumu analiz etme, Hedeflerin belirlenmesi, Kayıtların analizi, Tehlikelerin Belirlenmesi, Risk değerlendirme metodlarının belirlenmesi, Detaylı plan hazırlaması ( uygulama planı ), İç talimatlar hazırlama, UYGULA Riskleri Değerlendirme Risklerin kabul edilebilir olup olmadığına karar verme Kontrol Önlemlerinin seçimi ve uygulaması Her bölümdeki İlgili kişileri bilgilendirme, eğitme ve katılımını sağlama Faaliyet planını izleme ve gerçekleştirme Uygulama sonuçlarını yakın takip etme

55 KONTROL  ET Hedef veya hedeflere ulaşıldı mı? İç talimatlar ve yönergeleri gözden geçirme Olası sapmaları tespit etme ve kaydetme İlgili kişileri bilgilendirme ÖNLEM AL Kalıcı bir denetleme sistemi kurma Etkili önlemleri standartlaştırma Gerekli eğitim ve yönlendirmeleri sağlama

56 İşletmedeki bütün birimlerde çalışan yetkililer;
İSG Yönetim Sistemi Elemanları Politika üst Yönetimin katılımının sağlandığı açık anlaşılır ve bütün çalışanları içine alacak şekilde , yasaların gerekliliklerini kapsayan , işletmeyi ileri götürebilecek müşteri memnuniyetinin ve çalışanların güvenli çalışma ortamında çalışabilecekleri bir İSG politikası yönetim tarafından oluşturulmalıdır. Planlama Oluşturulan İSG kültürünün bütün olarak uygulanabilirliğinin ve bu kültürün gelişmesi için geri dönüşümlerin gerçekleştiği ve organizasyonun buyüklüğüne uygun kaynakların sağlandığı süreçtir Yasal düzenlemeler kapsamında sıfır kazaya ulaşabilmek için bütün risklerin önlem altına alınabilmesi için gerekli olan yöntemlerin belirlenmesi Uygulama ve İşletim Kontrol ve Düzeltici Faaliyetler İSG yönetim sisteminin hedefleri ve politikayı gerçekleştirmek konusunda yeterliliği ve planlanan düzenlemelere uygunluğu, sistematik olarak gözden geçirilmelidir. Hazırlanmış olan politikaların ne kadarının gerçekleştiğinin ölçümlerinin yapıldığı ve daha iyiye ulaşmak için gerekli olan denetimlerin yapılması ve denetimler sonrası yeni yöntemlerin belirlendiği süreç İşletmelerin öncelikle bir İSG Politikası olması gerekmektedir; Bu politika aşağıdaki başlıkları içerecek şekilde hazırlanmalıdır; İSG’ ni iş performansının entegre bir parçası olarak tanımlanmak, Yüksek bir İSG performansına ulaşmak, Yasaların gerektirdiği düzenlemeleri kapsamak, Sürekli maliyet-yarar bir performans gelişimini sağlamak, Politikayı uygulamaya yönelik uygun ve yeterli kaynakları sağlamak, İSG Politikasının amaçlarını hazırlamak ve işletme içi herkesin bilgilenmesine yönelik yayınlamak, İSG yönetimine birinci derecede öncelik vermek, İSG Politikasının işletmede tüm seviyelerde anlaşılmasını , uygulanmasını ve yerleştirilmesini sağlamak, Çalışanların Politikaya uymak ve uygulanmasını sağlamak konusunda işbirliğini sağlamak, İSG Politikasını belirli aralıklarla gözden geçirmek, Her seviyede çalışanların İSG politikası uyarınca sorumluluklarını yerine getirebilmeye yönelik uygun eğitimleri aldıklarından emin olmak, Üst Yönetimin Katılımı İSG sorumlulukları bütünüyle üst yönetimle ilgilidir. En güzel uygulama, üst yönetimden ( büyük kuruluşlarda Yönetim Kurulu Üyelerinden biri olabilir) birisinin, İSG yönetim sistemiyle ilgili bütün sorumluluğu alarak, işletmede uygulama ve organizasyonu sağlamasıdır. Üst düzey Yöneticiler, İSG performansının daha da artması için aktif olarak kendi katılımlarını göstermelidirler. PLANLAMA Tehlikenin Saptanması, Risklerin Belirlenmesi ve Risk Kontrolü İçin Planlama : Bu planlama rutin olan ve olmayan tüm faaliyetleri, tüm personeli (taşeron ve ziyaretçiler dahil) kapsamalıdır. Tehlikelerin belirlenmesi, risk değerlendirilmesi ve risk kontrol süreçleri dokümante edilmeli ve şu başlıkları kapsamalıdır; Tehlikeler belirlenmeli, Riskler tanımlanmalı ve risk dereceleri belirlenmeli, Tolere edilebilir riskler değerlendirilmeli, Mevcut kontrol önlemleri değerlendirilmeli, Bu aktivitelerden sorumlu personel ile bunların yetki-sorumlulukları tanımlanmalı, Tehlikelerin belirlenmesi, risk değerlendirmesi aşamalarında önleyici/proaktif önlemlere ağırlık verilmelidir. b) Yasal ve Diğer Şartlar : Kuruluş uygulanacak hukuki ve diğer İSG şartlarını belirlemeli, bu bilgileri güncelleştirmeli, çalışanları ve diğer ilgili tarafları bilgilendirmelidir. c) Hedefler : İşletme mümkün olan her düzeyde dokümante edilmiş İSG hedeflerini belirlemeli, hayata geçirmeli ve sürekliliğini sağlamalıdır. Hedefler oluşturulurken yasal şartlar, İSG tehlike ve riskleri, teknolojik olanaklar, finansal ve işletimsel gereksinimler dikkate alınmalıdır. Hedefler İSG politikası ile uyumlu olmalıdır. UYGULAMA ve İŞLETİM a) Yapısal Ağ ve Sorumluluklar : Politikanın uygulanması ve etkin bir İSG yönetimi için bir organizasyon şunlara sahip olmalıdır ; Yeterli İSG bilgisine ulaşılması, kanuni yaptırımlar çerçevesinde güvenli aktiviteler yapılması için beceri ve kabiliyet, Yönetim yapısı içinde sorumlulukların dağılımının tanımlanması ve gerçekleştirilmesi Kişilerin sorumluluklarını yerine getirebilmeye yönelik gerekli yetki ile donatılması, Organizasyon yapısına ve büyüklüğüne uygun gerekli kaynakların sağlanması, Organizasyonun tüm seviyelerinde ihtiyaçların tanımlanması ve gerekli eğitimlerin organize edilmesi, İSG bilgisinin etkin şekilde ve uygun yerde paylaşılmasına, iletişim sağlanmasına yönelik organizasyon yapılması, Uzmanlardan öneri ve hizmet almaya yönelik organizasyon yapılması, Çalışanların katılımının sağlanmasına yönelik organizasyonlar yapılması, İşletmedeki bütün birimlerde çalışan yetkililer; Birimlerinde çalışan bütün insanların sağlığından ve güvenliğinden sorumlu olmalı, Birimlerindeki ortamlardan, sağlık ve güvenlik yönünden etkilenenlerin sorumluluğunun da kendilerine ait olacağını bilmeli, Alacakları kararların İSG Yönetim sistemi performansını etkileyecek düzeyde olduğunun bilincinde olmalıdırlar. Üst yönetim, yönetim temsilcisi, organizasyonun diğer yönetim kademelerinin görev ve sorumlulukları tanımlanmalı ve dokümante edilmelidir. b) Eğitim, Bilinçlendirme ve Yeterlilik : İhtiyaç olan İSG bilinci tanımlanmalıdır. Bu kapsamda gerekli olan eğitimler zamanında ve sistematik olarak düzenlenmelidir. Kişilerin gerekli bilgileri ve bilinci kazandıklarının ve bunları sürdürdüklerinin değerlendirmesi yapılmalıdır. Eğitimler kayıt altına alınmalıdır. Bu eğitimler; Bireysel rol ve sorumlulukların tanımlanma eğitimleri, İSG düzenlemeleri, tehlikeler, riskler ve uyarılar ile ilgili eğitimleri, Prosedürlerin anlaşılması eğitimleri, Yöneticilere yönelik sorumluluk eğitimleri, Taşeron, ziyaretçiler için bilinçlendirme ve bilgi verme eğitimlerini kapsamalıdır. c) Danışma ve İletişim : İşletme çalışanlarına ve ilgili diğer taraflara danışarak ve uygun İSG bilgilerinin iletişimini sağlayarak yaptığı düzenlemeleri dokümante etmeli ve geliştirmelidir. Bu düzenlemeler çalışanları da kapsamalıdır. Politikanın ve hedeflerin gözden geçirilmesi, tehlike tanımlamaları, prosedürlerin hazırlanma ve değerlendirilmesi, risk kontrol ve risk değerlendirmelerin gözden geçirilmesi aşamalarında ve  İSG'ni etkileyen değişiklikler, yeni teknoloji, ekipman, prosedür ve çalışma yöntemleri vb. konularda çalışanlara da danışılmalıdır. d) Dokümantasyon : Bunlar İSG'ni destekleyen İSG el kitabı, prosedürler, iş talimatları, formlar vb. dir. e) Doküman ve Veri Kontrolü : Dokümanların belirlenmesi, onaylanması, yayınlanması ve yürürlükten kaldırılması başlıklarını kapsamalıdır. Bu amaçla; dokümanların bulundukları yeri, periyodik olarak gözden geçirildiklerini, ilgili yerlerde son revizyonlarının yer aldıklarını, yürürlükten kalkanların da ilgili tüm yerlerden kaldırıldığını yada istenmeyen kullanıma kapalı olduğunu tanımlayan prosedür hazırlanmalıdır. f) Acil Durum Hazırlıkları : Potansiyel acil durum ve olayları ve bu durumda yapılacakları tanımlayan, bunlardan kaynaklanacak hastalık veya yaralanmaları önleme veya azaltmaya yönelik plan ve prosedürler oluşturulmalı, uygulamaya sokulmalı ve süreklilikleri sağlanmalıdır. Acil durum planları hazırlanmalıdır. Bu planlarda; Potansiyel kaza ve acil durumlar. Görev alacak kişiler, Tüm personelin yapacakları (taşeron ve ziyaretçiler dahil), Tehlikeden uzaklaşma prosedürleri, Organizasyon dışı kurumlarla iletişim yöntemleri, Yasal kuruluşlarla ve toplumla iletişim yöntemleri, tanımlanmalıdır. İhtiyaç duyulacak ekipmanlar belirlenmeli ve sağlanmalıdır. Tatbikatlarla mevcut plan değerlendirilmeli ve güncelleştirilmelidir. KONTROL ve DÜZELTİCİ FAALİYETLER a) Performans Ölçümü ve İzleme : Hangi politika ve amaçların gerçekleştirilebildiğini gösterir. Yetersizlikler görüldüğü zaman, sebepleri kökten tespit edilmeli ve düzeltilmesi için gereken düzenlemeler yapılmalıdır. İşletmenin ihtiyaçlarına uygun nicelik ve nitelikte olmalıdır.  İSG yönetim programına, ilgili hukuki yaptırımlara uyum derecesini izlemek üzere proaktif bir yaklaşım planlanmalıdır. (Proaktif Performans Ölçümü: gözlemler ile; örneğin yapılacak işin güvenlik sistemleri, çalışma izinleri , gibi.) Kazaları, sağlık bozukluklarını ve diğer İSG olaylarını olay sonrasında izlemeye yönelik reaktif bir yaklaşım planlanmalıdır.  (Reaktif Performans Ölçümü : Kazaların, kazaya ramak kalma durumların, hastalık-sağlık, diğer sağlık ve güvenlik performans olaylarının takibi gibi.) İzleme ve ölçüm sonuçlarının veri kaydı yapılmalıdır. İzleme ve ölçüm için gerekli olan cihazların kalibrasyon ve bakım yöntemleri tanımlanmalıdır. b) Kayıtlar ve Kayıt Yönetimi : Organizasyon, denetim, gözden geçirme sonuçlarına ilişkin kayıtlar tanımlanmalı, saklanması ve ortadan kaldırılması konularında prosedürler oluşturulmalıdır. İSG kayıtlarının ortadan kaldırılmasında, yetki, kayıtların gizliliği, kayıtların tutulmasındaki yasal ve diğer gereklilikler dikkate alınmalıdır. c) Denetim : Yapılan planlamaların İSG yönetim sistemi için uygunluğu, gereğince uygulanıp uygulanmadığı, politika ve amaçlara cevap verme durumu değerlendirilmelidir. Denetleme çok geniş olabilir veya seçilmiş bir alan veya konulara yönelik olabilir. Denetim sonuçları ve alınması gerekli düzeltici önlemler ilgili tüm kişilerle paylaşılmalı, bu kişiler bilgilendirilmelidir. Denetleme şu soruları içermelidir; Organizasyonun genel İSG Yönetim Sistemi tanımlanan İSG performans standartlarına ulaşma kapasitesine sahip mi? İSG Yönetim Sisteminin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir ? Organizasyon gerçekten hedeflediklerini yapıyor ve ulaşabiliyor mu ? İSG YÖNETİM SİSTEMİNİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ İSG yönetim sisteminin hedefleri ve politikayı gerçekleştirmek konusunda yeterliliği ve planlanan düzenlemelere uygunluğu, sistematik olarak gözden geçirilmelidir. Bu kapsamda;  İSG politikasına uygunluk, İSG hedeflerinin sürekli iyileştirme kapsamında revizyonu, Tehlike bildirim sürecinin etkinliği, Risk kontrol önlemlerinin etkinliği, Kaynakların yeterliliği, Etkin olmayan prosedürlerin belirlenmesi, Beklenen teknolojik veya yasal değişikliklerin sistem üzerine etkileri, değerlendirilmelidir. Yönetimin Gözden Geçirmesi 56

57 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin sağladığı yararlar
Çalışanları işyerinin olumsuz etkilerinden ve kazalardan koruyarak, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak, Çalışan motivasyonu ve çalışan katılımını artırmak, İş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle oluşabilecek iş ve iş gücü kayıplarını en aza indirgeyerek, iş veriminde artışın sağlanması ve maliyetlerin düşürülmesini sağlamak,

58 Ulusal ve uluslararası yasa ve standartlara uyum sağlamak.
İş performansını arttırmak, Diğer işletmeler ya da müşterilere karşı duyarlı, sorumlu bir imaj yaratmak, Rakiplere karşı üstünlük sağlamak, Resmi makamlar önünde, kuruluşun iş güvenliğine olan duyarlılığının kanıtlanabilmesini sağlamak . Çalışma ortamlarında alınan tedbirlerle, işletmeyi tehlikeye sokabilecek yangın, patlama, makine arızaları vb. durumların ortadan kaldırılması neticesinde işletme güvenliğini sağlamak,

59 ISO 9000 – – Ortak Yönleri Çevrenin Korunması, Proses Güvenliği, İş Sağlığı ve Güvenliği, Acil Durumlar,

60 POLİTİKA BELİRLEME VE PLANLAMA

61 DURUM TESPİTİ İşyeri Organizasyonu P U K Ö Risk Kontrolu

62 Durum Tespiti Kuruluşun İSG yönünden mevcut durumunun değerlendirmesi yapılarak, ”Biz şu anda neredeyiz?” sorusuna cevap aranmalıdır. Durum tespitinde; a-Mevcut İSG yasal mevzuatına göre eksiklikler belirlenmeli, b-Var olan veya önerilen çalışma ortamı ve iş organizasyonundan kaynaklanan veya beklenen tehlikeler veya riskler tanımlanmalı, c-Yapılan çalışmaların, tehlikelerin ortadan kaldırılması veya risklerin kontrolü için uygun olup olmadığı tespit edilmeli,

63 Durum Tespiti d-İşçilerin sağlık muayenelerinden elde edilen veriler analiz edilmelidir. İnceleme sonuçları; Dokümante edilmeli, İSİG yönünden yapılacak çalışmalara temel oluşturmalı, İSİG yönetim sistemini sürekli iyileştirilmesinin ölçülebilmesi için başlangıç noktası teşkil etmelidir..

64 4.2- İSG Politikası Kuruluşun üst yönetimi tarafından belirlenen ve onaylanan İSG politikası; a) Kuruluşun İSG risklerinin yapısına ve büyüklüğüne uygun olmalı, b) Yaralanmaların ve sağlık bozulmalarının önlenmesi, İSG yönetiminin ve performansının sürekli iyileştirilmesi taahhüdünü içermeli, c) Yürürlükteki İSG mevzuatı şartlarına uyulacağı taahhüdünü içermeli,

65 4.2- İSG Politikası d) İSG hedeflerinin belirlenmesi ve gözden geçirilmesi için bir çerçeve oluşturmalı, e) Dokümante edilmeli, uygulanmalı ve sürdürülmeli, f)Tüm personelin çalışma alanına ulaştırılmış ve duyurulmuş olmalı, g) İlgili taraflar için ulaşılabilir olmalı, h) Sürekli olarak uygunluğun sağlanması için gözden geçirilmelidir.

66 KONTROL VE DÜZELTİCİ-ÖNLEYİCİ FAALİYETLER

67 4.5 - KONTROL 4.5.1-Performans Ölçümü ve İzleme Kuruluş, İSG performansını belirli periyotlarla izlemek ve ölçmek için aşağıdaki hususları içeren prosedürler oluşturmalı, uygulamalı ve bunları sürdürmelidir. Ölçümlemeler hem nitel hem nicel olmalı, İSG hedeflerinin karşılanma derecesi izlenebilmeli, İSG yönetim programları, işletme kriterleri ve yasal mevzuat şartlarına uygunluğunu izleyen proaktif tedbirleri sağlamalı, Reaktif tedbirlerin iş kazası, meslek hastalığı ve olaylar konusunda nasıl etki yaptıklarını belirlemeli, Düzeltici ve önleyici faaliyetlerin analizlerini kolaylaştırmak için gerekli izleme ve ölçme kriterlerini içermelidir.

68 İSG YÖNETİMİNDE İZLEME
PROAKTİF İZLEME REAKTİF İZLEME

69 Proaktif İzleme İSG kurulunun çalışmaları,
İş ekipmanları ve tesislerin güvenlik donanımlarının kontrolü, Doğrudan davranış gözlemleri İşyeri denetimleri ve denetim sonucu yapılan çalışmalar Haberli veya habersiz güvenlik turları, Çevresel etkilenme ,kişisel maruziyet raporları

70 Proaktif İzleme İSG eğitimi alanların sayıları, eğitimin etkinliği,
İSG işçi temsilcisi ve İSG uzmanı raporları, Çalışanların görüşleri için anketler, Sağlık gözetim ve denetimi, Rrisk degerlendirme ve kontrol sonuçları, hedefler, Benzer kuruluşlarla kıyaslama

71 Reaktif İzleme İş kazası, meslek hastalığı raporları,
Tehlikeli olay raporları, Yaralanma - hastalık raporları, Son anda önlenen olay raporları,

72 Kaza/Olay analizi Ağır İş yükü Bozuk Moral Monotonluk
Zayıf yönetim çalışan İlişkisi’nin KAZALARIN SEBEBİ OLABİLECEĞİ UNUTULMAMALI.

73 KAYIT VE TETKİK

74 4.5.4-Kayıtlar Milli mevzuatta belirtilen tüm kayıtlar tutulmalıdır.
Özellikle; Teftiş raporları, Eğitim kayıtları, İSG periyodik kontrol raporları, 18001 tetkik raporları, Danışman raporları, Kaza/olay raporları-takip raporları, İSG toplantı tutanakları, Tıbbi muayeneler ve sağlık gözetimi raporları, KKD kayıtları, Acil durum müdahale tatbikatları, Yönetimin gözden geçirmeleri, Tehlike tanımlama,risk değerlendirme ve risk kontrol kayıtları.

75 Çıktılar; İSG performansı, İSG Politika ve hedefleri, Düzeltici faaliyetler ve hedeflenen tamamlanma süreleri, İyileştirme faaliyetleri için sağlanan kaynaklar, İSG yönetim sisteminin diğer elemanları, İle ilgili hususları kapsamalıdır.

76

77 Aşağıdakilerden hangisi TS OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminde son adımdır?
Yönetimin Gözden Geçirmesi B) Uygulama C) Planlama D) Kontrol ve Düzeltici Faaliyet

78 Aşağıdakilerden hangisi TS OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sisteminde son adımdır?
Yönetimin Gözden Geçirmesi B) Uygulama C) Planlama D) Kontrol ve Düzeltici Faaliyet

79 ISO 9000-ISO 14001-OHSAS 18001 ortak yanları nelerdir?
İş sağlığı ve İş güvenliği, Proses güvenliği B) Çevre koruma, ürün sorumluluğu C) İş sağlığı ve güvenliği, Proses Güvenliği, çevre koruma, acil durum D) Toplumun Bilinçlendirilmesi, Acil Durum

80 ISO 9000-ISO 14001-OHSAS 18001 ortak yanları nelerdir?
İş sağlığı ve İş güvenliği, Proses güvenliği B) Çevre koruma, ürün sorumluluğu C) İş sağlığı ve güvenliği, Proses Güvenliği, çevre koruma, acil durum D) Toplumun Bilinçlendirilmesi, Acil Durum

81 Tüm standartlarda başarıyı getirecek olan birim neresidir?
Üst yönetim, çalışanlar ve sendika, taşeronlar B) Taşeronlar C) Çalışanlar ve sendika D) Üst Yönetim

82 Tüm standartlarda başarıyı getirecek olan birim neresidir?
Üst yönetim, çalışanlar ve sendika, taşeronlar B) Taşeronlar C) Çalışanlar ve sendika D) Üst Yönetim

83 Standartlar ile ilgili olarak hazırlanan prosedürlerin her değişiklikte yenilenmesi gerekli midir?
Dış denetleme öncesinde B) Gerekmez C) Risk oluştuğunda D) Gerekir

84 Standartlar ile ilgili olarak hazırlanan prosedürlerin her değişiklikte yenilenmesi gerekli midir?
Dış denetleme öncesinde B) Gerekmez C) Risk oluştuğunda D) Gerekir

85 ISO standardının temel felsefesinin öncelikli sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? 1-Çevreye gerçekçi yaklaşım ve koruyucu önlemlerin alınması 2-İş sağlığı ve iş güvenliği koruyucu önlemlerin alınması 3-Atık ve enerji yönetimi 4-Bilgilendirme, iletişim ve eğitimin sağlanması A) B) C) D)

86 ISO standardının temel felsefesinin öncelikli sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? 1-Çevreye gerçekçi yaklaşım ve koruyucu önlemlerin alınması 2-İş sağlığı ve iş güvenliği koruyucu önlemlerin alınması 3-Atık ve enerji yönetimi 4-Bilgilendirme, iletişim ve eğitimin sağlanması A) B) C) D)

87 İş Sağlığı ve Güvenliği Politikasının en önemli adımlarını sıralayınız
İş Sağlığı ve Güvenliği Politikasının en önemli adımlarını sıralayınız? 1-Sürekli yarar-maliyet performans gelişimini sağlamak, 2-Politikanın amaçlarını belirlemek işletme içindeki herkesin bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla prosedürler hazırlamak 3-Çalışanların katılımını sağlamak 4-Yeterli kaynakları sağlamak A) B) C) D)

88 İş Sağlığı ve Güvenliği Politikasının en önemli adımlarını sıralayınız
İş Sağlığı ve Güvenliği Politikasının en önemli adımlarını sıralayınız? 1-Sürekli yarar-maliyet performans gelişimini sağlamak, 2-Politikanın amaçlarını belirlemek işletme içindeki herkesin bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla prosedürler hazırlamak 3-Çalışanların katılımını sağlamak 4-Yeterli kaynakları sağlamak A) B) C) D)

89 Periyodik Durum Değerlendirmeleri yapılırken öncelikli nelere dikkat edilmelidir? 1-I.S.I.G. yönetim performansının genel yapısı işlerliği 2-Sistemin bileşenlerinin performansı 3-Denetleme bulguları 4-İç ve dış faktörler A) B) C) D)

90 Periyodik Durum Değerlendirmeleri yapılırken öncelikli nelere dikkat edilmelidir? 1-I.S.I.G. yönetim performansının genel yapısı işlerliği 2-Sistemin bileşenlerinin performansı 3-Denetleme bulguları 4-İç ve dış faktörler A) B) C) D)

91 a. TSE standartları b. TS 18001 c. ISO 9000 d. ISO 14000
Aşağıdakilerden hangisi yönetim sistemi değildir? Bir cevap seçin. Aşağıdakilerden hangisi yönetim sistemi değildir? a. TSE standartları b. TS 18001 c. ISO 9000 d. ISO 14000

92 c. Vizyon ve misyon oluşturma d. Çalışanların Katılımı
Aşağıdakilerden hangisi yönetim sistemlerinin ortak özelliklerinden biri değildir? a. Süreçlerle Yönetim b. Yönetim desteği c. Vizyon ve misyon oluşturma d. Çalışanların Katılımı

93 c. Vizyon ve misyon oluşturma d. Çalışanların Katılımı
Aşağıdakilerden hangisi yönetim sistemlerinin ortak özelliklerinden biri değildir? a. Süreçlerle Yönetim b. Yönetim desteği c. Vizyon ve misyon oluşturma d. Çalışanların Katılımı

94 Bilinen ilk sağlık ve güvenlik standardının adı nedir?
a. BS 8800 b. OHSAS 18001 c. ISO 9000 d. ISO 14000

95 Bilinen ilk sağlık ve güvenlik standardının adı nedir?
a. BS 8800 b. OHSAS 18001 c. ISO 9000 d. ISO 14000

96 a. Risk değerlendirmesi b. İç ve dış denetlemeler
OHSAS yönetim sisteminde aşağıdakilerden hangisi bulunmaz? a. Risk değerlendirmesi b. İç ve dış denetlemeler c. Acil durum planları d. Müşteri memnuniyet analizleri

97 a. Risk değerlendirmesi b. İç ve dış denetlemeler
OHSAS yönetim sisteminde aşağıdakilerden hangisi bulunmaz? a. Risk değerlendirmesi b. İç ve dış denetlemeler c. Acil durum planları d. Müşteri memnuniyet analizleri

98 Aşağıdakilerden hangisi ISG Yönetim Sistemi aşamalarından biri değildir?
a. Yatırım planlaması b. Organizasyon c. Hedefleri belirleme d. Politika belgesi hazırlama

99 Aşağıdakilerden hangisi ISG Yönetim Sistemi aşamalarından biri değildir?
a. Yatırım planlaması b. Organizasyon c. Hedefleri belirleme d. Politika belgesi hazırlama