RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR

... konulu sunumlar: "RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR"— Sunum transkripti:

1 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR
Hesap dönemi sonu ile finansal tabloların yönetim kurulu tarafından onaylandığı tarih arasında ortaya çıkan ve finansal tabloları etkileyen olaylardır; bu olaylar iki gruba ayrılmaktadır. 1. Dönem sonu (yani bilanço tarihi itibariyle) mali tabloların düzeltilmesini gerektiren olaylar 2. Dönem sonu (yani bilanço tarihi itibariyle) mali tablolarda düzeltme gerektirmeyen olaylar

2 DÜZELTME GEREKTİREN OLAYLAR:
Dönem sonu mali tablolarına ilişkin olarak dönem sonrasında ek bilgi ortaya çıkması durumunda mali tabloların düzeltilmesi gerekir; örnekler: Aleyhe açılmış ve dönem sonunda karşılığı ayrılmış bir davanın dönem sonrasında kesinlik kazanması ve ödenecek tazminatın belirlenmesi sonucu ortaya çıkan fark, Dönem sonu bilançosunda gösterilen bir varlığın değer düşüşüne uğraması ; örneğin, .İşletmenin alacaklı olduğu bir müşterisinin dönem sonrasında şüpheli duruma düşmesi ,veya, .Stoklarının dönem sonrası satış fiyatlarında meydana gelen düşüşler İşletmenin kârları üzerinden dönem sonrasında ödenecek primler / ikramiyeler; Örnek vaka : ABC işletmesi kârının %7’sini yönetime ikramiye olarak ödemektedir ; ikramiye mali tabloların dönem sonrasında kesinleşmesi ile hesaplanıp ödenmektedir ; dönem sonu itibariyle bu ikramiye için TL10 milyon karşılık ayrılmış ancak stoklardaki bilanço sonrası değer düşüklükleri için ayrılması gereken zarar karşılığına paralel işletmenin kârı %40 oranında azalmıştır ; bu durumda ayrılan ikramiye karşılığının da ayni oranda azaltılıp düzeltilmesi gerekir personele ödenecek Dönem sonrasında ortaya çıkan hata ve veya hileler

3 DÜZELTME GEREKTİRMEYEN OLAYLAR
- raporlama dönemine ait finansal tablolarda yer alan tutarlarda bir değişiklik yapılmaz; - olayın bilanço tarihinde var olmayan, bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan YENİ bir olay / YENİ bir bilgi olması gerekir

4 Örnekler: . Yatırımların piyasa değerinde meydana gelen düşüşler, yani, bilanço tarihinde bilinmeyen ve bilanço tarihi sonrasında oluşan şartlar dolayısı ile piyasa değerinde meydana gelen düşüşler. Bilanço tarihinde ŞARTA BAĞLI VARLIK olarak değerlendirilen bir alacağın bilanço tarihi sonrasında mahkeme kararı veya anlaşma yoluyla işletme lehine kesinleşmesi. Ancak bilanço tarihinde alacak tutarı üzerinde anlaşılmış olmasına rağmen, söz konusu tutarın güvenilir bir şekilde ölçülememesi dolayısıyla kayda alınmadığı durumlarda, ilgili karar düzeltme gerektiren bir olay olabilir . Önemli bir bağlı ortaklığın elden çıkarılması veya önemli bir birleşmenin gerçekleşmesi. . Bir faaliyetin durdurulmasına yönelik planın açıklanması, . Önemli bir üretim tesisinin yangın sonucu tahrip olması. Önemli bir yeniden yapılandırmanın duyurulması veya uygulanmaya başlaması,

5 . Tahvil veya hisse senedi ihracı ,
. İşletme varlıklarının alış fiyatlarında veya yabancı para döviz kurlarında meydana gelen anormal derecede önemli değişiklikler, . Bilanço sonrası dönemler için vergi mevzuatı ve vergi oranlarındaki değişiklikler ve bu değişikliklerin vergi yükümlülükleri ve ertelenmiş vergiler üzerindeki etkileri, . Üstlenilen önemli yükümlülükler ve taahhütler. . Bilanço tarihi sonrası olaylar dolayısıyle bilanço tarihinden sonra açılan önemli davalar Dip not açıklamaları :  Düzeltme gerektirmeyen olayların mali tablo dipnotlarında açıklanması zorunludur; dipnot açıklamaları aşağıdaki bilgileri içermelidir: a. Her bir olayın mahiyeti, b. Her bir olayın tahmini finansal etkisi veya finansal etkinin tahmin edilmesinin mümkün olmadığını.

6 KÂR PAYI Kâr payı dağıtımı genel kurul kararına bağlıdır, dolayısıyle, bilanço tarihi sonrasında yönetim kurulu tarafından kâr payı dağıtılacağının ilan edilmesi durumunda, bilanço tarihi itibariyle kâr payına ilişkin herhangi bir yükümlülük kaydı yapılamaz ; bu tür kâr payı tutarları dipnotlarda ayrıca açıklanır

7 İŞLETMENİN SÜREKLİLİĞİ
İşletmenin sürekliliği varsayımının bilanço tarihi sonrasında geçersiz olması halinde finansal tablolar işletmenin sürekliliği varsayımına göre hazırlanamaz. Örnek olarak: ABC Şirketi bilanço tarihinden nakit sıkıntısına düşmüş, yeni finansman temin edilemediği için şirketin faaliyetinin durdurulmasına ve tasfiyesine karar verilmiştir. İşletmenin sürekliliği esası artık bu şirket için geçerli değildir; şirket, bu durumda işletmenin sürekliliği kavramının artık şirket için uygun olmadığını, finansal tabloların hangi esasa göre hazırlandığı ve nedenlerini açıklamalıdır, örneğin şu açıklama olabilir : " şirket içinde bulunduğu nakit sıkıntısı sonucu derhal faaliyetini durdurmuş ve dolayısıyla mali tablolarını varlıklarının tasfiye değeri esasına göre hazırlamıştır; bu çerçevede maddi duran varlıkların değeri tasfiye esnasında oluşması beklenen satış değerlerinden , dönen varlıklar net gerçekleşebilir değerlerinden yansıtılmıştır ...."

8 BAĞIMSIZ DENETİM Bilanço tarihi sonrası olaylar, ayni zamanda bağımsız denetçinin de yakından ilgilendiği bir konudur; bağımsız; bilanço sonrası olayları tespit ve uygun bir şekilde mali tablolara yansıtıldığını kontrol etmek bağımsız denetçinin görevidir Bir örnek: işletme bilanço tarihinden sonra sahibi olduğu binayı defter değerinin önemli ölçüde altında satmıştır; bağımsız denetçi yönetim kurulu ile bilanço sonrası olaylar hakkında yaptığı görüşmeler ve de yönetim kurulu kararlarını gözden geçirme sonucunda bağımsız denetçi, binadaki değer düşüklüğünü tespit etmiş ve değer düşüklüğü karşılığı ayrılması suretiyle bilançoyu düzeltme yoluna gitmiştir. Bir diğer örnek prosedür, bilanço tarihi sonrasında işletmeye müşterilerinden gelen faturalarının bağımsız denetçi tarafından gözden geçirilmesi ile bu faturaların müşteriye cari yıl satış hedeflerini tutturması dolayısıyla tanınmış olan iskonto olduğu anlaşılmış ve bilanço tarihinde yeterli karşılığın ayrılması gerektiği görülmüştür.

9 BAĞIMSIZ DENETİM Bağımsız denetimde, maalesef, bilanço sonrası olayların tespiti amacıyla uygulanması gereken prosedürler sıklıkla gözden kaçırılmakta veya önem verilmemektedir; sebepler: - sorumlu başdenetçi uygulanacak prosedürlerin mahiyeti ve kapsamını bildirmelidir, - ilgili prosedürler deneyimli personel tarafından yapılmalıdır, uygulamada ise deneyimsiz personel görevlendirilmektedir. - denetim personeli deneyimli bile olsa bilanço sonrası olaylara ilişkin yeterli eğitim verilmemiştir - konuya ilişkin olarak uygulanan denetim işleri çalışma kağıtlarında yeterince açıklanmamış ve veya belgelendirilmemiştir. Anket formu kullanarak ve yeterli açıklamaları yapmadan 'evet - hayır' diye cevaplamak yetersiz olmaktadır.

10 BAĞIMSIZ DENETİM Bilanço sonrası olayların denetimi konusunda uygulanacak prosedürler aşağıdaki şekilde özetlenebilir: - şirket yönetimi veya yönetişimden sorumlu kişi ile görüşme ve sorgulama - denetim rapor tarihine kadar hazırlanmış olan mali tabloların ve veya mali bilgilerin (satışlar, alımlar, personel sayıları gibi) gözden geçirilmesi. - yönetim kurulu kararlarının ve genel kurul tutanaklarının gözden geçirilmesi - bilanço tarihinden sonra müşterilerden alınan faturaların gözden geçirilmesi - bilanço tarihinden sonra girilen yevmiye kayıtlarının gözden geçirilmesi - avukat mektubu alınması ve gözden geçirilmesi - bilanço tarihi sonrası yapılan ödemelerin gözden geçirilmesi - bilanço tarihinden sonra imzalanmış sözleşmelerin gözden geçirilmesi - ödenmemiş tedarikçi faturalarının ve ilgili yazışmaların gözden geçirilmesi - kayda alınmamış yükümlülüklerin araştırılması